NIEUWE
No. 193.
Zondag 4 Augustus 1878.
3e Jaargang.
Dc gouden eeuw der tirannetjes
en despootjes.
BUITENLAND,
Frankrijk.
Duitschland.
IlMHlIISdH (loom.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden roor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1,—
0.06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
IESSHÏ
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
t
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk D i n g s d a g- en V r ij d a g-
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUUE
Zij dwalen zeer, die gelooven dat vrij
heid en rechten, waarborgende constituties
en wetgevingen inderdaad zoovele palladiums
O O 1
zijn tot bescherming van volksrechten
en vrijheden. Neen de beste grondwet
van de wereld is machteloos als 't er
op aankomt onschuldige burgers te be
schermen tegen de willekeur en de eigen
dunkelijkheden van volksverdrukkers, die
.zich van de teugels des bewinds hebben
meesters gemaakt en nu straffeloos huis
houden op eene wijze alsof er geene grond
wettig gewaarborgde rechten en vrijheden
voor de ingezetenen van den staat heston-
den. Die tirannetjes en despootjes nemen
evenwel nog den schijn aan alsof zij het
welzijn van den Staat verzekeren tegen de
aanrandingen eener naar hun voorgeven
»in het duister werkende geduchte macht»,
die volgens hen, het doel heiligt de midde
len» tot haar beginsel verheven heeft, of
er naar te werk gaat. We willen met een
paar voorbeelden het bewijs leveren, dat
allen tvvjjfel aan de machteloosheid van con-
stitutioneele voorschriften kan doen ver
dwijnen.
Daar heeft men de zoogenaamde vrij
heidlievende republiek Zwitserland een broei
nest van tirannetjes en despootjes, berucht
om hunne schennissen, aanrandingen, en
verkortingen van 's lands constitutie, van
rechten en vrijheden, wier willekeur de
hoogste wet uitmaakt, die meer te zeggen
en meer macht hebben dan de door hen
bezworen Staatsconstitutie. De Staats-
grondwet verbiedt met de duidelijkste
bepalingen het verbannen van Zwitser-
sche burgers van den geboortegrond
maar tot eeuwige schande van het eertijds
om zijne eerlijkheid beroemde Zwitserland,
storen de liberale machthebbers zich in 't
minst niet aan deze bepalingen welker, na
leving zij toch plechtig bezworen hebben,
en zoo beleeft Europa het schouwspel dat
in strijd met 's lands constitutie, Zwitser-
sclie burgers uit de republiek gebannen zijn
en als naar ouder gewoonte, zijn de slacht
offers der dwingelandij en tirannie juist ge-
FE UILLETON.
DE DOCHTER VAN DEN
UITGEWEKENE.
Vervolg.
Dat was reeds veel gedaan, maar liet was niet
allesbij moest de aandacht van den schildwacht
afleiden, en het geluid dezer onvoorziene vlucht
bedekkenhij hief dus eenige regelen van de
Marseillaise aan, en ging voort onverschillig te
zingen, terwijl hij de maat met den voet sloeg
tot op het oogeublik, waarop hij in de verte niets
meer vernam; hij ging toen de hut binnen, op
geruimd van harte, dat hij zijn ouden meestel
en familie gered had voor de gevaren, die ze be
dreigden. Maar om hun hoofd te redden, had hij
het zijne op het spel gezet.
In een hoek der hut in zijn mantel gewikkeld
trachtte hij te vergeefs te slapen; de ongerustheid
hield hem wakker. Indien men zijn verraad zou
vermoeden? De republiek, als eene onverzoenlijke
Bloeder, vergaf zelfs hare kinderen niet! Indien
kozen uit de edelsteu der burgers. Het
beruchte ostracismw of scherven gerecht der
oude Grieken, verkeert in liet Zwitserland
der 19e eeuw in den grootsten bloei, en
als waren er geene grondwetsbepalingen,
die het stellig verbieden, hebben Zwitsersche
tirannetjes en despootjes den hoogeerwaar
den Bisschop van Genève, Msgr. Mermillod
benevens een u-root aantal Pastoors uit bet
land gebannen. Wat beteekent tegenover
zulke verregaande tirannie de bezworen
grondwet? Helaas, ze is machteloos om het
kwaad af te wenden, de bedrijvers van bet
kwaad te straffenja, tot overmaat van
spot, moet zij bare verdere handhaving, of
beter gezegd vertrapping, zien toevertrouwd
aan lieden, die met hare beste bepalingen
den draak steken, er mede gekscheren, zich
vermakende in bet plagen en kwellen van
de edelsteu uit de burgers. O, overschoone
zegepraal der beginselen van 1789, van
vrijheid, gelijkheid en broederschap*, wat
hebt ge het Europa van 1878 misvormd
tot een lustoord van tirannen en despoten
Aan U de eer, dat de naar vrijheid en on
afhankelijkheid smachtende volken in het
dwangbuis gestoken zijn van liberale en
ma^ounieke willekeurigheden, welke alle
ware vrjjheid, alle wezenlijke onafhanke
lijkheid als 't ware de keel toeknijpen. Aan
U de eer dat eerbiedwaardige burgers of in
O O
kerkers zuchten, öf bij vreemden eene wijk
plaats hebben moeten zoeken, öf tot den
bedelstaf gebracht zijn! De verkeerde we
reld* is in menig oord in volle werking,
daar worden de braafsten achter sloten en
grendels mishandeld, of het land uitgejaagd,
terwijl zij, die werkelijk verdienen in het
tuchthuis gezet te worden, victorie kraaien,
rijke posten bekleeden, door de wereld ver
good worden. Is het nu niet waar dat de
gouden eeuw der tirannetjes en despootjes
is aangebroken?
In Pruisen maken even voortreffelijke
bepalingen de sieraad van 's lands consti
tutie uit, en niettemin heerscht in Pruisen
de afschuwelijkste gewetensdwang ten na-
deele der Katholieken.
Belgie, de zoogenaamde modelstaat van
Europa, bezit overschoone constitutioneele
bepalingen tot waarborg der vrijheid van
Godsdienst, maar wat baten ze bij de verre-
hij het toeval kon beschuldigen Het toeval
beantwoordde aan zijn verlangen. De wind schudde,
met hevigheid de slecht saamgevoegde hut, tot
zelfs op hare grondslagen, en deed met hevig
heid eenige oude planken, die voor eene opening
waren geslagen, uit elkander vliegen. Met stout
moedigheid van dit voorval partij trekkende, richtte
zich (1e oflieier gelijk een spook op en riep: Ver
raad Men ontstak spoedig het vuur, men zocht
de vluchtelingen zij waren verdwenen. De
soldaten maakten zich gereed hen te vervolgen
maar de officier wendde de speurhonden van
den weg der vluchtelingen afhij nam eene geheel
andere richting en bereikte zijne garnizoensplaats
na een vruchteloos onderzoek, en na vele vermoei
nissen te hebben door gestaan.
Het gerecht gaf echter zijne rechten zoo spoe
dig niet op; men liet den officier voor een krijgs
raad te recht staan; maar Justin us was door
zijne soldaten bemind, en over het al gemeen van zijne
opperhoofden als een warm vaderlander bekend; hij
had machtige verdedigers en werd vrij gesproken.
gaande willekeurigheden van liberale mi
nisters en burgemeesters, als deze de hei
ligste der vrijheden willen beperken, schen
den, verbieden, onder voorwendsel van de
openbare orde te dienen
Rusland en Pruisen, twee beruchte ge-
loofsvervolgers, hebben met andere mogend
heden bepalingen vastgesteld, regelende de
vrijheid van Godsdienst in Turkije, Rumenie,
Servie, enz. maar, wat zullen deze goede
bepalingen baten tegenover de willekeur
van ambtenaren, wien 't in den zin mocht
komen hunne dwingelandij te stellen hoven
de wet? Immers niets!
Aan goede grondwetten en goede andere
wetten ontbreekt het den volken van Eu
ropa niet, doch de grootste hinderpaal voor
den bloei van vrijheid en recht is de be
dorvenheid van vele machthebbenden, die
vuile bron, waaruit zoovele bedorven toe
standen over Europa verspreid raken. Ge
brek aan godsdienstzin, aan eerlijkheid en
goede trouw, liet natuurlijk gevolg eener
aan den Godsdienst vijandige volksopvoe
ding, is de rampzalige oorzaak van zoovele
verdrukkingen. Menig parlement is berucht
geworden door het maken van wetten, welke
de klaarste bedoelingen der grondwet ont
zenuwen. Zoo verlammen in Pruisen de
»Meiwetten» de bij de grondwet gewaar
borgde godsdienstvrijheid der Katholieken
zoo verbiedt men bier Katholieke processien,
daar Katholieke vergaderingen, elders Ka
tholieke genootschappen, enz. enz. Men slaat
en verbant de herders in menig oord in de
hoop, dat de schapen zich zullen verstrooien.
Gelukkig blijkt deze hoop bijna overal jjdel
te zijn. Gelukkig treffen de rampzalige ge
volgen van tirannie en geweld meer en
erger de verdrukkers zeiven dan de Katho
lieken, waarop liet steeds gemunt is. Toch
gaan de oogen niet open. Velen wien
ramp, ongeluk, enz. troffen als voorboden
van den naderenden val in den door hen
voor onschuldigen gedolven kuil, verlaten
toch den heilloozen weg niet. Er zijn geen
onleerzamer wezens op de wereld dan ti
rannen en despoten, en de volken lijden
daarvan de grootste verdrukkingen, dat
bewees de geschiedenis van vroegere da
gen en dat zieii we in den tegen-
o O
woordigen tijd. Zal de toekomst beter zij n
II
De markies d'Amorcy en zijne familie te Brus
sel zijnde, luid een prachtig hotel en een talrijke
dienarenstoet gehuurd. Geheel aan zijne hoogmoe
dige denkbeelden overgegeven, vergat hij (1e ge
varen, die hij ontsnapt was, het verlies zijner
goederen en het moeilijke van zijn toestand, en
maakte er zich eene wet van, in een vreemd land
schitterend te verschijnen. Het is waar, dat hij,
gelijk velen van zijn stand, de bedoelingen der
vreemde mogendheden van Europa ten opzichte
van Frankrijk slecht begreep; hij droomde van
eene spoedige herstelling der zaken na eene korte
ballingschap, en nimmer kwam het denkbeeld bij
hem op, om met de zwakke hulpmiddelen, waar
van hij zich op zijne vlucht voorzien had, spaar
zaam te werk te gaan. Moest de bezitter van
een vorstelijk vermogen niet altijd, ten gunste
van zijn naam, een verzekerd krediet vinden, in
het midden eerer spaarzame en werkzame be
volking, gelijk die van Vlaanderen is?
Het wijze en gematigde gedrag der markiezin
Te Parijs trekt het toenemend gebruik van
geestrijke dranken de aandacht. In de rue de
Faubourg du Temple, een der volkrijkste straten
van Parijs, 1180 a 1200 meter lang, zijn 65 her
bergen, waarvan 4 alleen koffie en bier schenken
maar de overigen niets dan wijn en sterke drank.
Gemiddeld dus vindt men in genoemde straat 1
tapperij op de 18 meter.
De keizerlijke prins heeft zich voor eenigen tijd
naar Kopenhagen begeven, en dit gaf dadelijk
aanleiding tot het gerucht, dat er een huwelijk
ontworpen is tusschen hem en dc Deensche prinses
Thyra (geboren 29 September 1853). Dit gerucht
werd toen van verschillende kanten tegengesproken.
Thans bericht de te Lyon verschijnende legitimis-
tische Decentralisation, dat het huwelijk eene
uitgemaakte zaak is. Le Temps spreekt ten stel
ligste dit bericht tegen.
Te Tourcoing is de katoenspinnerij van den
heer Duvillier-Dtiriez bijna geheel afgebrand. De
schade wordt op 800,000 fr. begroot.
De aartsbisschop en de bisschoppen van liet
ZW. van Frankrijk hebben besloten een litterarische
faculteit aan de Katholieke Universiteit te Tou
louse op te richten.
Te Mont-Beruauehen is een 44-jarige vrouw
van een landbouwer bevallen van drie kinderen,
twee meisjes en een jongen die allen in leven en
gezond zijn.
In Februari 1877 bracht zij twee kinderenter
wereld en in April 1876 ook twee, dus 7 kin
deren in 29 maanden. Voegt men daarbij de 10
kinderen van de voorgaande 10 bevallingen, dan
geeft (lat een totaal van 17 kinderen.
Z. D. Hoogw. Mer. Dr. J. H. Beekmann, Bis
schop van Osnabrack, is Dinsdag-avond over
leden.
Het Duitsche stoomschip Luise is, op zijn tocht
naar de Jenissei, ten noorden van Drontheim ge
strand. De bemanning is gered. Er is naar Bergen
om liulp getelegrapheerd.
Naar men beweert, zal het doodvonnis aan
Hödel worden voltrokken.
Sedert 2 Juni zijn er 563 personen aangeklaagd
wegens heleedigende taal ten opzichte van Keizer
Wilhelm. Van deze zijn er 521 veroordeeld. Vijf
hebben er zelfmoord begaan.
De Pauselijke Nuntius te Munchen, Mgr. Mas-
sello, is te Kissingen aangekomen. Gisteren had
hij een onderhoud van drie kwart uur met prins
von Bismarck en lieden-voormiddag bracht de
was een tegenwicht voor de dwaasheden van
haren gemaal; altijd te huis en eene treurige
toekomst voorziende, poogde zij de opvoeding
harer dochter te voltooien, en haar die nuttige
en fraaie handwerken te leeren, die misschien
weldra het eenige middel van bestaan zouden
uitmaken, en die tot dat tijdstip Cristine onbe
kend waren, die veel meer bezig was met de
jacht en andere uitspanningen, dan met borduur-
of naaiwerk.
Weldra vervloog de hoop voor de uitgewekenen
om eenmaal hunne verlorene goederen weder te
krijgen; men moest de talrijke dienaren afschaffen
en liet rijke hotel verlaten; maar de markies
sloeg er geen acht op, en ging voort, om afleiding
voor zijn ongeluk te zoeken, om zijne dagen met
zijne ongelukkige medegezellen buiten 's huis
door te brengen.
De markiezin en hare dochter putten zich
uit in aanhoudende werkzaamheid, om niets
aan den markies te laten ontbreken.
Wordt vervolgd).