NIEUWE
No. 198.
Donderdag 22 Augustus 1878.
3e Jaargang.
BUITENLAND,
De slag is gevallen.
Een voorbeeld voor velen.
Moderne verdraagzaamheid.
Nog vóór ze pogingen aanwenden tot
stichting van een eigen bedehuis gaan deze
achtenswaardige geestelijken der Hervorm
de kerk naar de jongs havenstad ten einde
voor het bouwen eener R. K. Kerk eene
geschikte plaats te kiezen.
A propos van de Crematie.
Nog al logisch.
België
Duitscliland.
HAAME1BMH1 (lOlRAIST.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers 0.06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
WlNTIVNDlUr.—t»... a
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Ad verte n tien worden uiterlijk Dingsdag- en Vrijdag-
avond ingewacht.
Uitgevers KUPPERS&LAUREY.
De wet op het Lager Onderwijs is door
Z. M. den Koning bekrachtigd; den 17
Augustus heeft Z. M. de wet onderteekend.
De Petitien hebben niet gebaat.
Kappeyne heeft gezegevierd ten koste
der gemoedsrust van bijna de halve bevol
king van Nederland.
De belangen van duizende katholieke
huisvaders en van duizende geloovige Pro
testanten zijn miskend. De beurzen zullen
nu geopend worden voor een onderwijs dat
wij niet wenschen en dat wij ten hoogste
afkeuren maar dat ons wordt opgedrongen.
Leve het vrije Nederland!
De Ratibor Zeitung vermeldt het volgen
de: een katholieke schoorsteenveger komt
in volle ambtskleed^ met den bezem (om
te bekeuren?) in de hand op het stembu-
reel, juist even voor de sluiting. De brave
man had geen tijd gehad toilet te maken
maar zjjne ijverige echtgenoote had goede
zorg gedragen dat het stembriefje^ inwen
dig zwart, uitwendig helder en rein was
gebleven. De voorzichtige gade reikte haren
zwarten echtgenoot een paar reine witte
handschoenen en toen kwam de schoorsteen
veger hoogst élégant voor de stemtafel en
wierp zijn stembrief in de bus.
Zoo kiest de eene zwarte den ander
Er zijn nog wel enkele kiezers in som
mige steden van ons dierbaar vaderland
ook buiten den kring van het schoorsteen-
vegersgilde, die zich aan deze trouwe plichts
betrachting kunnen spiegelen.
Ach kwamen ze maar bij deze of gene
gelegenheid zonder handschoenen
De Nieuwe Rotterdamsche Courant be
vatte dezer dagen het volgende curieuse be
richt dat wel der moeite waard is aan de
vergetelheid te worden ontrukt.
KERKNIEUWS.
Hervormde Kerk.
Naar men verneemt zijn in de voorgaande
week eenige geestelijken naar IJmuiden ge
weest met het doel om aldaar een geschikt
FE UILLETON.
GEORGE MORRISS,
of
DE WAARHEID GEDURENDE EEN ENKELEN DAG.
I
Eenige maanden geleden had ik mij laten over
reden om eene reis naar Londen te maken, waar
ik een paar weken doorbracht bij eene familie,
met welke ik sinds lang vriendschapsbetrekkingen
onderhoud.
Op zekeren avond stemde ik er in toe, om
met twee jonge Engelschen van mijne vrienden
een vermaard prediker te gaan hooren, wiens
predikatiën door het volk druk bezocht werden,
hoewel hij het de waarheid niet spaarde.
Dien dag was de tempel vol menschen en de
prediker had tot tekst van zijne toespraak deze
woorden van den bijbel genomen: „De logenaar
zal veroordeeld worden gedurende de gansche eeu
wigheid in een poel van vuur en zwavel te branden.''
terrein te zoeken tot het bouwen van eene
R. K. Kerk.
Deze verdraagzaamheid is toch waarlijk
superlatief.
Als we 't niet in de Nieuwe Rotterdam
mer gelezen hadden, we zouden 't niet ge-
looven.
Dit blad toch is au courant vooral wat
Roomsch Katholieke zaken betreft
Het vraagstuk der lijkenbehandeling, in
dertijd met zooveel drift op het tapijt ge
bracht, slaapt sinds een paar jaren den
slaap der vergetelheiden vereenigingen
ter bevordering van crematie schijnen haren
werkkring te bepalen tot het innen der
jaarlijksclie contributiën van hare geduldig
offerende leden. Om in de zaak weer een
weinig leven te brengen, heeft iemand in
een Fransch blad voorgesteld met water in
stede van vuur eens de proef te nemen. Hij
beschouwt den bodem der zee als de door
de natuur aangewezen rustplaatsen der
dooden.
Dezer dagen werd ook het plan aange
geven om de lijken te versteenen en voor
gebouwen te gebruiken. Het zijn komkom
mers, zegt de Pall Mall Gazettemaar die
misschien meer kwaad doen aan het stel
sel van lijkenverbranding, dan eene weten
schappelijke bestrijding. Le ridicule tue.
Het zal ons niet verwonderen wanneer
de eene of andere moderne courant ons
dezer dagen komt verhalen dat er eene
vereeniging tot stand is gekomen die zich
ten doel stelt de lijken voortaan per lucht
ballon naar hoogere luchtstreken te doen
opvoeren ten einde daar door een etherisch
proces te worden opgelost.
Yivent les gens d'esprit
Maar zoo voortgaande vreezen wij dat
de regeeringen hunne zorg voor gekken
huizen zullen moeten verdubbeleu.
Hij ontzag nocli de armen, noch de rijken,
noch leeftijd, noch kunne, en als een tweede John
Knox, zeide hij tot zijne toehoorders, dat zij al
len logenaars warendat zij zich zeiven, hunnen
vrienden, iedereen voorlogen, dat zij logen in
hunne kamers, in hunne salons, dat zij God in
zijn heiligdom belogen. Hun handel en hunne
zaken, zeide hij, waren op den logen gevestigd
en zij erkenden zulks; de kinderen zelfs logen,
vóór zij spreken konden, door teekens en geba
ren.
Zijne slotrede was ontegenzeggelijk welsprekend,
en hij smeekte zijne toehoorders, met tranen in
de oogen, hunne gewoonten te hervormen en zich
te verbinden niets anders te zeggen dan de waar
heid al ware het slechts gedurende eene enkele
week, zelfs een enkelen dag.
Ziehier het gesprek dat er tusschen mijne twee
vrienden na het verlaten der kerk plaats had
Nuik heb er genoeg van, zeide een hun
ner, George Morriss geheeten. Buitendien, ik had
zijne predikatie niet noodig, om te weten, dat
ik altoos de waarheid spreek.
Het jongste nommer van het Wage-
ningsche Weekblad bevat het volgende be
richt
Het oud-katholicisme gaat er in
Duitschland niet op vooruit. De ophef
fing van het priesterlijk celibaat is een
twistappel te meer. Alle pogingen van
hen die, zonder voor goed met de roorn-
sclie kerk en kerkgebruiken te breken,
eene nieuwe zoogenaamde katholieke kerk
wilden stichten, zijn steeds met onvrucht
baarheid geslagen. Nog eenige jaren en
van 't oud-katholicisme zal weinig meer
te vinden zijn. Wie van Rome verlost
wil worden, moet niet ten halve, maar
geheel met haar breken.
Deze laatste redeneering van het Wage-
ningsche orgaan is nog al logisch. Natuur
lijk, de Roomsch Katholieke Kerk laat niet
met zich transigeeren.
On est cathöliqiie ou Von ne Vest pas.
Het oud-katholicisme zal spoedig tot de
geschiedenis behooren. Maar eilieve, wat is
er nog gebleven van de andere secten die
zich van de ware Kerk hebben afgeschei
den en die niet ten halve maar geheel met
haar gebroken hebben?
Het Handelsblad van Antwerpen deelt een
treffend ongeluk mede, hetgeen Zondag-avond op
den Grand Central heeft plaats gehad. De pas-
sngierstrein, die ten acht ure uit Leuven her
waarts vertrok, is bij Botsenaar ontspoord, de
locomotief werd omvergeworpen, de machinist en
de stoker bleven op de plaats dood; in een wagen
die onmiddellijk op een locomotief volgde, bevon
den zich verscheidene aardwerkers, vijf hunner
bekwamen brandwonden door de ontsnapping van
stoom, de hoofdconducteur van den trein werd
mede verwond. Behalve de locomotief en de
gemelde wagon, derailleerden nog vijf andere
wagons, waarvan er twee beschadigd werden.
Eenige reizigers bekwamen kneuzingen. Aanstonds
wgrd een hulptrein naar de plaats van het onge
luk gezonden om de passagiers op te nemen. De
verminkte lijken van den machinist en den stoker
zijn naar Holsbeeck overgebracht.
Zondag-nacht ten twee ure is te Antwerpen de
dijk tusschen een der oude bassins en het nieuwe
drooge dok, dat aan den Kattendijk onder Oos-
Gelooft gij dat? vroeg de andere, Charles
Davy genaamd.
Wel zekerZoudt gij er bij geval aan twij
felen
De Hemel beware mij daarvoor Ziedaar,
vervolgde Charles glimlachende, gij ziet, dat
ik niet nauwkeurig zeg, wat ik denk, want
dit is niet pleizierig om te zeggen en.
Davv! ik wil toch niet hopen, dat gij mij
ne waarheidsliefde in twijfel trektik zou zulks
van niemand kunnen verdragen, viel George hem
in de rede.
Omdat zulks misschien gevaarlijk zou
kunnen wezen, vervolgde Davy, zonder op de
aanmerking van zijn vriend acht te geven.
Komaanverklaar u nader, hernam Morriss;
er ligt in uwe woorden iets, waardoor ik mij
beleedigd gevoel.
Dat zou zeer ten onrechte wezen, mijn waarde
Morriss, antwoordde Charles. Ik wilde slechts
zeggen, dat, als gij altijd de waarheid spreekt,
gij een wonder van zedelijkheid, ot ik zou eerder
moeten zeggen, een monster van ongerechtigheid zijt.
terweel in aanbouw is voor den aandrang van
het water bezweken. Door de scheur ter breedte
van veertig meters zijn de wateren van het oude
bassin in het dok gestort.
Door den geweldigen stroom, die hierdoor ont
stond, is een schuit gezonkenvier lijken zijn
reeds opgehaaldde schipper J. van Dijck is vrij
ernstig gewondhij moest zijn vrouw, die hij nog
trachtte te redden, weder loslaten. Twee andere
schuiten zijn geheel verbrijzeld, doch daarbij
zijn geen menschenlcvens verloren gegaan. Men
meent dat ook verscheiden arbeiders bij het on
geval zijn verdronken. De aangerichte verwoes
ting is ontzettend.
De koning en de koningin van Denemarken
met LIDr. Dochter Prinses Thyra, hebben hier
gisteren op hun doorreis naar Londen den dag
doorgebracht. Ten stelligste kan ik umededeelen
dat er in 't geheel geen sprake is geweest, al
thans te Copenhagen niet, van het huwelijksplan
dat men naar't schijnt te Chislehurst in klein
comité heeft beraamd. De Keizerlijke Prins zal
dus bij een ander Hof aanzoek moeten doen. Of
zijn moeder nu met dat doel Weenen heeft be
zocht, 't is wel mogelijkmaar of zij daar
een Aartshertogin zal vinden, genegen om haar
zoon de hand te reiken, is minder waarschijnlijk.
Het voorbeeld van Maria Louisa is nu juist niet
zeer bemoedigend.
Volgens een telegraphisch bericht uit Hamburg
hebben bij de verkiezingen te Harburg. van de
zijde der vereenigde socialisten en Welfen onge
regeldheden plaats gehad. Eerst door de krach
tige maatregelen der politie en brandweer daar
het garnizoen op 't oogenblik slechts weinig
manschappen telde, is het gelukt de menigte
uiteen te drijven. Er is een burger gedood; vele
personen, en ook militairen, zijn gewond.
Emil Heinrich Max Hödel is jl. Vrijdag-och
tend om 6 uur op plein A van de cellulaire ge
vangenis te Moabit onthoofd. De meest mogelijke
onverschilligheid heeft Hödel dien ochtend aan
den dag gelegd. Des avonds te voren had men
hem in een celwagen uit de Stadvoogdij naar
Moabit overgevoerd.
Onvervaard zag hij in het rond, toen hij op
het schavot stond en onbeschaamde blikken sloeg
hij op de personen, die ongeveer 50 in getal
rondom het schavot waren geschaard.
Nadat hij was vastgebonden op de plank, zoo
dat hij geen enkel lid van het lichaam, ook niet
het hoofd kon bewegen, hieuw de scherprechter
hem in één slag het hoofd af.
De Duitsche bladen waarschuwen ieder jong-
mensch en huisvader, geen gehoor te geven aan
Ik heb nooit in mijn leven gelogen; ik
herinner mij ten minste niet het gedaan te heb
ben, sedert ik op de wereld ben, antwoordde
Morriss op ernstigen toon. De logen, ging
hij, zich opwindende, voort, is het onedelste, het
laagste, het.het.
Ik ben het volkomen met u eens. Maar
als de .waarheid, hoe schoon en beminnelijk zij
ook wezen moge, slechts een enkelen dag als
oppermachtige gebiedster in Londen heerschte,
zou er zulk eene verwarring uit voortkomen, als
men nog nimmer aanschouwd heeft.
Mijn waarde Davy, gij boezemt mij mede
lijden in.
Zeer wel mogelijk, maai de waarheid al
leen zou de geheele wereld in rep en roer bren
gen, en ik herhaal het u, dat de verwoesting-
van Jerusalem, de vervolgingen der Christenen en
de regeering van het schrikbewind slechts kinder
spelen zijn bij de rampen, welke de waarheid
slechts gedurende vier en twintig uren zou te
wreeg brengen.
{Wordt vervolgd).
