NIEUWE
No. 199. Zondag 25 Augustus 18T8. 3e Jaargang.
BUITENLAND.
Driftige menschen.
feuilleton.
GEORGE MORRISS,
Een welverdiende hulde.
Frankrijk.
HiARUME (I01IRAIT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1,—
0.06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERD A G.
STMAWTJESPiUfr-v»,
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dingsdag- en Vrijdag-
avond ingewacht.
Uitgevers K UPPERS L A U RE
Met driftige lieden redeneeren, staat ge
lijk met roeien in een door den wind op
gezweepte zee. Het is vechten tegen de
bierkaaizooals de volkstaal dat noemt;
alle redeneeringen, overtuigingsoewijzen en
zelfs de grootste zeggingskracht, ze haten
niets want driftige lieden slaan door als
blinde vinkenen zijn niet vatbaar voor
overtuiging dan, wellicht, wanneer hunne
driftkoorts heeft uitgeraasd en zij tot hun
normalen toestand gekomen zijn.
Inderdaad zijn ze te beklagen de driftige
menschen want de grootste straf van een
opvliegend karakter is, dat het hen dik
wijls als een heul doet doorgaan waar zij
inderdaad slachtoffers zijn. Van de andere
zijde beschouwd is hun gedrag onedel. De
mensch is een redelijk wezen en alzoo be
gaafd inet verstand dat hij moet gebruiken
en aanwenden ook om zijne hartstochten
te bedwingen.
Het gaat niet aan driftigheid als een
verzachtende omstandigheid aan te voeren.
De beleediging in een oogenblik van op
vliegendheid aangedaan is volstrekt met
minder smartelijk naar de mate van de
hartstochten der beleedigende partij.
Er is een zeker soort menschen die
zelf gulweg erkennen dat ze wat driftig
zijn, maar ze voegen er als in een adem
bij, dat zij ook onmiddellijk weêr goed ge
humeurd zijn als de driftige bui voorbij is.
Dwaze redeneering. Waarom niet liever de
bonne humeur gebleven 'wanneer zij reeds
van te voren weten dat die aangename ge
moedstoestand na eenige oogenblikken van
hartstochtelijke opwelling zal wederkeeren.
De driftige mensch maakt zich belache
lijk in het oog van anderen. Hij verliest
zijn zedelijk overwicht over zijne onderge
schikten, over zijne huisgenooten; want om
geëerbiedigd te worden moet men zich eer
biedwaardig maken. Men zal den omgang
met hem mijden of men zal nu en dan zijn
gezelschap slechts zoeken om hilariteit te
Verwekken door zijn opvliegend karakter
aan te hitsen en hem zoo doende tot het
point de mire van een lachlustig gezelschap
te maken.
Driftige menschen vergeten dat men, om
of
DE WAAIUIEID GEDURENDE EEN ENKELEN DAG.
Vervolg.
Het zou eene nlgemeene verwarring en wanorde
V'ezen, waarvan de gevolgen onberekenbaar zon
den zijn.
Davyik zal nooit gelooven, dat de wereld
zoo sleelit is; neen, nooit!
De bijbel bevestigt het nochtans en hij voegt
''r hij, dat als hot licht op de wereld zal schijnen,
bet oordeel nabij zal wezen, omdat de aarde niet
meer bewoonbaar zal zijn.
Dat doet er niet toe, Charles. Gij verkon
digt daar eene leer, welke ik niet kan aannemen.
Welnu! mijn waarde Morriss, waarom
"eemt gij er dan niet zelf de proef van, zonder
buiten den kring van uwe zaken te gaan! Ver
bind u om niets dan de waarheid te zeggen ge
in de wereld rustig te kunnen le zen, zich
moet aanwennen dikwijls te zwijgen daar
waar het gevoel wenscht te spreken. Zon
der nadenken vallen zij als bezetenen uit
zoodra hunne oogen of ooren iets gewaar
worden wat op hunne opinie stuit. Met een
vloed van onaangename woorden, bijtend
en schelklinkend toegesnauwd zijn ze ten
allen tijde gereed om hun prooi aan te
vallen. In stede eerst te beproeven of zij
verontschuldigen kunnen alvorens zij be
rispen, vieren zij hun hartstocht hot en
eerst na een stroom van grievende gezeg
den, waarover zij later meestal berouw ge
voelen, komt hun sanguinisch temperament
tot bedaren om hij de eerstvolgende gele
genheid als een spuwende krater wederom
uit te barsten.
Er bestaat nog een soort driftige men
schen die hun hartstocht trachten te be
dekken onder het kleed der openhartigheid.
Zij hebben zoo hun eigen principes,zeg
gen ze, »en wat er op hun gemoed ligt
moet er af, zij maken van hun hart geen
smoorkuil.» Fraaie theorie,;maar zij moes
ten ook bedenken dat openhartigheid, op
zich zelf eene deugd, nooit mag ontaarden
in onbeschoftheid.
Driftige menschen zijn doorgaans trotsch,
inhumaan en onbeschaafd. Zij spreken, voor
al tegen over hunne minderen, altijd met
een terngstootende gebiedende stem. Trotsch-
lieid tegenover minderen is een zeker teeken
van onbeschaafdheid want hij die werkelijk
ontwikkeld is zal altijd humaan in zijne
handelingen zijn. Niet zoo de driftige mensch
hij bekommert zich niet om God of gebod.
Vrij laat hij de teugels zijner hartstochten
vieren en rent in vliegende vaart op de
baan der inhumaniteit. Zijne ziel is als in
een altijddurenden opstand.
Valt het den driftigen mensch moeilijk
zich van zijn kwaal te genezen, onmogelijk
is het niet. Het zal hem echter vrij wat
wilskracht kosten alvorens hij eene passie
overwonnen heeft die hij, zij 't ook onwe
tend aankleefde ten koste zijner zielsrust
ten koste zijner gezondheid. Evenwel geen
overwinning zonder strijd. Ziedaar het de
vies waaronder de driftige mensch den kamp
moet wagen ten einde zekerheid te hebben
eenmaal verlost te worden van een harts-
diirende eene geheele week, of zelfs een enkelen
dag, en gij zult zien, hoedanig uw wedervaren
zijn zal.
Wat zou mij kunnen wedervaren?
Dat kan ik u voorzeggen zonder een pro
feet te wezen: indien gij, George Morriss, neef en
erfgenaam van den voormaligeu koopman John
Morriss, verloofde van Louise Brown, het volmaakt
ste meisje van geheel Groot-Brittanje, en be
diende in de magazijnen van de heeren White,
Black Cie. gedurende een geheelen dag de
waarheid durft te zeggen, zult gij door uwe ver
loofde bedankt en door uw oom onterfd worden.
En als gij de proefneming nog langer wilt voort
zetten, zult gij als een krankzinnige aangezien
worden, te gevaarlijk om in vrijheid te blijven
rondloopen en men zal li in een gekkenhuis op
sluiten.
Meent gij dan, Davy, dat ik de genegenheid
van mijn oom, de liefde van Louise en het ver
trouwen, waarmede mijne patroons mij vereeren,
alleen aan de valsclilieid te danken heb? En
zoudt gij willen beweren, dat ik al die voordcelen,
tocht die hem en zijne medebroeders zoo
veel leed heeft veroorzaakt.
De Pius-Vereeniging te Amsterdam een
blijk willende geven vaii hare ingenomen
heid met de redevoeringen door de Katho
lieke volksvertegenwoordigers gehouden ge-
O OCT O
durende de behandeling der onzalige school
wet, heeft aan de Katholieke Leden der
Tweede Kamer eene circulaire gezonden,
wier inhoud wij hier laten volgen
AAN DE KATHOLIEKE LEDEN
VAN DE TWEEDE KAMER
DER STA TEN-GENERA AI.
Mijne Heeren.
De PIUS-VEREENIGING te Amster
dam, een gezelschap voor Katholieken uit den
middenstand, die de overtuiging koesteren en
zoo veel mogelijk in hunne daden uitspreken
dat de Godsdienst het zuurdeesem is, dat de
geheele Maatschappij moet doordringen, en niet
slechts eene toespijs, waarmede het buiten gods-
dienstigen invloed gewonnen voedsel eenigzins
gekruid kan wordenlieeft met belangstel
ling en bewondering kennis genomen van de
redevoeringen, door U als vertegenwoordigers
van het Nederlandsche Volk in de Staten-
Generaal uitgesproken, naar aanleiding van
het sedert, door de beide Kamers, helaas,
aangenomen en door het hoofd van den Staat
bekrachtigd nieuwe Ontwerp van Wet op het
Lager Onderwijs. Uwe geheele houding in
dien strijd maakt het der PIUS-VEREE
NIGING tot een behoefte U ter dier zake
hare warmste en eerbiedigste hulde op te
dragen.
De PIUS-VEREENIGING is geen
staatkundig lichaam; maar even min als het
Onderwijs buiten den Godsdienst staat, even
min ontbreekt liet aan aanrakingspunten tus-
schen het maatschappelijk en gezellig leven en
streven onzer Vereeniging en de aan zienlijke sfeer
waarin Gij, Mijne Heeren, uwe edelste krach
ten wijdt aan de beveiliging der katholieke
beginselen, aan de verdediging van de redden
der Katholieken in den Nederlandsdien
Staat.
Uit dien hoofde vermeet de PIUS-VER-
EENÏGING zich U toe te juichen, en zal
zij hare gebeden Hemelwaarts zenden, opdat
welke ik zoo even heb opgenoemd, zou verliezen
door gedurende een enkele week oprecht te we
zen?
Ja, juist, dat is mijn gevoelen.
Ik heb wel lust u eene goede les te geven,
Davy.
jVelnulaat zien, en opdat de proefneming
belangwekkender zij, verbind ik mij, hoewel ik
niet rijk hen, om u, als gij mij uw woord van
eer geeft om de waarheid te zeggen gedurende
eene geheele week, en gij het een ganschen dag
uithoudt zonder de voordeelen te verliezen, waar
van ik zoo even sprak, of wel zoo men u, op
liet einde van de week niet opgesloten heeft in
een gekkenhuis, om u, zeg ik, na verloop van
dien termijn tiftn pond uit te betalen als schade
loosstelling voor alles, wat gij zult geleden heb
ben.
Ik heb uwe tien pond niet noodig, ant
woordde Morriss.
Of, zoo ik gelijk heb gehad, zult gij mij
koopwaren geven voor een gelijk bedrag.
Er is evenmin sprake van koopwaren.
recht en waarheid zegevieren, of althans recht,
en waarheid in ons dierbaar Vaderland nooit
bedreigd worden, zonder dat de stem der
goede trouw en van het talent zich ver heffe,
om onze bestrijders te doen weten, dat wij ons
onze bevoegdheden en onze krachten bewust
zijnen dat wij de herinneringen van ons
eigen roemrijk verleden zullen weten te doen
eerbiedigen.
De PIUS-VEREENIGING voornoemd
w. g. J. A. Alberdingk Thijm,
Eere- Voorzitter.
Amsterdam, 19 Augustus 1878.
Het zal onze Katholieke volksvertegen
woordigers zeker hoogst welgevallig zijn te
vernemen dat hunne zorgen, moeite en zeg
gingskracht op zulk eene aangename en
nette wijze en van zoo achtbare zijde wor
den geapprecieerd.
Eere aan de Pius- Vereeniging die getoond
heeft ware verdiensten op prijs te stellen
en die acte doet van de dankbare gevoe
lens welke haar bezielen ten aanzien van
onze katholieke kampioenen ter Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
Wij hechten onze volle adhaesie aan de
welverdiende hulde door de Pius-Vereeni
ging gebracht aan de katholieke afgevaar
digden maar betuigen ook tevens onzen
o o
innigen dank aan genoemde vereeniging
voor het initiatief dat zij op meesterljjke
wjjze in deze handeling heeft genomen. De
zeldzaamheid van het feit verdient reeds
bewondering.
Dezer dagen keerde een jongmensch te Marseille
des nachts van een verjarings-partij bij zijn tante
naar zijn huis terug. Terwijl hij met half gesloten
oogen over den boulevard National voortliep, en
zich den vrolijk doorgebrachten avond herinnerde,
werd hij plotseling bij de borst gegrepen en door
de woorden„je geld of je lerenuit zijn droomen
wakker geschud. De jongman had geen wapenen
bij zich, maar toch tastte hij instinctmatig in den
zak en voeldeeen voetzoeker de eenig
overgeblevene van het vuurwerk dat hij des avonds
had afgestoken.
Plotseling krijgt hij een ingeving, brengt zijn
brandende sigaar aan den voetzoeker, die terstond
vuur vat en duwt dit vuurspuwend wapen den
Indien gij dan niet wilt ontvangen of ge
ven, heb ik u iets anders voor te stellen. In
ruiling van uw woord, beloof ik u niet meer aan
Louise Brown te zullen denken, als alleen om
haar een bruidsgeschenk aan te bieden op
den dag van uw huwelijk-
Ditmaal neem ik het aan, antwoordde Mor
riss, hem de hand toestekende.
Is de koop gesloten?
Ja: maar het spreekt van zelf, dat ik, zwe
rende de waarheid te zeggen gedurende een dag
of eene week, niet gehouden zal wezen aan ieder
een zijne gebreken of bespottelijke gewoonten on
der het oog te brengen.
Dat is natuurlijk, antwoordde Davy. Gij
zult slechts oprecht behoeven te antwoorden op
al de vragen en de aanmerkingen, welke u ge
maakt zullen worden, hetzij door de kalanten,
hetzij door de menschen, met wie gij gewoon
lijk omgaat.
Wordt vervolgd).