NIEUWE
No. 221. Zondag 10 November 1878. 3e Jaargang.
De Vrede.
BUITENLAND.
Frankrijk
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden roor Haarlemf 0,35
Buiten Haarlem franco per post1
Afzonderlijke Nummers0.06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
UTIE.NW
AGITE MA NON AGITATE.
URAST.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Tan 16 regels30 Cents.
Elk. regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbi. dingen 25 cents per advertentie a Contant.
Adv.rtentiën worden uiterlijk D i n g s d a g- en V r ij d a g-
arond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Allerwegen is men den strijd moede.
Over geheel Europa wordt de hede om vrede
vernomen. En alsof eene bittere ironie spot
ten moet met dit smachtend verlangen
van millioenen harten, er is minder vrede dan
ooit. Vrede, vrede wordt er geroepen en er
is geen vrede.
Op staatkundig gebied hevige, bittere
strijd. Het is wel geen kamp met doodende
wapenen, maar dit neemt niet weg, dat het
eene worsteling is om het bestaan. In Bel
gië hebben de conservatieven het onderspit
gedolven en de liberale overwinnaars maken
zich gereed om hunne tegenstanders in al wat
hun lief en dierbaar is te grieven.
Duitschland, dat reeds den oorlog ver
klaarde aan de katholieke Kerk en zijne
vervolgingswoede den vrijen teugel blijft
vieren, Duitschland heeft een nienwen veld
tocht geopend tegen de socialisten. Dat de
verbittering van velen in het nieuwe kei
zerrijk groot is, dat al de genomen maat
regelen het tegendeel van kalmeerend wer
ken, zal men geen bewijs noodig hebben.
In Frankrijk moge de sluiting van de
Parijsche tentoonstelling al het uiterlijk van
een feest des vredes gehad hebben. Hoe
harmonisch de feesttoonen en feestliederen
klonken, welke zalvende woorden er vloei
den van Mac-Mahons lippen om de wereld
te beduiden, dat alles in de republiek cou
leur de rose is, in de gemoederen der
heorsehende partij blijft de wrok tegen alles
wat zij clericaal of legitimistisch gelieven
te noemen. In hun binnenste vormen zij
de plannen die eenmaal de ellende van den
toestand in al haar omvang aan het licht
zal brengen.
Italië is immer nog het land, waar men
niet goed weet wat men wil. De Garibal
disten woelen nog steeds voortzij houden
het land in eene voortdurende beweging
en spanning en zinnen slechts op middelen
om hen, die nog aan het geloof hunner
voorvaderen gehecht zijn, te hinderen, te
grieven en te berooven.
De regeering te Weenen en te Pesth
schijnt ook niet op rozen te slapen. De
machtige Hongaarsche partij, die voor een
overheerschend element van Slavoniers be-
FE U1LLETON.
GEORGE MORRISS,
of
BE WAAKHEID GEDUItENDE EEN ENKELEN DAG.
Vervolg.
Slechts een persoon tegelijk! riep de doctor.
Mevrouw, ging liij voort, zich tot de tante van
George wendende, spreek gij het eerste, en zeg
ons, wat gij heden ochtend bij uw neef hebt op
gemerkt.
Helaas! docter, antwoordde mejuffrouw Mor
riss, toen hij de eetzaal binnenkwam, welke, naar
gij weet, hier vlak naast is, schitterde er iets wilds
in zijne oogen en hij vertelde ons, dat hij gewel
dige hoofdpijn had Daarna, en zonder dat wij
hem de geringste aanleiding daartoe gaven, is hij
plotseling als een wilde opgevlogen en heeft zijn
oom en mij een hevigen schrik op het lijf gejaagd
door ons toe te voegen, dat het hem geheel on
verschillig was of wij op het zelfde oogenblik dood
ducht is, baart aan Andrassy allerlei moei
lijkheden en dwarsboomt hem zoodanig,
dat zijn val niet ver meer af is. De grootste
oneenigheid heerscht er tusschen de partijen
zelven, zoodat, wanneer een minister het
met de eene eens is, hy weder de andere
tegen zich heeft. Verschillende staatslieden,
die door den Keizer met de vorming van
een nieuw ministerie belast waren, hebben
die taak dan ook na vergeefsche moeite
opgegeven. Toch staan de drijvers, welke
tegen de bezetting van Bosnië zijn, voor
een fait accompli, dat zij huns ondanks
zullen moeten aannemen en tot welks in
standhouding zij zullen moeten medewer
ken.
Zoo weinig kan men boogen op den
zoeten vrede, wat de inwendige verhouding
der landen betreft. Want ook hier te lande
moge men vrede, vrede roepener is gee n
vrede. Of is er vrede, wanneer eene hoven-
drijvende partij eene minderheid, die eigen
lijk meerderheid is, aanhoudend kreukt en
in hare overtuiging aanrandt? Kan ervan
vrede spraak zijn, waar de bladen van be
doelde partij aanhoudend liegen en aanhitsen
en verdachtmaken diegenen, welke niet
helieven zich aan hen te onderwerpen?
En de buitenlandsche verhouding der
Europeesche Staten onderling, zijn daarin
verschijnselen van vrede waar te nemen
Het congres kwam hijeen en de leden er van
teekenden den vrede. Bij hunne tehuiskomst
werden zij gevierd en als mannen des vredes
toegejuicht; was dit alles misschien de humor
des levens, die de wijzen dezer wereld par
ten speelt en hunne grootsche daden tot
harlekinades maakt? Want waarlijk zij heb
ben een glimlach moeilijk kunnen onder
drukken, waar zij als vredemakers werden
ingehaald.
Thans begint het eerst, zegt men, Rus
land. Het staat dreigender dan ooit tegenover
Turkije. In plaats van met de ontruiming
zijner legerbenden voort jte gaan, voert het
nieuwe aan en nadert Konstantinopel in
plaats van er zich van te verwijderen.
Engeland laat ook de tanden zien. Ter
wijl de noordsche beer grommend zijn prooi
vasthoudt, ligt de luipaard reeds op de
loer om hem dezen te ontrukken. En in
Azië en in Europa zijn zij de groote te-
bleven; vervolgens heeft hij het huis verlaten, zei-
de mejuffrouw Morriss, eindigende, niet vermoe
dende, dat zij het gebeurde geheel verdraaid voor
stelde.
En gij, mijnheer zijt gij getuige
geweest van dat zonderlinge gedrag? vroeg
de docter, zich tot den ouden John wendende.
Ja, gaf deze ten antwoord; maar ik was er
zoo ver af van te denken, dat de arme jongen het
verstand had verloren, dat ik gedreigd heb hem
geen enkele schilling na te laten.
Wie zijt gij, goede vrouw? vroeg de docter
aan eene dame, die op een wenk van hem uit
den kring was vooruit getreden.
Mejuffrouw Robinson, antwoorde deze. Toen
ik tegen den avond in de stad kwam, om tiaar de
preek van den heer Sturm te gaan, heeft man mij
gezegd, dat ik hierheen moest gaan, om getuige
nis af te leggen.
Zoo! en wat weet gij, mejuffrouw. m.-juf
vrouw.
Robinson, mijnheer.... Ik heet mejuffrouw
Robinson.
genstauders, die er steeds op uit zijn om
elkander afbreuk te doen. Hun spel heeft
veel weg van een schaakspel. Elke partij
doet op hare beurt een zet. Waar Enge
land in het voordeel gekomen is met zijn
invloed op Turkije, daar sehuift Rusland
Afghanistan tegen het Engelsche bolwerk
om zich te dekken.
Op het Italiaansche schiereiland worden
weder oorlogzuchtige kreten vernomen tegen
Oostenrijk. Aan het ééne Italië heeft men
daar niet genoeg, ook Triest met zijne
omgeving wil men inlijven. De Garibaldisten
willen zeker gebruik maken van de moei
lijkheden waarin Oostenrijk tegenwoordig
verkeert door de bezetting van Bosnië en
de Herzegowinaom hun doel te bereiken.
En deze moeilijkheden zijn zeker niet
gering. De regeering kan, noch wil meer
terug; terwijl de machtige partij in het
land zich sterk tegen de bezetting heeft
verklaard. Wellicht is dit verzet aan ge
heime intrigues van Turkije toe te schrij
ven dathoewel het aan alle kanten be
sprongen wordt door aanvallers, toch nog
een oorlogzuchtigen toon aanslaat tegen
zijn machtigen nabuur. Dit verschijnsel zal
zijn grond wel hebben in de oppositie
waarmede Andrassy heeft te kampen. Alzoo
is het nergens vrede; overal is men zeer
ontevreden. En of het bij diplomatieke nota's
zal blijven, zal te bezien staan.
De engeleu des hemels zongen eenmaal
vrede den menschen van goeden wil":
de goede wil en bedoeling is verre te
zoeken in onzen tijd en daarom zeker
ook de vrede. D. G.
De wolven, die elk jaar zulke verwoestingen
in ons departement aanrichten zegt la Gazette
de Metz vertooneu zich dit jaar zeer vroeg.
Nabij het dorpje Batilly heeft zich een bende van
10 wolven vertoond, waarvan er 2 gedood werden.
Dezer dagen heeft men te Grigy, 3 mijlen van
Metz, ook een troep bemerkt. Ofschoon men jaar
lijks een 50 tal wolven doodt, vermindert het
aantal niet. De dichtheid van de bosschen maakt
een algemeene klopjacht onmogelijk. Om dezelfde
reden blijft het aantal wilde zwijnen zóó aanzien
lijk, dat zij dikwijls geheele wijnbergen omhalen.
Welnu dan! mejuffrouw Robinson, zeg ons,
wat gij bijzonders weet omtrent de gedraging van
den beer George Morriss in den loop van den dag.
Mijnheer, ik heb hem op de straat ontmoet
en zijn gedrag is zeer onverklaarbaar geweest.
Hoe zoo? Verklaar n.
Ja, mijnheer Int is zeer zonderling geweest.
Maar in welk opzicht?
Of zoo gij wilt, mijnheer, zeer buitengewoon.
Wees duidelijker, mejuffrouw; zeg ons, wat
hij gezegd en gedaan beeft.
Vooreerst is bij zoo hevig tegen mijaange-
loopen, dat ik bijna omver viel en daarna heeft
hij mij de buitensporigste dingen toegevoegd; hij
heeft beweerd, dat mijn hoed te jong was voor
eene oude vrouw gelijk ik, en te sierlijk voor eene
kamenier. Daar ik niet kon veronderstellen, dat
hij reeds zoo vroegtijdig beschonken was, heb ik
gemeend, dat hij krankzinnig moest wezen om zoo
iets van mij en van mijn hoed te zeggen.
Hm! dat alles zou mij integendeel doen ge-
looven, dat hij het volstrekt niet was, als ik niet
bij ondervinding wist, dat krankzinnigen dikwerf
Een leerling van de school te Arcueil, bestuurd
door de paters Dominicanen heeft dit jaar Numero 1
tot toelating op de politechnische school behaald.
Zulke ultramontaansche dompers!
Toen Gambetta onlangs te Grenoble zijn rede
voering hield, trad in zijn gezelschap voor het
eerst ook zijn vader op, een eerzaam kruidenier
uit Genua, doch thans plotseling een politieke per
soonlijkheid geworden. Verschillende bladen hebben
zich en hun lezers vrolijk gemaakt met cacogra-
phische brieven van den ouden heer af te drukken;
maar Paris-Journal" komt nu met de onthulling,
dat Leon Gambetta eindelijk beoogt van zijn vader
een senator te maken ten einde zijn eigen nede
rige afkomst te doen vergeten. Daarom liet hij
hem juist te Grenoble op het tooneel verschijnen;
want Brillier, een der drie aftredende senatoren
van dat district, heeft om redenen van gezondheid
voor de candidatuur bedankt; zoodat daar juist
plaats is voor den ouden heer Gambetta. Dat hij
nog niet alt Franschman genaturaliseerd is maakt
voor de radicalen natuurlijk geen bezwaar, evenmin
als bij de verkiezing van den Badenzer Spulier,
want de wet geldt voor hen slechts, als zij hun te
pas komt.
De vastgelegde luchtballon is den 8 dezer voor
de laatste maal voor het publiek opgestegen. Den
volgenden dag steeg hij nog tweemaal op, den
eersten keer om den majoor Périer van den gene-
ralen staf de gelegenheid te geven zijne reeks van
vergelijkende waarnemingen, die hij met de beste
barometers van de tentoonstelling gedaan heeft
te eindigen, en den tweeden keer om Gambetta,
Spuller en eenige hunner vrienden in staat te stellen
een blik a vol d'oiseau over Parijs te werpen. Het
was de eerste maal dat Gambetta zich weer in
een luchtballon begaf, sedert bij den 7 den Octo
ber 1870 met Spuller in het belegerde Parijs op
steeg, om in de provinciën nieuwe legers te vor
men tot voortzetting van den oorlog.
De begraafplaats Père-Lacliaise te Parijs is op
Allerheiligen-en Allerzielendag door meer dan
175,000 personen bezocht geworden, en het aan
tal kransen, op de graven nedergelegd, wordt op
45,000 geschat.
Het aantal loten van de groote loterij te Parijs
zal 42 millioen bedragen; uit de buitenlandsche
afdeelingen der tentoonstelling zal nog voor 150,000
frs. worden aangekocht. Men zegt dat de trekking den
15 n Dec- zal beginnen; de prijzen zullen tegen 50
centimes te zien zijn.
Volgens hier ontvangen berichten uit Rome zullen
de nuntii te Parijs en te Madrid tot kardinaal worden
verheven.
Er is eene statistiek opgemaakt van de vreemde
lingen, die de tentoonstelling bezocht hebben, Het
aantal bedraagt 203,17 5. De Engelschen maken het
zulke vlagen van scherpzinnigheid hebben! sprak
de docter, zicli tot John Morriss wendende.
Ik hoop toch, mijnheer, dat men iemand,
die de menschen beleedigd, niet vrijelijk op de
straat zal laten loopen! merkte mejuffrouw Ro
binson aan-
Stel u gerust, wij zullen daarvoor zorgen,
antwoordde de docter. Gij kunt gaan zitten.
Mejuffrouw Robinson trad terug en langs Ge
orge Morriss heengaande, keek zij hem zegevie-
riend aan, als wilde zij zeggen: als het van mij
afhangt om u in een gekkenhuis te doen opslui
ten, zult gij gaan.
George antwoordde haar met een minachtenden
glimlach. Zijne verontwaardiging had plaats ge
maakt voor meer koelbloedigheid en hij was zich
zelven nu genoeg meester, om met belangstelling
het verhoor der getuigen te volgen en er zich
mede te vermaken. Maar zijn lachen onder deze
omstandigheden werd beschouwd als een nieuw
bewijs van krankzinnigheid en versterkte slechts
het gevoelen van zijne rechters.
Wordt vervolgd.