NIEUWE
fto. 225.
Zondag 24 November 1878.
3e Jaargang.
Spreken is plicht.
BUITENLAND.
België.
M4RUME III! RUT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
f 0,85
E
0.06
WBm
v'X;
rra aintif. n dTk \'i:
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk D i n g s d a g- en V r ij d a g-
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAURET.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
De Staatsbcgrooting voor 1879 zal wel
dra in de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal aan de orde komen.
Gewoonlijk beeft bij de algemeene be
schouwingen over het budget de generale
politieke afrekening" plaats.
Toen de tegenwoordige regeerings-richting
in de oppositie wasvolgde zij die parle
mentaire gewoonte in niet geringe mate.
Wanneer men zich te binnen brengt de
lijdensgeschiedenis van alle niet-liberale
kabinetten; hoe die, bij de begrootings-
debatten soms dagen, ja weken achtereen,
op de parlementaire pijnbank werden ge
marteld dan zal men moeten toegeven
dat de heereu liberalen nimmer geweest
zijnzachte chirurgijns. Toch hebben zij
zeer kwade wonden gemaakt, namelijk in
bet lichaam des volks.
Als men de rekening tusschen het land
en hetj liberalisme eens opmaaktals men
de weldaden eens recapituleert, die men aan
de liberalen te danken heeftwie zou dan
niet met gevoelens der innigste sympathie
voor die redders uit den nood", voor die
weldoeners van Nederland" worden vervuld.
Of zeggen wij te veel, als wij hen zoo noemend
Maar zijn wij bet niet aan de heeren
liberalen verschuldigddat die ongelukkige
baten uit Indië niet meer vloeien? Hebben
zij niet door hun schitterende koloniale
politiek, hun Atjeh-oorlog en bun steeds
hooger opgevoerde uitgaven voor Indiëdie
goudbron, welke jaren achtereen uit Indië
ons toevloeide, doen opdrogen?
Zijn het niet de liberalen geweest, die
de geldmiddelen van den Staatdoor on
tijdige en roekelooze belasting- en tarief
hervormingen hebben in 't riet gestuurd?
Was bet niet der liberalen bedrijf, dat
de uitgaven voor het onderwijs zoo ontzet
tend steeds klommen?
Doch waar zouden wij eindigenwilden we
geen der voorrechten vergeten op te sommen
welke de liberalen aan Nederland verze
kerden
Niet langer echter in sarcastischen'foon
gesproken.
FE U1LLE TÓN.
GEORGE MORRISS,
of
DE
waarheid gedurende een enkeeen dag.
Vervoln en slot.
Zoo nis gij wilt! Ik ben zoo blijde, dat gij
noch ondankbaar of gek zijt, hetgeen voor mij
liet zelfde zou wezen dat alles tusschen ons
moet vergeten wezen, sprak de oude man, zijn neef
aan zijn hart drukkende.
Mejuffrouw ltobinson! hernam George daarop, ik
heb geene andere verdediging aan uwe beschul
digingen tegenover te stellen dan deze: gij hebt
mij gevraagd, wat ik van uw hoed dacht en ik
heb u openhartig mijn gevoelen gezegd.
Gij moest u in ieder geval aanwennen, wat
beleefder te wezen! antwoordde mejuffrouw Robin
son vinnig.
Wat u betreft, mijnheer White, ging George
voort, als ik de koopers uit uw winkel heb ver-
De waarheid moet zouder omwegen en
omslag gezegd worden. En dan beweren
wijmet het volste rechtdat bet liberalisme
in het algemeen, en dit liberaal bewind,
voor zijn deel, in bet bpzonder, ons in
e3n jammerlijken toestand van teruggang
op bijna elk gebied, beeft gebrachten dat
in de toekomst nog veel erger ons te wach
ten staat.
Behoort tegenover die feitenniet eens
ernstig, 't meest geschikt wellicht bij de
begrootings-diseussiete worden afgerekend?
Om aan dien dag des gerichts te ontgaan,
wordt van regeeringsgezinde zijde een eigen
aardige taktiek gevolgd.
Men wil toch blijkbaar aan een eigenlijk
politiek debat ontgaan.
De groote quaestiën zou men het liefst
zien behandeld bij de speciale, daartoe be
trekkelijke wetten.
't Is inderdaad dodderig lief, maar de na
tionale belangen worden op die wijs niet
behartigd.
Ons komt het ten minste voor, dat de
niet-liberale leden der Kamer wel zullen
doen zich niet in dat striknet van 't uitstel
te laten vangen.
Er moet licht komen in de nevelachtige
politiek van de heeren liberalen. Men moet
precies weten, wat zij willen en waar zij
been willen.
Wat willen de liberalen verder met Indië
doen? Het nog verder aan de onveiligheid
prijs laten en nog dieper een verderfelijke
richting daar doen wortel vatten? Steeds
meer de millioenen der cultuurwinsteu doen
verzwelgen in een stroom van uitgaven die
nog vermeden hadden kunnen worden?
Wat willen de liberalen met Nederland
doen? Moeten wij nog verder voortgaan
met bet zonder beginsel, broksgewijze,
(greepsgewijze ware wellicht juister gespro
ken) quasi hervormenwerkelijk bederven
van ous belastingstelsel? Moeten wij den
tienden penning, nu in den vorm eener
gebate kapitaals-belasting en onrechtvaar
dige belasting op de goederen in de doode
hand, gaan opbrengen? Moeten alle belas
tingbetalende burgers nog meer worden ge-
O O O O
drukt, ter wille van een onderwijs, dat zeer
velen, wat zeggen wij, de wezenlijke meer
derheid, verafschuwt? Moet ons defensie-
wijderd, door hun te bekennen hoe buitensporig
uwe prijzen zijn, hebt gij het recht mij eene ac
tie tot schadevergoeding aan te doen. Maar ik
betwijfel het, of het in uw belang zou wezen het
publiek bekend te maken met eene omstandigheid,
welke niet in uw voordeel is.
Wij zullen er maar niet meer over spreken,
zeide de lieer White, opstaande, om te vertrekken.
En wat u nu aangaat, hernam George, zich
tot den bedelaar wendende, u heb ik geene on
aangename waarheden gezegdIk lieb u niet
gekrenkt in uwe eigenliefde en u volstrekt geen
nadeel berokkend. Ik kan dus niet begrijpen waar
om ik u onder het getal mijner aanklagers vind.
God zegene u, mijnheer, omdat gij mij
drie shillingen hebt gegeven! antwoordde de be
delaar; maar als dat geen voldoende reden was
om te veronderstellendat gij niet wel bij uwe
zinnen waart, weet ik het niet. Hoe het ook zij,
het doet mij pleizier, dat ik mij vergist heb, en
daar gij wist, wat gij deedt, toen gij mij zulk
eene milde aalmoes gaaft, hoop ik, dat de Hemel
het u in vreugde en geluk moge vergelden!
wezeti maar doodeenvoudig zoo gebrekkig
blijven als bet is, en heeft de Natie op dat
gebiedhaar levensterrein in deze dagen van
inlijving en geweld, genoeg aan de liberale
phrases van vroeger over de eischen eener
goede landsverdediging Moet bet goede geld
der burgerij worden weggeworpen voor ka
nalen en waterwegen, wier nut, voor eeu
gedeelte althans, betwistbaar kau heeten?
Over al die vragen, van beslissend ge
wicht voor het beden en de toekomst des
volks, zou eenige discussie zeker niet over
bodig kunnen genoemd worden.
En nut zal men wellicht zeggenoch wat
zou dat baten, practische uitkomsten zijn
toch niet te verwerven.
Hierop antwoorden wy echter: wat ver
staat gij onder practische resultaten
Zou bet dan geen werkelijke uitkomst
wezen als de onmacht der liberalen, om
een volk in waarheid te regeeren, gelijk
het behoort, daghelder werd aangetoond.
Als men met de feiten voor oogen de
waarheid treffend deed uitkomen, hoe bet
liberalisme ook in Nederland wel vrijheid
belooft, maar niet geeft, en boe bet be
stuur van dat zoogenaamd liberaal» be
wind, uit bet oogpunt der vrijheid een groote
mystificatie is?
Volgens onze opvatting moeten onze po
litieke vrienden bet kabinet en de voor
standers er van, eens ten aanhoore des volks,
in goed verstaanbaar Hollandsch, ongezou
ten zeggen, waarop het staat.
De liberalen zijn sedert jaren gewoon zóó
erg te bluffen in en buiten de Kamer, dat
bet meer dan tijd wordt, dat men hen,
zonder verzachting en omwinding, eens
duchtig aanpakt, in dien zin dat men hen
eens toone, welke vruchten door bun drij
ven en besturen zijn gekweekt.
Dat is vooral noodig, nu in bet volgend
jaar de helft van de leden der Tweede
Kamer aftreedt.
Thans dus, meer dan ooit, zijn de niet-
liberalen tot spreken verplicht.
De kiezers moeten weten, waaraan zij
zich te houden hebben. Zij moeten kunnen
beoordeelen, of hun afgevaardigden zich nog
op één lijn met hen, ten aanzien van de op
vatting der groote vraagstukken van den
dag, bewegen.
Ik dank u, antwoordde George. Nu is
de beurt aan u, mejuffrouw, ging hij voort, zich
tot Louise Brown wendende. Daar de aanklacht,
welke gij op mij doet rusten, de ernstigste is
van allen, verzoek ik u, die wel te willen her
roepen. De zwaarste beleediging, welke ik u heb
toegevoegd, bestaat daarin, dat ik u op een uwer
aanmerkingen heb geantwoord, dat gij noch eene
volmaakte schoonheid, noch een engel zijt. Is dat
zoo niet?
Ja, maar (lat staat gelijk met te zeggen,
dat ik leelijk en boosaardig ben, merkte Louise
Brown aan.
Verschoon mij, daarin hebt gij ongelijk, her
nam George. Omdat gij geen schoonheid zijt,
vloeit daaruit niet noodwendig voort, dat gij
leelijk zijt, of.
Het is onnoodig, mijnheer, dat gij u met
mij tracht te verzoenen, sprak mejuffrouw Brown,
hem in de rede vallende.
God beware mij (laar voor! antwoordde George.
Alles wat ik wenscli, is, dat gij oprechter zult zijn
tegenover degene, dien gij werkelijk zult bem in-
In een tijd, zoo ernstig als wij beleven,
is bet meer dan vroeger, nuttig en noodig,
dat Natie en Vertegenwoordiging duidelijk
weten, wat zij aan elkander hebben.
Niet dat wij bet noodzakelijk keuren,
dat een lid der Kamer tot in bijzonder
heden, angstvallig, te rade behoeft te gaan,
met den bekenden of onderstelden geest
zijner kiezers; maar, wat men er ook van
zeggen moge, in hoofdgedachten moet de ge
kozene de uitdrukking zijn van de meening
der stembevoegden, die hem met bun ver
trouwen vereerden.
Een zuivere werking van bet constituti
oneel stelsel is ondenkbaar, wanneer alle
rapport tusschen bet pays legal en de man
nen, die dat kiezersland vertegenwoordigen,
ontbreekt.
Niet alleen dus tot een juiste afbake
ning der verhouding, waarin de minderheid
in de Kamer staat tegenover dit liberaal
Ministerie en de liberale partjj, zoomede
tegenover de hangende vraagstukken van den
dag, maar ook in bet belang der gewenschte
stembushelderheid is het noodig, dat de
leden der rechterzijde duidelijk, kort en bon
dig zeggen wat ben tegenover Bewind en
Natie op het hart ligt.
Langs dien weg alleen, zal ook de linker
zijde tot spreken te brengen zijn. Zweeg de
rechterzijde dan zouden de gewillige of
«ongewillige» regeeringsvrienden ook niet
spreken, en over betgeen de meerderheid
des volks zoo groote belangstelling inboezemt,
zou zoo zoetjes maar worden heengegleden.
Ook dat te verhoeden is een bij uitne
mendheid vaderlandslievende plicht.
Te Brussel heeft een vrouwenoproer plaats ge
had in het St. Pietersgasthuis. Ouder voorwendsel
(lat men haar zonder voedsel liet,- hebben de
vrouwen, welke in het gesticht verzorgd worden,
alles aan stukken geslagen, wat in haar bereik
stond. De schade beloopt meer dan 700 fr. Dit
is, sedert eenige maanden, reeds de derde maal
dat dergelijke feiten in dat gasthuis plaats heb
ben. Slechts eenige dagen geleden werden ver
scheidene vrouwen, die aan vroegere baldadighe
den hadden deel genomen, voor opstand en braak
van meubilaire voorwerpen, veroordeeld tot ge
nen, dan gij liet tegenover mij zijt geweest.
Dit zeggende, liet hij zijn blik ran Louise Brown
op Charles Davv overgaan. Maar deze, die zijne
gedachte scheen te raden, wendde het hoofd af,
hiermede te verstaan gevende, dat ook hij het ge
drag van de modiste ten strengste afkeurde.
Nu wendde zich George tot mejuffrouw Lysle.
En gij, Helenagij, die mij de hand
Hebt gereikt, toen al de anderen mij aan mijn
lot overlieten, wat zal ik tot u zeggen?
Hier niets, antwoordde mejuffrouw Lysle;
maar tot uwe vrienden zoudt gij kunnen zeggen,
dat daar zij u voor gek hebben verklaard, omdat
gij een enkelen dag de waarheid hebt gezegd,
zij niets beters kunnen doen, dan aan mij de zorg
toe te vertrouwen om u op te passen.
Russische spreekwoorden.
De vos slaapt, maar in zijn droom telt hij toch
de kippen. De wolf krijgt ieder jaar nieuw
haar, maar hij blijft toch een wolf. Liefde,
vuur en hoesten kan men niet verbergen. Brobd
en zout maken zelfs roovers nederig.