NIEUWE
No. 244,
Donderdag 30 Januari 1870.
Het bijgeloof in onzen ver
lichten tijd,
BUITENLAND.
a
Geschenk der Nederlandsche
Katholieken aan Z. H. LEO XIII
ƒ112,50
25,00
BLOMMENSTEIN.
Het is dus bewezen wat wij wilden: het
ongeloof is bjjgeloof. Er wordt thans in de
beschaafde landen in ééu jaar meer bjjge
loof uitgeoefend dan in de middeleeuwen
in een halve eeuw.
Frankrijk.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden rooi' Haarlemf 0,85
Buiten Haarlem franco per post1.
Afzonderlijke Nummers0.06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATEKDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
MNTIEND
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels
Elke regel meer
Grootc letters worden berekend naar plaatsruimte.
30 Cents
5
AGITE MA NON AGITATE.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
Advertenticn worden uiterlijk Dinsdag- en V r ij d a g-
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Bedrag der vorige opgave
Voor onzen Paus-Koning op hoop
van zegen
*k Geef met liefde en geloof
Aan Faus Leo mijn goud
Die zoo trouw en zoo zorgvol
Fe wachte steeds houdt
Als een leeuw is zijn kracht
Als een lam zijn geduld
Fat God al de wenschen
Van Leo vervult
Aan den zoo zeer miskenden ste
dehouder van Christus op aarde
om de herstelling voor mijne dier
bare Echtgenoote te verkrijgen
P. M.
10,00
25,00
5,00
Totaal 177,50
Het is eene zeer hedendaagsehe beschul
diging, die de liberalen opwerpen als zij
verkondigen dat de katholieken bijgeloovig
zijn, als zij visioenen en prophetiën als
mogelijk aannemen. Deze beschuldiging van
bjjgeloof werpen wjj echter den ongeloovigen
terug en wjj beweren en willen het bewij
zen dat juist het ongeloof, bjjgeloof is. En
hier mogen wjj gerust de stelling opzetten
hoe ougelooviger hoe bjjgelooviger. De
meusch moge doen wat hjj wil, hij
onttrekt zich aan het bovenmensche-
lijke en bovennatuurlijke niet; hjj moet
zich daarmede bezighouden, hetzjj uit
verwaandheid, vrees of goddeloosheid. Het
geloof alleen en de Kerk geven ons het
juiste en vaste standpunt; wat niet op
dezen grondslag staat, vervalt tot inconse
quentie, belachelijkheid of misdaad. Dat
zien wjj handtastelijk in onze eeuw aan de
van God vervreemde wereld. Van den eenen
kant loochent zij onbeschaamd de eeuwig
heid, al het bovenzinnelijke, engelen, duivel
en hel; zjj ontkent, dat de Kerk het recht
heeft zulke leerstellingen te handhaven en
te verspreiden; zjj bespot deze leerstellingen
als dwaas gegoochel en als een schreeuwend
beeld tegen de verlichting der eeuw, en
van den anderen kant zien wjj haar in
het drukst en jjverigst verkeer met een
F E UIL LET O N.
De laatste Graaf
VAN
Vervolg.)
De graaf gaf haar hierop een zeer bits ant
woord; dit lokte van hare zijde een wederant
woord uit, en de twist liep eindelijk zoo hoog,
dat zij haren vader verweet, hare moeder ver
moord te hebben.
Nauwelijks was dit woord haren mond ont
snapt, of de graaf nam woedend een zwaren
drinkbeker, die naast hem stond, van tafel op,
en wierp haar dien met zooveel kracht tegen het
voorhoofd, dat oogenblikkelijk eene wijde wonde
zichtbaar werd, waaruit het bloed met geweld
stroomde.
Elize viel in onmacht; dadelijk werd een ge
neesheer ontboden, die weldra verscheen, de wonde
verbond en tevens de verzekering gaf, dat, alhoe-
zekere geestenwereld. Zjj heeft een vorme-
ljjkeu cultus der geesten, een geheel gods
dienst-systeem uitgevonden met tempels,
priesters, zoogenaamde mediums, apostelen,
vaste finantiën, met eene litteratuur, die in
Amerika alleen 20 bladen onderhoudt en
jaarlijks meer dau 100,000 boeken in de
wereld slingert, met geregelde feestdagen,
waarop" de toegangen dezer tempels door
eene tallooze menigte neophyten en geloo-
vigen bestormd worden. Niet zelden zjjn
hooge Staatsambtenaars de dienstdoende
uitoefenaars dezer geheimen; de lichtzin
nigste hoven hebben zulk eene huiskerk, en
gekroonde hoofden schamen zich niet, even
als de ongelukkige Saul bjj de heks van
Endor, daar verklaring van de geheimen
der toekomst te zoeken. Deze cultus ver
heugt zich in een grooien vooruitgang en
stelt nog grootere eischen: hjj noemt zich
den godsdienst der toekomst.
Deze nieuwe godsdienst ving aan met
de handelingen van het magnetisme en het
o O
somnambulisme; daarop kwamen de dan
sende, schrjjvende tafels, en thans hebben
wjj de bezwerende, genezende mediums van
het spiritisme, de nieuwste mode van het
Heidendom, een eenvoudigen demonendienst
en eene levende Satanskerk. Zjj is de diepste
smaad onzer eeuw; zjj bezoedelt zich niet
slechts met misdaden maar ook met het
verwjjt der onbekwaamheid van logisch te
denken en te redeneeren. Men wage het
niet bjj deze feiten te schreeuwen over de
bjjgeloovige, domme en verrotte middeleeu
wen Zeker too ver jj, wonderkunsten en hek
serij waren haar niet onbekend, maar men
schreef deze toe aan een werkelijke, voor
het verstand aanneembare oorzaak, aan
de werking van booze geesten; thans zjjn
het woorden zonder zin, als sympathie,
magnetisme, nerveus spectraal fluidum,
medium enz., die alles tot stand brengen,
en ieder vergenoegt zich met deze verkla
ring. Vroeger beging men dergelijke dwaas
heden slechts in het geheim; thans ver
kondigen groote openbare aankondigingen
deze hekserjjenvroeger liet men deze ont-
eerende handelingen over aan het uitschot
der menschheid; thans houden de hoogste
klassen der maatschappij zich daarmede
be^g. De bloem der cultuur en der hurna-
wel de jonkvrouw zieh niet in gevaar bevond,
echter eene volstrekte rust voor haar onontbeer
lijk was.
Dit voorval had op den graaf een diepen in
druk gemaakt; hij gevoelde zich den volgenden
dag zeer ongesteld; en de ziekte verkreeg weldra
zulk een dreigend aanzien, dat de geneesheer niet
meer voor zijn leven durfde instaan, en het noo-
dig oordeelde hem van de H. Sakramenten der
stervenden te laten voorzien. Maar de graaf, die
nog zijn gansehe bewustzijn bezat, verzette zich
tegen dit laatste besluit; hij wilde sterven gelijk
hij geleefd had, en gaf bevel geen priester tot
hem toe te laten.
IV.
Treurig en droevig zat thans Eiize op hare
kamer; zij beschuldigde zich den dood baars va
ders verhaast te hebben, en alleen de troostrijke
woorden van mejuft'rouw Russel, van Anna en
Constance vermochten het diep geschokte gemoed
eenige kal.ute te schenken.
niteit wil niets van den duivel weten en
vereert hem onder duizend vormen.
Soms echter neemt het ongeloof, name
lijk als het zich die maakt, weder logica
aan en brengt het dan tot openbare beljj-
denis van den duivel. De duivel bestaat,
ja wordt zelfs gerehabiliteerd. Hjj is nu
niet meer het gevallen, wanstaltige en af
schuwwekkende wezen, dat de duistere
middeleeuwen van hem maakten, neen, hjj
heeft paardepoten, staart, horens en de
vleugels van de vledermuis verloren en
wordt ingevoerd als een fatsoenlijk, maat-
schappeljjk persoon; zelfs wordt hjj als
beminnelijk afgeschilderd. Ja wat hem aller
harten wint, is juist zjjn politiek verleden.
Zjjn goddelooze opstand tegen God is slechts
»een krachtige leveuswekkende oppositie
tegen de oude regeering;» daarom heet hjj
de ongelukkige revolutionnair,» de «hel
denmoedige opstandeling,» de gelijke te
genstander Gods,» dus zelf ook God. Zoo
beleven wjj het schouwspel, dat, terwijl
het ongeloof vol jjver, haat en boosheid
tegen God woedt, de duivel medeljjden op
wekt, verheven geprezen en bezongen
wordt in duizend romans en drama's, zelfs
om zijne schoonheid en ridderlijkheid, ja
dat hjj werkelijk op den troon geplaatst
wordt als vorst dezer wereld.»
Dat belet echter den edelen vorst niet
zjjne geloovigen en aanhangers door be
driegers, die hjj inspireert, te misleiden en
belachelijk te maken. Wie heeft niet ge
hoord van de verbazende resultaten van een
Mesmer met zjjne roeden, spiegels en mag
netische talismans? Van Cagliostro met
zijn Egyptischen drievoet en zjjn too ver
lantaarn? Van den propheet Oasotte, bjj
wien alle vrijmetselaars zweren? Van mej.
Lenormant, de Pythia aller Europeesche
hoven, met hare sleepdragers Mirabeau,
Danton, Robespierre en Barrère? Van den
heer Hlade te Brussel en Monk in Engeland
en van het Aruerikaansche hoofdmedium
Hume? Er is steeds een ontzettend gejubel
in het leger des ongeloofs over elk bedrog,
waardoor de Satan een priester of een
Katholieke ziel bedriegt; wat moet men
echter van die heeren zeggen, die door de
voorgangers en apostelen van hunnen eigen
godsdienst zoo bedrogen worden? Is het
De graaf werd intusschen door hevige koort
sen geteisterd, die weldra zijne verstandelijke ver
mogens overmeesterden; hij was zich zijn toe
stand niet meer bewust, er. was ongevoelig voor
allen, die hem naderden.
Vurige gebeden stegen intusschen voor den
zieke ten hemel, en Gods barmhartigheid werd
dag en nacht ingeroepen. En de Hemelsehe Va
der leende een gunstig oor aan die smeekingen,
de koortsen bedaarden, en het gevaar was ge
weken: de zieke kreeg het bewustzijn weder
Op zekeren dag werd hij wakker en zag hoe
Anna, die bij hem waakte, voor een kruisbeeld
lag nedergeknield en vurig scheen te bidden. Dit
gezicht trof hem.
Hij liet een flauw kuchen hooren, en Anna
stond onmiddellijk op en begaf zich naar zijne
legerstede,
„Hebt gij ook iets noodig, mijnheer de graaf"
vraagde zij vriendelijk.
„Ik dank n, mijn kind! maar zeg mij eens
voor wien gij daar zoo ijverig zat te bidden."
„Ik bad voor uw behoud," antwoordde zij, en
de
eene
niet veel bespotteljjker, wanneer
duivel den anderen bedriegt?
De zaak zou zeker grappig genoeg zjjn,
hadde zjj ook niet hare ernstige, treurige
en ontmoedigende zijde. Naast de ljjst dei-
bedriegerijen staat helaas ook in de annalen
van dit Satansrjjk de statistiek met hare
cjjfers en toont in vreeselijke getallen aan,
bij dit ontstaan en dezen vooruitgang van
den Satansdienst, een verschrikkelijke toe
neming niet slechts van het ongeloof en
de zedeloosheid maar ook van dephysische
verlaging der menschheid door krankzin
nigheid en zelfmoord. Zooals het oude
Heidendom telt ook de nieuwe Satansdienst
zijne menschenofFers hjj hecatomben. Trou
wens deze vorst der wereld is de »menschen-
moorder van het begin af.»
In Parijs zit men als onder de sneeuw hegra
ven en te Versaillesheeft het veel weg van
een Noordpool. Duizenden handen zijn aan't werk,
om zoo spoedig mogelijk den weg weder vrij te
maken.
De telegraphische gemeenschap van Parijs met
midden- en Zuid-Frankrijk is geheel en al ver
broken- De massa's sneeuw in Frankrijk gevallen,
grenzen aan het onbegrijpelijke,
De Parijsche politie heeft 7756 beambten, die
aan de gemeente cn aan den Staat jaarlijks meer
dan twaalf millioen franks kosten.
Over de waarde van de vuilnis deelt een Fransch
blad het volgende mede: In 1823 mocht de aan
nemer van de stadsreiniging te Parijs al de straat-
vuilnis voor zijn eigen rekening behouden, en
hem werd daarenboven, uit de gemeentekasjaar
lijks nog 75,000 franks toe betaald.
Reeds in 1831 ontving het gemeentebestuur
van Parijs 166,000 franks toe van den pachter,
die daarenboven alle werkloonenreinigingstoe—
stellen, werktuigen enz., tot het schoonhouden
der stad benoodigdzelf moest bekostigen.
In 1845 was de pachtsom, die de aannemer
betaalde, reeds tot 500,000 franks geklommen
en in 1878 bedroeg zij 900,000 franks.
De pachter of de maatschappijdie als zooda
nig optreedt, verkoopt de Parijsche straatvuilnis
tranen vloeiden langs hare wangen."
„Alleen voor mijn behoud?" vraagde de graaf
ernstig,
„En dat uwer ziel?" antwoordde zij, terwijl
zijn een blik vol vertrouwen op het kruisbeeld
wierp.
„Welnu, zeide de graaf, ik wil mij niet lan
ger tegen de inwendige stem verheffen, die zich
onophoudelijk laat hooren; ontbied den pastoor,
ik wil mij met mijn God verzoenen."
Anna had moeite een blijden kreet van ver
rassing te onderdrukken, zij drukte de hand van
den graaf vol teederheid aan hare lippen, en ver
liet het vertrek om die blijde tijding aan hare
tante en de meisjes mede te deelen.
Weldra verscheen de man Gods, die men in
allerijl ontboden had; zijn onderhoud met den
graaf was langdurig, maar toeu hij het vertrek ver
liet, blonk op zijn gelaat de reinste vreugde.
Van dat oogenblik af ging de zieke met ras-
sche schreden vooruit,
Wordt vervolgd)