NIEUWE
No. 246,
Donderdag 6 Februari 1870.
4e Jaargang.
Dc doodstraf in Zwitserland,
BUSTE IV LAND.
Geschenk der Katholieken
aan Z. H. LEO XIII.
België.
Frankrijk.
HMRLHE (MUM
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Haarlemf 0,85
Buiten Haarlem franco per post1.
Afzonderlijke Nummers 0.06
Hit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
-;W/
MAIN TI ES RRijy
s kt-
AGITE MA NOW AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden herekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant.
AdrertentiSu worden uiterlijk Dinsdag- en V r ij d a g-
avond ingewacht
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Bedrag der vorige opgave .-. ƒ257,50
Voor onzen Paus-Koning op hoop
van zegen25,00
Een groot gezin een klein gewinToch geef
ik van mijn arbeidEen dag loon aan Z. II.1,00
Hadden wij tweemaal het voorrecht aan de
voeten van den grooten Paus Koning Pius IX
Zijnzegen te ontvangenthans vragen wij
den Pausselijken Zegen eerbiedig van verre
aan9 zijn waar dig en opvolger Leo XIIIm 9 25,00
Totaal f 283,50
Dezer dagen stond voor het assisenhof
van Freiburg in Zwitserland een monster
te recht, dat men nauwelijks den naam
van mensch meer geven kan. De afschu
welijke misdaad dier vrouw kwam op het
volgende neer: Moeder van eene twaalfja
rige dochter wilde zij zich in het huwelijk
begeven, maar het kind was een beletsel
daartoe en zij zon op middelen hare doch
ter weg te ruimen. Op zekeren dag voerde
zij deze buiten hare woonplaats en deelde
haar mede, dat haar geluk dat dei-
moeder afhankelijk was van den dood
der dochter. Deze stemde er in toe voor
hare moeder te sterven en nu deed de ont
aarde vrouw een strop om den hals van
haar kind, het zoo aan een vreeselijken
dood overleverende. De misdaad werd ont
dekt en dezer dagen het monster veroor-
deeld. Waartoe? Tot de hoogste straf, die
de Zwitsersche strafwet aangeeft: levens
lange dwangarbeid. Even als hier te lande
is de doodstraf in Zwitserland afgeschaft.
Levenslange dwangarbeid dat wil zeg
gen, dat de misdadige moeder voor haar
leven bezorgd is; dat ze gevoed zal wor
den en gekleed; beschermd door den Staat
en de reglementen der gevangenis; zij moet
arbeiden, ja, maar schier alle menschen
moeten arbeiden. Wie niet werken wil
gaapt de ellende, de armoede, de honger,
de dood aan. Niet alzoo degene, die tot
dwangarbeid veroordeeld is: bij ziekte wordt
hij verzorgd; zoo hij niet arbeiden wil, is
zijn bestaan niet minder verzekerd. Een
onmetelijk voordeel dus hoven den vrijen
arbeider.
Daarenboven, de hoop en het vooruit
zicht bestaan, dat er een einde zal komen
aan die zoogenaamde eeuwigdurende ge
vangenschap. Is er geen amnestie moge
lijk? Kunnen revolutieu in onze eeuw
FEUILLETON.
De laatste Graaf
VAN
BLOMMENSTEIN.
{Vervolg en Slot.)
Algemeen was de droefheid toen de dames ver
trokken het was alsof' allen gevoelden, dat de
goede Genius van het slot hen verliet.
Eenige oogenblikken later werd de rentmeester
bij den graaf ontboden en ontving den last, dat
zoodra zijne schoonmoeder de plaats van het kas
teel zou oprijden, alle dienstboden zich voor het
kasteel moesten bevinden, om de vrouw naar haren
stand met de gewone eerbewijzingen te ontvangen.
Schoorvoetend deelde de rentmeester dit bevel
aan de bedienden mede, die zijne woorden koud
en onverschillig aanhoorden, en Kasper hem na
derende, fluisterde hem toe
aan de orde van den dag - de gevange
nissen niet openen?
De toekomst is dus ook voor dat soort
van gevangenen ver van duister en de hoop
straalt ook door de muren der gevange
nis heen.
En tot zulk een straf, welke eigenlijk
geene straf is, werd de ontaarde moeder,
het afschuwelijk monster, de vreeselijke
moordenares veroordeeld!
Zonderling, de moderne philanthropie
bekommert zich niet om den arbeider, om
den behoeftige, die onschuldig is en zijne
vrijheid behield; maar niet zoodra hebben
de muren eener gevangenis een misdadi
ger opgenomen, of zij schenkt hem de
teederste oplettendheid, bewijst heöi aller
lei zorgen. Waar de misdaad vertegen
woordigd is, bevindt zich de philanthroop.
Is de moordenaar goed gevoed, gehuisvest?
Is zijn brood voldoende in hoeveelheid en
hoedanigheid? Heeft hij boeken om zich
te verstrooien? Wordt in zijne cel de lucht-
ververschii.cr naar alle regelen der weten-
o o
schap aangebracht? Al die teere quaesties
worden met voorliefde door den philanthroop
behandeld, overwogen, in brochures en boe
ken beschreven, en de geleerde wereld
juicht hem toe en neemt hem onder de
weldoeners van het menschdom op.
Moord en doodslag, roof en diefstal wor
den dan ook niet meer als misdaden be
schouwd, maar als ziekteverschijnselen, die
treurig mogen genoemd worden, maar on
vermijdelijk en vooral ontoerekeubaar zijn.
Geen straf mag dus op de misdaad volgen,
maar een systeem dat er jtoe leiden moet
den misdadiger te genezen van zijne ziekte.
Hoogstens mag men hem afzonderen, zoo
als men den krankzinnige afzondert, die
gevaarlijk voor de maatschappij kou wor
den, niet als straf echter, doch als eene
droevige noodzakelijkheid.
Weg met de doodstraf dus de dood
straf, die herinnert aan eene missie dooi
God aan den mensch gegeven; al wat van
goddelijken oorsprong is moet uit onze
moderne maatschappij verdwijnen. Keeren
wij echter tot Zwitserland terug.
Sedert een vijftal jaren heeft de philan
thropie in dit land hare beginselen weten
dooi*te drijven en is de doodstraf in dit
land afgeschaft. Met welk gevolg? De sta
tistieken wijzen het uit: het getal der moor-
„Ik zal dit maal mijne pet niet in de hoogte
werpen, dit verzeker ik u, en tevens zal ik zorgen,
dat de andere bedienden insgelijks den mond
houden."
De rentmeester deed alsof hij Kasper niet ver
stond, en verwijderde zich om nog eenige nood
zakelijke voorzorgen tot de ontvangst der gravin
te nemen.
Ongeveer een paar uren later reed een reiswa
gen de plaats des kasteels opniet zoodra had
Kasper een blik in het rijtuig geworpen, of zijne
belofte vergetende, wierp hij zijn pet in de lucht
en schreeuwde uit alle macht: „Lang leve de
gravin en de jonkvrouwen van Blommenstein
De rentmeester zag hem met verwijtenden blik
aan. Maar toen de personen het rijtuig verlaten
hadden en vriendelijk aan de omringende perso
nen de hand toestaken en hen toespraken, toen
had het gejuich geen einde. De graaf zelfs ver
scheen weidra aan een venster en wierp de terug-
keerjnde een blijde handkus toe.
den, vaak onder de afschuwelijkste om
standigheden gepleegd, is er sedert
dien tijd vervijfvoudigd. Wonderlijke
philanthropie inderdaad, men spaart den
moordenaar, men doodt zijn slachtoffer,
men redt den misdadiger uit de handen
van den beul, men levert den onschuldige
aan een wreeden dood over.
Het Zwitsersche volk begint het heil-
looze in te zien van de afschaffing der
doodstraf. Niet alleen dat de door ons bo
ven besproken afschuwelijke kindermoord
en de betrekkelijke gratie der moordenares
de harten des volks diep geschokt heeft,
maar reeds de ongehoorde toename der
moorden had het reeds in beweging ge
bracht, en bij den Grooten Raad zijn tal
van adressen ingediend, met tienduizenden
handteekeningen voorzien, met verzoek de
doodstraf weer te willen invoeren. Het
Zwitsersche volk heeft terecht begrepen, dat
die straf noodzakelijk is meer nog, het
heeft zulks op de meest smartelijke wijze
ondervonden.
Eene goede, maar harde les, ook voor
de Nederlandsche liberalen, die - ook
hier te lande zoo haastig waren de eenige
straf af te schaffen, die op den duur de
misdaad eeu heilzamen afschrik kou inboe
zemen. Er is geeu twijfel over, of ook op
Nederland zal het spreekwoord van toe
passing worden dat men met schade en
schande wijs wordt.
Ds Katholieke Belgen verzetten zich met kracht
tegen de liberale dwingelandij. Te Brussel heeft
zich een Gentraal Katholiek comité gevormd,
dat zich verzetten zal tegen de voorgestelde
onderwijswet. Als eerste middel heeft het een
algemeen petitionnement in geheel België op
touw gezet, waartoe alle huisvaders of kiesge
rechtigden worden uitgenoodigd- Het is gevormd
in eene bijeenkomst van Senatoren en Kamer
leden der rechterzijde en heeft tot bureau den
Senator De Merode Westerloo, den heer Can-
naest d' Harnale, president der Katholieke, krin
gen in België, en prins Eugenius De Caraman-
Ghimay, president van de Katholieke kiesrer-
eeniging te Brussel.
De Belgische Katholieke bladen bevatten reeds
de oproeping van het comité aan de Katholieke
huisvaders.
Verbazing was op aller aangezicht te lezen, en
toen het eindelijk bekend werd, hetgeen de gravin
uit liefde voor hare kleinkinderen gedaan had,
toen bereikte hunne geestdrift haar hoogste top
punt.
Ook Elize en Constance wisten niet of zij waak
ten of droomden; naar toen de gravin beide in
hare armen sloot, toen Anna haar zuster noemde,
toen maakte zich eene onuitsprekelijke vreugde
van haar hart meester, toen' vielen zij den geluk
kigen vader in de armen, die haar lang en vurig
aan zijne borst geklemd hield.
De gravin verhaalde nu hoe zij, door den vriend
van den graaf geholpen, op het kasteel was ge
komen en door zijne bemiddeling de brieven aan
Elize werden ter hand gesteld, en hoeveel moeite
het haar gekost had zich onder hare vermomming
niet te ven aden.
„Ja, zeide Elize, toen de grootmoeder geëindigd
had, nu begrijp ik vele dingen, die mij steeds
onverklaarbaar zijn voorgekomen, en die ik toch bij
De ridders van het schootsvel jubelen in België;
tuk op vette postjes krijgen ze ruimschoots hun
deel. Vier arrondissements-commissarissen zijn
afgezet, een vijfde op wachtgeld gestild en de
zesde bekomt pensioen. Heerlijke vrijheid nu Ro-
lin zorgt voor zijn Broeders.
Twee baanwachters in het station te Jemelle,
bezig de sneeuw weg te ruimen, zijn door een
locomotief verrast en dadelijk gedood. Een hun
ner is rader van 5 kleine kinderen, en zijn vrouw
is sedert twee maanden bedenkelijk ziek.
Dezer dagen had te Brussel een kluchtige
klopjacht plaats. Eeu agent van politie ontmoette
op den boulevard Barthélemy een persoon, waar
men reeds geruimen tijd op geloerd had. Hij
zette hem terstond achterna; maar onze vriend
scheen geen lust te gevoelen, zich op kosten van
den Staat logies te doen verschaffen, en liep wat
hij loopen kon. Ten einde aan zijn vervolger te
ontkomen, stak hij het dicht gevroren kanaal over
De agent, door dienstijver gedreven, aarzelde
geen oogenblik, zijn man op dit broze pad te
volgen. Of de dienaar van het gerecht evenwel
zwaarder was van persoon, dan wel of het ijs
door den eersten overtocht in draagkracht verlo
ren had, weten we niet; maar wel dat het ijs
bezweek onder den last en de teleurgestelde po-
litie-beambte al spartelend zijn prooi aan den
horizon moest zien verdwijnen.
Gelukkig was het water niet diep en kwam de
man der wet er met een nat pak af.
Een verschrikkelijk ongeluk had in een koolmijn
te Luik plaats. Terwijl de ophaalbak, met werk
lieden gevuld, naar boven werd getrokken, wer
den twee mijnwerkers door een lievigen scliok
uit den bak geworpende dood was oogenblik-
kelijk.
Alle pogingen om den heer Dufaure te bewegen
aan het bewind te blijven zijn vruchteloos. Hij
gevoelt zich even ongeschikt als de maarschalk
voor de executiën, die men hem oplegt. „En ge
lijk de Maarschalk door zijn aftreding het leger
achter zich heeft gehoudenzoo wil de heer Du
faure de magistratuur, met zich houden."
De President der Republiek heeft den heer
Waddingtonminister Tan Buiteniandsche Zaken
belast een nieuw Kabinet «amen te stellen. Men
verzekert, dat de heeren LcroyerLepere en Perry
zullen optreden als ministersofschoon liet nog
niet bepaald is bij welke ministeriën.
(Zie laatste berichten.)
Bij de 12 verkiezingen die Zondag jl. plaats
hadden zijn 7 republikeinen en 3 anti-republikei
nen gekozen. In twee districten moet een her
stemming gehouden worden.
Paul de Cassagnac, door het republikeinsch
terrorisme de achterdeur uitgezetis door de
kiezers met eene meerderheid van 1000 stemmen
een weinig nadenken zoo goed had moeten begrij
pen. Maar het ie nu al voorbij wij bezitten u voor
altijd en behoeven geene vrees meer te koesteren
dat gij ons zult verlaten
Vreugde, liefde en eensgezindheid waren nu
voor goed op het kasteel gevestigd; na eenige
jaren, deden Elize en Constance, wier karakters
onder de uitmuntende leiding harer grootmoeder
geheel veranderd was, een huwelijk met echtgc-
nooten harer waardig. Wat Louizc, of laat on»
liever zeggen Anna, betreft, zij sloeg elk huwe
lijksaanzoek af; zij bleef steeds bij haren vader
en grootmoeder, voor wie zij onmisbaar was ge
worden, en toen de dood beider oogen sloot,
vervulde zij de belofte, aan baars vader* ziekbed
afgelegd: zij begaf zich in een klooster om de
ouden van dagen te verzorgen en de zieken te
verplegen, en sleet daar, God lovende voor de
zichtbare weldaden, waarmede Llij haar zoo ruim
schoot* overladen had, d-' gelukkigste dagen haars
levens.