N T E U W E
No. 248.
Donderdag 14 Februari 1870.
4e Jaargang.
Dc prcsidcnts-vcrwisscling
in Frankrijk.
Geschenk der Katholieken
De twee deviezen.
HMRMHE (MMIT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf ",85
Buiten Haarlem franco per post1
Afoonderlijtc Nummers U-O"
Dit blad verschijnt
Eiken WOÏNSDAG n ZATERDAG.
MMKTltSN
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regel$30 Gents
Elk» regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen ®5 cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en V r ij d a g-
avond ingewacht
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
aan Z. H. LEO XIII.
Bedrag der vorige opgave f 344,50
Uit dankbaarheid voor ontvangen
weldaden en om algeheele heretelling
voor onzen zoon te verkrijgen 10.00
Totaal f 354,50
M a c-M a li o n heeft zij 11 ontslag gevraagd
en verkregen en Jules Grévy heeft zijne
plaats ingenomen.
Frankrijk had slechts eenige uren noo-
dig om een nieuw staats opperhoofd
te creëeren. Alles ging zoo glad en snel
als of de regeeringsverwisseliug een ko
mediestuk was, dat vooraf werd bestudeerd,
's Middags schreef Mac-Mahon een brief
aan de Kamers waarin hij zijn ontslag
vroeg; reeds dien zelfden middag werd de
nieuwe president gekozen; deze nam on
middellijk bezit van zijn hooge betrekking,
en bij het souper hadden de republikeinen
reeds gelegenheid om op het welzijn van
het nieuwe opperhoofd van den staat te
klinken en te drinken.
Waarom ging Mac-Mali on heen? Ei
genlijk zou men moeten vragen: waarom
ging hij niet vroeger? Toen bij de ontoiu-
ding der Kamers in het jaar 1877 de re
publikeinen in de meerderheid kwamen,
Meef den president de keus, zich te on
derwerpen of zijn ambt neer te leggen. Hij
had zijn woord gegeven dat hij niet heen
zou gaan, maar hij had ook plechtig be
loofd dat hij niet zou buigen. Vermits hij
geen coup d'état wilde en ook niet kon
maken zoo moest hij de eene of de audere
belofte breken. Voor zijne eer ware het
beter geweest als hij zich door de over
macht zijner tegenstanders had terugge
trokken, in plaats van hun ootmoedigen
dienaar te worden. Waarschijnlijk heeft hij
het goed bedoeld en is hij daarom slechts
op zijn post gebleven, omdat liij hoopte,
nuttig te kunnen zijn door dat hij de ra
dicalen in den toom hield; in 't bijzonder
FE UIL LET O N.
Twee jongelieden bevonden zicli in 't bureel
der diligence te Nevers, alwaar zij zoo pas plaat
sen genomen hadden voor St. Amand. Heiden
schenen van denzelfden ouderdom (vier-en-twin-
tig jaar) te zijn, doch hunne gelaatsuitdrukking
verschilde merkbaar.
De kleinste had donker haar, was bleek van
kleur en driftig, ja zelfs ongeduldig in al zijne
bewegingen, hetwelk bij den eersten oogopslag
zijn zuidelijke afkomst verraadde; de tweede,
daarentegen, blond en kleurig, was de volmaakte
type van dat gemengde ras, waarin men de Fran-
sche luchtigheid, door Duitsehe rondheid getem
perd, opmerkt; hij was namelijk uit den Elzas
geboortig.
Elk had een reiskoffer vóór zich staan, waarop
het adres met lak was vastgehecht. Op het eene
las men Charles Fortin van Marseille, en aan
had hij 't oog gevestigd op de wereldten
toonstelling die bij een regeeringsconflict
gevaar liep te mislukken. Doch al erken
nen wij den goeden wil van den Maar
schalk, wij blijven beweren dat hij onver
geeflijk handelde zich in de armen van
het liberalisme te laten vallen; door zijne
onderwerping had hij zijne persoonlijke
macht en zijn invloed geheel en al verlo
ren: hij was onderteekenaar van de libera
le besluiten geworden en hij kon den voort
gang op de liberale baan niet stuiten. Ja,
liij bevorderde de uitbreiding der liberale
macht doordien menigeen door het voor
beeld van den Maarschalk en het vertrou
wen op zijn kalmeerenden invloed zich ten
langen leste liet verleiden tot aansluiting
bij het liberalisme.
Sinds Mac-Mahon door het juk zijner
tegenstanders was gekropen vertrouwde men
hem eene bepaalde oppositie tegen de be
sluiten der meerderheid niet meer toe; ie
dereen dacht dat hij tot het einde van zijn
zevenjarig presidentschap op zijn post zou
blijven. En toch is hij anderhalf jaar voor
het einde van zijn mandaat vrijwillig heen
gegaan en wel op eene hoogst eervolle en
welvoegelijke wijze. Toen de republikeinen
in het begin van dit jaar ook in den se
naat eene sterke meerderheid hadden ver
kregen, werden zij zoo overmoedig dat zij
verlangden, alle hoogere ambtenaren, die
niet republikeinschgezind waren zouden
worden ontslagen. De Maarschalk gaf aan
den drang der meerderheid en aan zijne
ministers in zoo ver toe dat hij de amb
tenaren van algemeen bestuur en der rech-
terlijke macht aan de heerscheude partij
prijs gaf. Thans wilden zij echter ook het
leger in beslag nemen; alle groote kom
mandementen moesten door liberale gene
raals worden ingenomen. De Maarschalk
echter weigerde; hij verklaarde, dat het le
ger, zich niet met politieke zaken mocht
bemoeien; bij het benoemen der generaals
moest men alleen letten op de militaire
bekwaamheden. De ministers echter heul
den met de meerderheid. En tot ieders ver
bazing gaf de Maarschalk thans niet toe
en hij bleef bij zijn besluit en bij zijne
weigering. Hij nam zijn ontslag. Tot dit
laatgjte besluit zullen zeker, behalve de le
de vier hoeken op het zegellak dit deviesMijn
llecht-, op het andere stond geschreven: Joseph
Muizen van Colmar, en tot spreuk op het zegel
Charitas.
De bureaulist had hunne namen in het register
geschreven, en Toegde er noch de plechtige om
schrijving bijmet twee reiskoffers, toen Charles
deze wilde gewogen hebben- De bureaulist gaf te
kennen, dat dit te St. Amand zou plaats hebben
doch de jongman bracht daartegen in, d'j verwar
ring, die zulk een formaliteit op liet oogenblik
der aankomst noodwendig tengevolge hebben
moest, en zeide, dat hij recht had, ze op staanden
voet te doen wegen. Dc kantoorklerk, zich dus
gedrongen ziende, hield zijne bewering staande.
Joseph wilde te vergeefs het geschil bijleggen,
door Charles te doen verstaan, dat hun nauwlijks
tijd tot eten overbleef. Op grond van zijn devies
gaf de Marseillenaar nimmer toe, wanneer hij
meende gelijk te hebben, en dit meende hij altijd.
De woordentwist hield zoolang aan, totdat de
afgematte bureaulist het veld bésloot te ruimen,
door naar zijne kamer te gaan. Nu wilde Charles
ger-quaestie ook nog wel andere omstan
digheden hebben medegewerkt. Dit de laat-
o o
ste stemming in het buis der afgevaardig
den was duidelijk op te maken, dat geen
miuisterie eene zekere meerderheid kau
vinden als het niet homogeen is met de
geavanceerde republikeinen. Tot de eischen
dezer rooden behoort ook de amnestie voor
alle, die wegens deelneming aan de com
mune -gruwelen zijn veroordeeld en ten
tweede de aanklacht der ministers van
16 Mei, die voor de ontbinding der Kamers
en de bestrijding der liberalen verantwoor
delijk zijn, in 't bijzonder de heeren de
Broglie en Fourtou. Onder dergelijke
omstandigheden vorderden eer en geweten
van den Maarschalk dat liij heen ging. Hij
deed zulks, nu hij op eene zeer geschikte
manier het welzijn van het leger als oor
zaak van zijn aftreden liet gelden.
Als Mac-Mahon zijne zeven jaren had
uitgediend, dan zou vermoedelijk Gambetta
zijn opvolger zijn geworden. Maar voor 't
oogenblik is Gambetta voor't president
schap niet rijp. Frankrijk beeft bet der
halve aan het vlugge besluit van M a c-M a-
Do
hou te danken, dat er een man werd ge
kozen, die ofschoon liberaaltoch nog be
ter is dan de grootspreker Gambetta.
Dit beteekent echter nog niet veel. Gam
betta beeft bij de laatste verhandelingen
in de Kamers zulk eene dubbelzinnige en
onbevredigende rol gespeeld, dat juist in
dit oogenblik er geen vooruitzicht op zijne
candidatuur voorhanden was. Hij waagde
het niet zich op den voorgrond te plaatsen.
Jules Grévy, tot dusver president van
het huis der afgevaardigden, had de meeste
kans gekozen te worden; Gambetta was
wijs genoeg openlijk als voorspreker voor
Grévy op te treden, ofschoon hij inwen
dig den gevaarlijken mededinger haatte.
In 't geheim trachtte Gambetta voor
den hoogbejaarden Dufaure stemmen te
winneu; de oude man zoude 't niet lang
meer maken; hij moest dus dienen om den
zetel voor den ex-dictator warm te hou
den. Dufaure bedankte voor de candida
tuur en Grévy werd met 543 tegen 144
stemman gekozen.
Grévy telt ruim zestig jaren maar hij
geniet eene volmaakte gezondheid zoodat
met den facteur aan den gang en met hem den
kamp voorzetten, doch tot beider geluk verstond
deze niets dan Duitsch. Hij zag zich dus ge
noodzaakt, zich te onderwerpen en zijn makker
naar de herberg te volgen, tegen wien hij dan
ook terstond zijn kwade luim ging botvieren.
Wel verduiveld! gij zoudt iemand razend
maken. Zegschreeuwde hijtoen hij met hem
alleen was, waarom stondt ge mij tegen dien
koppigen vent niet bij
Het kwam mij voor, hernam Joseph glim
lachend, dat veeleer hij een helper behoefde. Gij
voerdet zulk een heir van betoogen en bewijzen
aan, alsof er over een proces gehandeld werd,
waarvan uwe welvaart en eer afhingen.
liet ware dus, naar uw oordeelbeter, zijn
rcclit niet te verdedigen, niet waar?
Wanneer het recht de moeite niet waard
is, om verdedigd
Ha! begint ge weêr, viel Charles driftig
in gij zijt altijd bereid, om toe te geven, gij
Men zou u den strot moeten dichtwringen, alvo
rens gij er aan denken zoudt, u te verdedigen.
hij vermoedelijk het presidentschap nog
langer dan zeven jaren kan waarnemen,
ten spijt van den heerschzuchtigen Gambetta.
Het was, voor hem echtereen kleine troost
dat de leden van het buis der afgevaar-
digden hem tot hunnen voorzitter uitrie
pen. Hoe de heftige man deze moeilijke
betrekking zal waarnemen, zullen wij la
ter zien. 't Verwekt onze nieuwsgierigheid
in hooge mate.
Mac-Mahon was soldaat en edelman;
Grévy is een eenvoudig, burgerlijk advo-
kaat. Hij brengt niet anders mede dan
zijne persoonlijke eerbiedwaardigheid en
zijn vast karakter dat algemeen wordt ge
prezen. Dat mag nu, volgens democrati
sche beginselen, zeer fraai zijn, in de wer
kelijkheid is het echter beter, als het op
perhoofd van den staat door geboorte, ver
dienste en aanzien een zekere persoonlijke
macht, een moreel overwicht heeft. Gr évy
bezit zulk eene macht niet en al is hij
nog zoo gematigd liberaal bij zal nog min
der dan Mac-Mahon weerstand kunnen
bieden aan de eischen der meerderheid.
Door het ontslag van Mac-Mahon is
het presidentschap gedaald en slechts een
vorm geworden; het parlement regeert on
beperkt en liet parlement is niet de ver
tegenwoordiging van het geheele Fransche
volk, maar het is de liberale partij met
al haren overmoed, hare hebzucht eii ha
ren haat tegen de minderheid. De repu
bliek is dus eene toomlooze partij heer
schappij geworden. Er bestaat geen groo-
ter tiran dan eene overmoedige partij, en
daarom vreezen wij dat de toekomst van
Frankrijk niets dan ontevredenheid, gis
ting, conflicten en twisten zal opleveren.
Hoe Frankrijk zijn binnenlandsch be
stuur zal inrichten is zijne zaak, maar bij
de nauwe betrekkingen tot de verschillende
staten moet men bij elke omwenteling ook
vragen: welke houding neemt bet buiten
land aan? De Europee sche kabinetten schij
nen den republikeinschen regeeringsvorm
van Frankrijk niet ongaarne te zien, maar
zij willen geen radicale, liever eene conser
vatieve republiek. De hoop dat de repu
bliek conservatief zal worden is door de
jongste gebeurtenissen verijdeld. De kabi
netten van militaire staten zullen Mac-
In plaats van de wereld als een slagveld te be
schouwen, ziet gij ze voor een salon aan, alwaar
men elkander beleefdheden bewijst.
Neen, hernam Joseph, ik zie haar voor
een groot schip aan, waarop de passagiers elkaar
wederkeerige vriendschap en toegevendheid ver
schuldigd zijn. Elk mensch is mijn vriend, tot
zoolang hij zich niet voor mijn vijand heeft uit
geroepen.
En ik, acht mijn vijand, totdat hij zich
tot mijn vriend verklaard heeft, hernam de Mar
seillenaar. Dit is een grondregel, die mij altijd
heeft doen slagen, en ik raad u aan, er te St.
Amand gebruik van te maken. Wij zullen ons
daar bevinden tegenover de andere erfgenamen
van onzen neef, die, uithoofde hunner nauwere
familiebetrekking, niet zullen nalaten, van de erfenis
zooveel te halen als zij maar kunnen; wat mij
betreft, ik heb vast besloten hun niet de minste
inschikkelijkheid te bewijzen.
Wordt vervolgd.)
