NIEU W E
Ne. 250.
Donderdag 20 Februari 1879.
4e Jaargang.
Donkere slippen.
BUITENLAND.
Geschenk der Katholieken
aan Z. H. LEO XIII.
België.
Duitschland.
HAARLMSt'HÏ dOllRAIT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Haarlemf 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,—
Afzonderlijke Nummers0.06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
Bedrag der vorige opgave 358,00
Spaarnwouders waar blijft Gij
Ter navolgingvoor den Paus 2,50
Coupon Hongarijeli. Vader ze
gen ons3,51
Tot intentie mijner eerste II. Com
munie 2,50
K. R. B4,50
Totaal 371,01
Wij hebben in ons vorig hoofd-artikel
artikel 5 van het Prager-verdrag bespro
ken en daarbij aangetoond de groote on
rechtvaardigheid die door Pruisen en
Oostenrijk ten opzichte van Denemarken
en de bevolking van Noord-Sleeswij k wordt
gepleegd. Wij hebben bewezen dat de
spreuk van den beruchten Rijks-Kanselier
ook in deze affaire kracht van gezegde heeft
erlangd en openlijk onze vrees betuigd voor
de onheilspellende gevolgen ten opzichte
Tan andere kleine staten.
Welk land ligt nu aan de beurt? Zoo
eindigden wij ons betoog.
Men zal ons wellicht al te pessimistisch
gestemd vinden wanneer wij hier ons ge
voelen uitspreken en onze vrees openbaren
omtrent de toekomst van ons dierbaar va
derland.
Staan wij in dit opzicht alleen? Of wordt
onze opinie gedeeld door velen in den
lande?
Wij mogen het laatste voor zeker aan
nemen, nu zelfs de buitenlandsche pers
hare aandacht wijdt aan dit onderwerp.
De annexatie van Nederland door Duitsch-
land of liever gezegd door Pruisen en de
annexatie van België door Frankrijk wor
den thans naar aanleiding van 't verval
len van artikel 5 in het Prager vredestrac-
taat, weer door de Neue Freie Presse, een
orgaan dat te Weenen verschijnt ter spra
ke gebracht.
Dit blad zegt o. a.: »van den eenen kant
is nu eene bepaling weggevallen, die vroeg
of laat tot een voorwendsel van vredebreuk
FEUILLETON.
De twee deviezen.
Vervolg.
Op ongewonen tijd het middagmaal gebruiken;
alle soorten van gevaren beloopeu is ook onaange
naam want, waarlijk, ik kan nog niet begrijpen,
dat wij niet honderdmaal zijn omgeslagen, de
diligence immers helde gedurig over!
O! Hemel! ik wenschte, dat wij reeds weder
goed en wel te huis zaten; ik zou in de eerste
tien jaar niet meer aan reizen denken.
Gelukkig zijn uwe wenschen onmogelijk,
merkte het jonge meisje aan, terwijl het hare
tante lachend omhelsde.
Ja, ja, lacht gij allen er maar om, hernam
mevrouw Charlotte op een half ernstigen toon, de
jonge juffertjes van dezen tijd zijn voor niets
bevreesd! Zij reizen en trekken op spoorwagens,
in stoombooten, ja zelfs zouden zij in een lucht
ballon plaats nemen, wanneer daarvan gevestigde
diensten bestonden! Het is de omwenteling, die
tusschen Pruisen eu Oostenrijk had kunnen
dienen, iets wat Napoleon III op het oog
had, toen hij artikel 5 in den vrede van
Praag wilde ingelascht hebben, en van
den anderen kant wilde men de baan
schoonvegen voor nieuwe annexatiën en
de bijna rijp zijnde plannen van den rijks
kanselier prins von Bismarck.»
Er is ten tijde van het Berlijner-Congres
reeds druk over zulke plannen gefluisterd.
Hoofdaanleiding tot die geruchten waren
de geheime onderhandelingen van von
Bismarck met den Franschen gezant aan
't Berlijnsche hof, de S ai n t-Va 11 i er.
Thans kan men dan ook in de Berlijnsche
bladen lezen dat de presidents-wisseling in
de Fransche republiek voor Duitschland
niets beteekent, zoolang Waddington
f!) O
minister van buitenlandsche zaken en de
Saint Y al li er gezant is. Nu, Wadding-
ton is er minister-president bij geworden;
men kan dus niet beter wenschen inde regee-
ringskringen te Berlijn.
Het plan, den Duitschen Rijkskanselier
toegeschreven, om met Frankrijk ten over
leg van groote beteekenis en van langen
duur te sluiten tot wederzijdsch voordeel
en verzoening, komt thans weer te voor
schijn. Men beweert dat de S ai n t-V a 11 i er
volkomen de inzichten van v o n Bismarck
is toegedaan eu dat Waddington het
met die beiden eens is en alzoo der Dritte
irn Bunde uitmaakt.
Het vooruitzicht op eene vergrooting
van landsgebied, langs vreedzamen weg,
heeft voor Frankrijk, vooral na het ver
lies van Elzas-Lotharingen, zooveel aan
trekkelijks dat er geen Franschman is, die
er niet hoogelijk mede ingenomen zoude
zijn. Het spreekt van zelf dat Duitschland
daarbij niet met leege handen zou staan.
De kosten der verzoening tusschen Pruisen
en Frankrijk zouden moeten betaald wor
den door twee landen die men niet behoeft
te noemen. Iedereen zal aanstonds hunne
namen raden. Het bestaan van het eene
land Belgiëis wel is waar door plechtige,
oprechte tractaten gewaarborgd en ver
zekerd, maar wat zijn tractaten in onzen
modernen, veel bewogen tijd waard? Wat
vermogen de kleinen en zwakken, wan
neer mogendheden als Duitschland en Frank-
haar zoo stout gemaakt he-ft; want vóór dien
schrikkelijken tijd gingen de heldhaftigste vrou
wen niet dan met een laag rijtuigje of met een
ezel op reisen dan moesten er nog drin
gende redenen toe bestaan. Ik heb mijne goede
moeder zaliger meermalen hooren vertellen, dat
zij nooit anders dan te voet heeft willen reizen.
Daarom is zij ook nooit verder geweest
dan de hoofdplaats van haar departement, liet
de heer Donju er op volgen.
Dat heeft haar niet belet, eene waardige en
gelukkige vrouw te zijn, hernam mevrouw Char
lotte. Waar het vogeltje zijn nestje gebouwd
heeft, daar blijft het. De gewoonte, om altijd op
de groote wegen rond te zwerven, is oorzaak, dat
men tegenwoordig zijne haardstede en huisgezin
minder liefheeft. Men gewent zich aan het ge
mis er van en vindt zijn te huis overal terug.
Dit kan voor de maatschappij voordeeliger wezen,
maar zich-zeiven maakt men daardoor minder goed
en minder gelukkig.
Komaan, Charlotte, gij wilt u op het rei
zen wreken, om het horten en stooten, hetwelk
rijk over hun lot beslissen.
Macht gaat immers, volgens de grond
beginselen van den befaamden Rijkskan
selier, boven recht! Reeds in het vorige
jaar na den afloop van het groote congres
was het van algemeene bekendheid dat
Frankrijk en Duitschland niet met leege
handen van het Berlijner verdrag zou
den terugkeereu.
Men verw chtte toen de openbaarmaking
van een verdrag van tol en tariefeen
heid, (tolverbond) tusschen Duitschland en
Nederlandzij nde een eerste stap om langs
minnelijken weg het koninkrijk Nederland
bij het Duitsche Rijk te annexeereii.
Nu, als we letten, op de teekenen des
tijds en op de gebeurtenissen der dagen dan
zullen allen met ons moeten erkennen, dat
wij al een heel eind op streek zijn naar
dat beloofde land.
Onze dynastie, men houde het ons ten
goede, schijnt als het op huwelijken aan
komt eene zekere voorliefde te hebben voor
Duitsche prinsen en prinsessen. Dit bewijst
evenwel niets voor eene mogelijke annexa
tie, men dient er echter toch rekening
O
mede te houden voor de zaken die kunnen
komen. Wij zijn overtuigd dat ons veel ge
liefd vorstenhuis met hand en tand aan
den vaderlandschen bodem is gehecht en
dat het nooit zou toestemmen tot eene
annexatie bij welke mogendheid ook.
Maar macht gaat boven recht!
Ook het Welfische vorstenhuis, en vele
met hetzelve, heeft zich met alle kracht
verzet tegen de annexatiewoede van den
Pruisischen staat. Toch stierf de blinde
Koning ver van zijn land verwijderd en
heeft hij moeten bukken en buigen voor
de machtspreuk van den man van ijzer
en bloed.
Helaas; de Pruisische toestanden nemen
hals over kop toe in ons dierbaar vader
land, sinds het liberalisme den scepter
zwaait.
Ook wij hebben onze Meiwetten al staan
ze niet geboekt, getuige de rechtsvervol
gingen waaraan vreedzame pelgrims zijn
blootgesteld, getuige de verkoop der St.
Agatha goederen, getuige de ophanden
zijnde wet van de belastingheffing der goe
deren in de zoogenaamde »doodehand.
gij liebt doorgestaan, zeido de heer Donju, op
lossen toon; maar ik wed, dat uwe vooroordee-
len, zich niet zullen staande houden vóór deze
heerlijke groentesoep; men bereidt er te Fontaine
getne betere; ik doe een beroep op uwe onpar
tijdigheid.
Het onderhoud ging dus voort op een gemeen-
zamen toon. Joseph had zich terstond in een
bescheiden stilzwijgen teruggetrokken, en het
vriendelijk schoone gelaat van het meisje, dat
tegen hem overzat, had hem als 't ware in eer
biedige bewondering doen verstommen. De heer
Donju richtte echter meermalen tot hem het
woord, en het gesprek werd algemeen, toen men
kwam boodschappen, dat de diligence was inge
spannen. Nu stonden allen, na een kort dankge
bed op en haastten zich, na de vertering be
taald te hebben, het bureel te bereiken.
Toen Joseph er aankwam, bemerkte hij zijn
neef, die het op een loopen gezet had. Den tijd,
dien Muizen aan tafel had doorgebracht, had
Charles versleten met al de herbergen van Nevers
af te loopen, zonder ergens iets gereed te vinden
Terwijl de Pickelhaube reeds meer en
meer wordt geambieerd, staan wij voor
bet feit dat wij een minister van oorlog
hebben gekregen die den persoonlijken
dienstplicht, op Pruisische wijze, zeer is
toegedaan.
Nederland mag als Europeeschen staat
niet meer plaats nemen in de hoogere
rijen der landen. Maar als Koloniale mo
gendheid neemt het den tweeden rang
in. Pruisen daarentegen bezit geeu noe
menswaardige buitenlandsche bezittingen.
Als zee-mogendheid heeft het weinig te
beteekenen. Wat wonder dan, dat het zijne
begeerige adelaarsblikken gericht houdt
op onze schoone Oost-en West-Indische
Kolonieën; wat wonder dat het zijne vloot
uitbreidt om ten bekwamen tijde een ge
past gebruik te maken van zijne kostbare
zeekasteelen!
En onze schoone zee-havens; zijn ook
zij niet een lokaas voor den alles verslin
denden Pruisischen adelaar?
Waarlijk, men behoeft in onze dagen
geen al te grooten pessimist te zijn om
met zekerheid te beweren dat er zich don
ker stippen vertoonen aan den horizon van
ons politiek bestaan!
Te Brussel zou een deurwaarder iemand in
hechtenis nemen, die zekere schadeloosstelling,
waartoe hij veroordeeld was, maar niet verkoos te
betalen. Met een rijtuig en zijne handlangers aan
gekomen vond hij den bedoelden persoon tehuis.
Plotseling echter toen men vertrekken zou was hij
verdwenen. Terwijl de verbijsterde gerechtsdiena
ren het huis doorzochten, zagen de voorbijgangers
iemand een venster van het huis uit- en het rijtuig
instappen, terwijl hij dem koetsier den naam der
voor hem bestemde gevangenis toeriep. Deze legde
de zweep op de paarden, maar toen hij stilhield
was zijn rijtuig natuurlijk ledig.
In de twaalf katholieke diocesen van het Duit
sche Kijk ziju thans ongeveer 1100 pastoors
plaatsen vacant, ten gevolge van den onzaligen
cultuurkamp.
In het Bisdom Paderborn zijn in het afgeloopen
jaar, acht liefdezusters gestorveu. Geen wonder,
de eerw. zusters die nog niet door de Meiwetten
en eindelijk had hij door honger en tijd gedron
gen, zich genoodzaakt gezien, eenige appels en
een broodje te koopen, en dit steelsgewijze al
gaande weg op te eten.
Deze kluizenaaismaaltijd had, zoo als men licht
bevroeden kan, zijn kwade luim niet opgevro
lijkt. Joseph merkte dit alras en deed hem daar
om geen enkele vraag. Intusschen was men be
gonnen de reizigers bij hunne namen op te roe
pen, die zich dan ook gereed maakten, om in te
stijgen. Op eens ziet de bureaulist, dat er een
vergissing op de inschrijvingslijst heeft plaats ge
grepen, zoodat nu reeds alle plaatsen van het
rijtuig bezet zijn.
Alle plaatsen bezet? herhaalde Charles.
Waarvoor hebt gij dan ons plaatsgeld aangenomen?
Ik zal het U oogenblikkelijk teruggeven,
mijnheer.
Volstrekt niet, riep de jongman, dat gaat zoo
niet. Op denzelfden stond, dat gij het aannaamt,
gingt gij eene overeenkomst met ons aan ik heb recht
om te vertrekken, en ik zal en wil vertrekken!
{Wordt vervolgd.)
jffStlLlMTLESDBlf
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 1—6 regels30 Ceata
Elke regel meerf
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 cents per advertentie a Contant,
Advert. 11 tiêu worden uiterlijk Dinsdag- en V r ij d a g-
avond ingewacht.
Uitgevers K P P E R S UAUKET.