NIEUWE
No. 268.
Donderdag 24 April 1879.
4e Jaargang.
De machteloosheid der poli
tic-politiek.
BUITENLAND.
Frankrijk.
België.
IIH I M Si ll li CIOIIRIIT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt:
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
TMAlNÏ[I N])i
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Avertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers K P P E R S LAUREY.
De jaren 1878 en 1879 zullen in de
boeken der wereldhistorie gesignaleerd wor
den als de jaren van moordaanslagen op
souvereinen en potentaten. De vorige week
gaf ons den vijfden aanslag op een gekroond
hoofd binnen den tijd van een jaar. Twee
malen werd er op den Duitschen Keizer
geschoten, dan volgde een moordaanslag
op den Koning van Spanje en op den be-
heerscher van Italië. En nu, juist op het
oogenblik dat de Italiaansche moordenaar
gratie erlangde, verheft in Rusland de vijf
de hoogverrader zijn revolver. Gelukkig,
heeft geen der booswichten zijn doel be
reikt.
Bestaat er omtrent Solowiefs voor
gangers twijfel of zij handlangers en uit
voerders van den wil eener partij zijn of
waren, bij den moordaanslag tegen den
Czaar wordt die twijfel opgeheven. Solo wief
is geen alleen-staand misdadiger, hij is een
lid van eene ontzettend uitgebreide moor
denaarspartij, die naar een duivelsch sys
teem de verraderlijke wapens harer aan
hangers laat werken. Helaas! de treurige
gebeurtenissen der laatste dagen bewijzen
zonneklaar, dat het onzalige nihilisme aan
Keizer Alexander, aan zijn volk en aan
Europa onverholen verkondigt, dat niet de
hand van een waarzin nige of bloeddorsti
ge, maar eene groote, wijdvertakte partij
in Rusland de revolvers der moordenaars
laadt.
Het is nu ongeveer een jaar geleden,
dat de Russische rechters, Wjera Sasu-
litsch vrijspraken. Een gansche rij van
moordaanslagen tegen Mezensoff, Dren
telen, Krapotkin en lagere beambten
is op deze vrijspraak gevolgd. De onver
schrokkenheid, waarmede de nihilisten hunne
offers vervolgen, doet vreezen, dat zoowel
de genoemde ambtenaren, die aan den eer
sten aanslag zijn ontsnapt, als ook de Kei
zer zelf, aan nieuwe aanvallen op hun le
ven zijn blootgesteld. De Keizer heeft on
der deze omstandigheden een grooten moed
aan den dag gelegd, doordien hij kort na
den aanslag in een open rijtuig zonder
FE U1LLET ON.
Een Nederlandsch Missionaris.
Het zal voor de vele bekenden en vrienden
van den Wel Eerwaarden Heer J. Alt hoff, Mis
sionaris op het Vancouvereiland niet onaange
naam zijn te vernemen, dat wij door welwillend
verleende inzage van brieven, in staat gesteld zijn
aan onze lezers een verhaal van zijne reis en van zijn
eersten werkkring mede te deelen. Hij vertrok
den 'Jen October over Weert, waar zich een
tweede Missionaris bij hem aansloot, naar Leuven.
Daar rereenigden zij zich ten getale van zeven
priesters, die zich allen tot doel gesteld hadden
om in Amerika's gewesten, te arbeiden aan de
zaligheid der zielen en de eer van God te ver
breiden. Op IB October scheepten zij zich in te
Ostende, aan boord van den Leopold om over
DoverLiverpool te bereiken en van daar met
de nGermanié" de reis te vervolgen naar New-
York. De brieven, waarin de reis beschreven wordt,
escorte door de straten der stad reed. Na
dat hij ten derde male aan de hand van
een sluipmoordenaar is ontsnapt, zal de
Czaar, in vromen zin, zijn leven der Voor
zienigheid toevertrouwen. Evenmin echter
als de persoonlijke deugden van een sou-
verein de misdaden en bedorvenheid der
regeering kunnen goedmaken, evenmin kan
des Czaren moed, de wanhoop en moedeloos-
heid van het volk doen verdwijnen.
Hoe onbeschaafder een volk is, des te
gemakkelijker gaat het onder den invloed
van het ruw geweld. Het Russische volk
vereert den Czaar als een God, zoo lang
hij met almacht het land bestuurt, ziet
het volk echter dat er een sterkere macht
boven den heerscher komt, dan zal het voor
den nieuwen God nederknielen. Als het
nihilistische comité met satansche energie
zijn vernielingswerk voortzet, dan zal het
spoedig meer eerbied in het volk hebben
bewerkt dan de ambtenaren van den Czaar
en de Czaar zelf. Dat is de crisis die in
Rusland heerscht. Hoe zal Alexander
deze bezweren?
Hij die de wetten op het socialisme in
Duitschland voor gezonde en wijze politiek
houdt, zal spoedig zijn antwoord gereed
hebben. Geweld en nogmaals geweld, zal
bij uitroepen, is in Rusland het eenige
middel tegen de evolutie. Het is echter
onnoodig der Russische regeering dit mid
del te leeren; zij bezit het reeds lang, zeer
lang. Den 16 April 1866, dus nu twaalf
jaren gel eden, schoot Ka rakoso ff' op Keizer
Alexander. In Mei, daaropvolgende, ver
scheen een Ukase des Keizers, die den oor
log aan het nihilisme verklaarde. De libe-
raliseerende periode van Alexanders regee
ring was daarmee ten einde en er kwam
eene reactie met alle middelen der politie
en militaire krachten. De politie heeft
twaalf jaren lang met onbegrensde macht
in Rusland huisgehouden. Maar wat heb
ben knoeten, bajonnetten, gevangenissen,
deportaties uitgericht? Niets! Het nihilisme
heeft zich uitgebreid, hoofdzakelijk onder
de beschaafde jeugd en in den ambtenaars
kring, en met die uitbreiding heeft het aan
O O
inwendige kracht en aan onverschrokken
heid gewonnen en als resultaat van eene
twaalfjarige politie-politiek verheft zich
zullen wij nu achtereenvolgens geven.
Liverpool 16 October 1878.
Waarde Ouders enz.
Gisteren avond, ontving ik te Ostende uwe
courantjes enz. en schreef U eenige letteren. Eenige
oogènblikken 1 later gingen wij op de boot. Wij
bleven aanvankelijk allen op het dek toen wij ten
half negen ure uitvoeren en wij zongen het ave
maris stella, gegroet gij sterre der zee, en nog
menig ander Moeder-Gods-liedje, tot dat onze
mede- missionaris, de Eerw. Heer Claris, die
met ons tegen de verschansing aangeleund was
om niet te vallen, tot dat Caris zeg ik, bijzon
der scherp over boord naar de zee keek. Wij
waarschuwden hem voor de zeeziekte, doch hij
antwoordde niet en keerde zich ook niet om,
om de eenvoudige reden dat hij druk bezig was
den inhoud van zijn maag in de zee uit te stor
ten. Weldra lagen er nog twee op de banken.
Ik voor mij gevoelde mij met de overigen zeer
pleizierig en ik zat met mijn compagnon, lang
uitgestrekt tegen den mast aan, tot wij beiden in
slaap vielen. Toen ik wakker werd, was ik alleen;
thans eene revolutionnaire macht, feitelijk
krachtiger dan de regeering zelve. Tegen
het geheime Executieve Comitémet zijne
doodverachtende aanhangers is de politiek
der politie volslagen machteloos.
Het Russische rijk lijdt helaas, even als
zoo vele andere staten, aan de algemeene
kwaal: de godverzaking. Elke staat, van
wien een gedeelte des volks de vreeselijke
woorden uitspreekt »er is geen God«
bezit ontwijfelbaar eenrevolutionnairepartij.
Of deze goddelooze partij macht en kans
op uitbreiding heeft, hangt slechts af van
zekere politieke en sociale omstandigheden.
In Rusland zijn het de politieke in Duitsch
land de sociale toestanden, die groeikracht
geven aan de revolutionnaire partij. Deze
oorzaken der ziekte toonen ons ook de
juiste geneesmiddelenDe uitwendige aan
leiding tot ontevredenheid moet door eene
ernstige bestuursverbetering weggenomen
worden. Van meer belang echter is de weg
ruiming der inwendige oorzaak van het
verzet tegen orde en wet. De Godsdienst,
O 7
de hoop op God en op het eeuwige leven,
de vrees voor den strengen Rechter moeten
hersteld en behouden worden. De Godsdienst
alleen kan een volk trouw aan zijne plich
ten maken en gelukkig doen worden. Dit
O o
zijn zulke oude en eenvoudige waarheden,
dat men ze bijna niet meer durft te schrij
ven. Maar als meu ziet dat ze niet in
acht genomen worden, moet men ze tel
kens herhalen.
Of de, in een staat van verrotting ver-
keereude toestanden in Ruslanddoor eene
vreedzame regeerings-hervormiug kunnen
o O O
verbeterd worden en of de machtelooz e Rus
sische staatskerk de twijfelaars weer tot
hare altaren kan verzamelen dat komt
ons vrij onzeker voor. Wij gevoelen innig
medelijden voor keizer Alexander en voor
zijn ongelukkig volk. Wij weten echter dat
in Rusland, zoowel als in andere landen
die aan de zelfde kwaal lijdende zijn, red
ding mogelijk is, maar wij verkondigen
teveus dat de politie-politiek in het rijk
der Czaren machteloos is tegen de revo
lutionnaire beroeringen die het land on
dermijnen.
liet was twaalf uur en ik was niet weinig stijf
en koud ran het harde bed.Ik stond op en
liep als een dronken menseh, want al stond de zee
ook uiterst kalm, het was niet te min een toer
om te loopen zonder te vallen. Ik liep dan naar
beneden en vond alles in de rust en geen plaats
meer op de banken. In een oogenblik had ik een
handkoffer gevat, daar tegen aan mijn jas opgerold
en op den vloer gelegd en zoo lag ik nu in een
minuut weder in rust. Dat was dus nog hard,
maar niet koud meer. Ten één uur arriveerden
wij te Dover. Bij de visitatie trok ik een riem
van mijn handkoffer of zeil aan stukken, bond
het weder zoo goed en kwaad als mogelijk was
vast en stapte in den trein naar Londen, waar
wij na cenig oponthoud ten vier ure aankwamen.
Wij nam n twee rijtuigen en reden naar het andere
station, waar wij ten vijf ure plaats namen voor Liver
pool, ten lO'/a stonden wij hier. Direkt ging ik naar
het bureau van de White star line en vond daar twee
briefkaarten een vanen een vanMis
schien krijg ik er morgen meer voor wij ten 12
ure uitvaren. Wij blijven aan boord met ons
Eenigen tijd geleden verdween te Parijs een
kind. De radelooze moeder liet overal nasporin
gen doen, maar te vergeefs 1 Eindelijk meldde zich
eene vrouw bij haar aan, die in de buurt woonde
en haar bekende, het kind te hebben medege
nomen, met het doel om het als haar eigen doch
ter op te voeden, om op die wijze vertroosting
te zoeken voor het smartelijk verlies dat ze ge
leden had door den dood van haar kind. Ze was
echter bewogen geworden door de wanhoop, door
de moeder aan den dag gelegd, gaf daarom het
kind terug en vroeg vergiffenis.
Ze Journal Commercial de Cette verhaalt van e«n
wezenlijke veldslag, die aan boord van een Zweedsch schip
plaats gehad heeft tasschen de matrozen en gendarmes, die
op last van den Consul van Zweden een matroos in hech
tenis kwamen nemen. Zoodra de gendarmes zich op het
dek vertoonden, werden zij met handspaken ontvangen.
Een der marine-gendarmes greep den matroos dien hij in
hechtenis nemen moest, bij den kraag, en zou hem over
meesterd hebben, als niet de gendarmes door revolver
schoten en ijzeren stangen zich genoodzaakt gezien hadden,
den terugtocht aan te nemen.
De kwartiermeester was door een kogel aan den schouder
getroffen en had dit schot beantwoord, doch had niet geraakt.
Twee matrozen, die in het want geklommen waren,
schoten op de gendarmes en op het oogenblik toen deze
aftrokken wierpen zij een ijzeren stang naar beneden, die
60 a 100 kilo's woog en gelukkig niemand trof.
Wat den gezagvoerder betreft, deze was door een zijner
matrozen met een ijzeren stang geslagende kapiteins van
naburige schepen, door het schieten opmerkzaam geworden,
zijn hem ter hulp gesneld.
Eenige oogenblikken later werd de matroos, die de aan-
leidende oorzaak van dit oproer was geweest, door die
scheepskapiteins en twee tolken, die zich van hem meester
gemaakt hadden, naar de gevangenis gebracht.
Maandag-voormiddag is bet een adjunct-inge
nieur gelukt, tot eene diepte van 450 meters in
de mijn te Erameries af te dalen. Aldaar hoorde
hij uit eene opening van nog 100 meters dieper
om hulp roepen. Onmiddellijk werden alle krachten
ingespannen, en een uur later waren vijf werk
lieden behouden naar boven gehaald. Zij verklaar
den, tot op het laatste oogenblik nog stemmen te
hebben gehoord uit een zijgang, waarvan zij ten
gevolge der instorting waren gescheiden. Bij de
afzending der laatste berichten werden de werk
zaamheden ter redding naar dien kant krachtig
voortgezet, doch scheen men aan een gewenschten
uitslag te twijfelen.
De Koning is eergisteren op den boulevard,
nabij de Leuvensche poort, van zijn paard ge
vallen. Na zijn ruiter op den grond te hebben
geworpen, is het paard in vollen galop voortge-
zevenen in één kamer, wij zitten te zamen aan
tafel en hebben onze hut in het midden van het
schip, waar de beweging het minste is. Hier te
Liverpool zijn wij slecht aangeland wat het hotel
betreft. Wij hebben honger en kunnen de spijzen
niet eten, dit haart ons natuurlijk veel vrolijkheid.
Enftn wij zijn alle goedsmoeds en was het niet
dat wij op dit oogenblik ons gevoelden als of
wij nog op zee waren en alsof tafel en stoel met
ons op en neer gingen, wij zouden veel te lustig
weg gaan. Hiernevens het conterfeitsel van onze
boot. Later zend ik u het plan van de cabines
en zal u dan juist onze plaatsen kunnen aanwijzen.
En nu nogmaals adieu! Dank aan wien het toe
komt voor de wenschen uitgedrukt in de
Nieuwe Haarlemsche Courant No. 213. Adieu,
weest vroolijk zooals ik. God beschermt ons zicht
baar. Wij hebben prachtig weder ten minste zeer
zacht en bijna geen wind.
Tot later. God zegene u. Zoo mogelijk zal ik
u uit Queenstown schrijven.
Wordt vervolgd.)
