NIEUWE
No. 272.
Donderdag 8 Mei 1879.
4e Jaargang.
Ecu Russisch dictator.
MiRLüME COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemj 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt:
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Yan 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Avertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS Ij AU RE Y.
De Moskowskya Wjcdomosti(Moskau's
dagblad) een, naar oud-Russischen smaak,
conservatieve eourant, deed voor eenige
dagen een voorstel, waarin zij aan de re
geering den raad gaf, ten einde tot een
algebeele uitroeiing van het nihilisme te
O O
komen, een dictator te benoemen, die in
zijne persoon eene onbegrensde macht zou
moeten bezitten om in het Russische rijk
elke wet en alle mogelijke maatregelen, die
hem geschikt voorkwamen, te proclamee-
ren en te volvoeren. Het genoemde blad
herinnerde bij die gelegenheid aan het
voorbeeld van Murawieff, die in het jaar
1863, met een dergelijke onbegrensde macht
bekleed, tot stuiting van het oproer naar
Polen werd gezonden en toen in korten
tijd de rust heeft hersteld. Ten opzichte
van de tegenwoordige beweging, zou geheel
Rusland op dezelfde wijze moeten behan
deld wordenwant volgens de zienswijze
van het Moskausche orgaan is het nihi
lisme groot en machtig geworden naar
mate de regeering toegeeflijk en zwak werd.
»Wat is er echter tot stuiting van het
kwaad noodig?« vraagt de schrijver van het
artikel. Eu fluks laat hij ook zijn antwoord
volgen: »nu moeten er ook consequente
en doortastende maatregelen genomen wor
den; eene vereeniging van onbegrensde
macht en eene völkomene toestemming van
zijde der regeering moeten in ééne sterke
hand geraken dk> naar een vast en zeker
beraamd plan te wk gaat en den draak
van het nihilisme cte hersenpan verbrij
zelt.
Op het verkeerde en nuttelooze van dit
voorstel zullen wij heden niet wijzen; wij
hebben in No 270 van onze courant aan
getoond waar de wortels van het kwaad
zijn te vinden. Een tweede Murawieff
zal nooit in staat zijn het nihilisme te verdel
gen; misschien zal hij in wreedheid en bar-
baarschheid zijn voorganger kunnen eve
naren of overtreffen en daardoor wellicht
in eenige provinciën de rustvan het
kerkhof aanbrengen, 't Is echter meer
waarschijnlijk dat door het dictatorschap
het oproer in al zijn vreeselijkheid zal ont
branden en zich heinde en ver zal versprei-
F EU1LLETO N.
Een Nederlandscli Missionaris.
Vervolg.
Enfin mijn koffer werd weder dichtgeschroefd
en ik werd hooger op verwezen. Nu zijn mijn
koffers nog hij hem, maar ik maak er werk van
om ze per „transit" door te krijgen naar Victoria
dit zal wel gelukken. Morgen (Maandag) ga ik
weder terug naar New-York. Nauwelijks waren
wij aangekomen of ik het een telegram wegbren
gen voor den WelEerw. Heer Alph. Schaeken
(te Newark). Ten twee uien eerst kwamen wij
aan het Sweeny's hotel en nauwelijks zaten wij
aan tafel of daar was de Eerw. Heer Scha eke n.
Na het diner rookten wij een Amerikaansch
sigaartje en daarna telegrapheerde ik naar Leuven.
Ik d. nk dat u nu reeds of ten minste morgen
tijding van onze behouden aankomst zult
hebben.
Gode zij dank dus, onze reis was uiterst voor
den. De regeering beschouwde ien dien tijde
Polen als een buitenlandschen vijand en ge
heel Rusland sympathiseerde met de ver
drukking en marteling van dit arme land;
maar bij een strijd tegen het eigen volk
zal zij natuurlijkerwijze slechts bij een zeer
klein gedeelte van Ruslands bewoners sym
pathie ondervinden. Daarbij kan de regee
ring bij eene onderdrukking van een biu-
nenlarulsch oproer niet rekenen op de hulp
van naburige mogendheden, die haar niet
werd ontzegd bij de verdrukking van Po
len omdat er gemeenschappelijke belangen
in 't spel waren. De raadslieden van den
czaar mogen zich dus wel twee malen be
denken alvorens zij hunnen gebieder het
voorstel van de Moskausche Courant aan
bevelen.
Om de dwaasheid en onbezonnenheid van
zulk een afscliuwlijk voorstel goed te be
grijpen, moet men zich op de hoogte stel
len welk gebruik Murawieff van zijne
volmacht heeft gemaakt. De volgende ge
tallen, die wij aan autentkieke bronnen
outleeuen, zullen dit eenigszins duidelijk
maken. Ten gevolge van het oproer in 1863
werden 48182 personen van eiken leef
tijd, rang en geslacht naar Siberië gesleept,
12556 in Rusland geïnterneerd, 33780 wer
den gezonden in de woeste steppen van
het Uralgebergte, 1464 werden er gehan
gen of doodgeschoten, 2416 uit de hoogere
standen werden als gemeen soldaat» in
de Russische regimenten geplaatst en 7000
onttrokken zich aan de «dictatoriale ge
nade» door de vlucht naar het buitenland.
Te zamen 105398 ongelukkigeu, behalve
hunne vrouwen, kinderen en bloedverwan
ten, die door deze godtergende barbaarsch-
lieid aan de bitterste ellende ten prooi
waren. In een, ten dien tijde verschenen,
geschrift getiteld Noodkreet uit Polen aan de
volken en regeeringen van Europawor
den de resultaten van Murawieff's dic
tatorschap op de volgende wijze geschil
derd:
Waarheen wij onze blikken wenden,
overal zien wij weduwen en weezen, tra
nen en ruïnen, een werkelijk kerkhof, een
land vol verwoesting en droefheid. De dap
perste zonen van het land zijn gevallen,
velen op het slachtveld, velen op het
spoedig, 't Is waar, wij hadden een paar storm
achtige dagen, zoodat ik mij in mijn bed met
kracht moest vasthouden, om er niet uitgeslin
gerd te worden, maar toch wordt de reis naar
Amerika zelden in zoo korten tijd gemaakt. Ziet
eens arriveerde voor twee jaren eerst Dins
dagmorgen en wij reeds Zaterdag. Ik ben nu
ongeveer half weg. Gisteren avond verliet ik met
R. D. Schaeken, mijn compagnon en 11. D. Cari s
New-York en kwam een uur later (voor het
eerst per Amerikaansch spoor) te Newark
aan.
Mijn compagnon logeert bij een Ilollandsche fami
lie uit Nijmegen. De Wel Eerw. Heer Garis en
ik in de pastorie. Heden morgen ten half elf
ure zong ik hier de H. Mis. Onnoodig u te
zeggen hoe ik, toen ik het Onbevlekte Lam Gods
voor het eerst op Amerikaanschen bodem in mijne
handen had doen nederdalen, U allen Ouders,
broeders, vrienden, familiebetrekkingen en kennis
sen, mijn vaderland, enz. aan Jezus II. Hart heb
aanbevolen.
En nu eindig ik enz.
schavot. Onze beste medeburgers smachten
in den kerker of in de ijzige oorden der
verbanning. Onze jongelingschap wordt
weggesleurd om de Russische bataillons te
completeeren, onze taal wordt verboden,
onze wetten nietig verklaard. Eiken dag
O O
zien wij lange rijen politieke misdadigers
of beschuldigden op weg naar de verban
ning, zonder verhoor, zonder rechterlijk
vonnis, alleen omdat zij verdacht zijn
hun vaderland lief te hebben. Geen ge
slacht, geen leeftijd wordt ontzien. Geheele
steden en dorpen worden ontvolkt om de be
woners naar den Ural te slepen. Duizende
vrouwen en kinderen sterven onderweg
door koude, honger en ontberingen van
allerlei aard.«
Is het niet eene zonderlinge vaderlands
liefde, die den moed heeft dergelijke af
grijselijkheden hare eigen regeering, tot best
wil van het vaderland, aan te raden? Als
men nagaat dat Russisch-Polen ongeveer 51/3
millioen inwoners heeft, gansch Rusland
daarentegen 82 millioen, dan moet men
daarbij rekening houden met de zoo even
vermelde resultaten van het dictatorschap
en bij eene eventueele invoering van het
zelve in het geheele czarenrijk, de getallen
met 16 vermenigvuldigen. Dan krijgt men
voor 't hangen en lusileeren 23424 en
voor deportatie 770912 ougelukkigen. Wij
wijzen op deze berekening enkel om het
waanzinnige van het voorstel te betoogen,
want voor het in praktijk brengen van
dezen vaderlandslievenden raad zal ook
een Russische regeering terugschrikken.
Het ontbreekt trouwens in de Russische
geschiedenis geenszins aan voorbeelden van
afgrijselijke terechtstellingen, maar het
grootste ons bekende getal moorden, dat
bij deze of gene gelegenheid is bereikt, be
draagt nog maar een derde van de som die
volgens de methode Murawieff in Rus-
O
land zou verkregen worden. Toen Peter
de Groote in 1698 het oproer der Stre-
litzers onderdrukte, liet hijom te beginnen,
2000 muiters ophangen en later 5000 man
onthoofden, bij welke gelegenheid Z. M. de
keizer aller Russen aan honderd delinquen
ten met Hoogstdezelven eigen hand het
beulenwerk verrichtte. Ter loops vermel
den wij hierbij nog, dat de groote czaar
Buffalo. Vooravond van AllerHeiligen.
Mijn brief uit Newark zal u bij ontvangst dezer
wel zijn geworden. Na veel moeite en kosten met
onze koffers, zal dat nu wel goed uitkomen. Gis
teren-avond heelt de Wel. Eerw. Heer Schaeken
ons aan den trein gebracht waar wij afscheid
genomen hebben. Met ons spoorkaartje van
f 350 op zak, gingen wij ten 6 ure op reis. Wij
hebben de Amerikaansche slaapwagon geprobeerd
voor een dollar (f 2,50) de persoon. Hot is zoo
zoo bevallen. Dezen morgen ten 8 ure hier te
Buffalo aangekomen, zijn wij bij de EE. PP.
Redemptoristen gelogeerd, wij zullen hier morgen
de H. Mis lezen en gaan dan naar de Niagara
watervallen. Ik schrijf u bij een gloeiendeu kachel
gezeten. Koude en sneeuw zijn hier reeds volop.
Wij vliegen Amerika door. Adieu.
Niagaranabij de hangende brug. Allerheiligen
avond. 1878.
Gisteren avond schreef ik te Buffalo een brief
kaart. Dezen morgen hebben wij met ons drieën
(voor het Westen bestemd) de Hoogmis gedaan bij
de EE. Redemptoristen en zijn toen ten 1.50
zijn beulen-genialiteit iu nog hoogere mate
toonde aan zijne zuster Sophie die in dit
oproer eene hoofdrol had gespeeld. Hij deed
haar opsluiten in een donkeren kerker,
waarin slechts een venster was dat uitzicht
gaf op een smalle binnenplaats en voor
dit venster werden de aanvoerders der re
bellen opgehangen. De lijken bleven aan
de galg hangen, zoodat de ongelukkige
vorstin de vergane gebeenten dag aan dag
voor oogeu had. De dood verloste kaar
eerst na verloop van zes jaren van deze
met satansche gruwzaamheid uitgedachte
marteling.
Maar »revenons a nos mout ons." Onze le
zers zullen zich nog wel herinneren dat de
manier van Murawieff om het land tot
kalmte te brengenten gevolge had dat
het geheime revolutie-comité ook zijnerzijds
de werkzaamheid verdubbelde. De Poolsche
gendarmes volbrachten het eene bloedbevel
na het andere. Hetzelfde tooneel dat in
deze dagen door de nihilisten wordt ver
toond, zag men in de jaren 1863 en 1864.
Een geheim gerechtshof velde de vonnissen
en de geheime gendarmes volbrachten hunne
taak met verschrikkelijke stiptheid. Ieder
verslagene droeg een briefje waarop zijne
misdaad stond geschreven. Deze sluipmoor
denarij duurde tot Augustus 1864. De vijf
leden der geheime regeering werden ont
dekt en opgehangen.
'tValt niet te loochenen dat Murawieff
zijn doel bereikte, evenmin als men kan
ontkennen dat de Russische regeering met
de haar bewezen diensten uitermate tevre
den was, want de dictator werd versierd
met de hoogste en oudste orde (Andreas-
orde) van het rijk en bovendien in den
gravenstand opgenomen. Maar de publieke
opinie van Europa nam nota van den prijs
waarvoor deze onderscheidingen gekocht
waren en zij vervloekte den beul van Wilna.
En die vloek volgde hem in het graf
hij stierf den llden September 1866 en
de geschiedenis zal dien vloek herhalen,
zoo dikwijls zij van Murawieff zal gewagen.
Wil Rusland zich nogmaalstot schande
der negentiende eeuw en ten aanschouwe
van geheel Europabrandmerken? Welnu
het volge dan den raad van het Moskausche
orgaan en het benoeme een tweeden Mura-
naar Niagara vertrokken, 't Is onmogelijk u te zeg
gen boe grootscb de watervallen zijn. Ik zal u de
pkotographiën sturen. Alles is bier vreeselijk duur.
Om te voet de hangbrug te passeeren be
taalt men een balven dollar of f 1,25. Op dezen
oever der Niagara zijn wij in Canada. Het is
nu half acht hier, bij u dus 6 a 7 uren later.
Wij zijn hier bij elkaar om dezen nacht ten 1
ure naar Detroit en van daar verder te trekken.
In onzen hotelhouder treffen wij toevallig iemand
aan die met ons per" Germaniè" uit Engeland
is gekomen. Groet allen.
De volgende brief uit S. Francisco geschreven,
bevat het uitgebreid verhaal van de reis door
Amerika.
Omata (Staat Nebraska) 9 Nov. 1878.
Eindelijk, eenige honderden uren verder, heb
ik de gelegenheid u tve lerom te schrijven.
Mijn brief uit New-York moet nu reeds in uwe
handen zijn. Ons gezelschap is van zeven op drie
gesmolten, de anderen zijn reeds druk aan het
werk in hunne respectieve plaatsen.
Wordt vervolgd)