NIEUWE
Donderdag 22 Mel 1870.
4e Jaargang.
No. 276.
Vivisectie.
BUI TE IV LAM).
Een Nederlandsch Missionaris.
Engeland.
België.
Duitschland.
Zwitserland.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUBEAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
mm u.
PRIJS DER ADVEBTENTIËN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Avertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers K P P E R S LAUREY.
Er wordt, vooral in het buitenland, een
kruistocht gepredikt tegen de vivisectie.
De natuuronderzoekers, inzonderheid de
heelkundigen, nemen in het belang hun
ner studiënproeven op levende dieren
door het snijden, branden en door de aan
wending van vergiften enz. ten einde daar
door steunpunten te krijgen voor de in
richting en de behandeling van het men-
scbelijke lichaam. In Engeland heeft men
reeds eene wet in t leven geroepen die
ten doel heeft de beteugeling van proef
nemingen op levende dieren. In Duitsch-
land en ook in ons dierbaar vaderland vindt
men eenige meedoogende zielen die iets
dergelijks tot stand willen brengen. De
zaak heeft echter twee zijden.
Ieder geloovig Christen zal de woorden
der Heilige Schrift behartigen: »de recht
vaardige ontfermt zich ook over zijn vee.«
Het getuigt voorzeker van gebrek aan ge
voel, wanneer men de dieren kwelt, die in
hunne lichamelijke samenstelling en in de
uiting der smart zooveel overeenkomst heb
ben met den redelijken mensch. Maar men
neme zich wel in acht de diereu op den
zelfden trap te verheffen waarop alleen de
mensch kan staan. Voor vereeuigingen tot
bescherming van dieren en ij veraars ,oor
vivisectie-wetten koesteren wij een volko
men wantrouwen. In de meeste gevallen
moet men rekening houden met de over
spanning en onwaarheid tier dierenbescher
mers. Of het is een verkeerd geplaatst mede
lijden van hen die zich het meedoogenloos ge
slacht rundvee, de gruwzaam vetgevoederde
gans en de levend gekookte kreeft met een
gerust geweten goed laten smaken, maar
aan eiken huilenden hond en aan elk last-
trekkend paard een voorbeeld van barm
hartigheid meenen te moeten constateeren.
Of het is eene ongeloovige wereldbeschou
wing die den mensch slechts voor een ge-
perfectiouneerd dier, dus paarden, honden,
ezels enz, als zijns gelijken aanziet en deze
als gevoelige medebroeders weuscht behan
deld te zien.
Laten we ons in 's Hemels naam door
zulke Darwinistische apenleeraars niets op
den mouw doen spelden. Het dier is het
FEU1LLE T ON.
Vervolg.
I)e eigenaars zoeken hun koeien uit, deelen in
proportiën liet jong gefokte vee, zoeken ieder
voor zich uit wit verhandelbaar is en zenden
dan dit ter markt; terwijl de overigen weer
in het wild gejaagd worden. Zoo zou een Hol-
landsehe boer niet veel pleizier hebben en bang
zijn veel te verliezen: en toch zegt men hier al
gemeen dat zelden meer dan twee procent der
koeien in de wildernis omkomt.
Genoeg nu over de koeien. Wild is hier natuurlijk
in overvloed, het is echter duidelijk dat men
nabij den spoorweg slechts weinig ziet, daar de
vuurwagens (zooals de Indianen zeggen) voor een
oogenblik alles doet wegvluchten. Van alle kan
ten van den weg ziet men center beenderen lig
gen van buffels, herten, antilopen enz. somtijds
van de paarden der ongelukkige emigranten,
hoogstontwikkekle product uit het rijk der
natuur, maar het heeft geen zelfbewustzijn
en het is geen zelfgerechtigd wezen, maar
even als steenen en planten een. zaak, die
God voor 't gebruik en tot nut der mensch-
heid heeft geschapen en die wij ten opzich
te van ons zeiven en ter wille Gods niet
moedwillig of met wreedheid moeten be
handelen, waarvan wij echter elk verstan
dig gebruik kunnen maken ten onzen nut
te en zonder ons te storen aan gehuil
of zenuwaandoeningen. Wij zullen niet ont
kennen, dat in de behandeling der dieren
nog veel kan verbeterd wordeu. Maar 't
is, dunkt ous, meer rationeel dat wij daar
mee zoolang wachten, tot dat er in de be
handeling van menschen niets meer te ver
beteren valt. Als een afgeleefd paard zich
langs de straat voortsleept dan blijven er
meedoogende zielen staan en zuchten: Ach,
dat arme dier!« Maar ginds die oude, ar
me, bleeke man die onder een zwai-en last
gebukt gaat, of de teringachtige fabriek-
werkster die met haar zwakke borst den
geheelen dag in de stoffige en dompige at
mosfeer der fabriek moet arbeiden, die on-
gelukkigen wordeu niet gezien, men loopt
ze voorbij zonder vereenigingen voor men-
schenbescherming te stichten. Voor die-
ren-asylen worden kolossale sommen be
steed en over de vivisectie worden cou
rant-artikelen en talrijke brochures ge
schreven. Maar in plaats van over de heel
kundige studiën op honden en konijnen,
moesten die meedoogende zielen liever een
boek schrijven over de wreedheden die de
menschen aan hunne medemenschen be
drijven. En die gruwelen geschieden niet
met het doel voor eene ernstige studie,
maar uit ijverzucht, veroverings - en
heerschzucht, uit wraak en bloeddorst. De
gruweldaden der Russen, Bulgaren, Moute-
negrijnen en Turken liggen ons nog versch
in het geheugen. Dat er nog een aantal
despoten in de wereld zijn die er een tijd
verdrijf van maken om menschenhoofdeu
af te slaan alsof het vliegen waren, is van
algemeene bekendheid. Nog korten tijd ge
leden kwamen dienaangaande uit Birma
de treurigste berichten. Koning Thibo
heelt daar gruwzaam huisgehouden. Nadat
hij zich dol prettig geamuseerd had met
die vroeger deze woestijn per karavaan of door
trokken of er zicli in begraven hebben. Zondag
avond ten 8 uur waren wij te Grand. Island een
station waar 25 minuten halt werd gehouden om
te soupeeren en dus fl 2,50 „te verteereu. Alvorens
wij van daar gingen, zagen wij ecu troep van
top tot teen gewapende soldaten met geladen ge
weren en enormeu voorraad cartouchen op den
trein komen en in de bagagewagens op post
staan. lederen avond kregen wij zulk een wacht
bij ons om ons te kunnen verdedigen tg neen moge-
lijken aanval van Indianen of treiuroovers. Ik dacht
altijd aan het versje van den nachtwacht" „O! die
lieve brave man, maakt dat 'k veilig slapen kan."
Verbeeldt u dat nog geen drie maanden geleden
een bende treinroovers vlak voor de brug de
bouten had losgemaakt, waarmede twee rails
aan elkaar zijn gekoppeld, zoo ook de krammen
waarmede een der rails aan de houten dwars-
leggers was gehecht; aan de rails zelve was een
stevig eind ijzerdraad bevestigd, waarmede de
schelmen op het oogenblik dat de machine op
de dus losgemaakte rails moest komen, de rail
het onthoofden zijner herauten eti met het
werpen van lansen naar zijne ministers gaf
hij bevel al zijne familieleden te slachten.
Eerst moesten de slachtoffers processiesge-
wijze langs hem heen trekken, om hunne
opwachting te maken en toen begon de
slachterij die eenige dagen duurde. Een
der prinsen werd doodgezweept; mond en
neus van een voormalig gouverneur wer
den met buskruit gevuld en vervolgens
werd de ongelukkige bij het vuur gebracht
om daar te ontploffen; kleine kinderen wer
den tegen de steenen muren geslingerd. De
mishandelingen van vrouwen en meisjes
zijn onbeschrijflijk. Vele door een slag in
den hals of op het hoofd bewusteloos ge
worden slachtoffers werden nog levend in
eene groote kuil geworpen om onder de
op lieu volgende lijken te stikken. Iutus-
schen gaf een der ministers in het raoor-
denaarspaleis het bevel voor een groot con
cert, dat de angstkreten der ongelukkige
slachtoffers moest verdo'oven.
Wat dunkt u van zulke tooneelen, gij
aan ziekelijke pliilantropie lijdende diereu-
beschermers die tranen stort bij het uit
roeien van wespennesten? Het zou ons te
ver voeren wanneer wij hier het onafzien
baar getal der wreedaardige en onmensehe-
lijke handelingen wilden opsommen die dag
iu dag uit in de hedendaagsche maatschap
pij plaats vinden. Een ruim veld staat er
ook nog open voor de bespreking van de
verpleging der weezen, der zieken, krank
zinnigen en ouden van dagen. De men-
schenliefde heeft te dien opzichte nog lang
niet haar culminatie-punt bereikt. Wellicht
bespreken wij een en auder in een later
hoofdartikel. Thans bepaalden wij ons tot
het brandmerken der ziekelijke pliilantro
pie die, eenzijdig als ze is, de vivisectie
verbiedt en paleizen bouwt met badkamers,
salons en conversatie-lokalen voor redelooze
dieren, maar die den honger niet weet te
stillen en het lijden niet weet te verzach
ten van den naar Gods evenbeeld gescha
pen natuurgenoot, deu mensch.
Uit Lahore wordt aan the Standard ge
meld, dat de maatregelen tot verzachting van
onder de wielen uit meenden te trekken, zoodoende
zou de geheele trein of te water gegaan zijn of
zich verbrijzeld hebben tegen het opgaande werk
of koker der brug. Door een duizendmaal geluk
kig toeval werd in den vooravond (de personen
trein moest daar midden in den nacht passeeren
en... verongelukken) werd, zeg ik, in den vooravond
dat gedeelte der lijn door slechts een man (wat
anders in maanden misschien niet gebeurd) nage
zien, die de bouten met alle haast zoo goed en
kwaad als mogelijk was, heelt bevestigd en den
ijzeren draad heeft afgesneden zoodat de personen
trein passeerde niet wetende hoe dicht hij zijne ver
nieling nabij is geweest. Gedurende onzen tocht
is niets van dat alles gebeurd en ik sliep zoo
gerust als of ik te huis op mijn kamer was.
Maandag middag dineerden wij te Cheyenne (lastig
uit te spreken voor een Hollander) en waren
daar reeds 6041 voet boveu de oppervlakte der
zee, en toch moest nu het eigenlijk beklimmen
der bergen beginnen. Wij verliéten Cheyenne ten
2 uur en bereikte het toppint Shermanstation
trn 3,50 ure en waren daar op een hoogte van
deu hongersnood in Kashmir niet uitgevoerd zijn
daar de veepest het grootste gedeelte van de
voor het vervoer bestemde ossen heeft wegge
rukt. De nood van de bevolking in Bashmir moet
vreeselijk zijn.
Te Leeds is een nieuw buskruit-verraad
ontdekt. Iemand heeft zijn wraaklust trachten
te koelendoor het doen springen van het kan
tongerecht. De bode vond bij den zetel van den
kantonrechter twee met kruit gevulde flesschen.
Een spoor van kruit met luciferskoppen ver
mengd werd dicht hij den stoel gevonden. De
kantonrechter had er noodzakelijk op moeten
trappen, met het gevolg dat het vuur aan de
flesschen zou zijn medegedeeld en deze ongetwij
feld de geheele zaal in de lucht zouden hebben
doen springen. Daar dien dag een groot aantal
menschen in de zaal verscheenbegrijpt men
welke gevolgen de ontploffing zou gehad hebben.
Justitie en politie zijn ijverig aan 't opsporen
van den dader of van het complot van daders.
Te Londen zijn, blijkens de registers der po
litie, in 1878, 166 personen door overrijden ge
dood en 3961 meer of minder gevaarlijk gekwetst.
Onder de dooden waren 85 mannen, 13 vrouwen,
45 jongens en 23 meisjes.
De burgemeester van Brussel, de heer Anspach
is den 19cn Mei, 's morgens ten elf uur, over
leden.
De liberale partij verliest in hem een harer
steunpilaren.
Te Eisleben, in de Pruisische provincie Saksen
heeft iemand in zijn tuin een peereboom gerooid
en bij die gelegenheid 27,000 mark in gouden
specie, in den grond bedolven, opgegraven.
Te Altshausen, in Wurtemburg, liet verleden
Zondag een vader zijn zoontje naar de kerk ten
doop brengen, maar tot zijn verbazing kreeg hij
een dochtertje uit dat bedehuis terug. De vader
was met die verwisseling niet tevreden en ging
met het kind naar den predikant, die hem na
ijverige nasporingen ziju stamhouder terugbezorgde.
Bij de commissie belast met het onderzoek der
woekerquaestie, zijn reeds vier voorstellen inge
diend, en wel een van den nationaal-liberalen
afgevaardigde Dreyer, een van den afgevaardigde
Reichensperger-Olpe, een derde van den oud
conservatieven afgevaardigden von Gesz en dr. von
Schwartze, en een vierde van den conservatieven
afgevaardigde von Kleist-Retzow.
Bij de gisteren gehouden volksstemming is het
wetsontwerp tot wederinvoering van de doodstrat
aangenomen met 191197 stemmen; tegen het
ontwerp verklaarden zich 177263 stemmen.
8242 voet boven de oppervlakte der zee, zoodat
wij in twee uren tijds 2200 voet waren gestegen
en dat voor een lange trein met slechts twee
locomotieven. Verder of liever nu omlaag. Boven
op het toppunt stonden wij vijf minuten stil en
alle reizigers haastten zich oin even een voet
neer te zetten op den top van het Rotsgebergte.
De rotsen zijn allen rood; een soort granietsteen
op andere plaatsen goudsteen. Boven op den top
vonden wij even als op andere plaatsen zeer veel
schelpen en overblijfselen van zeedieren; een be
wijs dus dat hier eenmaal water en wel veel
water was, in andere woorden een bewijs voor
den zondvloed.
In het voorbijgaan zij gezegd dat het vreeselijk
koud was en er een massa sneeuw lag. Overal
aan den weg zijn sneeuwschermen (snowshits) een
soort van houten tunnels, op die plaatsen waar
de sneeuw het meest door de bergen jaagt.
Laat mij aangaande het hoogste punt Sherman
uit mijn gidsboek u eenige regelen vertalen,
er staat aldus
(Wordt vervolgd