NIEUWE
Donderdag 4 September 1879.
4e Jaargang.
Dc politiek der Oosterschc
buren.
Xo. 306.
MiRLMSMI M1ÜIT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemj 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,—
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
NTJESDRa
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
A v e r t e n t i n worden uiterlijk Dinsdag- en V r ij d a g
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUEEY.
Torenhoog sprak de rijkskanselier in
zijne bekende rede tegen deri afgevaardigde
Dr. Jörgtorenhoog staat de Russisch-
Duitsche vriendschap, zij verheft zich boven
alle aanvallen. Dat was in het begin van
1874. Toen Rusland in 1877 den oorlog
tegen Turkije begon, was de vriendschap
niet toren maar bergenhoog. Het ver
bond der drie keizers was in duigen ge
vallen omdat de belangen van Oostenrijk
en Rusland uit elkaar liepen. Maar dat
Duitschland en Rusland zich als onafschei
delijke tweeling-vrienden toonden daarover
waren de politieke tinnegieters het vol
maakt eens.
Sinds het congres in het vorige jaar ge
houden, zijn de bakens verzet en thans zijn
we reeds zoo ver gevorderd dat er in de
dagbladen reeds van een oorlog tusschen
o «-*
Duitschland en Rusland gesproken wordt.
De Russische officieuse bladen die vroe
ger von Bismarck hemelhoog verhieven,
verklaren hem thans tot den grootsten
vijand van Rusland. Zij verwijten hem dat
hij de Russen, door de schoonste beloften,
uitgelokt heeft tot den oorlog tegen de
Turken en dat hij later Rusland in den
steek heeft gelaten; dat hij op hetBerlijn-
sche congres de schoonste vruchten van den
oorlog heeft doen verloren gaan; dat hij
de Franschen en Engelschen heeft onder
steund, zoo dat de beste artikelen uit het
verdrag van St. Stefano werden gelicht.
De Duitsche bladen verzaken natuurlijk geen
troef en blijven het antwoord niet schul
dig. Zij beweren dat het v o n Bismarck
geweest is die Rusland vrij spel heeft ge
laten in den Turkschen oorlog en dat de
Russen nog minder succes zouden hebben
ondervonden, wanneer hij hen niet voort
durend op het congres had ondersteund en
geholpen. Aan de Russische diplomatie,
vooral aan prins Go rtschakoff geven zij
te verstaan dat er van Russische zijde ko
lossale fouten gemaakt zijn die veelal door
von Bismarck zijn geredresseerd.
Zulk een gehaspel in de Russische en
Duitsche bladen kan men goedschiks niet
F EU1LLETO N.
De Vrouw des Spelers.
4T
II.
Vervolq.
„Bod ge re het," zeide mijne moeder met een
zucht.
„Ik dacht er volstrekt niet om dat die woor
den mij golden. Ik was eetiige oogenblikken
nieuwsgierig wie er met nieuwe denkbeelden ver
vuld moest worden om oude te doen vergeten,
en vergat toen de geheele zaak, totdat in tateren
tijd het mij met bittere herdenking weder voor
den geest kwam."
AlhotwJ ik verlangde de schoone stad Parijs
te bezoeken, was mijn hart toch kwalijk te moede
bij het verlaten van Engeland. Ik ben zeker dat
ik mij toen niet bewust was dat ik Mr. Leyton
beminde, maar er was een leemte in mijn leven,
als eene regeerings-affaire beschouwen, maar
wanneer de strijd zoo heet en zoo hard
nekkig wordt als in de laatste dagen dan
komt men er al licht toe naar het vuur
te zoeken dat zooveel rook verspreidt. Ie
dereen weet dat de beide kanseliers ceen
O
al te beste kameraads zijn. Tusschen Gort-
schakoff en von Bismarck heerscht
een onverzoenlijke haat. Deze verhouding
tusschen de beide mannen is niet uit per
soonlijke geschillen te verklaren, vooral
niet, nu er tusschen de hoven van Berlijn
en St. Petersburg eene groote spanning ge
komen is. De beide vorstelijke familiën zijn
aan elkaar nauw verwant en waren vroeger
zeer intiem. Nochtans heeft er dit jaar
geen samenkomst plaats gehad tusschen
keizer Wilhelm en Alexander. Her
haalde malen werd het bezoek van den
Czaar aangekondigd doch telkens werd het
verijdeld. Middelerwijl hal er te Gasteiu
eene ontmoeting plaats tusschen keizer
Wilhelm en den Oostenrijkschen keizer
en uit de hartelijkheid die deze samenkomst
kenmerkte, kon men duidelijk opmaken dat
er meer dan gewone vriendschap bestaat
tusschen Oostenrijk en Pruisen.
Van waar, zal men vragen, komt nu
die spanning tusschen de beide hoven en
regeeringen? Wij zullen trachten die vraag
duidelijk te beantwoorden. Vooreerst moe
ten we vermelden dat het zeer natuurlijk
is als er vijandschap bestaat tusschen
Duitschland en Rusland. Er was sinds
honderd jaren vriendschap tusschen beide
landen. De verdeeling van Polen bevorderde
die vriendschap, de gemeenschappelijke krijg
tegen Napoleon I bracht het zijne er bij
om de banden van wederzijdsche toegene
genheid nog vaster toe te halen. Ook Na-
O O
poleon III droeg het zijne aan, door zijne
anti-Duitsche en anti-Russische politiek,
terwijl de verwantschap der beide vorste
lijke familiën de kroon op de vriendschap
zette. Toen de Fransch-Duitsche oorlog
uitbrak stond Rusland trouw aan Duitsch-
lands zijde, echter niet belangeloos, want
het maakte zich los van het verdrag van
Parijs en heroverde daardoor de Zwarte Zee.
Zoo gingen de belangen der twee rijken
toevallig een tijdlang samen. Zij moeten
echter scheiden zoodra Rusland aan zijne
toen ik van hem weg was, die door niets
kon worden aangevuld. Ik heb haar nooit
ontleed, en wist nooit waardoor zij veroor
zaakt werd.
Wij betrokken een zeer lief Hotel in de na
bijheid van de Madeleine, en waren spoedig in
de genoegens en schoonheden van Parijs gedom
peld. Op zekeren morgen (later heb ik dikwijls
gewenscht dat de ochtendzonnestralen mij dood
hadden gevonden), gingen wij vroegtijdig de
Louvres bezoeken. Wij wandelden door lange
prachtige gallerijen, tot ik vermoeid was en niet
verder kon gaan.
„Blijf hier en rust een weinig, Lady Anna,"
sprak mijn vader, naar een netten, met carmozijn
fluweel overtrokken zetel wijzende, die in den
hoek van een venster stond dat op de brug
en de woelige straten uitzicht gaf. Ik was er
door betooverd. Mijn Vader en Moeder wan
delden verier en lieten mij alleen. Ik was zoo
verdiept in de beschouwing van het schilderach
tige tooneel buiten, dat ik hetgeen binnen was
vergat, totdat iemand mijn arm aanraakte, en
grootslavische missie deukt en te Parijs een
vriend en bondgenoot in den strijd tegen
Duitschland vindt. Het is waar, von Bis
marck heeft veel gedaan in het belang
van Rusland; zonder zijne ondersteuning
was de veldtocht tegen de Turken onmo
gelijk geweest. Maar 't is tevens onloochen
baar dat von Bismarck ook veel niet
gedaan heeft vvat ten voordeele der Russi
sche politiek gemakkelijk had kunnen vol
bracht worden en misschien heeft hij in
't geheel niet in 't belang der Russen ge
handeld. Rusland heeft zich met zijne hulp
eene soep bereid die leelijk smaakt en die
het niet goed zal bekomen. Door dezen
oorlog, al is hij roemvol geëindigd, zal
Rusland jaren lang uitgeput zijn en verlamden
zijn moreel overwicht in Europa is verdwenen
als sneeuw voor de zon. De tong der Eu-
ropeesche balans bevindt zich niet meer in
St. Petersburg, de groote Goliath heeft de
onbuigzaamheid en de zwakheid zijner
lompe ledematen getoond.
De diplomatieke vernedering der Russen
op het congres heeft aan hun overwicht
in Europa den genadeslag gegeven. Dat
de sluwe von Bismarck het vuurtje van
den Turkschen krijg heeft aangeblazen zul
len wij niet beweren, maar zeker is het
dat hij niet getracht heeft dien oorlog te
verijdelen, omdat, de gevolgen hem zeer
wenschelijk voorkwamen. Zoo lang Rusland
zich in het Oosten met de zaken der Sla
vische volken bezig houdt, blijven zijne
handen gebonden. Het komt met de Wes-
tersehe machten in collisie en kan dus geen
verbond met Frankrijk sluiten. Daarenbo
ven zijn de krachten door den jongsten
oorlog geknakt. Het zal dus voor een ieder
duidelijk zijn dat von Bismarck den
Turkschen krijg zeer gewenscht voorkwam
en dat hij met de eindregeling van de
Turksch-Russische quaestie niet zoo'n bi
zonderen haast maakte. Ook had hij nu
gelegenheid zich een weinig te wreken voor
O O
de vernedering welke vorst Gortschakoff
hem in 1874 bereidde, toen hij op bevel
van keizer Alexander op barsche wijze
vrede» gebood, juist toen v o n Bismarck
bezig was de schoonste koude waterstralen
naar Frankrijk te zenden
Wanneer wij zouden moeten beslissen of
zeide: „Miss Summer dit is reeds de derde maal
dat ik gesproken heb, waar kunt gij toch zoo
ingespannen aan denken Voor ik weer tot
mij zelve kon komen, keerde ik mij haastig om
en zag rond. Mr. Leyton stond voor mij. Ik
was te verbaasd om te spreken, maar ik luisterde
vol verrukking toe.
„Hoe wreed van u. Vergeef mij Miss Summer.
Ik kan nu geene alledaagschheden zeggen. Hoe
boos van u, weg te gaan zonder mij te zeggen
waar gij heen gingt. Dacht gij dan dat er een
plek op aarde zoo verborgen of zoo afgelegen
kan zijn, waar ik u niet kan vinden? Weet gij
dan niet dat ik u bemin, Anna?"
„Ha, dat was het; het gloeide door mijn ge
heele ik als een electrisch licht, dat de diepste
diepte van mijn hart open scheen te. leggen. Ik
kan mij niet herinneren wat ik antwoordde; maar
hij vorschte mijn geheim uit en mijn stil
zwijgen scheen hem aangenamer te zijn dan
woorden."
Na eenigen tijd sprak hij, „Anna, waarom
zijt gij in Parijs gekomen? Het kwam zoo
Gortschakoff zich met recht of ten on
rechte beklaagt over den Duitschen Rijks
kanselier, dan zouden we moeten weten,
welke afspraken er vóór den oorlog zijn
gemaakt. Het kan zijn dat von Bis
marck beloften heeft gedaan die hij niet
wil of niet kan nakomen. Dat gebeurt wel
eens moer in de diplomatie!
Maar zoover behoeven we niet te gaan
om de gespannen houding te ontcijferen.
Het nieuwe belastingtarief is ook ten na-
deele van Rusland, dat Duitschland als 't
ware met hout en graan overstelpt en de
Russen zijn woedend, omdat Duitschland
zijne agrarische belangen aldus beschermt.
Vorst Gortschakoff wiens geveinsde
vriendschap voor Duitschland aan de vol
bloed-Russen mishaagde, maakt van deze
gelegenheid gebruik om zijne politiek daar
door populair te doen worden; hij wijst
von Bismarck aan, als de oorzaak van
Ruslands ongeluk.
Om den neteligen toestand nog te ver-
O o
ergeren daartoe draagt de Ooste urijksche
politiek nog bij. Waar Oostenrijk vasten
voet zet is de Russische invloed geknakt.
Verkrijgt het toegang in Novibazar dan
vallen Montenegro en Servië in zijn macht-
bereik. Met de heerschappij van den afge
zant des Czaren is het dan in Belgrado en
in Cettinje ook gedaan. Rumenië heeft door
't verlies van Besarabië ook niet veel met
Rusland op. Zoo heeft de Czaar alleen nog
Bulgarije in zijne macht. Waarlijk een
gering succes voor zulk een kolossalen
oorlog! En vermits men nu in St. Peters-
burg weet dat v o u Bismarck de fabrie-
kant is van Oostenrijks politiek zoo kunnen
wij zeer goed begrijpen dat de gevoelens
van vriendschap in Rusland tot onder 't
vriespunt gedaald zijn.
Zoo lang de thans regeerende keizers van
O O
Duitschland en Rusland in 't leven blijven
valt er aan een oorlog tusschen die beide
rijken niet te denken. Zelfs heeft het Ber-
lijnsche hof een stap ter verzoening gezet.
Een engel des vredes is naar den Czaar
afgezonden in den persoon van den veld
maarschalk von Manteuffel, die den
Czaar in Warschau zal complimenteeren.
Het zal dezen bemiddelaar zeker gelukken
aan de officieuse pers het zwijgen op te
schielijk op dat bet mij verwondert dat ik u,
gevonden heb."
„Dat kan ik u niet zeggen; Papa had zaken
en verlangde ons bij zich te hebben."
„Ik viees, Anna, dat hij slechts verlangde u
van mij te verwijderen."
„On.i.ogelijk!" antwoordde ik. „Waarom zou
hij dat willen?"
Ik vrees dat hij dingen over mij heeft hooren zeg
gen die niet waar zijn; maar zie, daar komt hij."
Ik ging hem met een glinsterend gelaat en
lichthart te gemoet. Karei volgde mij. „Papa,"
zeide ik, „hier is Mr. Leyton, hij heeft ons
spoedig in Parijs teruggevonden."
„Zonder twijfel verrieden ook daar mijne oogen
en gelaat het geheim; mijne moeder werd bleek,
en mijn vader zag er uit alsof hij een onverwachte
slag had ontvangen. Zij waren te wel opgevoed
om maar in het minst te laten blijken wat zij
gevoeld moeten hebben, llij ging met or.s naar
huis eten, en onder weg deelde hij mijn vader
mede, waarom hij ons gevolgd was en verzocht
een antwoord. Wordt vervolgd.)