NIEUWE Zondag 7 September 1879. 4e Jaargang. Iïct eerste boeventransport. \o. 307. De Vrouw des Spelers. IIU I; li ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem Buiten Haarlem franco per post. Afzonderlijke Nummers Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. TJEKDKj AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIEN Van 1—6 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. A verten tien worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Uitgevers KÜPPERS LAUREY. Toen wij eenigen tijd geleden enkele op merkingen over Frankrijk in het midden brachten, deden wij vooral uitkomen, dat het, nu de Gambetta's en Grévy's het ge zag in handen hebbenvan stap tot stap, steeds sneller, den afgrond des verderfs wordt te gemoet gevoerd. Was men door het grondvesten der re publiek reeds gebracht tot 1783, de man nen der uiterste richting, de helden dor straatrevolutiënde belusten op het geld en goed van den gezeten burger, zij die niets te verliezen hebben. omdat zij wel willen roovendoch niet verlangen te arbeiden, en dus altijd nog licht iets kunnen winnen, zij bereiden een tweede tijdvak van het schrikbewind voor. Al de feiten en verschijnselen van den dag wijzen naar zulk een toekomst heen. Dit behoeft ook geen verwondering te barenwant de weg der revolutie is een pad't welk met een ontzettende zeker heid, dikwerf zelfs met een vreeselijke snelheid, tot regeeringloosheidof liever nog tot veel erger, tot de heerschappij van liet moordzwaard leiden moet. Stilstaan is voor den republikein niet mogelijk. Hij moet terug naar 't een hoofdig gezag, of vooruit naar de anarchie. Sommigen hebben zich wellicht gevleid, dat het Presidentschap van Grévywaarin velen met ons een onmiddellijk gevaar voor Frankrijk zagen een gematigd bestuur aan het fel geschokte land zou waarborgen; men meende zelfs, dat Grévy in staat zou wezen Gambetta's roode natuur ietwat te doen verbleeken. IJdele verwachting De gematigden worden voortgestuwd met schier onweêrstaanbaren aandrang, door den stroom der ultra'sGrévy is niet bij machte den ondergang der conservatieve republiekte voorkomen; de zegepraal der commune schijnt integendeel spoediger te zullen worden beleefd dan aanvankelijk kon worden vermoed. Ten dage, dat de beruchte amnestie-wet werd geproclameerd, waarbij de dieven, brandstichters en moordenaars van de com mune als slachtoffers der vrijheid werden F EU1LLETO N. II. Vervolq. „Ik kan er u nu noch geen geven," antwoordde hij. «Ik moet eerst met Anna spreken. Gij kent mijne eenige grief tegen n, Mr. Leyton. Ik wil rond met u handelen. Gij zijt misschien wat ge boorte en fortuin aanbelangt meer dan de ge lijke van mijne dochter; maar ik heb gehoord dat gij aan een gewoonte zijt overgegeven die ik verfoei, en dat is het spel." „Wetende wat ik weet, en mijn kind bemin nende zooals ik doe want zij is mijne lievelinge, mijne eenige zou ik haar toch liever zien ster ven, dan haar de ongelukkigste aller vrouwen, de vrouw eens spelers te zien worden. „Gij zijt streng en niet rechtvaardig; antwoordde mijn echtgenoot: het is waar, en ik beken het begenadigd, werd feitelijk het doodvonnis over de Thiers-republiek uitgesproken. Het gaat dus niet aan, ja, het is zelfs een bespotting van geschiedenis en waar heid, om nu nog (gelijk onlangs door een der Ministers geschiedde) te gewagen van het bestaan van de conservatieve repu bliek. Neen, welk oordeel men ook over Thiers moge uitspreken (en de historie zal geen zacht vonnis over hem vellen) nimmer zou liij opzettelijk hebben afgebrokenwat hij geloofde te hebben opgebouwd, 't Is waar, Thiers geraakte ten slotte onder invloeden, welke voortkwamen uit een richtingaan die der commune verwant, doch hij zou zoodra hij tot 't besef ware gekomen van de dwaling, welke hij begaan en van de dwaze illusie, waaraan hij zich overgegeven had, zijn teruggetreden. De communards zouden in Thiers nooit een feitelijk medestander, een zelfbewuste bondgenoot hebben gehad. Die waarheid kunnen wij in de geschiedenis van Frank rijk bij het licht der vlammenwaarin de communards een gedeelte van Parijs deden opgaan, duidelijk lezen. Niettemin blijft het waar, dat diezelfde Thiers, zonder het te willen zonder het te weten zelfs, de wegbereider voor het nieuwe schrikbewind geweest is. Hij had, door zijn prestige en naam, door de macht van zijn woord en stand- puut, het Koningschap moeten doen her leven na eerst beproefd te hebben de fusie der beide takken van de Bourbons tot stand te brengen, wanneer dat, met be houd der rechten en voorrechten van den Graaf de Chambord mogelijk ware gebleken. Niemand beter dan hij zou die taak, tot zegen van Frankrijk, hebben kunnen vol voeren. Had hij tot dat doel tijdelijk als Hoofd van Frankrijk geregeerd, dan zou hij zich een ousterfelijken naam als groot staatsmanals waarachtig vriend der vrij heid als voorstander van den godsdienst, verworven hebben. Thiers verkoos den bijval der republikeinen boven de genegenheid der Royalisten; hij geloofde aan den zegen van zijn gezag, en daarom zag hij de onmisbaarheid niet in van den terugkeer tot het gezagdat alleen vol wroeging dat ik soms zoo zwak hen ge weest om mij door mijne makkers mede te laten slepen, en meer dan eens heb ik door mijne eisrene dwaasheid veel verloren. Echter bid ik u te willen gelooven, Mr. Summer, dat, God dank, het spel geen ingewortelde gewoonte van mij is." „Maar mijn vader was op dat punt zeer streng; hij kende de bijna onweerstaanbare macht van dien hevigen en verwoestenden hartstocht: hij wist dat het eene groote zelfbeheersching en zelfver loochening vorderde om een gewoonte te verlaten, die ongelukkiglijk zulk cene groote aantrekkelijk heid voor haar slachtoffers heeft, en hij zag wel dat die zelfbeheersching en zelfverloochening niet zeerin den aard lagen van den sehoonen, levcudigen en geestigen Karei Leyton. Ik behoef u niet veel meer te zeggen, zuster, het overige kunt gij wel raden. Het nieuwe en schoone leven dat zich voor mij opende, vervulde mij spoedig geheel en al. Mijn vader eischte eene belofte, en die was dat Mr. Leyton gedu rende een jaar niet tegen hem of mij er over als wettig en heilaanbrengend kan worden beschouwd. Yoor die dwaling van Thiers, de be vrijder* van ziju vaderland, moet Frank rijk thans boeten. Na den dood van dien staatsman was er geen dam meer, die 't voortdringen van den stroom der meest ongebreidelde harts- tochten kou keeren. Met medewerking van Thiers was er wind gezaaid; straks zal men denstorm oogsten. Reeds nu is Frankrijk's politieke hemel droevig rood; de profetie is dus niet ge waagd; morgen onweder. En dat onweder zal ontzettend wezen, 't Mo dern schrikbewind zal niet minder tragisch dan het nu reeds antiek gewordene zijn. Te Port Vendreswaar 't eerste trans portschip met gedeporteerden uit Nieuvv- Caledonië aankwamwerd de eerste blik semstraal gezien. De commune is door de Regeering en dat gedeelte der Natie, 't welk de bovendrij vende partij steunt, openlijk verheerlijkt. Tegen «lie opvatting valt niets in te brengenook al nam de politie te Port Vendres eon matroos gevangendie een luide »leve de communedeed hooren. Die matroos voer metterdaad op het schip van staat, waarvan Gainbetta en Grévy het roer thans in handen hebben. Vreemd zal dan ook Janmaat hebben op gekeken toen hij ontdekte, dat men hem oppakte als een gevaarlijk anti-tninistrieël. Onpartijdige rechters zouden den naïven matroos moeten vrijsprekendaar hij veel logischer dacht en handelde dan zij, die heeten te regeerendoch thans reeds door O 7 de communards geregeerd worden. Janmaat zal geredeneerd hebben: als het gouvernement de commune niet terugwil, waartoe dan haar stichteuhandhaven en vrijheid gelaten? Men zal toch niet kun nen aannemen dat de communards naar hun vaderland zijn gekomen, om er als rustige conservatieve republikeinen een be staan te zoeken en te leven? Opmerkelijk is het, in dit verband, hoe de ultra-republikeinen, een wettig geoor loofde naam voor de cummunards, de ban nelingen, als slachtoffers der vrijheid, in woord en schrift hebben lotgezongen. zou spreken, en bij besloot, die arme vader, om hem gedurende dien tijd nauwkeurig gade te slaan. De tijd ging voorbij. De Heer Leyton gaf alle blijken van een vast besluit om niet meer in zijne oude dwalingen te vervallen, en toen ik hem gedurende dat jaar beter leerde kennen, besloot ik bij mij zelve mijn leven met hem door te brengen welke ook mijn toekomst zou mogen zijn. Toen het jaar dus om was en hij er op nieuw over sprak, ha l mijn vader geene bepaalde reden voor eene weigering maar liet de beslissing aan mij over. „Hij waarschuwde mij echter nogmaals. Op zekeren avond riep hij mij bij zich. Zijn bedrukt gelaat trof mij. „Anna," zeide hij, „ik wil nog eens met u spreken, eer het te laat is. Ik verlang dat gij eens goed nadenkt over hetgeen gij van plan zijt te doen. Ik heb een voorgevoel, dat ik niet kan verklaren, een soort van vrees, die, ik ben er zeker van, prophetisch is en die God in de har ten der ouders stort. Ik vrees dat gij niet ge lukkig zult zijn. Ik vrees dat de Hoer Leycou Zelfs de beruchte lantaarn» heeft een lichtstraal op de hoofden der »gezegende« bannelingen doen vallen. Binnen eenige dagen verwachten wij een lierzang van den grooteu phrasenmaker Victor Hugo, waariu de heeren dieven en moordenaars als Engelen der vrijheid, of zoo iets, zullen worden vergoddelijkt. Men bereide zich op een stroom van Hu- gosche nonsens voor. Nieuw Caledonië zal op zijn minst als een voorportaal van het nieuwe Paradijs der vrijheid worden afgeschilderd. En voorts zien wij in den heldenzang van Victor Hugo de aankondiging te gemoet: dat het dankbaar Frankrijk, nog tot in het hart verwarmd is door den gloed van het vuur door de eenige en eeuwige commune ont- O O stoken op zijn heldhaftige zonen, die wet en recht braveerende, aan het lafhartig ras der gezeten burgers den oorlog verklarende O en het kapitaal met goddelijke voornaam heid voor een niets achtende tegenover het hemelsch al van den arbeid, en wel van een arbeid, die in commuuardsche verhevenheid niet. arbeidt, maar rooft en steelt, al de ei gendommen der royalisten en bekrompen republikeinen eerst leeg plundert om ze dan te verbranden, die zonen omhelsden, in \e-voering ze nogmaals omhelst, om ze dan, ten spijt van een dom behoud en van al de brand- en assurantie-maatschappijen, tot commune-heiligen te verklaren. In afwachting van die heiligverklaring o O O door Victor Hugo, wetten de heeren aan- staande-heiligeu het zwaard, om er, naar hun feitelijke toezegging van 1871, de hoofden ook van alle conservatieve repu blikeinen mede af te maaien, waarbij zij het alleen zullen betreuren, dat het hoofd van hun doodvijand, van den staatsman Thiers, reeds door de zeis des doods werd geveld. Van dat alles spreekt het eerst transport boeven, dat de heer Grévy uit Nieuw Caledonië naar Frankrijk deed voeren. Zal de moraal van het spektakel van Port Ven dres door de meerderheid der Fransche Natie nog begrepen worden eer het te laat is? Wellicht is terugkeer op den weg des verderfs nog mogelijk. Slaat Frankrijk alle waarschuwingen in den wind, dan zal het welhaast zeker reddeloos verloren gaan. in later jaren weder bekoord zal worden, zooals bij het vroeger werd, en wat zal er dan van u worden? Zeg mij, zoudt gij die gedachten aan hem niet van u kunnen zetten, en ergens anders uw geluk vinden?" „Neen papa, mijn lot moge wezen wat het wil, ik aanvaard het, en ik zal nooit mijne belofte verbreken. En vergeef mij, wanneer ik zeg dal dit alles meer naar vooroordeel dan naar rede ge lijkt. „Helaas, zijne waarschuwing werd woord voor woord bewaarheid, en toen later mijn hoofd in dc diepste vernedering, en in hut stof werd neerge bogen, toen ik van dien bitteren beker dronk die zoo weinig vrouwen in hun leven proeven, dacht ik er aan, en erkende ik dat mijn straf recht vaardig was. Zijne woorden zouden in den duis teren nacht weer voor mijn geest komen, bij mij blijven en als verwijtende kreten in mijne ooren klinken. „Wij trouwden, en verlieten ons huis om een reis door Zwitserland te doen. Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1879 | | pagina 1