NIEUWE
Zondag 7 September 1879.
4e Jaargang.
Iïct eerste boeventransport.
\o. 307.
De Vrouw des Spelers.
IIU I; li
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
TJEKDKj
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 1—6 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
A verten tien worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Toen wij eenigen tijd geleden enkele op
merkingen over Frankrijk in het midden
brachten, deden wij vooral uitkomen, dat
het, nu de Gambetta's en Grévy's het ge
zag in handen hebbenvan stap tot stap,
steeds sneller, den afgrond des verderfs
wordt te gemoet gevoerd.
Was men door het grondvesten der re
publiek reeds gebracht tot 1783, de man
nen der uiterste richting, de helden dor
straatrevolutiënde belusten op het geld
en goed van den gezeten burger, zij die
niets te verliezen hebben. omdat zij
wel willen roovendoch niet verlangen te
arbeiden, en dus altijd nog licht iets
kunnen winnen, zij bereiden een tweede
tijdvak van het schrikbewind voor.
Al de feiten en verschijnselen van den
dag wijzen naar zulk een toekomst heen.
Dit behoeft ook geen verwondering te
barenwant de weg der revolutie is een
pad't welk met een ontzettende zeker
heid, dikwerf zelfs met een vreeselijke
snelheid, tot regeeringloosheidof liever
nog tot veel erger, tot de heerschappij van
liet moordzwaard leiden moet.
Stilstaan is voor den republikein niet
mogelijk. Hij moet terug naar 't een
hoofdig gezag, of vooruit naar de anarchie.
Sommigen hebben zich wellicht gevleid,
dat het Presidentschap van Grévywaarin
velen met ons een onmiddellijk gevaar voor
Frankrijk zagen een gematigd bestuur aan
het fel geschokte land zou waarborgen;
men meende zelfs, dat Grévy in staat zou
wezen Gambetta's roode natuur ietwat te
doen verbleeken.
IJdele verwachting
De gematigden worden voortgestuwd
met schier onweêrstaanbaren aandrang,
door den stroom der ultra'sGrévy is niet
bij machte den ondergang der conservatieve
republiekte voorkomen; de zegepraal der
commune schijnt integendeel spoediger te
zullen worden beleefd dan aanvankelijk
kon worden vermoed.
Ten dage, dat de beruchte amnestie-wet
werd geproclameerd, waarbij de dieven,
brandstichters en moordenaars van de com
mune als slachtoffers der vrijheid werden
F EU1LLETO N.
II.
Vervolq.
„Ik kan er u nu noch geen geven," antwoordde
hij. «Ik moet eerst met Anna spreken. Gij kent
mijne eenige grief tegen n, Mr. Leyton. Ik wil
rond met u handelen. Gij zijt misschien wat ge
boorte en fortuin aanbelangt meer dan de ge
lijke van mijne dochter; maar ik heb gehoord
dat gij aan een gewoonte zijt overgegeven die ik
verfoei, en dat is het spel."
„Wetende wat ik weet, en mijn kind bemin
nende zooals ik doe want zij is mijne lievelinge,
mijne eenige zou ik haar toch liever zien ster
ven, dan haar de ongelukkigste aller vrouwen, de
vrouw eens spelers te zien worden.
„Gij zijt streng en niet rechtvaardig; antwoordde
mijn echtgenoot: het is waar, en ik beken het
begenadigd, werd feitelijk het doodvonnis
over de Thiers-republiek uitgesproken.
Het gaat dus niet aan, ja, het is zelfs
een bespotting van geschiedenis en waar
heid, om nu nog (gelijk onlangs door een
der Ministers geschiedde) te gewagen van
het bestaan van de conservatieve repu
bliek.
Neen, welk oordeel men ook over Thiers
moge uitspreken (en de historie zal geen
zacht vonnis over hem vellen) nimmer zou
liij opzettelijk hebben afgebrokenwat hij
geloofde te hebben opgebouwd, 't Is waar,
Thiers geraakte ten slotte onder invloeden,
welke voortkwamen uit een richtingaan
die der commune verwant, doch hij zou
zoodra hij tot 't besef ware gekomen van
de dwaling, welke hij begaan en van de
dwaze illusie, waaraan hij zich overgegeven
had, zijn teruggetreden.
De communards zouden in Thiers nooit
een feitelijk medestander, een zelfbewuste
bondgenoot hebben gehad. Die waarheid
kunnen wij in de geschiedenis van Frank
rijk bij het licht der vlammenwaarin de
communards een gedeelte van Parijs deden
opgaan, duidelijk lezen.
Niettemin blijft het waar, dat diezelfde
Thiers, zonder het te willen zonder het te
weten zelfs, de wegbereider voor het nieuwe
schrikbewind geweest is.
Hij had, door zijn prestige en naam,
door de macht van zijn woord en stand-
puut, het Koningschap moeten doen her
leven na eerst beproefd te hebben de fusie
der beide takken van de Bourbons tot
stand te brengen, wanneer dat, met be
houd der rechten en voorrechten van den
Graaf de Chambord mogelijk ware gebleken.
Niemand beter dan hij zou die taak, tot
zegen van Frankrijk, hebben kunnen vol
voeren. Had hij tot dat doel tijdelijk als
Hoofd van Frankrijk geregeerd, dan zou
hij zich een ousterfelijken naam als groot
staatsmanals waarachtig vriend der vrij
heid als voorstander van den godsdienst,
verworven hebben.
Thiers verkoos den bijval der republikeinen
boven de genegenheid der Royalisten; hij
geloofde aan den zegen van zijn gezag, en
daarom zag hij de onmisbaarheid niet in
van den terugkeer tot het gezagdat alleen
vol wroeging dat ik soms zoo zwak hen ge
weest om mij door mijne makkers mede te laten
slepen, en meer dan eens heb ik door mijne
eisrene dwaasheid veel verloren. Echter bid
ik u te willen gelooven, Mr. Summer, dat, God
dank, het spel geen ingewortelde gewoonte van
mij is."
„Maar mijn vader was op dat punt zeer streng;
hij kende de bijna onweerstaanbare macht van
dien hevigen en verwoestenden hartstocht: hij wist
dat het eene groote zelfbeheersching en zelfver
loochening vorderde om een gewoonte te verlaten,
die ongelukkiglijk zulk cene groote aantrekkelijk
heid voor haar slachtoffers heeft, en hij zag wel
dat die zelfbeheersching en zelfverloochening niet
zeerin den aard lagen van den sehoonen, levcudigen
en geestigen Karei Leyton.
Ik behoef u niet veel meer te zeggen, zuster,
het overige kunt gij wel raden. Het nieuwe en
schoone leven dat zich voor mij opende, vervulde
mij spoedig geheel en al. Mijn vader eischte
eene belofte, en die was dat Mr. Leyton gedu
rende een jaar niet tegen hem of mij er over
als wettig en heilaanbrengend kan worden
beschouwd.
Yoor die dwaling van Thiers, de be
vrijder* van ziju vaderland, moet Frank
rijk thans boeten.
Na den dood van dien staatsman was er
geen dam meer, die 't voortdringen van
den stroom der meest ongebreidelde harts-
tochten kou keeren.
Met medewerking van Thiers was er wind
gezaaid; straks zal men denstorm oogsten.
Reeds nu is Frankrijk's politieke hemel
droevig rood; de profetie is dus niet ge
waagd; morgen onweder.
En dat onweder zal ontzettend wezen, 't Mo
dern schrikbewind zal niet minder tragisch
dan het nu reeds antiek gewordene zijn.
Te Port Vendreswaar 't eerste trans
portschip met gedeporteerden uit Nieuvv-
Caledonië aankwamwerd de eerste blik
semstraal gezien.
De commune is door de Regeering en dat
gedeelte der Natie, 't welk de bovendrij
vende partij steunt, openlijk verheerlijkt.
Tegen «lie opvatting valt niets in te
brengenook al nam de politie te Port
Vendres eon matroos gevangendie een
luide »leve de communedeed hooren.
Die matroos voer metterdaad op het
schip van staat, waarvan Gainbetta en
Grévy het roer thans in handen hebben.
Vreemd zal dan ook Janmaat hebben op
gekeken toen hij ontdekte, dat men hem
oppakte als een gevaarlijk anti-tninistrieël.
Onpartijdige rechters zouden den naïven
matroos moeten vrijsprekendaar hij veel
logischer dacht en handelde dan zij, die
heeten te regeerendoch thans reeds door
O 7
de communards geregeerd worden.
Janmaat zal geredeneerd hebben: als het
gouvernement de commune niet terugwil,
waartoe dan haar stichteuhandhaven en
vrijheid gelaten? Men zal toch niet kun
nen aannemen dat de communards naar
hun vaderland zijn gekomen, om er als
rustige conservatieve republikeinen een be
staan te zoeken en te leven?
Opmerkelijk is het, in dit verband, hoe
de ultra-republikeinen, een wettig geoor
loofde naam voor de cummunards, de ban
nelingen, als slachtoffers der vrijheid, in
woord en schrift hebben lotgezongen.
zou spreken, en bij besloot, die arme vader, om
hem gedurende dien tijd nauwkeurig gade
te slaan. De tijd ging voorbij. De Heer
Leyton gaf alle blijken van een vast besluit om
niet meer in zijne oude dwalingen te vervallen,
en toen ik hem gedurende dat jaar beter leerde
kennen, besloot ik bij mij zelve mijn leven met
hem door te brengen welke ook mijn toekomst
zou mogen zijn. Toen het jaar dus om was en
hij er op nieuw over sprak, ha l mijn vader geene
bepaalde reden voor eene weigering maar liet de
beslissing aan mij over.
„Hij waarschuwde mij echter nogmaals. Op
zekeren avond riep hij mij bij zich. Zijn bedrukt
gelaat trof mij.
„Anna," zeide hij, „ik wil nog eens met u
spreken, eer het te laat is. Ik verlang dat gij
eens goed nadenkt over hetgeen gij van plan zijt
te doen. Ik heb een voorgevoel, dat ik niet kan
verklaren, een soort van vrees, die, ik ben er
zeker van, prophetisch is en die God in de har
ten der ouders stort. Ik vrees dat gij niet ge
lukkig zult zijn. Ik vrees dat de Hoer Leycou
Zelfs de beruchte lantaarn» heeft een
lichtstraal op de hoofden der »gezegende«
bannelingen doen vallen.
Binnen eenige dagen verwachten wij een
lierzang van den grooteu phrasenmaker
Victor Hugo, waariu de heeren dieven en
moordenaars als Engelen der vrijheid, of
zoo iets, zullen worden vergoddelijkt.
Men bereide zich op een stroom van Hu-
gosche nonsens voor. Nieuw Caledonië zal op
zijn minst als een voorportaal van het nieuwe
Paradijs der vrijheid worden afgeschilderd.
En voorts zien wij in den heldenzang van
Victor Hugo de aankondiging te gemoet:
dat het dankbaar Frankrijk, nog tot in het
hart verwarmd is door den gloed van het vuur
door de eenige en eeuwige commune ont-
O O
stoken op zijn heldhaftige zonen, die wet
en recht braveerende, aan het lafhartig ras
der gezeten burgers den oorlog verklarende
O
en het kapitaal met goddelijke voornaam
heid voor een niets achtende tegenover het
hemelsch al van den arbeid, en wel van een
arbeid, die in commuuardsche verhevenheid
niet. arbeidt, maar rooft en steelt, al de ei
gendommen der royalisten en bekrompen
republikeinen eerst leeg plundert om ze dan
te verbranden, die zonen omhelsden, in
\e-voering ze nogmaals omhelst, om ze
dan, ten spijt van een dom behoud en van
al de brand- en assurantie-maatschappijen,
tot commune-heiligen te verklaren.
In afwachting van die heiligverklaring
o O O
door Victor Hugo, wetten de heeren aan-
staande-heiligeu het zwaard, om er, naar
hun feitelijke toezegging van 1871, de
hoofden ook van alle conservatieve repu
blikeinen mede af te maaien, waarbij zij het
alleen zullen betreuren, dat het hoofd van
hun doodvijand, van den staatsman Thiers,
reeds door de zeis des doods werd geveld.
Van dat alles spreekt het eerst transport
boeven, dat de heer Grévy uit Nieuw
Caledonië naar Frankrijk deed voeren. Zal
de moraal van het spektakel van Port Ven
dres door de meerderheid der Fransche
Natie nog begrepen worden eer het te
laat is?
Wellicht is terugkeer op den weg des
verderfs nog mogelijk. Slaat Frankrijk alle
waarschuwingen in den wind, dan zal het
welhaast zeker reddeloos verloren gaan.
in later jaren weder bekoord zal worden, zooals
bij het vroeger werd, en wat zal er dan van u
worden? Zeg mij, zoudt gij die gedachten aan
hem niet van u kunnen zetten, en ergens anders
uw geluk vinden?"
„Neen papa, mijn lot moge wezen wat het
wil, ik aanvaard het, en ik zal nooit mijne belofte
verbreken. En vergeef mij, wanneer ik zeg dal
dit alles meer naar vooroordeel dan naar rede ge
lijkt.
„Helaas, zijne waarschuwing werd woord voor
woord bewaarheid, en toen later mijn hoofd in dc
diepste vernedering, en in hut stof werd neerge
bogen, toen ik van dien bitteren beker dronk die
zoo weinig vrouwen in hun leven proeven, dacht
ik er aan, en erkende ik dat mijn straf recht
vaardig was. Zijne woorden zouden in den duis
teren nacht weer voor mijn geest komen, bij mij
blijven en als verwijtende kreten in mijne ooren
klinken.
„Wij trouwden, en verlieten ons huis om een
reis door Zwitserland te doen.
Wordt vervolgd.)