NIEUWE
No. 313.
Zondag 28 September 1879.
4c Jaargang.
't Schulden maken der
Gemeentebesturen.
BUITENLAND.
Het is een teeken des tijds dat Staten, ge
meentebesturen en zedelijke lichamen enorme
schulden aangaan, welke door de zuur ver
diende penningen der belastingschuldigen
betaald moeten worden. Werden deze schul
den gemaakt ten behoeve van productieve
uitgaven, b. v. tot het graven van kanalen
om handel en scheepvaart te bevorderen,
tot het maken van waterkeeringen om de
bebouwde velden van den landman tegen
overstroomingen te behoeden of wel om
waterplassen in vruchtbare korenvelden te
herscheppen, we zouden er vrede mede
hebben en er ons bij neerleggen; doch he
laas, te vaak worden de opbrengsten der
contribuabelen verspild, om aan de ijdelheid
van regenten en bestuurders voldoening te
verschaffen, die er eene eer in stellen, dat
dit of dat praalgebouw, al is het dan ook
van geheel twijfelbaar nut, na hun dood
van hun kunstsmaak en schoonheidsgevoel
getuigenis aflegge. Onwillekeurig denken
we hierbij aan 't Paleis van Justitie te
Brussel, waaraan 30 millioen frai.ks ver
spild worden en aan 't ontworpen slacht
huis te Amsterdam, waarvoor op de ge-
meeutebegrooting f 900,000 is uitgetrok
ken. We zeggen uitgetrokken, omdat het
maar te dikwijls gebeurt, dat openbare ge
bouwen het dubbele en meer kosten dan
het bedrag, waarop primitief de uitgaaf
begroot werd. Eene handelwijze, welke
zoozeer 't kenmerk van oppervlakkigheid
en gebrek aan nadenken draagt, kan on
mogelijk het geluk en de welvaart der in
gezetenen bevorderen en verdient derhalve
gebrandmerkt te worden door de openba
re meening, 't eenig middel om de kiezers
de oogen te openen en hen te bewegen
hun vertrouwen aan afgevaardigden te
schenken, die èn berekend èn bereid zijn,
om zonder aanzien des persoons, voor de
belangen der schatplichtige:: op te komen
en deze naar plicht en geweten te behar
tigen.
De Vrouw des Spelers.
België.
Frankrijk.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Avertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUEEY.
Om niet te gewagen van de honderde
millioenen, welke het eenig Italië binnen
weinige jaren verslonden heeft; noch van
de kolossale schatten, welke Rusland aan
FE U1LLE TO N.
III.
Vervolg.
Na een oogenblik stilte een stilte, Zuster,
zoo welsprekend, zoo vol angst, gedurende hetwelk
onze oogen elkander ontmoetten, en wij el
kander als onder eene vreeselijke betoovering tel
kens aanzagen; na znlk een oogenblik sprak
hij mij aan, maar ik herkende ter nanwernood die
stem.
„Gij verwachtet mij niet, he? Welnu, daar ben
ik eindelijk. Ik kom u weer lastig vallen, zooals
gij ziet."
O Zuster, indien ik kon zeggen wat er achter
die afgebroken woorden lag, welke wanhoop in
die wilde oogen geschreven stond, wat bittere
schaamte achter die onverschillige woorden ver-
borgen was! liet trof m in het hart, en met
ziju lievelingsdenkbeeld de annexatie van
Turkije te koste legt, willen we thans meer
in 't bizonder spreken van gemeentelijke
financiën en daarbij aantoonen, welke schro
melijke misgrepen tegenwoordig op dit ge
bied aan 't licht komen.
Elkeen weet, dat Florence vóór Rome
de hoofdstad van Italië's eenheid, bankroet
is, en dit in spijt der vele millioenen,
waarmede 's Rijks schatkist Florence te
hulp kwam; Alexandrië en Napels zullen
vermoedelijk 't voorbeeld van Florence
volgen: althans 't crediet der beide genoem
de steden staat in een slechten reuk en de
houders der gemeentelijke schuldbrieven
zien met angst en kommer de dingen te
gemoet, die daar komen zullen. Ook de
Belgische steden zijn fraai op weg om in
't vaarwater barer Italiaansche zusters te
verzeilen. De Brusselaar wordt begiftigd
met eene stedelijke schuld van 1300 franks
per hoofd en de minder bedeelde Antwer
penaar moet zich met een debet 7an 750
franks per hoofd vergenoegen. En is men
nu tot het bewustzijn gekomen, dat men
geene schrede verder op den weg moet
zetten, welke teu verderve leidt? Och neen,
men sluit de oogen voor 't gevaar, dat
van verschillende zijden 't vreeselijk spook
doet oprijzen, 't welk men brankroet noemt.
Vele gemeenten bevinden zich op eene hel
ling, welke ten verderve leidt, en desniet
temin gaat men voort met het ereëeren van
schulden om 't eene gat met het andere
te stoppen. Jn den goeden ouden tijd placht
men te zeggen: men moet de tering naai
de nering zetten; doch dit denkbeeld riekt
nu te zeer naar een kabinet van antiqui
teiten, daarom geldt nu de leus: 't zal
mijn tijd wel uithouden, die na mijn komt,
dat hij maar zorge! Après nous le déluge
was een geliefkoosde zegswijze van Bode
wijk XV. Welnu de zondvloed kwam na
hem en bracht zijn ongelukkigen opvolger
Lodewijk XVI, diens gemalin Marie An
toinette, dochter van Keizerin Maria Tiie-
resia, en Prinses Elisabeth ouder de guil
lotine.
't Onverbiddelijk verband tusscheu oor
zaken en gevolgen is niet weg te cijferen;
waar de noodzakelijke deugd der zuinig
heid niet betracht wordt, grijnst de armoe-
een luiden hartstochtelijker! kreet, viel ik in de
armen van mijn echtgenoot. Maar het was slechts
voor een oogenblik, hij wendde zich schielijk van
mij af, en een stoel bij liet vuur trekkende ging
hij zitten.
Ik hield mij bezig met thee voor hem gereed
te maken, en had intusschen den tijd mijn lot
te overzien. Slechte makkers, laag gezelschap,
aanhoudenden omgang met misdaad en ondeugd,
hadden die eens zoo goede en edele natuur ver
anderd in iets waaraan ik zelfs vreesde te denken.
Er was nauwelijks een spoor meer over geble
ven van hetgeen hij eenmaal was. Dat was het
einde van mijne verwachtingen en droomen. Wat
ik in dat uur zag en hoorde, bewees mij dat de
echtgenoot mijner jeugd weg was, in dat er in
zijn plaatseen verloren ellendige man stond in
ondeugd gedompeld en onverschillig in zijne groote
wanhoop. Maar ook toen faalde mijn moed niet.
Ik hoopte nog hem tot deugd terug te brengen
en toen ik in dat verschrikkelijke uur bij hem
stond deed ik in mijn eigen hart de belofte dat
ik, met Gods genade, voor hem in zijn diepgc-
door de geopende deur, mat al hare ge
zellinnen van ellende en gebrek.
Wat zien we in de hoofdstad van ons
rijk gebeuren? Reeds tot tweemaal toe heb
ben de Gedeputeerde Staten van Noord-
IIolland geweigerd hunne goedkeuring te
hechten aan een leeningsplan van. 9 mil
lioen gulden; en ten einde raad, gooien
Burgemeester en Wethouder 't nu op een
accoordje en vragen vergunning om 7J/2
millioen gulden te mogen opnemen.
Toch blijft de uitgaaf vau f 900,000
voor een abattoir op de begrooting, ofschoon
Amsterdam's burgerij van meening is, dat
een zoodanig etablissement voor veel min
der geld, wel is waar minder weelderig,
doch even doelmatig, verkrijgbaar is. Als
we de uitgaven van gemeenten vijf-en-twin-
tig jaren vroeger, met de huidige vergelij
ken, komen we tot de slotsom dat de uit
gaven gemiddeld verdrievoudigd zijn.
En zijn nu de middelen van bestaan der
belastingschuldigen in gelijke mate toege
nomen
Wij betwijfelen dit zeer, integendeel wij
gelooven, dat de straggle for life nooit fel
ler is geweest dan in het huidig tijdsge
wricht. Allerwege hoort men klachten over
verminderd vertier, over toenemende con
currentie; over de groote bezwaren waar
mede men te kampen heeft om aan elk op
zijn tijd het zijne te geven.
't Is niet te verwonderen als men de on
gunstige uitkomsten van den landbouw ga
deslaat, 't oog vestigt op de ongekende
laagte waarop de scheepsvrachten gedaald
zijn en op de verminderde productie van
vele nijverheidsetablissementen. Onze land
bouwers hebben met de Amerikanen eene
worsteling vol te houden, welke reusach
tige dimensiën aanneemt en grondeigenaars
en pachters met angst en kommer vervult,
't Is een geluk voor den consument, dat
de Vereenigde Staten, Canada en westelijk
Europa van graan en slachtvee voorzien;
doch juist hierdoor verliezen onze landbou
wers de kans om een slechten oogst door
hoogere marktprijzen goed te maken.
Al deze omstandigheden eischen de groot
ste bedachtzaamheid en leggen niet alleen
de landsregeering maar ook de gemeente-
O O O
besturen de dure verplichting op, om zoo
vnllen toestand een trouwe en liefhebbende
vrouw zonde ziju, zooals ik in den zonneschijn
van ons geluk was geweest; hem nooit te verla
ten; dat hij mij nimmer te veel zoude zijn, nooit
ongeduldig te worden over zijne fouten en mis
daden, hem nooit iets te verwijten, maar altijd
lief, vriendelijk en beminnelijk voor hem te zijn.
God, die in de harten leest, weet dat ik die be
lofte nimmer verbroken heb. Ik heb haar in de
duisterste tooneeleu van beproeving en veronge
lijking gehouden, al brak ook bijna mijn hart,
al begaf mij ook mijne sterkte. Ik vroeg slechts
eene belooning, en die was de bekeering van
mijn echtgenoot. Daarvoor heb ik al het lijden en
al den arbeid van latere jaren met al hunne tra
nen en gebeden opgeofferd. Daarvoor offer ik nu
mijn leven op, en God zal het mij verleenen ter
wille zijner barmhartigheid.
Door de eerste aandoening die het terugzien
van mijn echtgenoot bij mij opwekte, en de smart
die daarop volgde, vergat ik gedurende eenige
oogenblikken bijna mijne kleine May. Hij vroeg
in het eerst niet naar haar, maar zich later tot
zuinig mogelijk te beheeren, want aan de
guldens, welke bij den ontvanger gestort
worden, kleven de zweetdroppels van me
nig eerlijk huisvader, die van den vroegen
morgen tot den laten avond zwoegt om
O O
aan vrouw en kinderen 't noodig levenson
derhoud te verschaffen. Hoezeer men van
de oude spaarzaamheid is afgeweken, moge
blijken uit de bijzonderheid, dat in de
Friesche gemeente Dantumadeel de hoof
delijke omslagen niet minder dan 12 ten
honderd van 't inkomen bedragen.
Wij gelooven dat alle gemeentebesturen
in de moeilijke tijden, welke wij thans be
leven, meer dan ooit geroepen zijn de
strengste spaarzaamheid te betrachten,
waardoor zij de belangen der ingezetenen
niet alleen bevorderlijk zullen zijn, maar
ook door hun voorbeeld aan dezen den
goeden weg zullen aanwijzen, welke tot
rust, vrede en geluk in hunne huisgezin
nen kan en moet leiden.
Maandag is des namiddags ten 3 ure aan de
Banque Nationale te Brussel een behendige dief
stal gepleegd. Terwijl een kassier bezig was eene
in bankbiljetten in betaling ontvangen som na te
tellen, kwam een vreemdeling hem beleefd in
lichtingen vragen, en toen hij een oogenblik
later daaraan voldaan had, was de geheele som ver
dwenen. Zij bestaat uit 50 biljetten van 1000 frs.
125 van 100 frs. en 50 van 20 fr3. Het signa
lement van den persoon, die de inlichtingen ge
vraagd had, en van een ander, die op hetzelfde
oogenblik voor een der loketten gezien werd, is
onmiddellijk per telegraaf naar alle richtingen ge
zonden, tot gisteren-avond nog zonder eenig
succes.
Generaal Guzman Blanco heeft op de ofHciëele
receptie van het Amerikanisten-congres ten Raad-
huize te Brussel, eergisteren-avond een langdurig
onderhoud gehad met den Nederlandsclien gezant
baron Gericke van Herwijnen.
De te Rijssel verschijnende Petit Nord, waarvan
de zoon vau Jules Sunon hoofdredacteur is, be
helsde eene levensbeschrijving van den heer de
Carnières, kamer-president bij het hof van cassatie
en lid van den Raad van het Noorder-departement.
De zoon van de Carnières achtte het artikel belee-
digend voor zijn vader en zond Charles Simon
mij wendende vroeg hij met een doffe, gebroken
stem.
„Waar is het kind?"
Ik vertelde hem hoe mijn lieveling daar lag,
hoe de doodsengel haar overschaduwd had, en
hoe beminnelijk en schitterend zij een9 was ge
weest. De slag scheen hem een oogenblik te
treffen. Ik verheugde mij dat de kracht om te
beminnen en smart te gevoelen nog bij hem was
overgebleven,
„Laat mij haar zien, Anna; ik zal zeer stil
zijn."
„Ik bracht hem in de kamer. Zij sliep; het
licht van de lamp viel toevallig op haar zoet,
bleek gezichtje en haar blonde krullen lagen
verward op het kussen, een van hare kleine han
den hield het kruisje dat zij altijd droeg, omvat,
zij had een beeld kunnen zijn, zoo rustig en
en schoon lag zij daar. Het licht deed haar ont
waken, hare lippen beefden, toen opende zij de
groote blauwe oogen en zag verwonderd in 't
rond.
Wordt vervolgd