NIEUWE
No, 319,
Zondag 19 October 1879.
4e Jaargang.
Duur eu slecht,
gp^
Ds Robijn van bet huis Vatteville.
iamiiscie (MMiT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
miNTDNIHUf
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Avertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS L A U R E Y.
Reeds vroeger hebben wij gewezen op de
eigenaardige gelukzaligheid» waarmede het
moderne Italië, het Italië der eenheid zijne
kindereu beweldadigt.
Toen de groote annexatie-held de Cavour,
bijgestaan door den »kielenman» Garibaldi,
een einde maakte, door moorddadig geweld,
aan hetgeen nog van den ouden toestand
in Italië was overgebleven nadat Napole
on III als werktuig der revolutie, Oosten
rijk bijna geheel uit Italië had verdreven
en enkele Dynastiën reeds ten val gebracht,
heette het dat nu in 't land, waar de ci
troenen bloeien, ook de heerlijkste paradijs
appelen zouden gaan groeien en rijpen.
Aan de «verdrukking» was een einde ge
maakt. De tirannen waren verjaagd. Het
Huis van Savoie zou de redder, van Italië zijn.
Zóó luidden de triumfzangen, waarmede
men het arme, bedrogen volk in slaap
wiegde.
En sedert? Wat is er van al die schoone
voorspellingen en voorspiegelingen geworden?
Bestaat er reden voor Italië om den val der
Bourbons, de inlijving der Kerkelijke Staten
bij de monarchie van het Huis van Savoie
toe te juichen.
Wie zou deze vraag bevestigend durven
O O
te beantwoorden, die ook maar eenigszius
onpartijdig den loop der zaken gade sloeg
Dat aan sommigen der verjaagde Regee
ringen gebreken aankleefden, dat het re-
geerstelsel, waarvan zij uitgingen, voor
voortdurende ontwikkeling en verbetering
vatbaar bleef, wij zijn niet eenzijdig ge
noeg om het te ontkennen.
Maar de hervormingen zouden niet zijn
uitgebleven, als slechts niet van buiten de
bevolkingen tegen haar gouvernementen
waren opgehitst, waardoor een rustige be
hartiging der groote volksbelangen onmo
gelijk werd gemaakt.
De geheime genootschappen ondermijn
den door hun woelen en drjjven den bodem
van Italië, nog oneindig gevaarlijker in
hun uitbarstingen dan de lavastroom, welke
nu eu dan van de vuurspuwende bergen
zoo onrustwekkend nedervalt.
Toen Herculauum eu Pompeji werden
bedolven onder asch en puin, ging er veel
FEUILLETON.
I.
Het ploeg negen uur des avonds op de kerkte
Besanqon, toen eeue vrouw van bijna vijf
tigjarigen leeftijd, in een groven mantel gewik
keld en met een korfje aan den arm, aan de deur
van het huis no. 2, in de St. Vincentiusstraat
aanklopte, die op dit tijdstip, door het schrik
bewind, de straat der vrijheid genoemd
werd.
De deur werd geopend.
Zijt gij het, Margaretha? zeide de portier
op ontevreden toon; het is gelukkig! al mijne
inwoners zijn sedert lang te huis; gij zijt altijd
de laatste, en.
Het is mijne schuld niet, dat verzeker ik
u, mijn goede heer Thiebaut, hernam de bejaarde
verloren aan meuschenlevens en goed; doch
de revolutie heeft over Italië, in zedelijken
zin veel meer ellende uitgestort dan Etna
en Vesuvius ooit vermochten.
Hetgeen Burke getuigt van de groote
Fransche revolutie dat zij de historische
ontwikkelings-lijn verbrak, dat is ook waar
van de groote Italiaansclie revolutie, welke
in onzen leeftijd over dien zoo rijk door de
natuur gezegeuden staat losbarstte.
De gouvernementen die men verjoeg,
hadden toch in elk geva! hun wortel iu
de nationale overleveringen en sympathiën,
terwijl de nieuwe Regeering eeue eenheid
grondvestte, in een vorm niet algemeen be
geerd en een vrijheid beloofde, welke zij
niet geven zou of kon.
Door de grootere en kleinere Hoven wer
den als het ware even zoovele middenpun
ten van leven eu bloei gevormd, van waar
uit in moer uitgebreide kringen welvaart
en zegen werd verspreid.
De eigenaardigheden der verschillende
O o
landstreken werden geëerbiedigd; er heerschte
eene verscheidenheid, die het in 't. leven
treden eener federative eenheid volstrekt
niet behoefde uit te sluiten, maar die in
tegendeel een wezenlijke, vruchtdragende
eenheid had kunnen doen ontstaan.
Mannen als de Cavour en zijn aanhan
gers konden echter niet wachten; de eenheid
van Italië zou niet geboren worden langs
den weo1 eener gezonde, normale ontwikke-
O
ling; men wilde ingrijpen in den gang der
orebeurtenissen, want liet was niet om de
O
eenheidniet om de vrijheidslechts om den
buit te doen.
Door dat alles was de omwenteling in
Italië van den aanvang veroordeeld.
Men oogst wat men zaait, de revolutie-
O 7
mannen haddeu wind gezaaid, de Italianen
hebben storm geoogst.
De kunstmatige eenheid, welke men in
het leven riep belemmerde den vrijheids-
groei; de onveiligheid werd niet geweerd
nam veeleer toe; omkooping en misleiding bij
de uitoefening van het vrije stemrecht»
bereikten, ook volgens zeer onbevangen ge
tuigenis, een droevig hoogtepunt.
En boven en buiten dat alles, werden
de Italianen op ontzettende wijze aan hun
beurs gevoeld.
vrouw op zeer weiwillenden toon; maar ik beb
nauwelijks mijn dagwerk geëindigd, en wanneer
het werk zulks vereischt.
Dat is alles zeer goed. het kon er nog
door, voegde hij er zachter bij, het kon er nog
door, als er nog op een nieuwjaars-fooitje te re
kenen vielmaar, ja wel! men kan mij zelfs
ter nauwernood mijn briefport betalen.
De oude vrouw hoorde deze laatste woorden
niet, want vlug had zij de zes verdiepingen van
eene trap achter zich, wier steilheid de personen
die haar voor den eersten keer beklommen, met
duizeling zou bevangen hebben.
„Negen uur, herhaalde zij, negen uur! Hoe
ongerust zal zij zijn!"
Margaretha opende met haren sleutel de deur
eener ellendige zolderkamer, waarop een nacht
lichtje brandde, waarvan het zwakke schijnsel
niet toeliet, de omringende voorwerpen te on
derscheiden.
Zijt gij het, goede Margaretha? sprak uit
den hoek der kamer een bevende en zwakke
stem.
De belastingen werden opgedreven; steeds
meer moest worden betaald voor eene eenheid,
welke niet bestaat anders als in naam en
voor de leus, en voor eene vrijheid, met den
dag meer belaagd.
Het tooneel van verwarring en kabaal
dat het Parlement van het »eeu-Italië« op
levert, zullen wij wel niet behoeven te
schetseniederdie slechts nu en dan de
dagbladen inziet, weet daar alles vau.
Ministers komen en gaan er met eene
snelheiddie zelfs nog die van ons dier
baar vaderland overtreft; kamer-revolutiën
zijn de straatrevolutiën opgevolgd; de rood-
sten onder de rooden hebben zich meester
gemaakt van het gezag; de Troon wordt
verdedigd door mannendievóór zij een
baantje kregen er openlijk eene eer in stel
den tot de republikeinsche linkerzijde te
behooren.
Zoo »verheugt« zich thans Italië in geen
wezenlijke vrijheid, geeu waarachtige een
heid en voortsin de drukkendste
lasten.
Tegenover dat alles verbaast het ons
slechtsdat voor de Cavour nog geen
standbeeld in elke stad en dorp van Italië
is gesticht.
Allermerkwaardigst zou het wezen, uiterst
gepast boven al, als wanneer zijn borst
beeld werd geplaatst bijelk belasting
kantoor.
Dezer dagen werd toch een feit uit het
land der éénheid en vrijheid vernomen
hetwelk het vuur der nationale dankbaar
heid jegens Italië's redder en bevrijder nog
niet weinig zal doen opvlammen.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
hield namelijk een redevoering tot de heeren
kiezers. Daarin beloofde de radicale staats
man natuurlijk wederhervormingen.
Ditmaal stelde hij in 't verschiet, de op
heffing van vele onder-prelecturengepaard
aan opvoering van het getal der prefec
turen en onder uitbreiding der zelfstan
digheid van de gewesten.
Die heerlijke profetiëu vormden echter
slechts het verguldselwaarmee een zeer
bittere pil moest worden bedekt.
't Hinkend paard kwam toch bij den
Minister achteraan.
Al die nieuwe uitgaven (er zijn nog meer
Ja waarde mevrouw, ja, het heeft, mij zeer
bedroefd, u zooveel ongerustheid veroorzaakt te
hebben, Mejuffrouw Lebreton, de schoone koop
vrouw, is zoo werkzaam, dat zij altijd den dag
barer werksters te kort vindt. en toch is die
werkdag twaalf uren lang. Op het oogenblik,
waarop ik mijn werk opvouwde, bracht zij mij
een ander werk, waar groote haast bij was; ik
heb haar moeten gehoorzamen; en ditmaal heeft
zij mij voor mijne inschikkelijkheid goed beloond,
voegde Margaretha er bij, terwijl zij een tevreden
blik op de mand wierp, die zij op de tafel
had nedergezet. Daar, zeide zij mij op hare be-
valligste wijze, daar hebt gij een stuk van die
heerlijke taart, die ik gisteren uit Straatsburg
heb gekregen; ik zal er eene flesch wijn bijvoegen
en gij zult met uwe zuster een goed avondmaal
hebben.Gij weet, dat zij u daarvoor houdt,
voegde Margaretha er bij, eu voor uwe veiligheid,
laat ik mij die dwaling welgevallen; maar men
moet de zaak niet op den keper beschouwen,
want gij hebt zulk een adellijk voorkomen, en
zulke voorname manieren. En ik, ja men
hervormingente wachten, die veel geld
kosten) zullen een deficit doen ontstaan!
Prachtig resultaat van de Cavoursche
éénheid en vrijheid. Het radicalisme bezit
de allerliefste eigenschap van bij uitstek
duur te wezen.
Haalt de radicalen slechts in het gezag
en ge kunt er staat op makendat te
korten op den staatsdienst tot hun gevolg
zullen behooren.
Overal waar het radicalisme den scepter
zwaait, moet de bevolking het heil, om
door de radicale heeren bestuurd te wor
den peperduur betalen. En als de arme
belastingschuldigen soms pruttelen en be
weren dat het voorwerp zulk een hooge
prijs niet waard isdan hoort men spoe
dig in de radicale pers, op allerlei toon,
het refrein herhalendat het dompers
zijn, die voor hun vrijheid en ontwikke
ling geen stoffelijke offers over hebben.
Beziet men echter die lieilgaven van het
radicalisme op den keper, dan ontdekt
men alras, dat al die opgeschroefde wel
daden zich oplossen in het streven der ra
dicalen om door allen te doen betalen
wat enkel door hen (de radicalen) genoten
wordt.
In Italië staat het in dit opzicht al bijster
slecht geschapen.
Een deel dier nieuwe uitgaven toch,
welke een tekort op den staatsdienst zullen
doen ontstaanmoeten strekken om her
vormingen in te voerendieals zij wer
kelijk tot stand kwamenaan de Italianen
zouden verzekeren een toestandwaarin zij
zich juist voor de revolutie mochten ver
heugen.
Toen Italië nog bestond uit verschillende
kleine Statenbezaten die elk afzonderlijk,
op hun gebiedvolkomen zelfstandigheid
waardoor hetzooals wij reeds aanstipten,
mogelijk was, de gewestelijke en locale
eigenaardigheden te eerbiedigen.
Nadat men al de onderscheiden frac-
tiën van eeu volkeustam tot één kunst
matig geheel had omgeschapenwas het
onmogelijk op de weuschen van al die
deelen naar eisch te letten.
De Minister mag dan ook toezeggen wat
hij wilhij zal niet kunnen gevenwat
door de meerderheid wordt begeerd.
ziet wel dadelijk, dat ik slechts uwe dienstmaagd
ben.
Mijne dienstmaagd! hernam de stem, nog
in de schaduw verborgen, mijne dienstmaagd!
wanneer ik zie, dat in plaats van loon te ont
vangen, gij voor mij werkt om mij te voeden!
wanneer gij mij met de teederste zorgen omringt,
arme Margaretha! wanneer gij, niettegenstaande
uwen gevorderden leeftijd en uwe gewoonte, een
vermoeiend en pijnlijk dagwerk op u hebt geno
men! Neen, gij zijt mijne zuster, en ik ben er
trotseh op! Uw adel is grooter dan de mijne. Op
dezen duisteren zolder gebannen ten gevolge der
staatkundige gebeurtenissen, die mij noch fortuin,
noch eene schuilplaats hebben gelaten, ben ik u
alles verschuldigd, en het heeft slechts aan mij
gelegen, om mij gelijk eertijds voor de
adellijke abdis van Vatteville te hou
den, zoo vol eerbied hebt gij mij immers
bejegend, en zoo groot zijn uw zorgen voor mij
geweest
Wordt vervolgd.)