NIEUWE No, 319, Zondag 19 October 1879. 4e Jaargang. Duur eu slecht, gp^ Ds Robijn van bet huis Vatteville. iamiiscie (MMiT. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem0,85 Buiten Haarlem franco per post1, Afzonderlijke Nummers0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. miNTDNIHUf AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIEN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Avertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Uitgevers KÜPPERS L A U R E Y. Reeds vroeger hebben wij gewezen op de eigenaardige gelukzaligheid» waarmede het moderne Italië, het Italië der eenheid zijne kindereu beweldadigt. Toen de groote annexatie-held de Cavour, bijgestaan door den »kielenman» Garibaldi, een einde maakte, door moorddadig geweld, aan hetgeen nog van den ouden toestand in Italië was overgebleven nadat Napole on III als werktuig der revolutie, Oosten rijk bijna geheel uit Italië had verdreven en enkele Dynastiën reeds ten val gebracht, heette het dat nu in 't land, waar de ci troenen bloeien, ook de heerlijkste paradijs appelen zouden gaan groeien en rijpen. Aan de «verdrukking» was een einde ge maakt. De tirannen waren verjaagd. Het Huis van Savoie zou de redder, van Italië zijn. Zóó luidden de triumfzangen, waarmede men het arme, bedrogen volk in slaap wiegde. En sedert? Wat is er van al die schoone voorspellingen en voorspiegelingen geworden? Bestaat er reden voor Italië om den val der Bourbons, de inlijving der Kerkelijke Staten bij de monarchie van het Huis van Savoie toe te juichen. Wie zou deze vraag bevestigend durven O O te beantwoorden, die ook maar eenigszius onpartijdig den loop der zaken gade sloeg Dat aan sommigen der verjaagde Regee ringen gebreken aankleefden, dat het re- geerstelsel, waarvan zij uitgingen, voor voortdurende ontwikkeling en verbetering vatbaar bleef, wij zijn niet eenzijdig ge noeg om het te ontkennen. Maar de hervormingen zouden niet zijn uitgebleven, als slechts niet van buiten de bevolkingen tegen haar gouvernementen waren opgehitst, waardoor een rustige be hartiging der groote volksbelangen onmo gelijk werd gemaakt. De geheime genootschappen ondermijn den door hun woelen en drjjven den bodem van Italië, nog oneindig gevaarlijker in hun uitbarstingen dan de lavastroom, welke nu eu dan van de vuurspuwende bergen zoo onrustwekkend nedervalt. Toen Herculauum eu Pompeji werden bedolven onder asch en puin, ging er veel FEUILLETON. I. Het ploeg negen uur des avonds op de kerkte Besanqon, toen eeue vrouw van bijna vijf tigjarigen leeftijd, in een groven mantel gewik keld en met een korfje aan den arm, aan de deur van het huis no. 2, in de St. Vincentiusstraat aanklopte, die op dit tijdstip, door het schrik bewind, de straat der vrijheid genoemd werd. De deur werd geopend. Zijt gij het, Margaretha? zeide de portier op ontevreden toon; het is gelukkig! al mijne inwoners zijn sedert lang te huis; gij zijt altijd de laatste, en. Het is mijne schuld niet, dat verzeker ik u, mijn goede heer Thiebaut, hernam de bejaarde verloren aan meuschenlevens en goed; doch de revolutie heeft over Italië, in zedelijken zin veel meer ellende uitgestort dan Etna en Vesuvius ooit vermochten. Hetgeen Burke getuigt van de groote Fransche revolutie dat zij de historische ontwikkelings-lijn verbrak, dat is ook waar van de groote Italiaansclie revolutie, welke in onzen leeftijd over dien zoo rijk door de natuur gezegeuden staat losbarstte. De gouvernementen die men verjoeg, hadden toch in elk geva! hun wortel iu de nationale overleveringen en sympathiën, terwijl de nieuwe Regeering eeue eenheid grondvestte, in een vorm niet algemeen be geerd en een vrijheid beloofde, welke zij niet geven zou of kon. Door de grootere en kleinere Hoven wer den als het ware even zoovele middenpun ten van leven eu bloei gevormd, van waar uit in moer uitgebreide kringen welvaart en zegen werd verspreid. De eigenaardigheden der verschillende O o landstreken werden geëerbiedigd; er heerschte eene verscheidenheid, die het in 't. leven treden eener federative eenheid volstrekt niet behoefde uit te sluiten, maar die in tegendeel een wezenlijke, vruchtdragende eenheid had kunnen doen ontstaan. Mannen als de Cavour en zijn aanhan gers konden echter niet wachten; de eenheid van Italië zou niet geboren worden langs den weo1 eener gezonde, normale ontwikke- O ling; men wilde ingrijpen in den gang der orebeurtenissen, want liet was niet om de O eenheidniet om de vrijheidslechts om den buit te doen. Door dat alles was de omwenteling in Italië van den aanvang veroordeeld. Men oogst wat men zaait, de revolutie- O 7 mannen haddeu wind gezaaid, de Italianen hebben storm geoogst. De kunstmatige eenheid, welke men in het leven riep belemmerde den vrijheids- groei; de onveiligheid werd niet geweerd nam veeleer toe; omkooping en misleiding bij de uitoefening van het vrije stemrecht» bereikten, ook volgens zeer onbevangen ge tuigenis, een droevig hoogtepunt. En boven en buiten dat alles, werden de Italianen op ontzettende wijze aan hun beurs gevoeld. vrouw op zeer weiwillenden toon; maar ik beb nauwelijks mijn dagwerk geëindigd, en wanneer het werk zulks vereischt. Dat is alles zeer goed. het kon er nog door, voegde hij er zachter bij, het kon er nog door, als er nog op een nieuwjaars-fooitje te re kenen vielmaar, ja wel! men kan mij zelfs ter nauwernood mijn briefport betalen. De oude vrouw hoorde deze laatste woorden niet, want vlug had zij de zes verdiepingen van eene trap achter zich, wier steilheid de personen die haar voor den eersten keer beklommen, met duizeling zou bevangen hebben. „Negen uur, herhaalde zij, negen uur! Hoe ongerust zal zij zijn!" Margaretha opende met haren sleutel de deur eener ellendige zolderkamer, waarop een nacht lichtje brandde, waarvan het zwakke schijnsel niet toeliet, de omringende voorwerpen te on derscheiden. Zijt gij het, goede Margaretha? sprak uit den hoek der kamer een bevende en zwakke stem. De belastingen werden opgedreven; steeds meer moest worden betaald voor eene eenheid, welke niet bestaat anders als in naam en voor de leus, en voor eene vrijheid, met den dag meer belaagd. Het tooneel van verwarring en kabaal dat het Parlement van het »eeu-Italië« op levert, zullen wij wel niet behoeven te schetseniederdie slechts nu en dan de dagbladen inziet, weet daar alles vau. Ministers komen en gaan er met eene snelheiddie zelfs nog die van ons dier baar vaderland overtreft; kamer-revolutiën zijn de straatrevolutiën opgevolgd; de rood- sten onder de rooden hebben zich meester gemaakt van het gezag; de Troon wordt verdedigd door mannendievóór zij een baantje kregen er openlijk eene eer in stel den tot de republikeinsche linkerzijde te behooren. Zoo »verheugt« zich thans Italië in geen wezenlijke vrijheid, geeu waarachtige een heid en voortsin de drukkendste lasten. Tegenover dat alles verbaast het ons slechtsdat voor de Cavour nog geen standbeeld in elke stad en dorp van Italië is gesticht. Allermerkwaardigst zou het wezen, uiterst gepast boven al, als wanneer zijn borst beeld werd geplaatst bijelk belasting kantoor. Dezer dagen werd toch een feit uit het land der éénheid en vrijheid vernomen hetwelk het vuur der nationale dankbaar heid jegens Italië's redder en bevrijder nog niet weinig zal doen opvlammen. De Minister van Binnenlandsche Zaken hield namelijk een redevoering tot de heeren kiezers. Daarin beloofde de radicale staats man natuurlijk wederhervormingen. Ditmaal stelde hij in 't verschiet, de op heffing van vele onder-prelecturengepaard aan opvoering van het getal der prefec turen en onder uitbreiding der zelfstan digheid van de gewesten. Die heerlijke profetiëu vormden echter slechts het verguldselwaarmee een zeer bittere pil moest worden bedekt. 't Hinkend paard kwam toch bij den Minister achteraan. Al die nieuwe uitgaven (er zijn nog meer Ja waarde mevrouw, ja, het heeft, mij zeer bedroefd, u zooveel ongerustheid veroorzaakt te hebben, Mejuffrouw Lebreton, de schoone koop vrouw, is zoo werkzaam, dat zij altijd den dag barer werksters te kort vindt. en toch is die werkdag twaalf uren lang. Op het oogenblik, waarop ik mijn werk opvouwde, bracht zij mij een ander werk, waar groote haast bij was; ik heb haar moeten gehoorzamen; en ditmaal heeft zij mij voor mijne inschikkelijkheid goed beloond, voegde Margaretha er bij, terwijl zij een tevreden blik op de mand wierp, die zij op de tafel had nedergezet. Daar, zeide zij mij op hare be- valligste wijze, daar hebt gij een stuk van die heerlijke taart, die ik gisteren uit Straatsburg heb gekregen; ik zal er eene flesch wijn bijvoegen en gij zult met uwe zuster een goed avondmaal hebben.Gij weet, dat zij u daarvoor houdt, voegde Margaretha er bij, eu voor uwe veiligheid, laat ik mij die dwaling welgevallen; maar men moet de zaak niet op den keper beschouwen, want gij hebt zulk een adellijk voorkomen, en zulke voorname manieren. En ik, ja men hervormingente wachten, die veel geld kosten) zullen een deficit doen ontstaan! Prachtig resultaat van de Cavoursche éénheid en vrijheid. Het radicalisme bezit de allerliefste eigenschap van bij uitstek duur te wezen. Haalt de radicalen slechts in het gezag en ge kunt er staat op makendat te korten op den staatsdienst tot hun gevolg zullen behooren. Overal waar het radicalisme den scepter zwaait, moet de bevolking het heil, om door de radicale heeren bestuurd te wor den peperduur betalen. En als de arme belastingschuldigen soms pruttelen en be weren dat het voorwerp zulk een hooge prijs niet waard isdan hoort men spoe dig in de radicale pers, op allerlei toon, het refrein herhalendat het dompers zijn, die voor hun vrijheid en ontwikke ling geen stoffelijke offers over hebben. Beziet men echter die lieilgaven van het radicalisme op den keper, dan ontdekt men alras, dat al die opgeschroefde wel daden zich oplossen in het streven der ra dicalen om door allen te doen betalen wat enkel door hen (de radicalen) genoten wordt. In Italië staat het in dit opzicht al bijster slecht geschapen. Een deel dier nieuwe uitgaven toch, welke een tekort op den staatsdienst zullen doen ontstaanmoeten strekken om her vormingen in te voerendieals zij wer kelijk tot stand kwamenaan de Italianen zouden verzekeren een toestandwaarin zij zich juist voor de revolutie mochten ver heugen. Toen Italië nog bestond uit verschillende kleine Statenbezaten die elk afzonderlijk, op hun gebiedvolkomen zelfstandigheid waardoor hetzooals wij reeds aanstipten, mogelijk was, de gewestelijke en locale eigenaardigheden te eerbiedigen. Nadat men al de onderscheiden frac- tiën van eeu volkeustam tot één kunst matig geheel had omgeschapenwas het onmogelijk op de weuschen van al die deelen naar eisch te letten. De Minister mag dan ook toezeggen wat hij wilhij zal niet kunnen gevenwat door de meerderheid wordt begeerd. ziet wel dadelijk, dat ik slechts uwe dienstmaagd ben. Mijne dienstmaagd! hernam de stem, nog in de schaduw verborgen, mijne dienstmaagd! wanneer ik zie, dat in plaats van loon te ont vangen, gij voor mij werkt om mij te voeden! wanneer gij mij met de teederste zorgen omringt, arme Margaretha! wanneer gij, niettegenstaande uwen gevorderden leeftijd en uwe gewoonte, een vermoeiend en pijnlijk dagwerk op u hebt geno men! Neen, gij zijt mijne zuster, en ik ben er trotseh op! Uw adel is grooter dan de mijne. Op dezen duisteren zolder gebannen ten gevolge der staatkundige gebeurtenissen, die mij noch fortuin, noch eene schuilplaats hebben gelaten, ben ik u alles verschuldigd, en het heeft slechts aan mij gelegen, om mij gelijk eertijds voor de adellijke abdis van Vatteville te hou den, zoo vol eerbied hebt gij mij immers bejegend, en zoo groot zijn uw zorgen voor mij geweest Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1879 | | pagina 1