NIEUWE
No, 320.
Donderdag 23 October 1870.
4e Jaargang.
Eerlijkheid der radicalen.
BUITENLAND.
De Robijn van het huis Vatteville.
België.
Engeland.
Duitscliland.
Frankrijk.
Spanje.
HIARIMSCHE I III RUT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemj 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,00
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
"MAIN TIEN DfeUfB
tduüizljis-
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Avertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Hem, die zijne hoop bouwt op constitu
ties en wetgevingen, zal menige grievende
o O o o
teleurstelling wedervaren, welke zijne schoon
ste verwachtingen als ijdele illusies in rook
doen opgaan. Niet de wetten alleen ma
ken een volk gelukkig. Zijn de uitvoerders
der wetten niet gebonden door eed, deugd
en plicht, gedaan is 't met 's volks dier
baarste rechten en vrijhedenDe beste
grondwet van de wereld blijkt een mach
teloos middel te zijn als 't er op aankomt
de onderdanen te beschermen tegen eigen
dunkelijke, willekeurige, tirannieke, hoogst
onrechtvaardige handelingen van mannen,
die als zij de gelegenheid maar hebben
tegenstanders te benadeelen, zich in 't minst
O
niet laten gelegen zijn aan wet en eed.
De menschen zijn genoeg door ijdel kla
tergoud misleid en bedrogen geworden om
hen nog langer in den waan te laten, ge
holpen te zullen worden, waar geene de
gelijke hulp te verwachten is. Wat de vol
ken in de eerste plaats van doen hebben
om politiek gelukkig te kunnen leven: trou
we regenteneerlijke overhedenbrave amb
tenaren, mannen die niet alleen trouw
zwéren aan de wetten des lands, maar ook,
den door lien afgelegden eed altijd indachtig
die wetten strikt eerlijk, streng rechtvaar
dig nakomen.
Ware dit in Nederland het geval, men
zou de walgelijke, stootende partijdigheid
niet behoeven te betreuren die er heer-
schende is. Men zou geen getuige zijn van
de misselijke partijdigheid bij de benoe
mingen tot ambten, waardigheden en be
dieningen in de laatste jaren erger dan
ooit te voren tot uitsluiting der Katholie
ken in acht genomen. Wat is het voor
eene handelwijze het Katholiek deel der be
volking op de meest schaamtelooze ma
nier uit te sluiten van ambten, waardig
heden en bedieningen en de andersdenken
den op de allerergerlijkste manier te be
gunstigen? Is dat uwe verdraagzaamheid,
gezaghebbende loftrompetters der openba
re school? Zwijgt dan in 't vervolg van
eene deugd, welke gij schijnt gezworen te
hebben nooit of nimmer te beoefenen te-
FEU1LLE TON.
I.
Vervolg
Aldus sprekende, had de oude dame zich
in haven armstoel opgericht; zij had de zwarte
kap opgeslagen, die haar schoon voorhoofd,
dat nog vrij van rimpels was, bedekte, en haar
oog schitterde met een verrukkelijken
glans; zij reikte Margaretha de handdie
deze met vervoering aan hare lippen drukte.
Daar echter die oogenblikken van ontboeze
ming voor de oude dame niet zonder gevaar wa
ren, haastte zich de getrouwe dienstmaagd de
tatel te dekken, ten einde eenige afleiding aan die
pijnlijke gedachten en smartelijke herinneringen
te verschaffen.
Het avondmaal echter was dien dag zeer prach
tig; de wijn en de taart der schoone koopvrouw
maakten er het sieraad van uit; er was dus een
genover hen die niet denken zoo als gij.
Uwe verdraagzaamheid schijnt ons louter
bedrog, vermomde dweeperij te wezen, want
afgaande op uwe daden, besluiten wij dat
haat uwen boezem verteert. Gij predikt
verdraagzaamheid eu kweekt onverdraao--
O
zaamheid. Welaan geeft voorbeelden van
verdraagzaamheid en wij zullen u prijzen;
maar zoolang zwarte daden in strijd met
fraaie woorden onze rechten en vrijheden
schenden zullen wij verachtelijke huiche
larij naar verdienste aan de kaak stellen,
ten einde naar vermogen de menschen te
waarschuwen voor en te vrijwaren van
bedriegerijen door politieke kwakzalvers,
die er op uit zijn om onnoozelen eu licht-
vertrouwenden boet te nemen, voorname
lijk tot vulling hunner eigene beurzen en
die van geestverwanten, ten schade van
anderen.
Er is vooral bij de behandeling der on
derwijswet, tot walgeus toe op het aam
beeld der verdraagzaamheid geslagen; maar
eilieve loftrompetters der openbare school,
waar is uwe verdraagzaamheid? In de wet
zelve is ze niet te vinden. Zij maakt het
bizonder, het godsdienstig onderwijs zoo
niet onmogelijk, dan toch hoogst moeilijk
voor hen die hunne kinderen iets beters
willen laten leeren dan de apentheorie der
hedendaagsche verlichting. Toch schreeuwt
eu roept men naar de vier windstreken
uit: »laat ons verdraagzaam ziju!«
Gebrek aan eerlijkheid der radicalen is
ook de voorname oorzaak dat het volk
niet naar behooren vertegenwoordigd is.
Er wordt met vele zaken ergerlijk ge
knoeid. Na eerst de kiesdistricten op eene
wijze te hebben ingedeeld, welke de ware
vertegenwoordiging der Natie onmogelijk
kan bevorderen, komen later allerhande
kunstmiddeltjes den baasspelers over het
volk en liet land te hulp, als daar zijn:
het fabriceeren van kiezers, die geen kie-
7 o
zer mogen wezen, het ongestraft van on
waarde laten verklaren van honderden uit
gebrachte stemmen van tegenstanders, zoo
als te Antwerpen, tot schande van heel
België, geschied is. En als de meerderheid
der hooge vertegenwoordiging, zich even
min aan recht als wet stoort en verkie-
klein feest; voor het overige, gebruikte Margaretha
hare maaltijden in het huis, waar zij werkte, en
de edele dame Maria-Anna-Adelaide van Vatte
ville at alleen, en die maaltijden, hare geringe
inkomsten in aanmerking genomen, warén zeer
matig.
Margarethazeide de oude abdis, een
weinig vroolijker gestemd na het avondmaal,
Margaretha, ik moet u een geheim toevertrou
wen! Ik wil, ik mag het niet langer verzwij
gen.
Een geheim! waarde meesteres! Een geheim
voor mij! voegde de uitmuntende vrouw er bij
op een toon, waarin een klein verwijt door
straalde.
Ja. waarde Margaretha! een geheim voor
u.maar gij zult het. nog dezen avond weten.
Luister: het werk, dat gij voor mij hebt aangeno
men. moet gij laten varen. Ik kan niet
meer buiten u. Weet gij wel, dat ik vier en
tachtig jaar oud ben. Die afwezigheid van
een ganschen dag kan ik niet meer verdragen.
Wanneer ik u niet bij mij zie, maak ik mij on
gerust, en word ik bedroefd. Ik ben somtijds
zingen goedkeurt, welke bij eerlijke nale
ving eu toepassing der wetten, ongeldig
zouden zijn, wat beteekenen dan de ver
kiezingen? Wat is het voor handelwijze
van radicalen in Zwitserland eu Bruisen,
waar zoo dikwerf de schandelijkste beroo-
viugen ten nadeele van Katholieken plaats
grijpen? Katholieke Parochiën worden van
kerken, enz. beroofd om deze aan eenige
verraderlijke afvalligen, die zich Oud-Ka
tholieken noemen, in bezit te geven? Wat
is het voor politieke eerlijkheid der libe
ralen, verbanningen te gelasten, terwijl de
constitutie alle verbanning ten strengste
verbiedt? Neen, niet de wetten alleen kun
nen de ondernanen beschermen, eerlijkheid,
rechtvaardigheid en andere deugden moe
ten de sieraad van lioogere en lagere amb-
tenbekleeders wezen, zonder 't welk de beste
constituties en wetten machtelooze waar
borgen voor recht en vrijheid zijn.
Kunnen wij, Nederlanders, ons beroemen
op onze Tweede Kamer, zoo als deze door
het broddelwerk der kiesdistricts-indeeling
is samengesteld? Moeten de Katholieken
vrede nemen met een kiesdistricts-indeeling,
welke, als natuurlijk gevolg, hun nog niet
de helft der volksvertegenwoordigers, van
't getal, waarop zij recht hebben levert?
Kunnen wij, twee vljfcle deelen der Natie,
verklaren naar behooren vertegenwoordigd
O O
te zijn door eene Kamer met nog niet één
vijfde Katholieke leden? Wat zou er van
de onderwijswet Kappeyne geworden zijn
als de minderheden, welke gezamentlijk de
meerderheid des volks uitmaken, in zake
de verkiezingen tot haar recht gekomen
waren? Wat zien wij in Nederland en Bel
gië plaats grijpen? Men ziet over de hoog
ste volksbelangen eene Tweede Kamer be
slissen, welke alles behalve eene zuivere
afspiegeling van de gezindheid der Natie
is. Doch wat beteekent deze monstrueuse
bagatelin het brein van radicale ka
mer meerderheden, welke van alles
weten mee te praten, maar de deugd dei-
politieke eerlijkheid missen.
Uit Charleroi wordt'nu bericht dat het werk
volk den arbeid hervat. De socialisten sporen in
angstig.dat brengt de ouderdom mede
En dan, zoudt gij het gelooven, begin ik te
weenen.Ja, als een kind!Goede Hemel!
als men oud wordt, bezit men noch kracht noch
moed!.Daarom zult gij mij niet meer ver
laten niet waar? Ik eisch hetik
wil het!
Maar wat zullen wij dan aanvangen? her
nam de goede Margaretha.
Dat is juist, mijn geheim, zeide mevrouw
van VattevilleLuister! Neem den sleutel
dezer kast; in eene holte aan de rechterzijde zult
gij mijn groen kistje vinden, dat mijne brieven
en de papieren mijntr familie bevat; op den
bodem van het kistje, is een mahoniehouten
doosje; breng het mij.
Daar is het, zeide Margaretha, het haar met
een verbaasd gelaat overhandigende.
De abdis zag een oogenblik het doosje aan
zonder een woord te spreken. Haar gelaat had
eene uitdrukking van strenge waardigheid. Mar
garetha geloofde een traan over hare wangen
te zien vloeien; zij zag haar het doosje aan de
lippen drukken, en het met heiligen eerbied kussen.
aanplakbiljetten de werklieden aan, den arbeid te
hervatten tot het tijdstip voor een algemeenen
opstand is aangebroken.
Ter eere van lord Salisbury heeft Zaterdag in
de Pomona Gardens te Manchester een groote
manifestatie plaats gehad van de conservatieve
werklieden-vereenigingen. Men begrootte op 100
it 150 000 het aantal personen, die in de Pomona
Gardens tegenwoordig waren. Aan de openbare
bijeenkomst in het centraal—gebouw, gepresideerd
door den heer Mac Lurc, werd deelgenomen door
25 a 80 000 personen.
De Algemeeue Synode der Evangelische Kerk
in Pruisen heeft besloten, den Opper—Kerkeraad
te verzoeken bij de Regeering de noodige stappen
te doen ter verkrijging eener wet, krachtens welke
strafbaar worden gesteld alle personen die op straat
ot in openbare lokalen in dronkenschap verkeeren,
alsook alle kasteleins enz.die zulke personen in
hun lokaal dulden of hun met sterken drank be
dienen; voorts dat ieder, die zich de dronkenschap
tot eene gewoonte heeft gemaakt, tegen zijn wil
naar een verbeterhuis kan worden gebracht.
De secretaris van staat en Minister van bui-
tenlandsche zaken Bülow is te Frankfort a. M.
overleden.
Twee geamnestieerden verschenen eergisteren,
zoo meldt la Gazette des Tribunaux, voor de cor-
rectioneele politie. De een, Auguste Drest genaamd
was beschuldigd van hoon jegens politie-agenten.
Reeds had hij drie vonnissen wegens diefstal en
misbruik van vertrouwen, was ter dood veroor
deeld geweest wegens het aanzetten tot burger
oorlog en manslag, doch had zijn straf in depor
tatie zien veranderen. In hechtenis genomen,
omdat hij een herbergier en diens vrouw beleedigd
had, schold hij den agent, voor Rolloir uit. Dit
heerschap werd tot één maand gevangenisstraf
veroordeeld. De tweede beschuldigde zekere Pierre
Laurent, die des nachts de Marseillaise op den
openbaren weg gezongen had en hierop dooreen
agent opmerkzaam gemaakt; zei tot deze dat hij
van ginds kwam en hem wel tijdens de aanstaan
den commune zou vinden. Om aan zulke exem
plaren de amnestie te bezorgen is nu het geheele
land in rep en roer gebracht.
Een orkaan, gepaard met hevigen regen, heeft
de wateren in de provinciën Andalnsie, Alicante,
Murcia en Malaga buitengewoon doen zwellen.
Verscheidene dorpen in de vallei zijn geheel en al
Ik had gezworen, zeide zij, er mij nimmer
van te ontdoen, maar het moet geschieden
God wil het.
Margaretha, naast haar staande, wachtte vol
angst de ontknooping van dit tooneel.
De abdis opende de doos, die met zijde ge
voerd was; hare hand trilde zenuwachtig; men
zou gezegd hebben, dat zij op het punt stond
eene heiligschennis te begaan. Zij nam er eene
robijn van uitstekende schoonheid uit. Ziet gij
dezen kostbaren steen? zeide zij tot Margaretha;
hij is de roem mijner voorvaderen! hij is het
laatste sieraad mijner kroon!hetgeen mij op
aarde het dierbaarste is.Het was don Juan
van Vatteville, mijn oudoom en een der edelste
aartsbisschoppen van Besancon die hem uit het
Oosten medebracht en toen Lodewijk XIV, om
eenige diensten van mijn geslacht te beloonen
de abdij van Vatteville opgericht had, versierde
hij met dezen steen het kruis der eerste abdis
mijne bloedverwante.Nu zult gij begrijpen hoe
veel waarde ik aan dit kleinood hecht!
Wordt vervolgd.)