NIEUWE
p. 350.
Donderdag 5 Februari 1880.
5e Jaargang,
De pers.
BUITENLAND.
Frankrijk.
Duitschland.
Spanje.
Rusland.
HiiRLMHCHf (OMMT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
1MENCP.1T
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
Vervolg en slot.
Er blijft ons thans nog te spreken over
de schade en het nadeel door de radicale
pers uitgeoefend op de binnen-en buiten-
landsche politiek. Zij is het die de open
bare meening maakt eu die er zorg voor
draagt dat er in de meeste Europeescke
parlementen eene liberale meerderheid
heerscht. Zij bestuurt de verkiezingen in
het liberale vaarwater en zij houdt con
trole op de door haar aanbevolen en uit
gevaardigde wetten. Ook in de buitenland-
sche politiek voert de radicale pers het
hoogste woord. Haar invloed op oorlogs
verklaringen is onbetwistbaar. Zij weet de
gemoederen op te hitsen en aan te wak
keren en de onzalige gebeurtenissen der
laatste jaren zijn met bloedige letters in
haar schuldboek geschreven.
Doch wat is er tegen den schadelijken
invloed der radicale pers te doen? Deze
vraag is ons meermalen bij het aanschou
wen van zooveel ellende voor den geest
gekomen. Het antwoord is, dunkt ons, ge
makkelijk te geven, namelijk: men ver-
wijdere hare organen uit het huis. Hij die
de goddelooze nieuwsbladen leest, laadt
eene groote verantwoording op zijne schou
ders en begeeft zich in 't gevaar het ge
loof te verliezen en in zijne deugden schip
breuk te lijden. Hij die slechte perspro
ducten aan anderen, b. v. aan zijne fa
milie, in handen geeft is dubbel schuldig
en hij die de radicale bladen door het ne
men van een abonnement betaalt en steunt,
bevordert openbare ergernis en werkt di
rect en indirect mede tot de vernietiging
van het Godsrijk, in den dienst en vol
gens de manier des satans.
Helaas toch zijn er nog vele Roomsch-
Katholieken die den zedelijken moed niet
hebben voor de goddelooze pers hunne deur
te sluiten! Wat baten vermaningen van
zielzorgers wanneer het liberale blad dage
lijks als een huisvriend onze woningen
binueudringt. Wanneer iemand onzen va
der of onze moeder beleedigt dan wijzen
we hem de deur. Niet alzoo echter zij die
zich abonneeren op slechte nieuwsbladen,
zij betalen met hun geld de oorvegen, de
FE U1LLETON.
De Familie Clioisel.
Vervolg.
Ik hield even stil, en fluisterde hem de bood
schap in het oor, waarna wij nog een weinig op
den grooten weg voortreden, en vervolgens een
zijpad insloegen, om de reis langs omwegen voort
te zetten. Omstreeks het midden van den vol
genden dag zagen wij de vlam uit een kasteel
opgaan; woeste horden dansten rondom de bran
dende woning, en de kreten: dood aan de rijken!
leve de vrijheid! deden ons huiveren. In het
dichtste van een bosch verscholen, bespiedden wij
de gelegenheid, om ongemerkt verder te kunnen
mizen, tot eindelijk de Jacobijnen aftrokken. Wij
Verlieten onze schuilplaats; maar nauwelijks wa
zen wij weder in den zadel, ot ik zag het lijk
v»n een door de woestelingen vermoorden man
aan den tak eens booms hangen. Een plotselinge
inval welde bij mij op: misschien kon ik, door
®en aan mij toebehoorenden brief in de kleederen
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Avertentiën worden uiterdijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
bespottingen en de beleedigiugen die zij
dagelijks ontvangen.
Moet de katholieke pers bij dergelijke
treurige toestanden eenvoudig de handen
in deii schoot leggen eu de dingen ver
wachten die komen zullen? Of is het hare
plicht de stem te verheffen tegen het
woelen eu drijven der radicale organen?
De beantwoording dezer vragen is eenvou
dig en gemakkelijk voor ieder weldenkend
Christen. Paus Pius IX z. g. zegende in
der tijd het Katholieke Duitschland omdat
het zorg gedragen had voor de uitbreiding
der geloovige, der Katholieke pers. De
moedige bestuurder van Petrus' schip kende
het gewicht der pers en deed blijken dat
zij den zegen waardig was.
Ja, het gewicht en de beteeken is dei-
Katholieke pers is heden ten dage groot.
Onze priesters zijn profeten, onze bladen
zijn apostelen. In Zwitserland verscheen
voor eenige jareu een groot Katholiek
dagblad onder den naam: het Apostolaat
der pers. Waarlijk een veelbeteekenenden
titel! De h. apostel Paulus is de eerste
christelijke journalist geweest en zijne brie
ven waren de eerste ultramontaansche cou
ranten met berichten niet uit deze wereld,
maar met goede berichten uit den Hemel.
De Katholieke pers is daarom van zoo
groote beteekenis omdat zij in tegenstel
ling van de liberale pers, de waarheid
dient. Zij moet, naar hare krachten, de ra
dicale pers onschadelijk maken. Zij moet
strijden met de wapens der waarheid en
gerechtigheid tegen de leugens en het be
drog der radicale organen. Zij moet de
leeringen des geloofs, de grondstellingen
der gerechtigheid, de vrijheid van het in
dividu, van de Kerk en van het volk ver
dedigen. De Katholieke pers moet goed
maken wat ongeloovige organen bederven.
Dat is waarlijk eene moeilijke maar toch
eene gewichtige en eervolle taak. Hoe zal er
een einde komen aan de leugens en het bedrog
der moderne pers, als er niet gezorgd wordt
dat de waarheidslievende, Katholieke pers
verspreid en gelezen wordt? Heeft zij niet
alle aanspraak om ondersteund en bevor
derd te worden? Ons dunkt dat is eene
plicht tegenover den oorsprong en ver
kondiger der waarheid en tegenover zijne
van het slachtoffer der republikeinsche woede te
verbergen, mijne vijanden in den waan brengen
nat ik gedood was, en aldus hunne nasporingen
doen ophouden. Spoedig duwde ik een met mijn
naam voorzien papier in den rokzak van het lijk,
en wij vervolgden onzen tocht.
Ziedaar het gerucht, dat ons zoo verschrikt
heeft, opgehelderd, zeide mevrouw Clioisel, hare
dochter aanziende. Deze sidderde onwillekeurig
bij de herinnering hoezeer deze tijding haar ge
troffen had.
De graaf hervatte: onze hoop was op het be
reiken eener haven gevestigd; dit scheen raij het
beste middel toe, om te ontsnappen. Eenmaal te
Havre-de Grace zijnde, dacht ik wel gelegenheid
te zullen vinden, om buiten 's lands te komen.
Daar wij in onze kleeding niet met de post
konden reizen, zonder argwaan op te wekken,
en onze dood afgejaagde paarden bijna niet meer
vooruit konden, begaf Gerard, nadat wij nog
eenigen tijd met moeite voortgesukkeld waren,
zich naar een dichtbij gelegen dorp: hij kocht
er het benoodigde en, na van kleeding veranderd
Kerk, de reddende ark voor alle menschen,
eene plicht tegenover zich zei ven en zijne
medemeuschen, eene plicht der rechtvaar
digheid en der liefde.
Ten slotte komt ons nog de vraag voor
O O
don geest of de Katholieke pers in ons land
die sympathie geniet, waarop zij met zoo
veel recht aanspraak heeft. In vele opzich
ten ja, in vele opzichten neen. Het is eene
onbetwistbare waarheid dat de radicale
pers voor een betrekkelijk groot deel ge
steund wordt door Katholieken. Onder al
lerlei voorwendsels wordt zij bevoordeeld,
materieel en intellectueel, terwijl dikwerf
aan het Katholieke blad gastvrijheid ge
weigerd wordt en stiefmoederlijke behande
ling zijn deel is.
Men heeft willen beweren dat er te veel
nieuwsbladen worden gedrukt en verspreid.
Wij zulleu die bewering niet tegenspre
ken, maar wij wenschen hierbij aan te
merken dat, nu radicale organen als pad
destoelen uit den grond verrijzen, het toch
eene plicht is van ieder rechtgeaard Ka
tholiek om tegenover de bladen van leu
gen en bedrog partij te kiezen voor de
bladen van recht en waarheid. Nadat de
geest van het liberalisme den stroom zij
ner pers heeft losgelaten, is de Katholieke
pers een noodzakelijk kwaadzoo men
wil, maar een kwaad gelijk het innemen
der medicijnen een noodzakelijk kwaad is
door de ziekte in het leven geroepen. Door
hare producten te lezeu zal menigeen in
staat zijn aan de lasteringen, vervalschin-
gen en verdraaiingen der waarheid het hoofd
o o
te bieden, zijne zaak te verdedigen en
zwakke geesten voor twijfel en dwaling te
bewaren. De tijdsomstandigheden zijn nu
eenmaal zoo dat iedereen, vooral zij die
met menschen van verschillende richtin
gen moeten verkeeren, ter wille van hun heil
en dat hunner evennaasten, kennis dienen
te nemen van hetgeen er in de wereld
voorvalt en wat door de leugeubladen wordt
uitgebazuind, ten einde bij voorkomende
gelegenheden niet overrompeld te worden
en wellicht zelf de waarheid te verliezen.
Het doel van ons bestaan blijft ten allen
tijde hetzelfde, namelijk God te dienen en
ons zielenheil te bewerken. De middelen
daartoe wisselen dikwerf met den tijd en
te liebben, reden wij naar het naburige station.
Tot ons ongeluk was er slechts één paard meer
op stal. Wij kwamen overeen, dat ik er gebruik
van maken, en de knecht naar Parijs terugkeeren
zou, otn u verslag van het gebeurde te geven.
Juist wilde ik opstijgen, toen er een ruiter in
vollen ren kwam aanvliegen: „courier!" riep hij,
terwijl hij van zijn paard sprong. „Bur
ger!" zeide mij de postmeester, „duid het niet
ten kwade, dat gij eenige vertraging, zult on
dervinden; gouvernements-couriers gaan voor."
Ziende, dat hi r geene tegenspraak te pas kwam,
schikte ik mij naar de noodzakelijkheid, hoewel
mij dit oponthoud pijnlijk viel. Hoe licht toch kon
het aanleiding geven tot eene nieuwe gevangenne
ming! Inwendig jammerend en half woedend over
deze teleurstelling, zag ik den courier zijn man
tel op het voor mij bestemde paard werpen.
„Welk nieuws is er te Parijs? vroeg de post
meester. „Er is eene samenzwering ontdekt
welke niets minder ten doel had, dan de geheele
omverwerping onzer republikeinsche regeering.
Men zegt dat de hoofden van dat complot bui
met de tijdsomstandigheden. Daarom mee-
nen wij met vrijmoedigheid te mogen be
weren dat het in onze dagen een hoogst
O O
verdienstelijk en Godgevallig werk, een hei
lige plicht is voor allen die in de gele
genheid zijn in deze richting werkzaam te
kunnen wezen, de lectuur der geloovige, der
Katholieke pers te bevorderen en aan te
kweeken.
Aan hulp en steun heeft de Katholieke
pers in Nederland nog groote behoefte.
Wil men derhalve dat de heerschappij der
christelijke beginselen voortduurt en zich
uitbreidt, men ondersteune haar en be-
vordere haren bloei. Dat geve de Al
machtige!
Het satirieke blad le Droit du Peuple is, wegens
het openbaar maken eener caricatuur van Gam-
betta zonder vergunning, door de rechtbank
veroordeeld tot een boete van 100 fr.
De Kamer heeft het ontwerp, waarbij aan
deserteurs amnestie wordt verleend, aangenomen.
De Senaat heeft bij eerste lezing het wetsont
werp op den Hoogen Raad van onderwijs aan
genomen.
De heer Granier de Cassagnac, vader, is op
zijn buitengoed Couloumé in twee-en-zeventig
jarigen ouderdom overleden.
In Baden geschiedt met de wet nopens
de kerkelijke examens precies wat men vermoedde.
De heeren liberalen willen van geen verzoening
met de kerkgenootschappen weten. Met bijna een
parige stemmen slechts één conservatief (de
eenige) en twee Katholieken voteerden tegen
verklaarde de commissie van onderzoek uit de
Tweede Kamer zelfs niet te willen overgaan tot
de behandeling der wet. Werkstaking uit
onverdraagzaamheid. Dat lieve liberalisme!
Een orkaan heeft belangrijke schade aangericht
te Valencia.
Ernstige ongeregeldheden hebben te Fez plaats
gehad. De Mooren hebben verscheidene Joden ge
wond en een grijsaard van 70 jaar verbrand. Eenige
Franschen ziju bij die gelegenheid gekwetst.
Het officieele blad meldt, dat de politie Zaterdag
nacht in eene woning in de Sappeurstraat te
St. Petersburg eene geheime drukkerij ontdekte,
ten 's lands trachten te vluchten; doch men zal
hen vóór zijn, door bericht naar alle grensplaatsen
te zenden." „Noemt men ook personen?"
„De voornaamste drijfveer moet zekere Clioisel
zijn, die reeds lang als koningsgezind te boek
stond." Ik sidderde, en Gerard verbleekte van
schrik; gelukkig werd dit niet opgemerkt. „Er
is niemand te huls, om u te vergezellen, „zeide
de postmeester." Ik zal den weg wel vinden!"
riep de courier wegrijdende. Nimmer vergeet ik
die angstvolle oogenblikken! Hoe vurig wenschte
ik vóór den courier Havre-de Grace te bereiken;
want wellicht bracht hij het bevel tot mijne ge
vangenneming over. Het gerammel van bellen trok
mij uit de treurige mijmering: het waren terug-
keerende paarden. Binnen eenige minuten stegen
wij op, en geen geld sparende, bereikte ik de
stad, juist toen de courier aan de mairie stil hield.
Vergeefs zagen wij naar eene gelegenheid uit, om
naar Engeland over te steken, tot Gerard mij ein
delijk berichtte, dat een sluikhandelaar ons, voor
eene groote som, in zijn vaartuig zou opnemen,
Wordt vervolgd).
