NIEUWE
No. 353.
Zondag 15 Februari 1880.
5e Jaargang.
Echtscheiding.
mmm
mm
mMMUmms
F
De Familie Choisel.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
T 0,85
1,—
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
HfJHK
lETH A LN T IJ STIB i
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
»a»r>
Wij leven in een onzaligen tijd, in een
tijdperk van omverwerping der bestaande
orde van zaken en in eene periode van
ontkenning en verloochening van elk ge
zag. De moderne tijdgeest gaat steeds voort
met afbreken wat tot behoud der mensch-
heid was opgericht. Aan opbouwen echter
wordt niet gedacht en zoo doende gaat de
maatschappij een wissen ondergang te ge-
moet. Thans is men op nieuw in verschil
lende landen bezig wetten en besluiten in
het leven te roepen, die ingrijpend en hoogst
verderfelijk zullen werken op de geheele
maatschappij in 't algemeen en op de indivi
du's in 't bizonder. Het is vooral in Frankrijk
dat zich stemmen verheffen ten gunste der we-
der-toelating van de echtscheiding. Naquet,
een vrijden ken van het zuiverst allooi, is
in Frankrijk een ijverig voorstander van de
echtscheiding. Als een colporteur reist hij
het land af ten einde menschen voor zijne
gevoelens te winneu en zoodoende eene
algemeene agitatie uit te lokken. In hoe
verre die vrijgeest in zijn onzalig pogen
zal slagen is ons natuurlijk onbekend, maar
of de beweging van dien omvang zal wor
den als de communeman zich voorstelt be
twijfelen wij toch zeer.
't Feit, de zucht namelijk van velen, tot
algemeene wederinvoering der echtscheiding
bestaat. Niemand zal zulks durven looche
nen. Het betaamt ons echter als geloovige
Christenen tegen den allesvernielenden tijd
geest te velde te trekken en te trachten
aan het streven der ongeloovigen paal en
perk te stellen. Daartoe diene het volgende:
Sinds God in het Paradijs aan
den eersten mensch eene hulpe gaf, vorm
de de gehuwde staat het kern-en middel
punt van het openbare leven. Het huisge
zin is de hoeksteen waarop de volken, Q&-
ten, wereldrijken met al hunne heerlijkheid
maar ook met hunnen nood en ellende
worden opgebouwd. Als we in onze dagen
de sociale en moreele dwalingen nagaan,
dan zullen we bespeuren dat de meeste
menschen te lichtzinnig, te overijld, te
vroeg, of te laat of nimmer huwen. Hij
echter die den rechten middenweg weet te
bewandelen, kan zich gelukkig achten en
F EU1LLE TO N.
Vervolg.
Wees verzekerd, dat ik gelioor geef aan deze
roepstem, en binnen weinige dagen mij onder de
bevelen van uwen dapperen aanvoerder zal komen
stellen.
Vervolgens noodigde hij den officier om mede
te ontbijten, en de krijgsman, vvien na een langen
rid eene welvoorziene tafel niet onwelkom kon
zijn, liet het zich welgevallen.
De eerste wapenfeiten worden met een
goeden uitslag bekroond, zeide de gravin tot ha
ren gast.
Mevrouw, het kan niet anders; de moed
der Vendeërs grenst aan het wonderbare. Ieder
man is een held, elk huis wordt als eene vesting
verdedigd, en in ieder bewoner vinden de repu
blikeinen een vijand. Zelfs kinderen vatten de
wapenen op, en ik heb gezien, dat vrouwen hunne
maakt zich verdienstelijk voor de maat
schappij en voor het Christendom, daar
hij op nieuw, zij het ook onvolmaakt,
aan een beeld der gezegende Familie van
Nazareth het aanzijn geeft.
Dat de christelijke natiën in zedelijk en
sociaal gehalte zoo ver verheven staan bo
ven de heidensche en Mahomedaansche vol
keren 't is een gevolg van de strenge en
geheiligde orde welke door het Christen
dom ten opzichte van het huwelijk is in
gevoerd. De afschaffing der polygamie en
der echtscheiding waren de gezegendste
daden voor de wedergeboorte van het open
bare leven. De zoogenaamde reformatie, die
onzalige kerkscheuring, deed een kolossa
len stap achterwaarts vermits zij de echt
scheiding weder invoerde. Als de Katholie
ke Kerk het huwelijk voor ontbinding vat
baar had verklaard, dan zouden hare vij
anden stellig beweerd hebben dat zij een
onzedelijk beginsel huldigde. Aangezien ech
ter de Kerk zich vasthecht aan de godde
lijke, geopenbaarde waarheid dat de band
van het huwelijk slechts door den dood kan
worden verbroken, nu ageeren de vijanden
der Kerk tegen hare leering en zij ver
langen dat het huwelijk in zekere omstan
digheden kan ontbonden worden.
Er is wellicht geen stelsel dat gemak
kelijker verdedigd en verklaard kan wor
den dan juist de onverbreekbaarheid van
den huwelijksband, 't Ligt voor de hand
dat elk motief een gevaarlijke verlokking
is voor hen, die zich niet al te gelukkig
gevoelen onder het juk dat zij zich door
hun jawoord hebben opgelegd. In Pruisen
kan eene echtscheiding reeds worden ge
provoceerd wanneer er bij een der partijen
een »onoverwiulijken afkeer« bestaat, zoo
dat iedereen die slechts eenig geld en een
weinig slechten wil heeft, zich van zijne
wederhelft kan laten scheiden en een nieuw
huwelijk kan aaugaan. Merkwaardig en
treurig tevens in dit opzicht is het feit,
onlangs in Berlijn voorgevallen, alwaar
eene vrouw werd veroordeeld omdat zij
eene valsche beschuldiging tegen haren
echtgenoot had ingebracht. Die vrouw wist
zeer goed dat zij op scheiding kon aan
spraak maken als haar echtgenoot tot ont-
eerende tuchthuisstraf werd veroordeeld;
gewonde echtgenooten tegen de woede der sol
daten beschermden. Van de rechtvaardigheid
hunner zaak overtuigd, vreezen zij geen gevaar.
Onze verdedigers blijven den naam van
Eranschen dan waardig? vroeg Henriette.
Volkomen, mejuffrouw, één voorbeeld uit
honderden zal er u van overtuigen.
O, spreek, ik luister, mijnheer.
Toen wij bij Thouars den vijand tot den
aftocht noodzaakten, wilde een vijftigtal kurassiers
zich van een aan ons toebehoorend stuk geschut
meester maken; maar eensklaps schoten eenige
soldaten toe. Jongens, zorgt, dat wij het t'huis
brengen! riep een officier, en zijne woorden wer
den bewaarheid. De vijand, die minstens vijfmaal
sterker was, moest vluchten en, als om hunne
heldendaad te voltooien, werd de overste dier
ruiterbende gevangen medegevoerd.
Een volk, dat zijne dierbaarste panden ver
dedigt, bezit leeuwenmoed, zooals uit dit voorval
genoegzaam blijkt, zeide Choisel.
Gij hebt volkomen gelijk, mijnheer; want
de meeste soldaten, over welke ik spreek, waren
ten einde dus hare vrijheid te herkrijgen
trachtte zij haren man in het tuchthuis
te brengen.
De agitatie tot weder-invoeriug der echt
scheiding in het wetboek der Katholieke
landen van Europa wordt hoofdzakelijk ge
leid door lieden die gaarne zelf de voor
hen knellende huwelijksbanden zouden wil
len afwerpen. Want onder de vijanden der
Kerk vindt men vele ongelukkige huwe-
O o
lijken en sterxe zucht naar verandering.
Nog staan ons te dien opzichte de schan
dalen levendig voor den geest indertijd
door den edelen Crispi, den Italiaanschen
ex-Minister, aan de wereld vertoond,
zoomede de ergernis verwekkende hande
lingen van den grooten »held« Garibaldi.
Deze laatste meent zulk een hoog stand
punt in de maatschappij bereikt te heb
ben dat hij zich boven alle wetten verhe
ven acht. In het jaar 1860 huwde hij een
meisje dat hij in het legerkamp bij (Joino
had leeren kennen. Deze verbintenis be
viel hem niet. Binnen korten tijd had er
voorloopige scheiding plaats tusschen den
»held« en Mevrouw Garibaldi geboren mar
kiezin Raymondi. De woelgeest zocht el
ders zijn troost en om nu zijne onwetti
ge nakomelingen tot erfgenameu te maken
en het kind der markiezin Raymondi te
onterven, vroeg de oude revolutiounair wet
tige scheiding. Dat ging echter niet zoo
erg gemakkelijk want het huwelijk was,
burgerlijk, op wettige wijze gesloten. De
advokaten van Garibaldi konden slechts
op een nietig gebrek in den vorm wijzen,
dat echter onvoldoende bleek voor de on
partijdige rechtbank. Daarom veranderde
Garibaldi van woonplaats en vestigde zich
te Rome. Hij rekende er op dat de rech
ters in Rome onder den invloed der be
vriende demokratische regeeriug niet zoo
angstvallig zouden zijn om voor den ou
den »patriot« de wetten een weinig te
kneden of te buigen. En werkelijk het ge
lukte hem formeele scheiding te verkrijgen
van zijn huwelijk met de markiezin. De
oude huwelijks-candidaat kreeg in de daad
zijn zin.
De Katholieke Kerk leert dat het hu
welijk onverbreekbaar is. Als er derhalve
verbintenissen tusschen Katholieke perso-
dien dag voor de eerste maal in liet vuur, en
de officier zelf is nog slechts korten tijd bij het
leger. Het is een der grootste grondeigenaars uit
het departement der Seine, hij heet Gustaaf
Chalon.
Chalon riepen allen.
Kent gij hem? vroeg de officier.
Wij staan in zeer nauwe betrekking met
hem; hij is de aanstaande echtgeuoot mijner
dochter.
Dan wensch ik de juffrouw geluk met het
bezit van zulk eeti chevalier, hij is zoo dapper
als zijn degen.
Henriette glimlachte, en luisterde met vreugde
naar de lofspraak op Chalon.
Ik twijfelde niet, of hij zou een ridderlijken
moed aan den dag leggen, zeide zij, nadat de
militair breedvoerig over zijn persoon had uit
geweid.
Hij beantwoordt volkomen aan uwe ver
wachting, mejuffrouw. Aangenaam zal u het be
richt wezen, dat even vóór mijn vertrek er een
ordonnance was aangekomen, die, behalve depc-
nen, zooals b. v. tusschen Napoleon I en
Josephine, zijn ontbonden, dan waren het
geen wettige huwelijken; zij waren dan
reeds van den beginne af ongeldig door
gebrek in den vorm, of wegens gemis van
vrijheid vau een der partijen, of door een
onopgemerkt gebleven huwelijksbeletsel.
Een zelfde geval in dit opzicht hebben
we onlangs aanschouwd in het proces van
den erfprins van Monaco met de prinses
Hamilton. Na een grondig onderzoek is
deze verbintenis nietig verklaard omdat
men de prinses, tot dat huwelijk had ge
dwongen. Deze echtverbintenis is dus niet
gescheiden, maar zy heeft nimmer bestaan.
Dit is een feit, het is geen verdicht ver
haal en het is bewezen in de procesacten
door den Bisschop van Straatsburg opge
maakt en gestaafd door talrijke geloofwaar
dige getuigen. Toen nu Maria Hamilton
O O O
deu eisch tot scheiding van den prins van
Monaco stelde, wat had toen de H. Stoel
te doen? Onderzoek in te stellen en be
wijzen te verzamelen om tot de wetenschap
te komen of er eene vrije toestemming
had plaats gevonden of niet en bij aldien
het laatste aan den dag kwam, aan het
offer de vrijheid te hergeven, waarop het
rechtmatig aanspraak had. Dit is geschied.
Natuurlijk hebben zich de stemmen der
vijanden van de Kerk niet onbetuigd ge
laten. Zij toch weten uit alle handelingen
der kerkelijke overheid venijn te halen en
haar met lasteringen te overladen. Maar
een ieder die zijn gezond verstand gebruikt
en wiens hart niet ongevoelig is, zal de
handelwijze van den H. Stoel prijzen. De
Kerk spreekt geen echtscheiding uit, voor
al niet als 'deze tengevolge van de een
of andere luim of gril wordt aangevraagd.
Omdat uit de feiten en uit de verklarin
gen der getuigen de overtuiging gevestigd
is dat de noodige vrijheid heeft ontbroken
bij een der partijen, zoo verklaart de Kerk,
dat de verbintenis niet bestaat, zij ver
langt alzoo dat iedereen de vrijheid geniet,
die hij slechts in schijn had geofferd.
Wij hebben gemeend ten gevolge der
gebeurtenissen der laatste dagen een en an
der over echtscheiding te vermelden, ten
einde verkeerde gevolgtrekkingen te ont
zenuwen die de belagers des Christendoms
dies van den opperbevelhebber Gigot d'Elbée
ook de benoeming van mijnheer Chalon tot ka
pitein overbracht
Bravo! riep de graaf, in de handen klap
pende.
En eerst zoo kort bij het leger, zeide me
vrouw Choisel.
In korten tijd heeft hij vele bewijzen van
dapperheid gegeven, en onze aanvoerders vergeten
nooit den in Chatillon gevestigden raad van de
verdiensten hunner onderhoorigen bericht te
geven.
Toen het ontbijt geëindigd was, geleidde
Choisel den officier in den tuin en hier werd
breedvoerig over den toestand van zaken gesproken.
Is er binnen kort nog bericht uit de depar
tementen ontvangen? vroeg de graaf.
Ja, mijnheer, en sommige tijdingen zijn vrij
gunstig. In de steden Angers en Laval zijn er
velen op onze zijde, en zelfs geloof ik, dat som
mige plaatsen slechts een gunstige gelegenheid
afwachten, om zich openlijk tegen de republiek
te verzetten. (Wordt vervolgd).
