NIEUWE
No. 366.
Donderdag 1 April 1880.
5e Jaargang.
Ken offer van liet spiritisme.
BUITENLAND.
België.
Duitschland.
Frankrijk.
Rusland.
HÜRLIISIIIÏ tlVlAIT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,0G
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUEEAÏÏ: St. Jansstraat Haarlem.
MAIN
-SE?*"
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentie n worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Dezer dagen overleed in het krankzinnigen
gesticht te Berlijn een man, die iu de laatste
niaanden eene treurige beroemdheid heeft
verkregen. Een eerzame burgerman, Am-
hrosius genaamd, werd krankzinnig ten
gevolge zijner spiritistische ideeën. Eenigen
tijd geleden was er in Berlijn een zekere
Mr. Slade die voor den hoogen adel en voor
hen die Hink betaalden, de geesten te voor
schijn riep. Toen was men algemeen van
gevoelen dat Slade tot het ras der zwen
delaars behoorde; toch had de goede Am
brosius geen rust tot dat hij even als zijn
Voorganger flink en vaardig met de geesten
kon verkeeren. Hij werd in zijn streven
bijgestaan door een jong, blond meisje uit
Stralsnnd, die niet zoo goedaardig was als
haar uiterlijk aangat. Zij maakte den ouden
Ambrosius wijs dat zij een medium was,
dat wil zeggen een wezen dat de eigen
schap bezitom als middelaar in het
verkeer met de geesten op te treden. Zij
hield séances waar de geesten van hunne
tegenwoordigheid door kloppen en door
Achtbare voettreden kennisgaven. Zij had
de zaak eenvoudig en soliede gearrangeer l.
maakte geen gebruik van de kunstige
lei,
waarvan Slade zich bediende, maar zij
Het de geesten door de »kloptaal« spreken.
Dat gaat zeer kalm en zeker. Het gezel
schap plaatst zich rondom de tafel, vormt
eeu keten en zoodra de geesten zijn ver-
8chenen, legt men op de tafel eeu stuk
Papier waarop een alphabet geschreven
staat. Een uit het gezelschap wijst nu met
den vinger de letters A. B. C. D. tot
dat er plotseliug bij de een of andere letter
111 of onder de tafel geklopt wordt. Deze
letter nu wordt opgeschreven en dan begint
de aanwijzing van meet aan, tot er weer
geklopt wordt. B. v. de eerste maal hoort
tt'eti het kloppen bij de letter E, de tweede
^aal bij Z, de derde keer wederom bij E,
^an bij L en ten slotte bij S. Op deze
iveiuig vermoeiende wijze heeft de geest het
^oord EZELS uitgesproken en daarmede
Z\JQ compliment aan de achtbare vergade-
r'ng afgestoken
De geest bij Ambrosius was niemand
anders dan Anna, het blonde meisje uit
FE U1LLETON.
De Familie Choisel.
Vervolg.
Rit geheel mijn hart. en God, die aan
öet kruis den moordenaar. in genade aan-
118111 zal uwe zonden uitwisschen; ver-
tr°aw dan
Man Gods
Mijn zoon, ik volghet gebod des
Reeren.
Gretig ving de gekwetste de zalvende woorden
priesters op, die voortging de hoop op de
S.enade van den God der barmhartigheid in zijne
llc' te doen herleven.
Spreek, mijn zoon, dus eindigde hij, ge-
,0elt gij berouw over uwe zonden?
Caillou knikte toestemmend.
Zijt gij bereid uwe plichten te ver
vullen?
Ja mijn vader.
des
Stralsund, respectievelijk hare voetspitseu
die op de tafel klopten als het tijd was.
Toen op zekeren avond een ruwe gast zijn
kolossalen laars, op de teedere voetjes plaatste
kwam er staking in het kloppen en Am
brosius moest de vergadering sluiten, om
dat de geesten zich hadden teruggetrokken.
Op zekeren avond echter bracht hij
de geesten, met de hulp van Anna, zoo
ver dat zij hunne tegenwoordigheid niet
alleen door kloppen, maar ook door tast
bare waarteekeus bewezen. Op een groote
schotel, die men met fijn meel had bestrooid,
ontwaarde men plotseling den afdruk van
den voet van een der op dien avond genoem
de afgestorvenen, terwijl de aanwezigen een
keten hadden gevormd, ja de voet, die zich
eerst in het meel had geplaatst, raakte
het been van Ambrosius en liet op de
zwarte pantalon een witten afdruk na. Sinds
dien tijd was er geeu huis met hem te
houden. Het baatte niet, dat zijne huisge
noten hem duidelijk aantoonden hoe de
voet-afdruk duidelijk de mazen van een
kous deden zien en dat de afdruk volmaakt
overeenkwam met den voet van Anna, in
wier nabijheid de schotel met meel had
gestaan. Ambrosius waseubleefovertuigddat
de geesten een en ander hadden bewerkt. Door
tusschenkomst van een in Nixdorf wonenden
ex-tooneelspeler werd hij geïntroduceerd in
de spiritisten-vereeniging. Daar fungeerde
hij als »spreek-medium« tot dat hij op
zekeren dag volslagen krankzinnig werd.
Thans is de arme man verlost van zijne
dwaling en van zijn lijden.
Ambrosius is een offer van het spiri
tisme geworden en hij zal vermoedelijk niet
het laatste zijn. Geleerde mannen en zwen
delaars kunnen dergelijke spookgeschiede
nissen verduwen, de gewone man verliest
er zijn verstand bij. Is het noodig dat de
politie het spiritisme verbiede? Geenszins,
't zou olie in :t vuur zijn. Er zouden geheime
geesten-vereenigingen ontstaan, die gevaar
lijker konden worden dan de openbare. 'tBest
is de zaak haren vrijen loop te laten, opdat
het ten slotte voor een ieder zichtbaar
worde, in hoeverre verbeelding, bedrog
of invloed van helsche macht aan ^Cie
dingen deelnemen.
Tot de geheime zaken behoorde ook tot
De geestelijke wenkte <le aanwezigen te ver
trekken, en de rouwmoedige zondaar was aan
den hemel wedergegeven. Zegenend bief de pries
ter nog zijne hand op, een zucht ontsnapte bei
der lippen; en levenloos vielen zij in elkanders
armen
XII. z
Zijt welkom, mijne vrienden! riep mevrouw
Belmoutier, toen het rijtuig der gravin Choisel
voor den ingang van het kasteel te Hyèges
stilhield.
lienriette, hare moeder en Eduard; allen in
diepen rouw gekleed stegen uit de koets, en om
helsden de vriendelijke gastvrouw.
Welke vreugde, u eindelijk eens te mogen
zien; maar wat is er? heeft er een sterfgeval in
de familie plaats gehad?
Helaas! mevrouw, eene zware ramp heeft
ons getroffen; de pastoor van Val-Imer is als
slachtoffer zijner heilige bediening gevallen
Die brave geestelijke!het is dezelfde
die Adolf zoo menschlievend verzorgde, toen hij
heden het zoogenaamde maguetiseeren of
het brengen in den magnetischen slaap.
Een zekere Hansen gaf in Berlijn, Weenen
en andere steden op publieke plaatsen ver
rassende proeven iu dit genre. In gewone
gevallen liet hij de personen, die zich aan
eene proef wilden onderwerpen, eerst ge
durende langen tijd op een dicht voor de
oogen gehouden voorwerp staren, hij be
streek hun dau het voorhoofd en bracht
hen daardoor in eeu slapenden toestand,
waarin zij geen meester meer waren van
hunne gedachten "en bewegingen, den mag
netiseur gedwee volgdeu, alles geloofden
wat hij hen voorprevelde, een rauwe aard
appel voor een appel aten enz. enz. Ja, hij
bracht sommige personen in eene kunst
matige verstijving, legde het lichaam op
twee stoelen, plaatste zich midden op het
lijf, zonder dat de verstijfde spieren weken
of bogen. De proeven wilden echter niet op
alle personen gelukkeu, omdat er eene
zekere zwakheid van zenuwen noodig is
om in den slaap-toestand te geraken. Dien
tengevolge werd Hansen in Berlijn voor
een zwendelaar uitgemaakt en in Weenen
werd hem gerechtelijk aangekondigd dat
hij een bedrieger was. En toch heeft Han
sen zich voor de wetenschap verdienstelijk
gemaakt. Thans verklaren verschillende
geneeskundigen dat meu werkelijk zulk een
slaap of hypnotisehen toestand kan teweeg
brengen, waarin de betreffende persoon het
gevoel, de voorstelling en den wil mist.
Dit heeft echter met het maguetisme niets
gemeen, evenmin met een zekere macht
van de eene ziel over de andere, of van
den sterkeren geest over den zwakkeren,
zoo als men vroeger geloofde. Men pro
voceert eenvoudig een ziekelijken toestand
van sommige zenuwen en van een gedeelte
der hersens; deze deelen verliezen hunne
werking en de zieke wordt dan geheel of
gedeeltelijk bewusteloos. In 't laatste geval
volgt hij de bevelen die hem worden ge
geven, onverschillig of deze van den mag
netiseur uitgaan of van anderen. Deze
hypnotische toestand kan ontstaan door
eeue langdurige of zachte zenuwprikkeling
b. v. strijken, aanblazen, strak kijken der
oogeu op een bepaald punt enz. Dikwijls
ontstaat hij zelfs door de verbeelding, wan-
gekivetst werd.
Ach! mevrouw, hij was een engel op
aarde.
Troost u mijne vriendin, met de gedachte,
dat de familie Choisel het voorrecht geniet, een
martelaar onder hare leden te tellen.
Men ging binnen.
Gij ziet hervatte mevrouw Choisel, toen
het gezelschap in een zijvertrek had plaats ge
nomen, dat wij gaarne van uw aanbod gebruik
maken.
Hoe moeielijk het ons viel van vader te
scheiden, gaven wij toch gehoor aan eeue uit—
noodiging, welke ons door de vriendschap en
veiligheid werd aanbevolen.
Gij handelt wel, dames, het strekt mij tot
waar genoegen, u de gastvrijheid te kunnen aan
bieden. Henriette, vervolgde de weduwe, zich
tot het meisje wendende, beantwoordt thans eene
vraag, welke reeds op mijne lippen lag, toen
ik uw rijtuig hoorde uaderen; hebt gij iets van
Adolf en den heer Chalon vernomen?
Niet het minste, mevrouw, antwoordde zij
neer men namelijk iemand wijs maakt dat
men hem zal »magnetiseeren.« Hij die meer
malen in zulk eeu toestand is geweest,
kan er van zelf, zonder de minste aanleiding
of werking van buiten in vervallen, 't Is
dus niets anders dan een soort zwijm,
flauwte of kramp. Het wakker worden ge
schiedt door eene plotselinge sterke zenuw-
prikkeling, die de gestoorde werking der
zenuwen en der hersens wederom opwekt.
Dit is het gansche geheim van het veel
besproken «dierlijk magnetisme» dat gedu
rende vele jaren in vereeniging met den
belachelijken tafeldans een groot gedeelte
der menschheid op den weg die naar Mee-
renberg leidt, voerde.
Wij zien dus uit al dezeu spirititischen
en magnetischen humbug op nieuw en ten
duidelijkste, dat juist die menschen welke
met het geloof spotten, in het dolste en
belachelijkste bijgeloof vervallen.
De Koning der Belgen heeft, bij eigenhandig
schrijven, Z. H. den Paus zijn dank betuigd voor de
gelukwenschen, ter gelegenheid van de verloving
van Princes Stefanie met Aartshertog Rudolf van
Z. H. ontvangen.
Te Leipzig is een vergadering van liberalen
gehouden, waarin men zich verklaarde voor de
militaire wet en voor het verlengen der socia
listenwet. De invoering van twee - jarige begroo
tingen keurde de vergadering af.
Er werden in den laatsten tijd vele Minister
raden gehouden. Algemeen vermoedt men dat daar
bij ook beraadslaagd werd over het vergelijk
met Rome.
De minister van buitenlandsche zaken heeft
aan Erankrijks gezanten bij de vreemde Staten
eene uitvoerige memorie doen toekomen ter recht
vaardiging van de handelwijze der regeering iu
de zaak van Hartmann.
De steenhouwers van Cousoire, in de omstreken
van Maubeuge, hebben hun werk gestaakt. Alhoewel
zij 800 in getal zijnkwam er nog geene wan
orde voor.
Volgens de Herold is er een geheime drukkerij
in de straat Srednaia Meschtschanslcaia te Kosloff
zuchtende; zoo als ik meldde, kwam de tijding
tot het vertrek geheel onverwacht en moest dat
ten spoedigste geschieden.
Dit is zeker de rede, dat Adolf niet heeft
kunnen schrijven.
Ongetwijfeld.
Het is onbegrijpelijk, dat ons niets nopens
deze onderneming bekend wordt. Intusschen
houd ik mij van de mislukking overtuigd want
ware de ongelukkige koningin bevrijd, dan was
deze tijding ons reeds ter oore gekomen. Het
is mij niet wel te moede.
Wij verkeeren ook in aanhoudende vrees,
en hoe kan het anders? Overtuigd van al het
gewaagde, dat in dit plan gelegen is, waarin
onze dierbaarste betrekkingen begrepen zijn, klin
ken hunne laatste woorden ons als een eeuwig
afscheid in de ooren.
Denk toch het ergste niet; misschien zal
er slechts om gewichtige rede vertraging in de
uitvoering plaats hebben.
{Wordt vervolgd.)
