NIEUWE
Zondag 4 April 1880.
5e Jaargang.
Tories of Wliigs?
No, 367,
0,06
Toch om die aanspraak te kunnen doen
Keiden, is het een eerste vereischte dat die
Pattij het onderling eens zij. Een staat die
En nu is het in de eerste plaats eeu feit,
IAAII1I8C1I (IIIKIVI.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
T 0,85
1,—
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
De verkiezingsstrijd in GrootBrittannië
ls in vollen gang; aan den woordenvloed,
daarmede het land mondeling en schriftelijk
is overstroomd geworden, is het verkiezings-
^erk zelf opgevolgd. Reeds is de uitslag
grootendeels bekend en naar de berichten
to oordeelen, zal er geen beslissende veran
dering komen in de verhouding der par
ken in het Huis der gemeenten. Het
rondreizend liberalisme schijnt geen alge-
°ieeneu bijval bij de meerderheid der be-
volking te hebben gevonden; noch Gladstone,
®Och Granville, noch Hartington schijnen
®r in geslaagd de kiezers tot de overtuiging
to brengen, dat de toekomst van Groot-
Brittannië's macht en gezag beter gewaar
borgd is in handen van de liberalen dan
T|m de conservatieven.
Maar hadden de Engelsclie liberalen dan
recht om voor zich de regeering van het
tond te vragen; is het Engeland's belang
*tot Beaconsfield plaats make voor Gladstone
voor eeu der andere liberale hoofden;
18 het Europeesch belang beter verzekerd
'l de handen der liberalen, dan in die der
conservatieven
Wij willen trachten op elk dier vragen
6eQ antwoord te geven.
Hebben de Engelsclie liberalen het recht
toans voor zich de teugels vau het bewind
to vragen?
Een politieke partij heeft er voorzeker
Aanspraak op aan het bewind te komen,
Wanneer zij meent te kunnen bewijzen dat
bet in toepassing brengen van hare begin-
fielen meer in overeenstemming is met de
belangen van het land dan de toepassing
•tor beginselen van hare tegenpartij.
zich zelf verdeeld is, is der vernietiging
öabij. En zoo is het ook met een politieke
Partij; wanneer er in haar boezem oneenig-
beid bestaat, dan kan zij onmogelijk met
bracht voor het heil des lauds werkzaam
H)u en, aan het bewind gekomen, sleept
Hl de gewichtigste belangen van dat land
10 haren val mede.
FE U1LLETON.
De Familie Choisel.
Vervolg.
Ik zou mij gaarne met dat denkbeeld vleien
e" dan
Mevrouw Belmoutier eindigde niet, maar stond
cp. ging naar eene secretaire, en haalde er een
riefje uit, dat zorgvuldig in eene geheime lade
geborgen.
Zie hier, vervolgde zij, het laatste bericht,
a' Adolf mij deed toekomen. Leest en oordeelt
Ze'ven, of het verlies van zulk een zoon vergoed
Zül' kunnen worden.
P*e gravin nam het papier aan, en las:
Levigne 2 Augustus.
Dierbare Moeder,
Een op heden ontvangen bericht meldt, dat wij
hhs tot volvoering van het plan gereed moeter.
houden. Elk oogenblik kan het bevel tot vertrek
dat drie hoofden der liberale partij naar
het premierschap dingenGladstone, Har
tington en Granville. Reeds een bewijs van
de weinige eenheid bij de chefs, waartegen
zoo gunstig afsteekt de houding der con
servatieve leiders, waaronder er niemand
is die den tegenwoordigen premier, lord
Beaconsfield, naar de kroon wil steken.
Wel heeft men door een der invloed
rijkste liberalen doen verklaren dat, wanneer
Gladstone zich aan het hoofd wil stellen,
noch Granville, noch Hartington zich daar
tegen zullen verzetten, maar het feit alleen,
dat men die aankondiging heeft noodig
geacht (overigens wel wat voorbarig waai
de uitslag der stemming eerst lang na die
aankondiging volledig bekend kan zijn) be
wijst voldoende, dat er op dit oogenblik
drie personen bij de liberalen zijn, die ieder
voor zich meenen het hoofd der partij te
kunnen zijn.
En behoeven wij nu uit onze eigen ge
schiedenis aan te toonen dat, waar zulk
een driemanschap bestaat, er weinig te
wachten is van overeenstemming in eigen
boezem zoodra het doel zou zijn bereikt:
vermeestering van het gezag.
Wil men een kernachtige karakteriseering
O O
van de liberale partij in Engeland? Zij
wordt öus gegeven in een merkwaardig
schrijven van een beroemde Engelsclie vrouw;
van de hand dus, niet van een eerzuchtig
O
partijman, maar van een der uitstekendste
vertegenwoordigsters van het door geen
partij-intrigues beneveld Engeland.
«Ik kan mij aan deze beweging onmo
gelijk aansluiten (schrijft de barones Burdett-
Couts aan het liberaal verkiezings-comité,
dat haar geldelijken steun had gevraagd
voor de kandidatuur van Gladstone's zoon)
daar mijns inziens in deze oogeublikken
het land meer dan ooit eeu sterke regeering
noodig heeft, en de liberale oppositie, sedert
de voorlaatste ontbinding van liet parlement
in 1874, al te veel gedesorganiseerd is
geweest, om aan het land een krachtig gou
vernement te kunnen waarborgen.
En die uitspraak is waarheid; het ont
breekt der Engelsclie liberale partij aan
éénheid in beginselen, éénheid in doel, en
daarom kan zij niet de waarborgen ople
veren van een goed gouvernement: kracht
aankomen. Ik weet, dat wij eene gewaagde rol
te vervullen hebben; maar aan het lijden eener
ongelukkige familie denkende, schijnen de geva
ren mij minder groot toe. De Hemel geve, dat
onze onderneming met een goeden uitslag be
kroond worde. Mochten onze pogingen misluk
ken, mocht ik het slachtoffer mijner vaderlands
liefde worden, denk dan, dat uw zoon gevallen
is voor eene zaak, welke hem tot roem zal strek
ken, en waarvoor ieder oprecht Franschman zijn
leven veil heeft. Mijne laatste gedachte zal aan u
en aan God zijn.
De dienstzaken roepen h ij. Vaarwel, dierbare
moeder; bid voor uwen Adolf.
Gij moogt trotsch zijn op het bezit van
zulk een kind, zeide de gravin, na den brief aan
mevrouw Belmoutier teruggegeven te hebben.
Ach! misschien is htd de laatste tijding,
antwoordde de weduwe.
Laat ons hopen, dat deze onderneming,
welke door de eerste familiën van Frankrijk on
dersteund wordt, moge gelukken, sprak Hen-
riette droefgeestig.
en vasten wil. Waar beiden ontbreken
ontvalt ook het recht om aanspraak te
maken op de teugels van het bewind.
Waar dat recht nu ontbreekt, zou het dan
soms ook het belang van Engeland zijn
dat Beaconsfield zijn plaats ruime voor
Gladstone?
Yoor de beantwoording van die vraag
zouden wij kunnen volstaan met de aan
haling der volgende resolutie, door een
liberaal in een der jongste kiezers-verga
deringen te Londen voorgesteld:
«dat, naar het oordeel van de vergadering,
«de in den boezem der oppositie gevormde
par tij, in het jaar 1876, door hare op-
ruiende en auti-nationale agitatie, de Rus-
«sische agressieve politiek heeft aangemoe-
«digd en daardoor alle aanspraak heeft
«verloren op de ondersteuning der liberale
«kiezers in het vereenigd Koninkrijk
Doch wij vragenis er eenig bewijs bij
te brengen, dat het ministerie-Beacousfield
de belangen van Engeland heeft verwaar
loosd? Wij van onze zijde zouden zeggen,
dat juist deze belangen soms wat te sterk
zijn op den voorgrond geplaatst en dat
dikwerf het verwijt van egoïstische staat
kunde niet ongegrond was. Maar dit juist
is een eeretitel van het Engelsch Kabinet
bij eiken Eugelschman. Iedere regeering
moet egoïstisch zijn; elk gouvernement heeft
in de eerste en voornaamste plaats te vragen
naar de eisclien en belangen van zijn land,
en het ware te wenschen,, dat alle gou
vernementen daarvan doordrongen waren.
Zij zouden dan veel kwaads voor hun land
kunnen voorkomen.
Yoor zoover ons bekend is, hebben zelfs
de Engelsche liberalen aan het tegenwoor
dig Kabinet niet anders kunnen ten laste
leggen, dan dat het 't nationaliteitsgevoel
te ver heeft gedreven dat het te weinig
humanita'r is geweest. Nu, zulk een be
schuldiging moge al eenigen grond hebben
in den mond van buitenlanders, maar in
gebracht door landgenooten tegen landge-
nooteu zouden zij alleen dit kunnen be
wijzen: dat het nationaliteitsgevoel bij den
een minder ontwikkeld is dan bij den ander.
Bovendien, hoezeer het Kabinet-Beacons-
field zich, van zijn standpunt zeer terecht,
steeds door het belang van Engeland heeft
Verbannen wij dan zoo veel mogelijk de
vrees; thans, mijne vriendinnen, noodig ik u uit,
om eene verversehing te gebruiken, welke wij
in de tuinzaal gereed zullen vinden. Den lieven
Eduard zal het zeker welkom wezen, niet waar,
want kinderen hebben altijd eetlust.
Het knaapje lachte schalkachtig, en volgde de
vrouwen naar het genoemde vertrek, waar het
noodige reeds was opgebracht.
Neemt voor lief, zeide mevrouw Belmou
tier hetgeen de vriendschap u in onze onvrucht
bare landstreek kan aanbieden.
Terwijl de gravin en hare dochter plaats na
men, liep Eduard naar het raam, klom op een
stoel, en beschouwde de sneeuwwitte zwanen en
eenden in den helderen vijver, welks effen spie
gel, door bloemperken en lommerrijke wandel-
boschjes omringd, oen bevallig gezicht opleverde.
Het weder is aangenaam, zeide mevrouw
Belmoutier; wanneer mijne vriendinnen niet te
zeer vermoeid zijn, zou ik dezen middag wel
eene wandeling in het park willen voorstellen.
Eduard zal er zich met de pauwen en faisauten
laten leiden, zoo heeft het toch niettemin
of juist daardoor weten te voorkomen, dat
de jongste strijd in het Oosten in een
Europeescken krijg zou ontaarden.
En wat hebben de liberalen gedaan, of
liever hun voornaamste hoofd, Gladstone?
Die vraag brengt ons tevens tot deze
andere
Is het Europeesch belang beter verzekerd
in handen der liberalen dan in die der
conservatieven
Wat hebben de liberalen, wat heeft
Gladstone gedaan? Hij beeft door zijne on
doordachte, om niet te zeggen onwelvoe-
gelijke taal, ten aanzien van Oostenrijk,
bet overtuigendst bewijs geleverd dat, al
moge hij persoonlijk ook al uitstekend hout
hakker zijn, de liberalen en Gladstone
vooral, niet het hout zijn waaruit men
Engelsche staatsmannen kan snijden. In
strijd met alle feiten zijn door hem aan
Oostenrijk zaken verweten, die overal de
grootste verontwaardiging gewekt hebben
tegen den man, die ook eenmaal het lot
van Engeland in handen heeft gehad.
Oostenrijk, dat voorzeker bet meeste heeft
bijgedragen om den Europeeschen vrede
te handhaven, wordt gelasterd en voorge
steld alsof het een der grootste roofstaten
was, omdatja, omdat het een deel
der vroegere christelijke provinciën van
Turkije onder zijne bescherming heeft ge
nomen.
De onder-secretaris van Staat van bui-
tenlandsche zaken had dan ook volkomen
gelijk toen hij zeide dat, als men den heer
Gladstone hoort spreken, men tot de over
tuiging moet komendat een Europeesche
oorlog eeu der eerste gevolgen moet zijn
van een eventueele aanvaarding van het
bewind door zijne partij, tenzij die partij
hetgeen zij in de laatste drie jaren gezegd
eu gedaan heeft, aan het bewind gekomen
zijnde, weder verloochenen mocht.
Dit laatste nu zou niet bet eerste voor
beeld zijn van dien aard, maar tocb brengt
het Europeesch belang mede, dat daarmede
niet de proef worde genomen.
Doch er is meer. Waar de revolution-
naire geest overal rondwaart, waar in Groot
Brittannië zelf de socialistische woelingen
niet vreemd zijn, waar buiten zijne grenzen
vermaken, en ook kunnen wij van daar naar het
dorp gaan.
Volgaarne, antwoordde Henriette's moeder,
aan die plaats zijn voor mij zoo vele herinne
ringen verbonden, dat ik waarlijk verlangend "ben
Hyèges eens weder te zien.
Men maakte zich dan tot het uitstapje ge
reed, en het gezelschap begaf zich naar buiten.
Eene breede laan leidde naar het park, wer-
waarts de gravin aan den arm harer vriendelij
ke gastvrouw, vooruit wandelde; terwijl Henriette,
die Eduard aan de hand hield, moeite had haar
te volgen; want het knaapje trok haar nu hier
dan daar heen, en bleef bij elk voorwerp, dat
zijne nieuwsgierigheid opwekte, stilstaan.
Zuster, o zie eens ginds bij de tuindeur is
een hertenkamp, zeide de kleine.
Beste jongen, straks zullen wij er gaan zien,
laat ons nu voortwandelen.
Ach, Henriette, ik bid u, breng mij eens
bij die beestjes, al is het slechts voor twee minuten.
Wordt vervolgd.)