NIEUWE
No. 390.
Donderdag 24 Juni 1880.
5e Jaargang.
De Fransche republiek.
BUITENLAND.
Philippine Van Dampierre.
Engeland.
Duitschland.
Frankrijk.
H11RIE
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
iïHCNDRAT:
AG-ITE MA NON AGITATE.
ÜUMIT.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUEEY.
Wanneer wij onze oogen wenden naar
Frankrijk en den rampzaligen toestand ont
waren waarin dat land op politiek, maat
schappelijk en moreel terrein is gezonken,
dan overvalt ons eene weemoedige gedachte
bij de aanschouwing van zoo veel leed en
ellende. Bijna 't geheele land is, onder het
bestuur van de radicale partij, in een staat
van verwildering gekomen, die in de toe
komst het ergste doet vreezen. Duellen en
zelfmoorden, diefstal en doodslag ziedaar
schering en inslag van de berichten die
dagelijks tot ons komen. De Regeering be
kommert zich niet over de aangroeiende
macht der lantaarn- en communemannen
en sluit de oogen voor de wassende krachts
ontwikkeling der radicalen. De openbare
macht, die voor de veiligheid der ingezetenen
moet waken en die de belasting betalende
burgers dient te beschermen voor ruw ge
weld, is ontzenuwd. Hoe zou het anders
mogelijk zijn dat een bende schoeljes, te
Havre, revolverschoten kan lossen in
de vensters der school van de Liefdezus
ters, zonder door de politie gestoord te wor
den? En blijkt de onmacht der politie en
justitie niet daardoor, dat zij niet in staat
is de duellen te voorkomen, althans de
schuldigen te stratfen? Helaasde openbare
macht, de Regeering zelve is het werktuig
geworden van de onzalige partij, die land
en volk ten verderve voert.
Gehoor gevende aan de bevelen dier partij
zal de Fransche republiek den 14en Juli
aanstaande een schitterend nationaal*
feest vieren dat telken jare, zoo lang de
republiek zal bestaan, zal worden herhaald.
Op genoemden datum namelijk zal de ver
jaardag gevierd worden van de bestorming
der Bastille door de revolutieheldenvan
1789. De Bastille, de beruchte staatsge
vangenis te Parijs, was het bolwerk dei-
tirannie, zoo als het heette. Op den 14en
Juli werd dat geduchte bolwerk bestormd,
ingenomen en verwoest. De armestaats
gevangenen, die men bij honderden in de
zwarte kerkers der Bastille gemeend had
te zullen aantreffen, doch wier getal zich
tot slechts enkelen bepaalde, werden be
vrijd en in zegepraal rondgedragen. De
FEUILLETON.
Vervolg.
Robert heeft mij zijn ridderwoord gegeven, en
indien zij mij niet komen verlossen, is het omdat
Zij het niet kunnen. Maar zou Eduard, mijn ver
loofde, zijn toekomstige echtgenoote niet kunnen
opeischen
Op zekeren dag echter, zeide haar de kapelaan
4er Louvre, dien het toegestaan was haar somtijds
zien, en wien zij door zoo veel ongeluk en zoo
Veel onschuld een groot medelijden inboezemde:
Men verzekert, Jonkvrouwdat de edele
Ezaaf van Vlaanderen, uw vader, zich verbonden
heeft met den koning van Engeland, den machti
gen Eduard, en dat beiden uwe vrijheid eischen.
■^loge de Heer ze u tot zijne grootere eer toestaan
Philippine sliep niet meer; ieder oogenblik
Scheen het haar toe, alsof zij de schreden en de
atem hoorde van Robert van Bethume, die hare
Warner binnentrad; het kwam haar voor, alsof haar
bevrijding dier gevangenen, erkende misda
digers nog wel, had honderden onschul-
digen het leven gekost. En deze helden
daad der bestorming door de revolution-
nairen van 1789 bedreven een aanval
van vele duizenden tegen enkele honder
den zal voortaan, als ten tijde der eerste
revolutie, als een algemeene, als een nati
onale feestdag gevierd worden: de Regee
ring en de Vertegenwoordiging hebben het
aldus besloten.
En terwijl dus het Fransche volk, in zijne
wuftheid, jubelen zal op den verjaardag
van de bestorming van het bolwerk dei-
tirannie*, zal de Regeering zich beijveren
de onzalige Maart-decreten uit te voeren
en zullen misschien op den zelfdeu dag de
leden van congregatiën, de edele zonen,
door het onedel vaderland verguisd en ver
smaad, uit het land verbannen worden, zij
die niets misdeden, maar steeds tot heil en
nut der menschheid in heilige toewijding
werkzaam waren. En in hunne plaats zal
de Regeering terug roepen al de leden der
commune, de moordenaars, de brandstich
ters, de revolutiehelden der commune.
Reeds heeft de Minister van Binnenland-
sche zaken alle prefecten bij zich ontboden
om hun voorschriften te geven omtrent de
toepassing der bekende Maart-decreten;
de prefecten hebben last om onmiddellijk
na het vervallen van den termijn van drie
maanden, de instellingen der Jezuïeten te
sluiten en zelfs, zoo noodig, gewapende
hulp in te roepen. Geen uitstel mag worden
verleend, alleen mogen de ongelukkige ban
nelingen in elke instelling twee of drie le
den hunner orde achterlaten om over de
goederen, die der orde toebehooren, te wa
ken. Deze gunst beeft de beminnelijke re
publiek hen verleend. Wat de Regeering
omtrent de andere niet geautoriseerde orden
besloten heeft, is nog niet bekend. Misschien
wacht hun een zelfde lot. Van eene aan
vraag om autorisatie heeft men nog niets
vernomen. Zeker is 't dat de Regeering
die machtiging gewillig zou hebben ver
leend, maar de congregatiën, steunende op
haar goed recht, weigeren, en met grond,
aan de Regeering te vragen om geauto
riseerd te wordeu.
Wat hebben de leden der congregatiën
dappere broeder zou verschijnen en zou zeggen
Gij zijt vrij
Gedurende tien maanden schraagde haar deze
hoop, eene hoop, die door geene tijding werd
aangewakkerd, want de kapelaan wist niets meer
of durfde niets zeggen; eindelijk waagde zij het,
door hare ongerustheid tot het uiterste gedreven,
den gouverneur te ondervragen.
Koning Philips de Schoone is zegepralend
in al zijne ondernemingen, antwoordde hij, en hij
zegeviert over Vlaanderen, gelijk het zijn over
grootvader, Philips-Augustus roemrijker gedach
tenis, gedaan heeft. De stad Rijssel heeft gekapi-
tuleerd, en uw broeder Robert, edele dame!
heeft het slechts aan de goedheid des konings te
danken, dat hij met zijne wapenen, bagage en
oorlogswerktuigen heeft mogen aftrekken.
En heeft koning Eduard hem niet onder
steund? riep Philippine met levendigheid.
Koning Eduard had slechts een klein aantal
gewapende lieden bij zich, en men verzekert,
dat hij de zee oversteken en naar zijn koninkrijk
wederkeeren zal.
tocb misdaan, dat hun zulk een wreed lot
beschoren is. Niemand kan hen beschuldi
gen; zij zijn dus slachtoffers der radicale
tirannie en ondervinden helaas! in hooge
mate dat ondank 's werelds loon is.
Om slechts eene enkele bijdrage te mel
den hoe nuttig en heilaanbrengend de le
den der congregatiën in Frankrijk zijn, wil
len we hier een bericht mededeelen dat
een correspondent uit het diocees Grenoble
aan den Moniteur universel toezendt en dat
bizonderheden bevat aangaande de wel
daden, door de kloosterlingen van de
Grande Chartreuse aan de bevolking be
wezen. Te Saint-Laurent-du-Pont hebben
de Karthuizers op hun kosten een prach
tige kerk, de school en de pastorie ge
bouwd, wat hun een millioen franks kostte.
Na den brand, die een groot gedeelte van
het dorp vernielde, deden zij de huizen op
bouwen en spijzigden en kleedden zij de
inwoners. In elf gemeenten deden de Kart
huizers de kerk, de pastorie, het raadhuis
en de school voor hunne rekening bouwen
en in tal van andere droegen zij tot het
oprichten van deze openbare gebouwen
middellijk bij. De arme kinderen der in
den omtrek van de Grande Chartreuse ge
legen scholen ontvangen kosteloos school-
behoeften, brood en kleederen, en in den
zaaitijd verschaffen de kloosterlingen aan
de behoeftigen het zaaigraan en verdere
benoodigdheden. In het doofstommen-in
stituut onderhouden zij op hunne kosten
40 a 50 kinderen. Bovendien hebben zij
ruime bijdragen geschonken voor het stich
ten van vrije scholen. Meer dan een mil
lioen franks wordt jaarlijks onder de ar
men verdeeld, ongerekend de weldaden die
zij aan ongelukkigen in andere landen be
wijzen. Ook houden zij zich bezig met de
verpleging der zieken. In de laatste drie
jaren hebben zij aan ruim 1500 zieken hulp
verleend. En zulke mannen jaagt Frank
rijk weg en vervangt hen door dieven, brand
stichters en moordenaars.
Bij hare hoogst onrechtvaardige gedra
gingen legt overigens de Fransche Regee
ring eene weergalooze inconsequentie aan
den dag. Een brief uit het Oosten bevat
eon vermeldenswaardig feit. Daarin wordt
gesproken over de aankomst der Jezuïeten
Philippine antwoordde niets, maar de diepste
neerslachtigheid maakte zich van hare ziel meester.
Eenigen tijd daarna zeide haar de gouverneur,
zonder hiertoe verzocht te zijn
De koning, mijn meester, heeft een verdrag
gesloten met den Heer Graaf van Dampierre, en
hij heeft zich meester gemaakt van het grootste
gedeelte van Vlaanderen. De stad Brugge heeft
haren nieuwen heer gehuldigd, en de koning heeft
in de voornaamste steden van het graafschap
bezetting gelegd 1
Groote God! alles is verloren, zeide de
prinses, de handen vouwende, terwijl zij een droe-
vigen blik op Alix wierp. Mijn vader zal beroofd
worden, en ik zal als gevangene sterven!
De gouverneur was een gevoelig manhij werd
getroffen door die groote droefheid.
Edele dame, zeide. hij op zachten toon,
verlies den moed nietmen zegt, dat de Paus
uwe bevrijding verzoekt.
Helaas! antwoordde zij, het is een edel werk
den algemeenen Vader der geloovigen waardig,
om medelijden met ongelukkigen te hebben
in Armenië, onder de bescherming van het
Fransche gouvernement. In Frankrijk ver
volgt de Regeering de congregatiën, welke
zij in het buitenland verplicht is te on
dersteunen. Is dat het werk van menschen
bij zinnen of van dwazen? Waarlijk waar
zulke feiten plaats vinden, is de bewering
dat de Fransche republiek een uitgestrekt
gekkenhuis dreigt te wordeD, niet zonder
grond.
Helaas ook de woede van de onverzoen
lijke en communistische pers heeft in Frank
rijk haar toppunt bereikt. Als zij maar
eenigszins overtuigd wordt, dat men haar
volgen wil, zal zij den opstand uitroepen.
La Lanterne decreteert reeds openlijk dat
zonder amnestie der communards er op den
14en Juli geen volksfeest kan zijn. En
blijkens de jongste berichten is de meer
derheid van den Ministerraad reeds voor
de radicalen gezwicht en zullen de gede
porteerden wederkeeren.
Dat Frankrijk onder zulke omstandig
heden naar een verschrikkelijke crisis gaat,
en deze een toestand provoceert die de ge
beurtenissen der groote revolutie zal doen
herhalen, daaraan wordt door de Regeering
niet gedacht. Zij volgt slechts de bevelen
der radicalen, buigt zich voor Gambetta,
Rochefort en tutti quanti en denkt daarbij:
après nous le déluge.
Ongelukkig Gallië uw lot is niet te be
nijden!
Naar de Pall Mall Gazette vernam, heeft een
parlementslid te Londen (wellicht de heer Courtney)
het volgende telegram ontvangen van Paul
Kruger
;/Het volk van de Transvaal is zeer gebelgd
over de verklaring der ministers. De toestand is
gevaarlijk."
Een der voormalige socialistische leden van
den Rijksdag, de heer Schraps, advocaat te Leip
zig, is dezer dagen veroordeeld tot acht maanden
gevangenisstraf, uithoofde ten processe was ge
bleken, dat hij een frauduleus bankroetier in diens
knoeierijen behulpzaam was geweest.
Twee-en-twintig procureurs-generaal waren
Vrijdag aan het departement van justitie ver
maar zal de koning, mijn peetoom, hem ver-
liooren
Jonkvrouw! zeide Alix, toen zij alleen wa
ren, de koning van Frankrijk heeft eene dochter.
Ja, zij heet Isabellaik wenschte haar
te zien, alvorens naar Engeland te vertrekken.
Maar waarom vraagt gij mij dat, Alix?
De koning van Engeland heeft een zoon
antwoordde Alix.
Mijn verloofde kan zijn woord niet ver
breken riep Philippine uit. Zoudt gij het gelooven?
Helaas! Jonkvrouw! ik geloof, dat koning
Philips eene groote beweegreden moet hebben om
u aldus gevangen te houden Moge mijne
vrees ongegrond zijn
V.
HET SLACHTOFFER.
Het was de vooravond van het feest der Ge
boorte van Onze Lieve Vrouw. Alix had verlof
bekomen om bij den kapelaan te biechten.
{Wordt vervolgd.)