NIEUWE
No. 392.
Donderdag 1 Juli 1880.
5e Jaargang.
Het land der Czaren.
BUITENLAND.
BINNENLAND,
.p
Engeland.
Frankrijk.
Duitschland.
Rusland
MAM
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post1,—
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
UNTJJCND
AGITE MA NON AGITATE.
FRIST.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advevtentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Even als zoovele landen in Europa biedt
ook Rusland tegenwoordig een treurig
schouwspel aan. Van buiten beschouwd
heeft het een grootsch aanzien; het is de
Noordsche kolos die elkeen met ontzag ver
vult; het is ook de afgrond, waarin jaar in
jaar uit de millioenen verdwijnen, die de
geldzuchtige beursmannen het leenen.
Toch heeft het veel weg van een heer
lijke vrucht, die van buiten er gaaf en
aantrekkelijk uitziet, doch van binnen rot
is, of aan bederf onderhevig.
Reeds jaren lang werd uitland bewerkt door
allerlei anti-christelijke boeken en geschriften.
De geest van Voltaire en Diderot hebben er
rondgespookt van af de regeering der be
ruchte keizerin Catharina, Deze was de
vriendin van beide genoemde godlooche
naars en tevens de beschermster van alles
wat tegen het Christendom werd ten berde
gebracht.
Een groot voorstandster van de nieu
were wijsbegeerte en de zoogenaamde we
tenschap en verlichting van de achttiende
eeuw, meende zij haar volk geluk aan te
brengen met het in de geheimen van het
voltairianisme in te wijden. Hare onder
danen moesten beschaafd en ontwikkeld
worden. Wanneer de verlichting van de
achttiende eeuw overal in hare staten zou
zjjn doorgedrongen, dan eerst zou Rusland
een waardigen rang onder de volken in
nemen.
Zoo deed ook eenmaal de liberale bour
geoisie in Duitschland en Frankrijk.
Bildungdat was de leuze. Dan zou het
werkvolk gelukkig worden. En zij be
schaafde het op hare manier, dat wil zeg
gen, zjj heeft het volk verontchristelijkt;
zij heeft het geëxploiteerd in haar eigen
belang, om er meer geschikte werktuigen
aan te bezitten om te arbeiden en met de
winst hare beurzen te vullen. Doch de ra
dicale oeconomie heeft zich zelve bedrogen.
Het werkvolk redeneerde door en het riep
hare huichelende beschermster toe: »gij
hebt ons den Hemel ontnomen, waarmede
de popen ons nog troost verstrekten in
onze ellende, maar dan moeten wij de
aarde hebben en deelen, want wij zijn ge-
FEU1LLETON.
PhiUppine Van Dampierre.
Vervolg.
De dagen gingen voorbij en brachten Alix niet
weder; de arme gevangene, van haar eenige vrien
din berootd, die haar tot in den dood bemind had,
werd droefgeestiger en zwaarmoediger, en werd
ernstig ziek.
Twee vrouwen werden gezonden om haar op te
passen, maar de ziekte was van langen duur en
gevaarlijk. Philippine zag van nabij dien dood,
Waarnaar zij zoo dikwijls verlangd had.
God wilde haar echter nog meer beproeven. Zij
bleef in het leven.
De oude kapelaan had haar dikwijls bezocht,
en getracht eene ziel, die God de aardsehe goe
deren scheen te weigeren, meer en meer den weg
naar den hemel te wijzen; zij hoorde hem met
onderwerping aan, bad met hein, en las in goede
boeken de bladzijden, die hij haar had aange
wezen.
lijk.Zij hebben zich tegenover hare leer
meesteres geplaatst en eene zelfstandige
positie ingenomen en zijn als vierde stand
opgetreden en vloeken nog harder de ti
rannie van den derden stand, dan ooit de
standen van adel en geestelijkheid gevloekt
zijn.
Dit zelfde gevolg heeft de zucht om ver
lichting te verspreiden onder het Russische
volk gehad. Het godsdienstig geloof werd
er door verzwakt, de invloed van het gezag
gebroken, en waar het godsdienstig gevoel
en de eerbied voor het gezag verdwenen
zijn, daar zijn de hechtste grondslagen van
den Staat ondermijnd en staat het gebouw
te waggelen en hoe grooter het van om
vang is, des te gevaarlijker.
Als eene epidemische ziekte is de revo
lutie geheel Europa door getrokken. Elk
land heeft zijn beurt gehad. Dat Rusland
aan deze richting van onze eeuw ontsnapte
en zijne beurt niet kreeg zou wel een won
der zijn. En het zal er ook niet aan ont
komen; want al de verschijnselen zijn aan
wezig, die den storm eener revolutie ge
woonlijk voorafgaan. Wij zien veel over
eenkomst tusschen hetgeen thans aldaar
en hetgeen vroeger voor 1789 in Frank
rijk plaats had.
Er heerscht een geest van samenzwering
die uitgebreide vertakkingen heeft en met
eene stoutmoedigheid optreedt, die den
Czaar zeiven de schrik om het hart doet
slaan.
Overal gemor, overal verzet: moorden
door geheimzinnige handen toegebracht aan
de handhavers van orde en politie; brand
stichtingen als zoovele wraakoefeningen
op de Regeering en hare getrouwen. Zij die
eene andere orde van zaken in het le
ven willen roepen, beschouwen zich en wor
den door het volk als helden en heldinnen
beschouwd.
En wat deze verschijnselen het meest
bedenkelijk maakt is dit, dat de Regeering
niet goed weet, wie zij kan vertrouwen wie
niet.
En het zal nog te bezien staan of de
bekwaamheid van Melikoff in staat is het
smeulende vuur der revolutie te blusscheu.
Want personen van den eersten rang schui
len onder de ontevredenen, even als in de
In een dier boeken (zij was nauwelijks aan de
beterhand), vond zij tusschen bladen van een hand
schrift der brieven van den H. Ambrosius, over
den maagdelijken staat handelende, een prentje
van perkament, dat Christus aar. het kruis voor
stelde. Onderaan had Alix eigenhandig deze woor
den van het Evangelie geschrevenMen kan niet
vuriger beminnen, dan zijn leven voor zijn vrienden
op te offeren.
o, Alix! waar zijt gij? riep Philippine uit,
terwijl zij de beeltenis kuste. Mijne eenige vriendin,
zult gij dan nimmer wederkeeren?
Deze bittere klacht bleef onbeantwoord, en
Philippine gevoelde meer dan ooit in den grond
des harten wat deze twee bittere woorden gevan
genschap en eenzaamheid, wilden zeggen.
VI.
Raoul.
Nimmer leidde een gevangene achter de traliën
zijner gevangenis een leven, dat meer aan de aarde
onthecht was, dan Philippine. Zij zag geene men-
schelijke gezichten, dan die der twee vrouwen,
dagen, die 1789 voorafgingen. De recht
banken zijn niet eens vrij van de alge-
meene besmetting.
In Rusland is godloochening en omver
werping vau den Russischen Staat een soort
van secte, van school geworden. Dat deze
staatkundige secte juist niet uit onge-
letterden bestaat, blijkt genoegzaam uit
het groot aantal studenten dat er toe be
hoort, en de studeerende jeugd schijnt er
zelfs in zulk een graad van aangestoken
te zijn dat de Regeering hier en daar de
inwoners afraadt om kamers aan studenten
te verhuren. Uit dit verschijnsel kan men
gemakkelijk berekenen wat de toekomst
leveren zal. Yan wien zullen de Russen
leeren hun onzalige handelingen te brei
delen? Van hunne Kerk? Deze is niets meer
dan een werktuig in de handen van den
Staat en heeft allen zedelijken invloed ver
loren. De Katholieke Kerk kan van haren
kant ook het euvel moeilijk bestrijden, want
hare krachten zijn in Rusland verlamd
door allerlei dwangmaatregelen van het
gouvernement. Het godsdienstig element is
in de Russische gemoederen dood; zij zijn
als hun Kerk, een opgesierd maar dood
lichaam voor de deugd. Van de kleinste
tot de hoogste ambtenaren toe, jagen op
winst en zien er niet op, hoe zij hunne
beurzen zullen vullen. Dit verklaart ook
de omkoopbaarheid van velen om de mis
dadigers te beschermen.
Wat onder dergelijke treurige omstan
digheden Melikoff zal uitdenken om met
geweld de vreeselijke secte, die Rusland on
dermijnt uit te roeien wordt met spanning
te gemoet gezien. Een ieder roemt niet
alleen de nauwgezetheid van Melikoff, maar
ook zijne geheele persoonlijkheid. Hij moet
zelfs door welwillendheid uitmunten. Bij
keizer Alexander heeft hij meer invloed dan
ooit; hij wordt over alle belangrijke zaken
geraadpleegd.
Of hij het land der Czaren door zijne
nauwgezetheid en welwillendheid van den
afgrond kan redden waarop het ontegen
zeggelijk staat, deze veronderstelling hangt
bij ons nog zeer in de lucht. Ons schijnt de
rotting te diep te zijn doorgedrongen, dan
dat zij te verwijderen zou zijn.
die baar dienden, en tot wis zij zelden bet woord
richtte dat van den gouverneur en van den kape
laan, de eene stilzwijgend en afeetrokken, de andere
medelijdend maar streng.
Zij hoorde volstrekt geen wereldsch gedruisch.
Het gewo»l der groote stad drong tot baar door,
maar verward en onbepaald, gelijk het gedruisch
der zee, en haar eentoonig leven had geen andere
afleiding dan het gebed, het lezen en den arbeid.
Zij had een spinnewiel en vlas gevraagd,
zij spon, als de vrouwen van haar land; zij stelde
haar werk den kapelaan ter hand, om het ten
voordecle der arme gevangenen te verkoopen;
want de jonkvrouw die gasthuizen gesticht en
kloosters begiftigd had, bezat geen penning, waar
over zij kon beschikken.
Zij voedde eenige vogels op haar venster; „een
tijdverdrijf voor een gevangene," zeide later de
arme Maria Stuart; en ais zij groot waren, gaf
zij hun de vrijheid, en volgde langen tijd met
hare blikken hunne vlucht rondom de hooge
muren.
Een kind echteraan «en dier vogelen
Hoe sterk de landverhuizing een tegenwicht
tegen de vermeerdering der bevolking in Ierland
is geweest, blijkt hieruit, dat die bevolking thans
5.363.590 inwoners telt, nagenoeg evenveel al»
in het jaar 1803.
Roehefort heeft voor het blad, dat hij bij zijn
terugkeer te Parijs denkt op te richten, den titel
l'Intransigeant gekozen. Auguste Vallés wil ins
gelijks een nieuw blad uitgeven. Le Cri dupeuple
zal het uithangbord zijn. Beide titels pleiten
weinig voor eene vredelievende gezindheid.
In de jongste dagen is Duitschland begonnen
met het weder uitgeven in grooten getale van
de thalerstukken, die bij de Bank berusten. Men
brengt dit in verband met de geruchten over
het weder aannemen van den dubbelen standaard
en de Berl. Bórsen-Ztg. plaatste het aan 't hoofd
harer financiëele berichten.
Het Centrum verloor 11 Juni 11. een zijner
waardigste en meest geachte leden. Op dien dag
overleed de heer Dr. J. W. Eackeldey, sinds 1873
lid van den Landdag. De edele medestrijder voor
waarheid, vrijheid en recht bezweek aan eene
hersenverlamming. Moge hij thans rusten in den
zaligen vrede en moge zijn geest blijven voort
leven bij allen die de goede zaak dienen. De
begrafenis van den diep betreurden afgevaardigde
had met veel plechtigheid te Emmerik, zijne
geboortestad, plaats en werd door de hooge
geestelijkheid en vele aanzienlijke personen bij
gewoond.
Rusland heeft de lichting voor dit jaar bepaald
op 235,000 zegge tweehonderd vijf en dertig
duizend man, ter aanvulling van het leger en de
vloot.
Naar wij vernemen, is bij het Departement van
justitie een ontwerp tot wijziging van de wet op
den kinderarbeid in bewerking.
Het Venloosch Weekblad geeft de volgende
karakteristieke beschrijving van de memorie van ant
woord op het voorloopig verslag tot invoering der
onderwijswet: „Het geheele stuk is roerend en zacht
als tortelgexir. Op iedere bladzijde vallen de mi
nister en de meerderheid elkander aan het hart:
"Cor unum et anima «na" en in hun omhelzingen
gelijk, die somtijds onder de zwart geworden
gewelven van de Louvre kwamen uitrusten, sloop
van tijd tot tijd in de kamer van Philippine,
voor wie het eene innige genegenheid had op
gevat.
Het was een neef van den gouverneur, Raoul
Advenier genaamd, een wees, in de sombere vesting
opgevoed, die geloofde dat de geheele Louvre
hem toebehoorde, met zooveel vermaak doorliep
hij de treurige galerijen, zoo vrij speelde hij in
de groote zalen, zoo vlug klom hij op de wallen
en op de torens.
Hij was acht jaar oud, toen Phillippine in de
vesting werd opgeslotenhij vatte dadelijk vriend
schap voor haar op, en dikwijls, sterk op zijne
kinderlijke voorrechten, kwam hij haar opzoeken
en speelde bij haar.
Eertijds speelde zij met hem, maar sedert hare
ziekte, was zij zwak en kwijnend geworden, en
Raoul, die dit zag, begreep, dat hij minder on
stuimig moest zijn.
{Wordt vervolgd.)
