NIEUWE
No. 394.
Donderdag 8 Juli 1880.
5e Jaargang.
De volinachtswet.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Philippine "Van Dampierre.
Engeland.
Frankrijk.
Zwitserland.
Amerika.
H1AMHUE I ill RUT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemj 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
In de vorige week is de volmachtswet-
von Bismarck, waarbij aan de Regeering
vrijheid woidt gelaten om de Meiwetten
al dan niet toe te passen of voor zoover
toe te passen als haar goeddunkt, met 206
tegen 202 stemmen, met slechts een stem
plus de absolute meerderheid aangenomen.
Twee stemmen minder en de volstrekte
meerderheid ware niet bereikt.
Deze wet, welke naar 't voorgeven van
Prins von Bismarck strekken moet tot
herstel van den binnenlandschen vrede, is
hem een tweesnijdend wapen tegen het
Centrum en de Katholieken van Pruisen
in 't algemeen. Dit namelijk is het twee
ledig doel dat de sluwe politicus von Bis
marck met deze wet heeft, gelijk iu wel
onderrichte kringen van het Rijnland en
Westfalen wordt verzekerd. Von Bismarck
wil, nu hij volmacht heeft te handelen
naar believen, de Evangelischeu, de Lu-
therschen, welke tot nog toe ook onder
den druk van sommige der Meiwetten
lagen, daarvan geheel vrijstellen en de
scherpte der onzalige wetten alleen tegen
de Katholieken keeren. Zoo zal hij trachten
de conservatieven van het Centrum te
scheiden. »Wat behoeft gij u bij die ultra-
montanen aati te sluiten,» zal hij tegen
v. Rauchhaupt en diens partijgenooten
zeggen, gij conservatieven, hebt geen reden
van klagen, de Meiwetten deren u immers
O
niet meer: de orthodoxen hebben er niet
den minsten last meer van. Blijft gij echter
u verbinden met het Centrum, dan kan ik
u voor die stijfhoofdigheid doen boeten
en de wetteu weder in volle werking doen
treden.
Von Bismarck wil tweedens, nu hij ge
volmachtigd is de Meiwetten te laten we rken
hier en te laten rusten daar, de Katholieke
Geestelijkheid en bevolking scheiden van het
Centrum. Den baud tusscheu de Katholieke
kiesdistricten en hunne tegenwoordige af
gevaardigden wil hij slaken door verzachting
en desnoods tijdelijke intrekking der Mei-
Wetten. De Oberpresidenten of Gouverneurs
der provinciën moeten in dit opzicht zijne
handlangers wezen. Daarom ook draagt
deze wet de eigenlijke uitvoering der be-
FEU1LLETO N.
Vervolg.
«Robert van Bethune is te Chinou, en Willem
te Issoudun. Gij ziet, mijne dochter, dat de Heer
uwe familie lief heeft, daar Hij haar zulke krui
sen toezendt.
Phillipine had zich op de knieën geworpen
en hare samengevouwen handen ten hemel op
heffende, zeide zij:
Mijn God! mijn opperste Heer! ik aanbid
Uwen wil, en ik otter mij geheel aan U op, om
Uwe kastijding te ondergaan, in plaats van mijn
vader en mijne broeders. Laat mij in deze ge
vangenis leven of sterven, maar laat hen vrij zijn!
Geef mij hunne ketenen, ik zal ze in vereeniging
Uiet U dragen, Heer Jezus!
Zij kon niet eindigen; de priester sprak langen
tijd tot haar; het was niet meer noodig haar te
Vermanen, maar hij toonde haar den hemel en
de onvergankelijke kroon; hij herinnerde haar de
palingen grootendeels aan hen op. De gou
verneur in het gewest van Crefeld zegt
b. v. tegen de notabele Katholieken, de
staatkundige leiders aldaar: het is goed dat
o o
de binnenlandsche vrede hersteld worde, de
Bisschop uwer diocezeterugkeere, depastoors
en kapelaans weder ongemoeid hunne be
dieningen uitoefenen en wederom de hun
toekomende toelage uit de schatkist genie
ten, maar dan moet gij dien Reichen-
sperger niet weder kiezen; kiest een anderen,
gematigden afgevaardigde. Prins v. Bis
marck kan niet regeeren, zoolang die on
handelbare hoofdmannen van het Centrum
aldoor oppositie drijven; wilt gij met alle
geweld Reichensperger herkiezen, dan zou
Prins v. Bismarck, hoe gaarne hij ook de
Meiwetten verzacht of intrekt, de staatkunde
van het rijk niet kunnen opofferen aan
een enkel gewest en dus de Meiwetten weer
moeten toepassen.
De gouverneurs der verschillende gewes
ten zullen gelijke taal voeren in de kies
districten, waar v. Schorlemer-Alst, Wiudt-
horst, Bachem en andere woordvoerders
van het Centrum gekozen worden.
De algemeene overtuiging dat het zoo
niet langer kon, schrijft de Kölnisehe
Volkszeituncr, lag ook eenigszins opgesloten
in het ontwerp der volmachtswet. Hoe weinig
ook deze wet der willekeur, zelfs in haar
oorspronkelijke gedaante, voldeed aan de
eischen der rechtvaardigheid, toch was het
duidelijk dat gevoelens van medelijden jegens
't arme volk en van welwillendheid hadden
medegewerkt aan deze zonderlinge wets-
voordracht; door niemand ook werd de
benaming van Konings-paragraaf, aan
art. 4 gegeven, ernstig bestreden; 't was
zeker dat het verlangen om minstens een
gedeelte van het aantal verbannen Bis
schoppen terug te zien door de Kroon werd
gesteund.
Als een ijverig kampioen voor waarheid,
vrijheid en recht heeft zich op nieuw de
heer Windthorst bij de behandeling dei-
wet doen kennen. Bij de derde lezing sprak
de beroemde en waardige man. »De dagen
der beproeving zijn nog niet voorbij. Wij
zullen zelfs nog donkerder dagen hebben.
Daarom roep ik mijnen geloofs- en strjjd-
genooten toe: laat ons vast aaneengesloten
heiligen, die in boeien hadden gezucht, de hel
den de3 kruises, die vervolging en laster, den
haat hunner naastbestaanden, het verraad hun
ner dienaren luidden verdragen, en hij zeide:
Hunne kroon zal groot zijn! Gelukkig zijt,
gij, mijne dochter, de diadeem eens konings op
aarde niet gedeeld te hebben, daar God voor u
in den hemel de kroon der martelaren en der
maagden heefi weggelegd!
VII.
DE KAMPPLAATS.
Weinige dagen na dit onderhoud, deed het
schetterend geluid der trompetten de stille muren
der Louvre daveren, en trok de aandacht van
Philippine.
Raoul speelde in hare nabijheid.
Wat beteekent dat? vroeg zij; iveet gij het
mijn kind?
Ja, antwoordde het kind op doften toon, ik
weet het wel.
Wat is het dan?
Het is een touruooi, dat men beneden geeft
blijven binnen de grenzen der wet; laat
ons geen stap daarbuiten doen: dan zal
ten slotte op onzen passieven tegenstand,
op onze rechtmatige eischen, ook de meer
derheid te gronde gaan
Deze wet kon door een welwillende hand
uitgevoerd, zelfs nu nog eenige geringe
tempering verschaffen, doch de teekenen
zijn vele, dat de Katholieken in Pruisen
in plaats van brood, steenen, ja vergift
krijgen. Maar wij zijn er zeker van,
wat ook aanstaande moge zijn, de op 't
oogenblik nog duistere toekomst zal hen
steeds eensgezind en vastberaden aantreffen
en zij zullen hechter dan ooit verbonden
zijn met hunne Bisschoppen, met hunne
Geestelijkheid en met hunne staatkundige
vertegenwoordigers.
De statige eiken zullen blijven weerstaan
aan de bliksems door Jupiter von Bismarck
toegesliugerd.
En het woord van den Grooteu Meester
behoudt zijne volle waarde en beteekenis.
Toen Bnullaugh Zaterdag-avond Westminster-
hall verliet,' werd hem een gerechtelijk bevel
schrift overhandigd, waarbij hij tot betaling van
een geldboete van 500 p. st. wordt gesommeerd,
uit hooide hij een verklaring in plaats van een
eed afgelegd, zijn zetel in het Iiuis toch inge
nomen en zelfs aan een stemming deelgenomen
had. Mocht Bradlaugh voortgaan, de zittingen
van het Huis gedurende het overig gedeelte van
het seizoen bij te wonen, dan zal het totaal be
drag van de geldboeten, waartoe hij wegens over
treding van de wet nog veroordeeld kan worden,
meer dan 50,000 p. st. bedragen.
De prefect der Seine heeft aan den Parijschen
gemeenteraad medegedeeld, dat, om te voldoen
aan het verzoek van den algeineenen Raad van
het gewest, alle stukken, die van de gemeente
besturen in het departement der Seine uitgaan,
aan het hoofd zullen dragen de woorden: Vrij
heid, Gelijkheid, Broederschap).
Een ware parodie op de gebeurtenissen dezer
dagen.
De zoon van den hertog d'Audift'ret-Pasquier,
die eene betrekking heeft bij het Ministerie van
buitenlandsche zaken, heeft een brief aan den
minister gericht, waarin hij zijn ontslag vraagt.
in de groote kampplaats.
En gaat gij niet eens zien? vroeg Philip
pine verwonderd.
Neen, mevrouw! de aanleiding tot het
tournooi bevalt mij niet.
Zij lachte met moeite, toen zij het ernstig en
stroef gelaat van den knaap zag.
Mag men weten wat u hindert? Zeg het
mij, laat eens zien!
Het kind bloosde, stampte met den voet en
tranen rolden over zijne wangen, terwijl hij met
zachte stem zeide:
Indien ik groot ware, zou ik in de kamp
plaats gaan, en iic zou dien fleren Engelschman
uitdagen; ik zou hem zeggen, dat hij aan zijn
woord meineedig is geworden.
En wat heeft u die arme ridder gedaan,
mijn kind? zeide de jonkvrouw.
Ik zou hem zeggen, dat hij de lans voor
eene lage zaak velt! vervolgde het kind. U, me
vrouw! moet de prins van Gallen huwen, en niet
Isabella van Frankrijk.
Het kind had in zijne edelmoedige drift gezegd,
Ik kan niet langer eene regeering dienen, schrijft
hij, die vervolgt al wat mijne opvoeding en de
overleveringen mijner familie mij geleerd hebben
te eerbiedigen.
De wet tot scheiding van Kerk en Staat is
bij volksstemming verworpen met 9306 stemmen
tegen 4064. Er waren 17,431 kiezers inge
schreven,
Het fregat Tennessee begeeft zich naar West-
Indië, naar het heet om onderzoek te doen naar
het beschieten van Amerikaanscha schepen van
de zijde van Spaansche oorlogsschepen op de kust
van Cuba.
Het voorloopig Hoofdbestuur der St. Gregorius-
Vereeniging, de Redactie van het St. Gregorius-
blad, richt tot alle Eere Leden en werkende Leden,
tot ha) e Lezers en al degenen, die belang stellen
in de kerkelijke toonkunst, de uituoodiging om
deel te nemen aan de openbare Algemeene Ver
gadering der Vereeniging, welke in het laatst van
September a. s. te Utrecht zal worden gehouden.
Z. D. II. de Aartsbisschop van Utrecht heeft het
voornemen der Redactie welwillend goedgekeurd,
en wij durven vertrouwen, dat de meer en meer
klimmende belangstelling in de kerkmuziek zeer
velen zal aansporen, om deze Vergadering te komen
bijwonen.
Voorloopig is bepaald, dat in de Kathedrale
kerk eene plechtige H. Mis zal worden opgedragen
voor de levende en overledene leden der Vereeni
ging; daarbij zal eene Mis van een der oude
meesters, waarschijnlijk de zesstemmige Mis
Papae Marcelli, het beroemdste werk van Pales-
trina, worden gezongen. In den middag zal eene
vergadering gehouden worden, waarbij verschillende
sprekers zullen optreden met eene voordracht over
liturgische of kerkelijk-muzikale onderwerpen. In
den namiddag zullen in de Kathedrale kerk een
aantal verschillende kerkelijke zangstukken, zoo
van oude als van nieuwe meesters, worden uit
gevoerd.
Het programma en nadere bizonderheden zullen
tijdig worden bekend gemaakt. Reeds kunnen
wij melden, dat alles zóó zal worden ingericht,
dat zij die van elders komen, des avonds nog in
verschillende richtingen kunnen retournee,ren.
In Duitschland, Ierland en Amerika zijn der
gelijke bijeenkomsten geweest en zijn zij nog een
allerkrachtigst middel om de kennis der kerkelijke
toonkunst tegelijk met de belangstelling er in op
te wekken, te verspreiden en te vermeerderen
hetgeen hij wilde verzwijgen; Philippine bloosde,
vouwde de handen; en zeide:
Mijne arme Alix had het voorzegd; dal de
wil van God gezegend zij!.-.. Om de trouw
plechtigheden van Isabella en Eduard te vieren,
geeft men dit steekspel, niet waar, Raoul?
Ja, mevrouw! antwoordde Raoul weenend,
ik wilde het u niet zeggen. Ik zou al die ver
raderlijke Engelschen willen dooden!
Wees bedaard, zeide zij hem, want gij ziet
het, ik ben kalm en bid God, dat Hij hun hu
welijk zegene; ik vraag hun niets dan de vrijheid
van mijn armen vader!
Langen tijd weerklonken de trompetten; men
hoorde het gehinnik der paarden en de toejui
chingen des volks.
Philippine scheen niets te hooren, maar dien
dag bleef zij langer in de kapel dan gewoonlijk.
Bij de gebeden, die zij voor hare ouders, voor
hare dierbare Alix stortte, voegde zij voortaan
een gebed voor Isabella van Frankrijk, de toe
komstige koningin van Engeland.
Wordt vervolgd.)
AGITE MA NON AGITATE.
