N I E W E
No. 411,
Zondag 5 September 1880.
5e Jaargang.
abonnementspb ijs
't Programma Rochefort.
BUITENLAND»
SnSffrSs». If
Hij was opgetreden, de beruchte volks
menner en volksverleider, om de belangen
te bepleiten van de nog niet begenadigde
opstandelingen; het »goede werk« was im
mers nog niet voltooid; er moest nog meer
worden gedaan.
de zegels.
Wie niet sterk is moet slim zijn.
Engeland.
Duitschland.
IIHI!I,I,USUIi; COMAE
Per 3 maanden voor Haarlem 0,85
Buiteu Haarlem franco per post. 1,
Afzonderlijke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS 1-A U RE Y.
Wederom heeft Rochefort gesproken, de
advocaat van de politieke misdaad, de apostel
der anarchie.
Zijn publiek was het uitschot van
Parijs; zijn adjudanten... geamnestieerden,
die eigenlijk nog in de gevangenis behoor
den te zitten.
Omgeven door zulk een lijfstoet van ge
trouwen sprak de gevangene van Saint
Pélagie en Nieuw-Caledonië van de hoogte
der ergste en ergerlijkste gemeenheid tot
den uitgelezen kring van »lieeren« en
dames.
Een zijner geestverwanten, burger Olivier
Pain, kwam op voor de invrijheidstelling
der Arabische oproerlingen, die zuchten in
de gevangenissen van Frankrijk, Corsika
en Algerië.
Gelijk men ziet, loste deze geheele bij
eenkomst zich op in een poging tot be
vrijding van het laatste overschot van
't boeventuig, dat, in 't belang der open
bare veiligheid, was verwijderd.
Alle boosdoeners moeten worden vrijge
laten; zij maken de »ware kern* uit dei-
maatschappij.
Daarop komt de moraalder mannen
van 't gehalte van Rochefort ten slotte
neder.
De overheid draagt, volgens de prac-
tijk dier lieden, wel een zwaard, doch niet
dat der gerechtigheidhet moet door haar
worden gehanteerd niet tegen de misdadi
gers, maar tegen hun slachtoffers.
Wee hem, die 't waagt de ouderwetsche
ordentelijkheid en fatsoenlijkheid te stellen
boven de moderne boeverij.
Zulk een, hij noeme zich Keizer ot Pre
sident der Republiek, wordt onmiddellijk
in den ban der helden van de vrijheid
gedaan.
Rochefort kwam daar openlijk voor uit.
De Republiek verdiende de voorkeur niet
boven het Keizerrijk, de Communards waren
FE (J1LLETO N.
Vervolg en Slot.
Janekin zag ze als schaduwen voor het kasteel
en achter de rotsen van Benaguet verdwijnen.
komt het er op aan, tijd te winnen,
zeide hij bij zich zeiven; wanneer zij vier of vijf
uren ver zijn, zijn zij gered.
Hij opende zachtkens de deur van de kamer
der republikeinen: Komgoet zat overeind in de
houding van iemand, die luistert. Ofschoon half
beschonken, was hij er in geslaagd op zijne hoede
te zijn, en hij had gerucht gehoord.
Romgoet! fluisterde Janekin met eene zachte
stem, terwijl hij zich als een spook naast het
bed plaatste, dat deze man met zijn metgezel
deelde.
Romgoet, verwonderd, zag Janekin bij het
schijnsel der maan, die thans uit de wolken te
voorschijn trad; hij wilde Rignard roepen, toen
hij den kouden loop van een pistool op zijn voor
hoofd voelde.
er niet beter op gewordende vrijheid
die zij zochten, werd onder de Republiek
al evenmin als onder 't Keizerrijk hun deel.
Die verzekering van den lantaarn-man
teekent den toestand, waarin Frankrijk
thans verkeert, meer dan vele andere feiten
en beschouwingen.
Rochefort's programma want dat is
het verheldert de positie van Gallië als
met een electrisch licht, in welks glans
men duidelijk boven het tegenwoordig staats
gebouw van 't zwaar beproefde land de
woorden lezen kan:» ge wogen en te licht
bevonden.
Tot een juiste beoordeeling en waardeering
vau de vermetele stelling van Rochefort,
houde men wel in 't oog, dat hij door de
Republiek, welke hij vloekt, is begenadigd.
De taal der veroordeeling door den apostel
der losbandigheid tegen de Republiek uit
gesproken, is die vaneen geamnes-
tieerde.
Welk een schitterend loon wordt u, o
leden van Rogeering en Kamers, die de vrij
lating der moordenaars, brandstichters en
roovers decreteerden, door den leider van
die «ounoozele lieden* uitbetaald!
Houdt u gewaarschuwd Grévy, Gambetta,
de Freycinet en Ferry, uw dagen zijn
geteld; burger* Rochefort, uw aller vriend,
voor wien ge de deuren van Frankrijk
goedgunstiglijk hebt geopend, decreteert op
zijn beurt ook iets, doch toevallig niet uw
amnestiemaar uw veroordeeling.
Burger* Humbert voegde er nog een
liefelijkheid bij. Volgens hem zullen de
brave geamnestieerden hun vrijheid bezigen
om weder eens hun 10 Augustus 1792 te
vieren. Ge weet, edele Presidenten en Mi
nisters, wat die datum beteekeut; de toe
passing namelijk op groote schaal van de
guillotine, waarop naast een Koning en
Koningin, adel en geestelijkheid, straks ook
alle verdachte burgers en burgeressen zul
len vallen.
De slachtbijl wordt op nieuw het wapen
van deze ridders van de partij der
verwoesting, die hun woeste rooffeesten
willen vieren op de puinhoopen der maat
schappij en van den persoonlijken eigendom.
»Burgeri> Blauqui, die op den eigen
oogenblik dat «burger» Rochefort zijn
Indien gij u beweegt, fluisterde hem de
visscher in het oor, indien gij een woord zegt
of een gebaar maakt, zijt gij een man des doods.
De dronkaard, door schrik verstijfd, viel op
zijn bed neder, en verroerde zich tot des mor
gens niet meer. De eerste morgenstralen verlichtten
den voorgevel van Ploiierneck, toen Rignard wak
ker werd.
Hebt gij de wacht voor mij waargenomen,
Priehon? zeide hij geeuwende en zich de oogen
wrijvende.
Janekin oordeelde thans het oogenblik gekomen
om te vluchten. Hij liep naar de deur, snelde
naar den stal, sprong op het paard, dat hij reeds
gezadeld had, en vluchtte in het bosch.
Rignard werd door eene vreeselijke woede
aangegrepen, toen hij het kabinet en de kamers
ledig vond. Hij liet uit Locmaria eene atdeeling
gendarmerie komen, en liet gedurende
drie dagen het woud, met de verwoedheid eens
tijgers, doorsnuffelen. Maar zijne pogingen waren
vruchteloos, want de sloep van Pieter naderde
toen de reddeude haven van Plymouth, en de
auathema uitsprak over de Republiek, in
eeu ander moordhol de verheven leer der
Commune verkondigde, leverde nog een
illustratie op het programma-Rochefort.
Blanqui voer in de heftigste bewoordin
gen uit tegen de geestelijkheid en den
godsdienst.
Deze haat der Communards tegen de
religie is allernatuurlijkst, want, wel
beschouwd, is zij de eenige dam, die blijft
staan, als alle andere dijken, tegen den
stroom der revolutie opgeworpen, worden
verw oest.
De Kerk en haar dienaren zijn dan ook
door alle eeuwen heen door de maatschappij
bestormers vogelvrij verklaard. Het pro
gramma van Rochefort en de memorie
van toelichting, daarop door een Pau, een
Humbert, een Blanqui gegeven, verbaast
ons dan ook geenszins. Al die apostelen en
profeten van het Rijk der duisternis moesten
spreken gelijk zij deden; zij zijn door de
macht der zonde, die ongebreideld hen
beheerscht, zedelijk genoopt den rampzaligen
strijd tegen het hoogste, het beste, het
heiligste te voeren.
Toch moet op hun bedrijf door alle
nadenkenden ernstig worden acht gegeven,
wijl het doet zien, waartoe de mannen, die
thans het gezag in Frankrijk voeren, dat
land der edelste traditiën en aspiratiën leiden.
Burger» Desplanel (wij verzuimden nog
ook van dat gevaarlijk heerschap te ge
wagen) vatte heel het streven der Commu
nards treffend samen in deze raadgeving:
Wij maken de meerderheid uit; wij vermogen
daarom alles: wij moeten ondermijnen en
vernietigen alles wat ons tegenstaat.
Ieder Frauschman weet nu waaraan hij
zich te houden heeft.
Deze lieden, die de Republiek hebben ge
sticht, toen zij (wij bedoelen de Commu
nards in 't algemeen) in September 1870
door een straatrevolutie de Gambetta's om
hoog hieven, zullen met een cynisme dat
afgrijselijk is, dat gezag, ja elk gezag ver
nietigen, zoodra het den roof, den moord,
de brandstichting niet legitimeert.
Te vergeefs zullen nu nog pogingen
worden beproefd door een de Freycinet om
een gematigde politiek in toepassing te
brengen.
heldhaftige Janekin had het hoofdkwartier van
het Yendeesche leger bereikt.
Een boer, die de packtpenningen aan zijn land
heer moest betalen, vervolgde rustig en welgemoed
zijn weg door een eenzaam bosch, dat zijne al
gelegen hoeve ran het kasteel van den baron
scheidde. De strengheid van zijn heer kennende,
had hij ditmaal bizondere zorg gedragen, niet
te laat te komen en reeds verheugde hij er zich
over, dat hij althans voor dezen keer zeker kon zijn,
geene verwijten en scheldwoorden van den rent
meester van den baron te zullen hooren. Onver
wacht springt hem echter een roover tegemoet,
die, een pistool met dubbelen loop te voorschijn
halende, hem donderend: „Uw geld of uw leven!,,
toeroept.
De arme man overhandigt bevende zijr. buidel
doch terwijl hij nog bezig is zijne zakken te
ledigen en nadenkt over de smadelijke bejegening
die hij thans op het kasteel zal ondervinden, daar
de baron natuurlijk geen woord zal gelooven
Wij bebbeu de meerderheid zeggen de
Communards, en dus vooruit, dat wil
zeggen vooruitnaar de guil
lotine met al'e vijanden der anarchie.
Men zegt, dat de Freycinet nog vele con
gregatiën wil sparen; wij willen 't gelooven
en hopen, maar zal hij het kunnen?
Neen, als hij terugdeinst voor 't gebruik
maken van 't zwaard der overheid; ja, als
hij eindelijk wil gaan redden wat nog te
redden valt.
Als Grévy begint iu te zien (God geve
het!) dat vervolging van den godsdienst
met de vernietiging der maatschappelijke
orde gelijk staat, dan zou hij nog kunnen
beproeven krachtig en helpend op te treden,
om den geheelen ondergang van het arm
Frankrijk te voorkomen.
Maar dau ook moet hij breken allereerst
met Gambetta, die slechts gradueel van
Rochefort onderscheiden is; beiden bewegen
zich op dezelfde lijn.
Zal Grévy 't eenig medicijn durven toe
dienen? Wat ons betreft, wij gelooven het
niet. En daarom vreezen wij maar al te
zeer, dat aan de Rochefort's, de naaste
toekomst van Frankrijk behoort.
De bijl-periode zal de straf zijn van der
Fransche heulen met de ongodisterij.
Moge, door Gods genadig bestel de dan
volgende toekomst van Gallië behooren aan 't
alleen wettig gezag, dat 't volk weder om
het Kruis, als het eenige teeken des behouds,
zal doen knielen.
In Worsley-Hall bij Bolton werd Zaterdag eeu
conservatieve manifestatie gehouden, waaraan on
geveer 10,000 personen, meerendeels werklieden
uit Bolton en omstreken, deelnamen. Een reso
lutie werd aangenomen, waarin de vergadering
haar volkomen en onveranderlijk vertrouwen uit
drukt in lord Beaconsfield, sir Stafford Northcote
en de overige leden van het vroegere Kabinet,
als de vertegenwoordigers eener politiek,' die
het best in staat is 's lands welvaart te be
vorderen
Toen onlangs te Breslau werd geklaagd, dat
het Amtsgericht aldaar op het postkantoor alle
brieven opent en leeat, die geadresseerd zijn aan
van al wat hij vertelt, schiet hem plotseling een
reddende gedachte te binnen.
„Dat geld waren mijne pachtpeuningen, die
ik den landheer moest betalen," zegt hij op kla-
genden toon tot den roover, die zijr. buit gretig
in ontvangst genomen heeft- „De rentmeester
zal mij niet gelooven, als ik hem zeg dat ik
o ■ervallen ben. Bewij'3 mij althans den dienst,
een gat door mijn hoed en een in mijn jas te
schieten, dan kan ik hem overtuigen van de waarheid.
Den roover schijnt dit verzoek niet onredelijk
toe en door de goede vangst tot edelmoedigheid
bewogen, gelast hij den boer zijn hoed en daarna
zijn rokspand voor te houden om als schijf te
dienen. Nauwelijks echter weerklinkt het tweede
schot of de oolijke boer springt op den roover
toe, trekt hem op den grond, ontneemt hem zijn
geld en zijne wapens en nog roor de andere van
zijne verrassing is bekomen, heeft de boer het
hazenpad reeds gekozen en ijlt volkomen voldaan
over het welslagen van zijn list, naar het kasteel
van zijn heer, waar hij zijne thans werkelijk zuui
verdiende pachtpenningen betaalt.