NIEUWE No. 415. Zondag 10 September 1880. 5e Jaargang. 't Nationaliteits-recht. BUITENLAND. IJ® Engeland. ABONNEMENTSPRIJS Per S maanden roor Haarlemf 0,85 Buiten Haarlem franco per post1, Afzonderlijke Nummers 0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BTJREAU: St. JansstraatHaarlem. Qr-f? tij$£ AGITE MA NON AGITATE. COl'MIT. PRIJS DER ADVERTENTIËN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Uitgevers KÜPPERS LAUREY. Onze eeuw is rijk aau modewoorden zoodra een doel, waartegen veel uit onder scheiden oogpunten valt in te bren gen, moet worden verdedigd komen de mannen, die den tijdgeest huldigen, met 't een of ander schelklinkend woord voor den dag. Wij weten hoe alle politieke ongerech tigheden, in verschillende landen vau Europa jegens de minderheden bedreven, werden gerechtvaardigd met eeu beroep op de een heid nota bene) derliberaliteit. Allen te vervolgen die het wagen niet te buigen voor de afgoden van den dag, dat heeten, de bij uitstek verstandigen en en vrijzinnigen: Vrijheidlievend! Het tooverwoord: liberaal* moet alzoo dienst doen als dekmantel van de ergste en ergerlijkste maatregelen van verdrukking. Dat geschiedt op het terrein der bin- nenlaudsche politiek in vele Rijken. Ook op het terrein der internationale staatkunde heerscht de macht van eeu dier gevaarlijke tijdwoorden, namelijk de leus: eisch der nationaliteiten. De geschiedenis van deze eeuw heeft op droevige wijze doen zien, waartoe de toe passing van de leer der nationaliteiten voeren kan. Griekenland werd «bevrijd» maar de vraag is geoorloofd: heeft de bevrijding den bevrijden* veel heils gebaardNieuw- Griekenland is een jammerlijk toonbeeld van zedelijke verdorvenheid en politieke onmacht. België werd bevrijd» eigenlijk tegen het begiusel der nationaliteit in, wijl het tot twee rassen, 't Romeinsche en 't Germaan- sche, behoort, maar toch ook al met 't argument dat een nationaliteit werd ver drukt. Welnu 't verkreeg dan ook zijn vrijheid. En 't eind-resultaat? Dat thans verdrukking in dat zelfde België aan de orde van den dag wordt gesteld. Later werd Sleeswijk-Holstein bevrijd;» dat Hertogdom, beweerde von Bismarck, maakte rechtens deel uit van Germanië. Het werd bevrijd na een wanhopigeu oorlog van de bevrijden tegen den bevrijder. Vraagt nu eens aan de iSleeswijkers en FE U1LLETON. EEN SNUIFJE. Vervolg. Naarmate Barker in bizonderheden uitweidde, «cheen zijne wanhoop grooter te worden. Aan den ridder den verschrikkelijken toestand van zijne moeder en zuster schilderende, zag hij dien steeds duidelijker in; hij verontwaardigde zich over zijne onmacht om haar te helpen, be schuldigde den Hemel, en verviel meer en meer tot die verbijstering der smart, die de uitsterste ramp der ongelukkigen is. De Roquincourt begreep, dat alle troost nutteloos was, gelijk alles wat in dit oogenblik noodig kon schijnen, om de ter neder geslagene ziel op te beuren, en dat daar toe geene stralen van hoop, maar daadzaken noodig waren. De ridder was te arm, om den jongman zoo aanstonds te helpen: de behoeften van een lotgènot in de algemeene ballingschap, hadden reeds sedert verscheidene maanden zijne inkomsten verminderd; wat hij nog doen kon Holsteiners hoe vrij zij wel zijn. Italië werd bevrijd»; Napoleon IIT was de eerste bevrijder en straks hielp von Bismarck indirect ook een handje. Ziet thans eens naar dat land, waar de citroenen bloeien. Zelfs van liberale» zijde wordt toegegeven, dat 't rampzalig in het bevrijde Italië gesteld is, men geniet er minder vrijheid dan voorheen, doch men betaalt veel meer belastingen, terwijl de welvaart onrustwekkend achteruitgaat. De Donau-Vorstendommen werden «be vrijd». Rusland was niet »vrij» genoeg in zijne beweging in 't Oosten, en daarom moesten kleine staatjes aan den Donau zijn pioniers en wegberijders en wegbevrij- ders wezen. Nog werden sommige Staten van Duitsch- land bevrijd» ook de annexatie toch van Hannover, Nassau, Keurhessen en Frank fort bij Pruisen, trachtte de Bondskanse lier te verdedigen met de bewering dat de Duitsche nationaliteit niet tot haar goed recht, tot haar volle ontwikkeling zou kunnen komen, als de genoemde gedeelten van Germanië, niet bij het alles dominee- rende Pruisen werden gevoegd. Eindelijk werd Elzas-Lotharingen ook «bevrijd» van het juk van Frankrijk. Duitsch- land eischte die gewesten op, óók op grond dat de Duitsche nationaliteit dat zoo vorderde. Rusland voerde meer dan een oorlog reeds, voorgevende de redder der Slavische natio naliteit te zijn. De Krimoorlog verloor de Czaar, doch het Czareuhuis bleef hopen en wachten. Ten slotte kwam de jongste Russisch- Turksche krijg; Turkije uitgeput door in wendige verzwakkingen, aan zijn lot over gelaten, streed bijkaus zijn laatsten strijd. Toch kon het Czarenrijk den geheelen oogst niet binnenhalen, wjjl te Londen een geniaal staatsman de wacht hield. Lord Beaconsfield trad Gortschakoff moe dig tegen en de vredesvoorwaarden vau San Stephauo werden herschapen in 't ge matigder vredestractaat van Berlijn. De Keizer van Rusland legde zich zoo genaamd neder bij de vernedering van de overwinning; maar hij bleef zinnen op revanche. was te gering, om Barker uit dezen afgrond van wanhoop, tot welken hij vervallen was, op te heffen. Hij moest derhalve tot eene meer afdoen de edelmoedigheid zijne toevlucht nemen. De Roquincourt nam aanstonds zijn besluit. Nooit iets te vragen hebbende voor zich-zelven, was hij stoutmoedig genoeg het voor anderen te doen; weigering bedroefde hem, zonder hem te verne deren; hij sprak den jongman eenige bemoedigende woorden toe, beloofde hem voor hem werk zaam te zijn, en sloeg den weg in naar het hotel van den burggraaf De Roullac. Deze was door een in de zaken bedreven man geholpen, welke door eene geveinsde verkoopir.g de goederen van den burggraaf had weten te vrijwaren, tot ruimere uitgaven in staat, genie tende de burggraaf in zijne ballingschap geheel de fortuin, die zijn vader hem had nagelaten. Hij maakte er evenwel een gebruik van met eene milddadigheid, die niet veroorloofde, dat men hem benijdde. Zijne hand altijd open, geleek naar die fonteinen, weike hunne wateren voor alle reizigers laten vloeien. Nooit verwekte eene wil- 't Geluk diendeden Czaar. Lord Beacons- field moest aftredeu. Gladstone, de Rus- seuvriend, kwam in het politiek voetlicht. Dat was een kolfje naar Ruslands hand. Met Gladstone, de phraseoloog, de dwee- per met Griekenland (en dat zegt iets!) valt »te handelen. Onvermengd zal de vreugde te St. Pe tersburg wel niet blijven. De partij, die Gladstone drijft, is wel tegen Turkije, maar daarom nog niet voor Rusland. The Daily News heeft dat dezer dagen duidelijk geleerd aan ieder die nadenken kan en wil. De macht van Turkije in Europa de creteert het liberale blad is voorbjj. De zieke man* kan het niet lang meer maken. Geheel in overeenstemming met die uit spraak, begint de vraag actueel belang te krijgen: aan wien de erfenis van den even ontslapene? Aan Rusland? Volstrekt uiet. Aan Oos tenrijk ook niet. Aan wien dan? Aan de rassen zelf die 't schiereiland van den Bal kan bewonen. Het Eugelsche blad verdedigt dat pro gramma door zich op 't standpunt der nationaliteit te plaatsen. Maar weet dan de Daily Neivs niet, of wil het dat niet weten, dat die staten of staatjes, welke men reeds zag verrijzen of later nog zou doen verrijzen op de puinen van Turkije, in het wezen der dingen toch slechts werktuigen zouden zijn in de han den van Rusland, dat is thans van de Pan- slavistische partij. De beweerde «nationaliteiten* die thans werden en later nog zullen worden bevrijd, kunnen zich zeiven niet regeeren. Dit weet men wel te Moscou en te St. Petersburg, maar niettemin moet de vrijheidsbewegiug in Bulgarije, in Grieke iland zelfs, blijven geduld en begunstigd. Tegen dit misbruiken van een schoone leus komen wij op. Volgens onze opvatting moet aan Oos tenrijk de erfenis van den zieken man wor den toegewezen. Oostenrijk is bij uitnemendheid er toe voorbeschikt een macht tot wezenlijke be vrijding te zijn. lekeurige weigering de begeerte, dat iemand anders zijne fortuin bezat; zijne gewoonten even wel belemmerden dikwijls zijne goede voornemens. Verkwister en speler, bevond zich De Roullac somtijds zonder eene kroon. Het was dus van belang op het geschikte oogenblik te komen en voor dat zijne verkwistende neigingen zich als een heir van vogelen op den vergulden oogst, die hij iedere maand uit Frankrijk kreeg, had nedergezet. De Roquincourt wist het; ook ver haastte hij zijn tred, in de hoop van vóór een anderen smeekeling, misschien gelijk hij op weg, aan te komen. Bij zijne komst aan het hotel verwittigde men hem, dat de burggraaf sedert den morgen niet terug was gekeerd, en dat hij waarschijnlijk op de roulette zoude zijn. Hoewel de ridder een bizonderen afschuw van de speelhuizen had, en hij er zelf nooit in was geweest, waren de omstandigheden te dringend, om voor dien weerzin terug te deinzen. Het spel kon De Roullac gunstig zijn, dat hem dik wijls gebeurde, en in dit geval was het buiten twijfel, dat hij welwillend zijn verzoek zoude Allergelukkigst verstaat de Habsburger Monarchie er zich op, de vrijheid met het gezag en de orde te verbinden. Polen werd eenmaal gedriedeeld; in Russisch Polen en in Pruisisch Polen klaagt men; in Oosten- rijk's Polen heeft men dezer dagen nog gejuicht, 't Was bij den tocht des Keizers door Gallicië, die een ware zegetocht mocht heeten. De Habsburger Monarchie weet over meer dan een nationaliteit den stal te voeren. Zulk een macht is de aangewezene bij uit nemendheid, de draagster der christelijke idee in het Oosten te wezen. Op Konstantinopel's muren moet wel haast de Kruisvaan, als 't teeken der overwinning, worden ontrold. Heerlijk zal het oogenblik zijn waarop de zon der ge rechtigheid ook over het te zwaar beproefde Turkije zal rijzen. Zonder Oostenrijk zal de heildag niet spoedig aanlichten, ook al is de val van den Sultan zoo zeker als iets zeker kan wezen in onze eeuw, waarin alles op losse schroeven begint te staan. Maar aan Oostenrijk komt het nieuwe Rijk toe. Konstantinopel moet de hoofdstad zijn van Oostenrijk en Rusland moet voor de have Azië worden, wat Oostenrijk voor oud-Turkije wezen zal. Ook wij erkennen, tot zekere hoogte en onder bepaalde omstandigheden, het recht der natioualiteitendoch alleen als middel, niet als doel. Het doel moet zijn waarachtige vrijheid, wezenlijke be vrijding. En omdat Oostenrijk de vrijheid geeft, schenkt het meer dan een «nationaliteit iu banden;* net waarborgt aan de volken, waarover het heerscht (Gallicië verkondigt dit) de vrije ontwikkeling van 't nationaal- eigenaardige onder eerbiediging van de eischen des geloofs. De aanslagen in Ierland zijn nog altijd aan de oide van den dag. Uit New-Ross wordt gemeld, dat de politie gewaarschuwd werd, dat in de nabijheid van de woning van den heer Boyd een billet was aangeplakt van den volgenden inhoud „Weg met de Boyd's en alle landheeren. Tom Boyd en Evan Boyd, uw dagen zijn geteld." aanhooren. De Elzasser edelman besloot derhalve in de zaal te gaan, waar een gedeelte van den verban nen adel rondom de groene tafel zat. Hij bemerk te weldra den burggraaf, die druk op aan het spelen was. De gouden Frederiks vormden voor hem kleine beweegbare en klinkende bergjes, die men achtereenvolgens zag vermeerderen en ver minderen. Toen De Roullac den ridder bemerkte, gaf hij door een teeken zijne verwondering te kennen. God bewaar mij, daar is De Roquincourt, Wat mirakel voert onzen Cato toch in dit hol? Ik zocht naar u, antwoordde de ridder. Ik ben dadelijk tot uwen dienst, hernam de Roullac: ik heb nog 2 a 3000 goudstukken te verliezen, Houd er eenige over, zeide de edelman zachtjes. Hebt ge ze noodig, voer De Roullac voort; mijn hemel! lieve vriend, neem er zooveel als gij wilt? Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1880 | | pagina 1