NIEUWE No. 416. Donderdag 23 September 1880. 5e Jaargang. Een smeulend vuur. BUITENLAND. Engeland. Frankrijk. Duitschland. H8CII COMMIT. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor HaarlemI 0,85 Buiten Haarlem franco per post1, Afzonderlijke Nummers0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. JansstraatHaarlem. AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIËN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Uitgevers KÜPPERS LAUREY. Het rijk der Czaren moge naar het ui- erlijk te oordeelen in macht al de andere staten van Europa overtreffen en schrik inboezemen, de Noordsehe kolos is echter wrakker en meer vermolmd, dan men denkt Hij is allerwege doorknaagd en doorwroet door geheime genootschappen en bonden, wier bestaan minder aan het licht treedt dan in andere landen, doch die juist daar door te verderfelijker zijn. De Nihilisten, deze schrik en ellende verspreidende revo- lutionnairen, behooreu zonder twijfel tot de meest gevaarlijke en meest gevreesde partij mannen. Hun werken en streven zijn onzen lezers bekend. Reeds echter meermalen heb ben wij ons verwonderd, en zeker velen met ons, dat die gevloekte en gevreesde partij, na de serie van misdaden en gru welen die zij beiirvsuren heeft,, sinds langen tijd niets meer van zich deed liooreu, In de vorige week echter is onder dagteeke- ning van 1 September weder een exem plaar verschenen van bet nihilistisch or gaan, de Wil des Volks. Het beslaat vier bladzijden, terwijl het blad, door de keizer lijke post zelve, natuurlijk buiten haar we ten, in St. Petersburg verspreid is. Het belangrijkste daarin is de beoordeeling van de jongste ukase, waarbij het hoogste comité* afgeschaft en het Ministerie ge wijzigd werd. Reeds was het -blad ter perse gegaan, zoo leest men, daarin o. a., toen de dag bladen een nieuwe daad van gouvernemen- teele wijsheid of liever onbeschaamdheid meldden. Bij ukase van 18 Augustus heeft men het hoogste comité met ophef ter aarde besteld, nadat het zijne taak schit terend volbracht had. En toch: het oproer is niet ten onder gebracht, en de hoop dei- bestaande maatschappij is niet vervuld, maar opnieuw is gebleken boe het gou vernement liegen kan en de goedgeloovigen om den tuin leidt. Iets verder leest men het volgende: Omstreeks een half jaar is voorbij ge gaan sedert het optreden van Loris Meli koff ïoor eeti koor van dagbladvleierij als het begin eener nieuwe aera werd geprezen. Een half jaar is voorbijgegaan onder de FE UIL LU T O N. EEN SNUIFJE. Vervolg. Stil wat, viel hem een dikke Duitsche heer in dc rede. Wij moeten het geluk niet storen. Te drommel, ik dacht er niet meer aan, dat de baron Van Aremberg mijn partner is, merkte de Franschraan lachende op: maar ik sta in voor hetgeen er van af wordt genomen. Neen, neen, duwde de Duitscher hem toe, gij moet nooit geld uit htt spel nemen; dat brengt verlies aan. Laat den ridder maar eeidge oogenblikken wachten. De Iloquincourt boog zich tot teeken van toe stemming en het spel nam wederom een aanvang. Maar men zoude gezegd hebben, dat de komst van den ridder ds kans in eens veranderd had. De Roullac, die eerst won, begon slag op slag te verliezen, en in minder dan eer. kwartier uurs waren de gouden Frederiks onder de hark van voor de regeering gunstige omstandigheden. Meer dan eens heeft zij haar wensch te kennen gegeven een liberale politiek te volgen, indien zij daarin maar niet dooi den dolk en het dynamiet der revolution nai- rea verhinderd werd. Gedurende het laatste hall jaar nu is er van dolk noch dyna miet eenig spoor te ontdekken geweest, en toch laten de hervormingen nog op zich wachten. Het is tijd een eind te maken aan dezen belachelijken toestand; het is tijd dat de Russische burger leert begrijpen dat in de wereld niets gratis gegeven wordt, dat iedere bestaande macht slechts toestaat hetgeen het volk in staat is haar af te dwingenDe regeering had geenszins de bedoehug hare beloften na te komen, en zoodra dacht men niet dat de re vol u- tionuaire beweging onderdrukt was, omdat men niets meer van haar hoorde, of een geheel tegenovergestelde weg werd inge slagen. Loris Melikoff heeft het absolutis me gesystematiseerd door de verschillende autoriteiten in zich te vereenigen. De werk zaamheid der openbare en geheime politie is dezelfde gebleven. Alleen te St. Peters- burg zijn tusschen 250 en 500 politie-in- specteurs aaugesteld, zoodat in sommige wijken 3 politie-dienaars komen op iedere 4 huizen. Wij geven Loris Melikoff de eer de beginselen van het absolutisme op nog ruimer schaal te hebben toegepast, maar waar blijven bij dit alles, de vrijheid en zelfregeering van het volk?Intus- schen, wij willen afwachten wat de nieuwe commissie voor de pers doen en zeggen zal. Wij erkennen dat Loris Melikoff aan het land een goeden dienst bewezen heeft door graaf Tolstoi te ontslaan; maar het volk zal zijue rechten en zijne persoonlijke vrijheid eerst verkrijgen, als de wet haar oorsprong vindt in den wil des volks, en een waarlijk nationaal gouvernement de j bewaakster dier wet is, in één woord als de autocratie vernietigd zal zijn*. Een ander stuk in hetzelfde nummer van het revolutionnaire blad behelst meer een bizondere karakterteekeniug van Loris Melikoff, die beschreven wordt als een ge slepen Aziatisch diplomaat, die uitermate de kunst verstaat om den Czaar eu de be staande maatschappij zand in de oogen te den bankier verdwenen. Berooid stond derhalve de burggraaf, zonder eenig blijk van ontroering te toonen, op, veront schuldigde zich bij den ridder, beval dat men zijn rijtuig zoude voorbrengen, en vertrok. De Roquincourt was op de dezelfde plaats gebleven, droevig onthutst en de oogen gevestigd op het groene tapijt dat het behoud en den troost van Aloysius verzwolgen had. Int.usschen had de baron van Aremberg den voorzichtigen aftocht van den graaf niet nage volgd, en bleef hardnekkig aan het spelen met die halstarrigheid, eigen aan het ras van het noorden. Het lot scheen zijne volharding door een onverwachten terugkeei te willen beloonen. De gouden bergjes begonnen zich opnieuw voor hem te vormen, en naarmate zij grooter werden, werd de stroeve Duitscher spraakzamer. -- Ik heb u wel gezegd, dat men, als men geld van het spel neemt, ongelukkig is, zeide hij, zich naar De Roquincourt wendende, die met een bedrukt gelaat alles afkeek; het enkele plan, dat de burggraaf had, om iets van zijn geld strooien. Zoo verklaart het uitvoerend co mité der revolutionnaire partij, dat het ont dekken van mijnen eu andere moorddadige plannen langs den weg, dien de Czaar naar Livadia zou volgen, slechts verzinsels zijn van Loris Melikoff, die daardoor aan den Keizer en het publiek wilde bewijzen, hoe uitstekend zijn maatregelen zijn en hoe hij voor 't leven van den Czaar weet te waken; door de nihilistische partij was geen enkel plan beraamd, zegt het blad; zij neemt niet tweemalen tot hetzelfde middel haar toevlucht en Loris Melikoff vleie zich niet dat hij haar ten onder gebracht heeft. Zoodra zij het oogenblik gekomen acht, zal zij weder van zich doen spreken. Met Melikoff's optreden als minister is niets veranderd, zegt de schrijver. Het ge heime politie-systeem wordt met nog grooter activiteit toegepast dan vroeger: bekende schrijvers en (schismatieke) priesters, die de gevangenissen bezoeken, worden als spion nen gebruikt; iu Juni werden 64 personen verbannen, van welke 23 zonder eenigen vorm van proces, bij administratief bevel; den 14 Juli gingen 83 personen, vau welke 30 zonder eenig gerechtelijk onderzoek, uit Moskou denzelfden weg. Verder verhaalt de schrijver van een aantal mishandelingen in de gevangenis: het brandmerken van vrouwen, het slaan van mannen enz.; van zelfmoord van gevangenen, die de mishan delingen niet meer konden verdragen; van een geheime aanschrijving aan de kerke lijke autoriteiten om het diepste stilzwij gen over staatkundige arrestaties en onder zoekingen te bewaren, enz., dit alles met opgave van naam en plaats, met het ver zoek aan de correspondenten der buiten- landsche pers om al deze bizonderheden openbaar te maken, daar de Russische bla den daarvan niet mogen spreken. Is dit alles waarheid of grootspraak dei- zoo gevreesde partij? Op deze vraag die zich bij het lezen dezer mededeelingen on willekeurig op de lippen dringt, zal de ge schiedenis der naaste toekomst in Rusland het antwoord moeten geven. Rusland gebruikt, zooals van zelf spreekt, vele middelen om aan het geheime woelen der Nihilistische partij een einde te maken. Elke politieke misdadiger wordt voor een af te nemen, heeft de geheele kans tegen hem doen veranderen, Dan zal ik u ongetwijfeld vruchteloos vragen, om hetgeen hij slechts beraamde te vol brengen. Wie? ik, geld uit het spel geven! riep Van Aremberg. Strekkende tot eene goede daad, mijnheer de baron, zeide De Roquincourt; gij kunt er een uwer landgenooten door redden. Al was het mijn broeder, mijnheer, al was het mijn vader, viel de Duitscher hem in de rede, ik zou er geen Frederik van nemen. Het geld van het spel is heilig; het behoort aan het spel. Zie, de kans houdt stand, al de slagen gelukken mij nu. Eene nieuwe aanvoer van goudstukken kwam inderdaad, om zich nog bij den hoop, bij den baron geplaatst, te voegen. De ridder kon zijn spijt niet inhouden, hij vergeleek innerlijk het geluk van den burggraaf, en was verontwaardigd over de onrechtvaardigheid van het lot. Van Aremberg bemerkte zijne beweging. Mijn geluk maakt u begeerig, zeide hij me krijgsraad geroepen, (1e eigenaars van fa brieken stelt men verantwoordelijk voor hunne werklieden, wanneer deze zich met nihilistische woelingen inlaten, zij moeten zelfs de overheid van alles op de hoogte houden en toch blijft men onmachtig tegen over het werken der partijen in de duis ternis. Daarbij komt, dat de Russische gods dienst, ho« rijk ook in ceremoniën, arm is aan innig, op de daden des volks wer kend geloof. Alles gaat er in het uiter lijke op. Staatsdienst en godsdienst zijn een. Waarachtige overtuiging ontbreekt onder alle klassen. De studeerende jeugd, de hoop des vaderlands, gelooft niets meer. De regeering volgt eene Machiavellistische politiek, die alle middelen goed acht. Het leger blijft alleen over. Doch waar alleen op het leger gesteund moet worden, daar- is de ondergang niet verre af. De wereldgeschiedenis staaft ons gezegde met ontelbare feiten en zonder twijfel zal ook het thans reeds vermolmde en wrakke Czarenrijk eenmaal getuigenis geven van de waarheid van ods betoog. In de gehouden vergadering van het te Dublin zitting houdende Cor.gres der Britsche werklieden- vereenigingen werd een debat gevoerd over de patentwet. Eene motie werd aangenomen, waarbij aan een Commissie wordt opgedragen de noodige stappen te doen om aan de Regeering en het Parlementte verzoeken eenige wijzigingen in die wet te brengen. Eene nota van Havas zegt: Wij zijn in staat te verzekeren, dat de ministerieele crisis uilsluitend ontstaan is door verschil van meening in den boezem van den Ministerraad met betrekking tot de uitvoering der Maart-decreten. Over den vrede- lievenden geest van Frankrijks buitenlandsche politiek, waarin niemand ook maar denkt veran dering te brengen, werd in het debat zelfs niet gesproken. Aan de benoeming van prins von Bismarck tot Minister van Koophandel wordt de verklaring gegeven, dat hij persoonlijk den arbeid der her ziening van de Beroepswets leiden en het sluiten dien trotschen lach der zotteti wien liet geluk van dienst is. Niet voor mij, mijnheer, maar voor zoo veel ongelukkigen, die door een enkel stukje zouden getroost worden. Ach! dat is billijk, antwoordde de baron, ik vergat dat gij de H. Vincentius a Paulo der emigratie zijt. Eiparbleu! waarom beproèft gij ook insgelijks niet. Altijd, mijnheer, heb ik het spel vermeden en gevreesd. Een reden te meer; uwe kans is niet beproefd, men is voor den eersten keer altijd gelukkig, dat gaat vast. Ik heb geen vertrouwen in de gunst van het lot. Gij hebt het nooit gezocht. Dat is waar. Waarom dan gegist, eer gij het beproeft? En als ik verlies? En zoo gij wint? V Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1880 | | pagina 1