NIEUWE
No. 421.
Zondag 10 October 1880.
5e Jaargang.
Ziekelijke philantropie.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Grillen van de Telegraaf.
Duitschland.
Frankrijk.
Rusland
Oostenrij k-Hongarij e
Koloniën.
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden roor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jans#traat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiëu worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers K U P P E R S bAUEEÏ.
Schier tegenover de menschlievendheid,
dat sieraad in den mensch, staat een zekere
soort van philantropie, welke wij de zie
kelijke noemen; en ongelukkig is het, dat
men maar zoo gaarne in laatstbedoelde
richting zich beweegt. Zij wordt met het
epitheton ziekelijk omschreven, omdat zij
verkeerd geplaatst of overdreven is, en daar
door de aandacht van andere, betere en
nuttiger zaken afleidt, en zoo ontstaan
vaak voor onze oogen de wonderlijkste,
soms pijnlijkste contrasten.
Gewichtige vragen dringen zich op den
voorgrond; maatschappelijke toestanden
eischen verbetering. Het pauperisme breidt
met ontzettende snelheid de polyparmen
uit, en een der voornaamste en edelste mid
delen waarmede men het bestrijden kan,
de philantropie zij laat maar al te dik
werf zich van het hoofdmotief afleiden, om
zich in allerlei, soms grillige, variatiën op
het zoo edele thema te vermeiden.
Op zich zelve is die soort van philan
tropie onschadelijk; soms doet ze zelfs nog
eenig nut, hoe weinig dan ook. Doch de
krachten worden verkeerd aangewend en
het meest noodige, onvermijdelijke, soms
vero n ach tzaamd
Zelfs de diplomaten geven ons het voor
beeld. Groote staatslieden hebben in 't bui
tenland zooveel te beredderen en te her
vormen, dat zij blind zijn voor de levens-
quaesties in 't eigen land; juist die landen,
welke in 't Europeesch statenconcert de
eerste viool spelen, zijn nu vervuld met
schrille wanklanken, die uit eigen boezem
komen.
Dit hebben de groote mogendheden waar
lijk niet uit menschlievendheid gedaau,
veeleer uit kwalijk begrepen eigenbelang;
het vorenstaande kenschetst slechts de
veelal aangeboren zucht om bij voorkeur
zich bezig te houden met het minst noodige
of wenschelijke, ten koste van hetgeen ur
gent is.
Een der meest geliefkoosde buitensporig
heden der verkeerde philantropie, welke
we zoo vrij zijn ziekelijk te noemen is het
verstrekken van cachenez of demisaison aan
kannibalen of daarmee nagenoeg gelijk-
FEUILLETON.
(Naar het Eagelsch.)
Vervolg
Men heeft mij telegrammen voorgelegd, die
geheel onbegrijpelijk waren. Een beroemd genees
heer werd noodeloos op reis gezonden door een
telegram van den volgenden inhoud: „Kom
niet te laat." Het oorspronkelijk telegram luidde:
„Kom niet, te laat." Bij het overseinen was de
komma weggelaten, en daaruit ontstond deze ge
voelige onaangenaamheid voor den geadresseerde.
Dit voorbeeld bewijst echter ook, welke zorg
de afzenders dienden te wijden aan het stellen
van telegrammen, om elk misverstand te voorko
men. De eenvoudige omkeering van den zin in:
„te laat, kom niet" zoude in het vermelde geval
voldoende geweest zijn, om eiken twijfel over de
opvatting van den inhoud onmogelijk te maken.
.Tevens bewijst het, hoe de telegrafist, bij het
•annemen en afgeven van telegrammen, zelf aan
staanden, waaraan sommige teergevoelige
lui zich zooveel laten gelegen liggen; al
thans, zonder eenige overdrijving, het op
dringen van beschaving aan woeste volks
stammen, terwijl toch in 't eigen land nog
zooveel te doen is.
Een nog meer sprekend staaltje van negen-
tiende-eeuwsche philantropie mag ook ge
noemd worden de afschaffing van de dood
straf, dat is de absolute afschaffing daar
van, terwijl in den oorlog soms om
een nietigheid gevoerd tienduizenden
met bajonet en granaatscherven worden
afgemaakt en zoo staan wij voor het
schier afschuwelijk feit, dat den meest cy-
nisclien sluipmoordenaar, die de eene mis
daad op de andere stapelt, een monster
van wreedheid zooals de bedrijver van den
kindermoord van 23 September 11., geen
haar gekrenkt mag worden, terwijl in oor
logstijd de arme drommel, die als schild-,
wacht 's nachts, duizelend van afmatting
en ontbering, door den slaap overmaud
wordt, als een hond wordt doodgeschoten.
Zoolang de maatschappij dit laatste nog
onvermijdelijk oordeelt, zijn er gevallen,
dat men voor de zoetsappigheid, waarmee
sommige monsters gespaard worden, he
laas! meer dan eens om later nogmaals
hun slag te slaan, de schouders ophalen
moet. Want zelfs in de behandeling van den
gevangene doet de moderne philantropie
hare rechten gelden, en een feit is het, dat
de verpleging en voeding van de kerker
bevolking het is met cijfers gestaafd
in den regel beter zijn dan die van den
kazernebewoner.
Men behoeft de gevangenen niet te mis
handelen of honger te laten lijden; maar
nog minder het hun zoo te geven, dat de
recedirist zich gaarne laat oppakken, om
bij voorkeur den winter in het hem wel
bekend gastvrij oord door te brengen.
Eu het zoo hooggeroemde Roode Kruis
is het, in zeker opzicht, ook al niet een
uiting van philantropie, die verkeerd is?
Hoe zeer men de goede bedoelingen waar-
deeren moet en, is de oorlogsfakkel een
maal ontstoken, zich verheugen moet in
de leniging van veel ellende de harde en
naakte waarheid is, dat men het oorlog
voeren vergemakkelijkt, door een der groot-
de oogenschijnlijk onbeduidendste dingen niet te
veel aandacht kan wijden. Een ander geval. Een
firma te Londen telegrapheerde haren agent: "Zend
staven tien (ten) voetlengten." De letters „t" en
„e" worden in het Morse-alphabet voorgesteld
door een streep en een punt doch bij over
seining van het telegram vertoonde de ontvang
toestel in plaats van de streep een punt, waardoor
uit het woord „ten" „in" werd, en het telegram
luidde: „Zend staven in voetletigten." Indien de
afzenders minder karig met hun woordeu waren
geweest en geschreven hadden:
„Zend staven van tien (in ten) voetlengten,,,
dan zoude deze fout niet hebben kunnen voorkomen.
Op dezelfde wijze werd een telegram verminkt,
waarin de afzendei verzocht, hem aan 't station met
een huurrijtuig (hack) te wachten. De letter „h"
wordt voorgesteld door vier punten, maar in plaats
daarvan gaf de toestel er slechts drie (s) aan en
het woord „hack" werd in „sack,, (zak) veran
derd. Het gevolg was' dat de afzender van het
telegram bij zijne aankomst niet het gewenschte
rijtuig, maar een zak vond.
ste bezwaren voor den overwinnaar weg te
nemen; dat men, in plaats van dien te
bestrijden, den krijg indirect aanmoedigt
en »kanonvoer« wist te behouden, opdat
men het later nog eens kunne gebruiken.
Doch het vele goede, dat deze instelling
beoogt, en ook volvoert, doet het oog slui
ten voor het, op de keper beschouwd, ver
keerde.
Het is in zeker opzicht de verkeerde
menschlievendheid van den arts, die vrijwillig
zijne hulp biedt aan allen, die zoo gek
mochten zijn, om, veelal zonder reden,
luchthartig te gaan duelleeren.
Een zusje van de moderne philantropie
is de overdreven dierenbescherming, ont
aardende in het vertroetelen van huisdie
ren en 't scheppen van asyls voor straat
honden of hospitalen voor katten. Daar
vinden de lieve dieren een liefderijke ver
pleging, alles eerste klasse; bij hun nestjes
wordt 's nachts gewaakt, men vindt ban
ken in den tuin voor reconvalescenten
en 't zal niet lang meer duren of de vi
visectie welke men zoo mogelijk wil af
geschaft zien wordt nog eens vervangen
door experimenten op menschen ten behoeve
van dieren. Wie weet tot welke dwaashe
den de ziekelijke philantropie nog leiden
zal
In Pruisen is door den Minister von Putt-
kamer het gebruik van de nieuwe spelling der
Duitsche taal, op alle scholeu zonder onderscheid
verboden.
De Rijkskanselier zal, naar gemeld wordt, niet
deelnemen aan de Domfeesten tff Keulen.
Volgens particuliere berichten uit Weenen
heeit (1« Engelsche regeering hare voorstellen
geformuleerd ter zake van het Oosten De mogend
heden beraadslagen thans hierover. De Minister
raad zal waarschijnlijk onder voorzitterschap
van den heer Grévy deswege bijeenkomen.
Persoonlijk heeft Loris Melikoff, die de uitge
vers der voornaamste dagbladen bij zich had uit-
genoodigd, medeaeeling gedaan van zijn inzichten
en plannen, ten einde hen op de hoogte te stel-
Het is moeilijk, zich de verbazing voor te stel
len van den keldermeester, die van zijn heer den
telegrapliischen last ontving, hem onmiddellijk
ten bobs (tien vuistslagen) te zenden, daar hij er
dringend behoefte aan had. Natuurlijk was het
telegram verminkt geworden, daar die ten bobs
oorspronkelijk tin boxes (tinnen bussen) waren
geweest, Deze anekdote werd mij verteld door
een heer, die zich destijds bij den telegraafdienst
bevond, en die de moeilijkheid van dit geval had
op te lossen.
Uit dezelfde bron vernam ik de volgende:
Bij gelegenheid der vergaderingen, die eenige
jaren geleden te Bracmar geregeld plaats hadden,
telegrapheerde een graaf naar Edingburgh, dat
men hem een „cocked hat" (driesteekhoed) zoude
zenden. Van „cocked hat" werd „cooked ham"
(gekookte ham) gemaakt, die men hem ook on
middellijk toezond, tot groote ontsteltenis en ver
ontwaardiging van den grooten heer.
Een ander telegram werd ontvangen met den
volgenden inhoud.
„Gelieve mij uw varken (pig) aan het station
len omtrent hetgeen Rusland in de eerstvolgende
jaren heeft te hopen en te verwachten en in hoe
ver de dagbladen vrijheid zouden hebben, nog
verder strekkende wenschen kenbaar te maken.
De PoUtische Corr. ontving eenige inlichtingen,
van welken aard de maatregel was, dien d e
Britsche regeering aan de Mogendheden voorstelde
te nemen in antwoord op de laatste nota der
Porte. Het gold een besluit tot collectieve inbe
slagneming in de Aegeïsche zee waardoor de
Mogendheden gezamenlijk in het bezit zouden ge
raken van een onderpand voor de vervulling van
hare verbintenissen jegens Montenegro door de
Porte.
De Soerab. Cour. rekent uit dat in 1879 en
1880 bij niet minder dan 10 kleinere postkan
toren tekorten in de kas zijn gevonden, tot een
bedrag gezamenlijk van f 73,700. Het blad dringt
aan op beteie bezoldiging, die niet duurder kan zijn
dan de f 50,000 pèr jaar, die nu verlies geleden
wordt; voorts op betere inspectie. Op de Molukken,
die NB. ressorteeren onder Batavia, is in geen
zes jaar een inspecteur geweest.
IJzendijke, 7 October. Twee der drie hulp
onderwijzers aan de openbare school alhier ver
lieten Maandag 27 September plotseling deze
gemeente. De Raad heeft, door hen uit hun be
trekking te ontslaan, hun begeerte naar vrijheid
ingewilligd.
Utrecht, 7 October. Verscheidene ingezetenen
hebben bij deurwaardersexploot de stedelijke gas
fabriek gesommeerd, om volgens overeenkomst
behoorlijken aanvoer van gas te leveren.
Andel, 7 October. Alhier is een kind van
omtrent vier jaren in de nabijheid der ouderlijke
woning verdronken.
Nieuw-Buinen, 7 October. Zaterdag-avond
geraakte de stelmakersknecht B. Eggens, wellicht
door de duisternis, in het Noorder Hoofddiep,
waaruit hij eenige oogenblikken later levenloos
werd opgehaald.
Rotterdam, 7 October. Heden morgen is een
4-jarig meisje in een woning aan den Goudschen
rijweg voorover in een kuip waschwater gevallen;
toen hel ongeval ontdekt werd, was het kind
reeds overleden.
Geldrop, 7 October. Een ambtenaar der tele-
graphie, belast met de waarneming van het post
en telegraaf-kantoor alhier, heeft gisteren zijn
kantoor verlaten, zonder orde op zijne zaken te
tegemoet te zenden". Dit moest zijn „gig„ (een
wagen).
Tot redding der eer van de telegraphie moet
ik hier ten slotte opmerken, dat misdaden als
de hierboven aangehaalde niet met opzet begaan
worden, maar in de groote moeilijkheid om het
onderscheid tusschen zekere letters te erkennen,
hare verklaring vinden. Dit bewijze letter x en y
die de telegraaf onophoudelijk verwisselt.
Herhaalde malen hebben de veel geplaagde
spoorwegbeambten naar een verloren black boy
(zwarte jongen) moeten zoeken, omdat de tele
graaf, uit x een y maakte, en in plaats van black box
(zwarte koffer) de vorige woorden aangaf. De ver
haaltjes, die daarover de rondte doen, zijn zeer
talrijk. Het beste dat ik nog gehoord heb, is hei
volgende:
Eenigen tijd geleden ontving een stationschef
het telegram van eene dame, v. gens hetwelk deze
twee black boys zoude v(geten hebben; naar zij
veronderstelde in de wachtkamer, en met een rood
lint aan elkander gebonden.
{Wordt vervolgd.
