NIEUWE
No. 431.
Zondag 14 November 1880.
5e Jaargang.
Gladstone.
BUITENLAND.
Engeland.
DuitscMand.
Frankrijk.
HlilUiMHE IIIIRlïï.
ABONNEMENTSPBIJS
Per 3 maanden roor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
B U B E A TJSt. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIÊN
Van 16 regels30 Cent».
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPEKS St LAUEEY.
De eerste Minister van Engeland heeft
Weder eens tot zijn volk gesproken.
Het behaagde den heer Gladstone zulks
te doen bjj gelegenheid van 't jaarlijksch
feestmaal, dat door den Lord-Major van
Londen in Guildhall gegeven werd.
Hij liet zich uit over de groote quaes-
tiën van den dag, de Iersche en de Oos-
tersche.
Over het Iersche vraagstuk was hij zeer
sober in zijn mededeeling; maar dat weinige
beteekende zoo ontzettend veel.
De oogst is in Ierland dit jaar bizonder
voordeelig (daarop kwam de voorstelling
van den heer Gladstone neêr) doch de toe
stand laat er niettemin veel te wenscheu
over, terwijl de eerbiediging van de wetten
op den eigendom krachtige maatregelen
vereischt.
Wij vragen, kan men zich oppervlak
kiger beoordeeling van de Iersche toestan
den denken, dan de heer Gladstone gaf?
Die vrijheids-held voor Bulgaren en Sla
ven, heeft oog noch hart voor :t schier dul-
deloos lijden der Ieren.
Waarheid, niets dan de volle waarheid
is het toch, dat de Ieren worden verdrukt,
uitgezogen en uitgemergeld door enkele
groote landeigenaars, die meerendeels in
Engeland wonen en die hun goederen la
ten beheeren door maar al te dikwerf ge-
wetenlooze administrateurs.
De wetten op den eigendom, waarvan de
heer Gladstone gewaagde, zijn onrechtvaar
dig en onbillijk in hooge mate.
Nu weten wij wel, dat zelfs onrecht
vaardige wetten moeten worden geëerbie
digd, doch een mensch blijft maar een
mensch, het water ban wel eens over de
lippen komen.
Wij gelooven dat, ondanks den bevre
digenden oogst, die zeker door de Engel-
sche heeren nog wel wat bevredigender zal
zijn gemaakt dan hij reeds is, de positie
uer Ieren in menig opzicht nog zeer be
treurenswaardig moet genoemd worden.
Wanneer Gladstone, die in zulk eene
hartstochtelijke liefde ontvlamd is voor de
verdrukte Christenen onder het bestuur der
Por te, met een tiende gedeelte van de
scherpte van gezicht, waarmede hij 't Oos
ten beziet, de Iersche zaken wilde beschou
wen, dan zou hij tot het resultaat komen
dat de revolteerende Ieren beklagenswaar-
FEU1LLETON.
Paganini en zijn klomp.
Het was vroeg in den morgen van den 14 De
cember 1832 dat een postwagen voor huis No 9
in de Vendómestraat te Parijs stil hield. De con
ducteur steeg van zijn zitplaats af, schelde aan
de deur van het deftige gebouw en gaf den toe
schietenden portier Diderot, een tamelijk zwaar
kistje over, met de bijvoeging: voor mijnheer Pa
ganini.
Best! antwoordde de portier en liet de
zware deur weder in het slot vallen, nadat hij den
postbode voor het brengen van de kist de vast
gestelde fooi in den vorm van een sous (5 centi-
menstuk) had overhandigd. Daarop begaf hij zich
weder naar zijn kamertje.
Ha! een kist! riep Nicette hem daar toe,
stellig voor mij, van mijn Jozef!
Nicette was een arme bloedverwante van den
portier, die haar na den dood harer ouders had op
genomen. Zij telde thans achttien zomers en was
een eenvoudig, opgeruimd dorpskind. En Jozef,
van wien zij het kistje wachtte, was haar brui
degom.
Hij was ongeveer twee of drie jaar ouder dan
Nicette en bezat in beider geboorteplaats een
stukje tuingrond, dat hij vlijtig bebouwde, en
dige lieden zijn, worstelend tegen een over
wicht, een overmacht, waartegen zij zich
reeds eeuwen lang te vergeefs hebben
verzet.
Ierland zal in gisting en beroering blij
ven, zoolang Engeland weigert recht te
O O O
doen; zoolang de Engelsche Regeering een
agrarische wetgeving handhaaft, welke
grondbezit in enkele handen laat en daar
door den kleinen man aan de jammerlijk-
ste praktijken prijs geeft.
Wil dus Gladstone den binnenlandschen
vrede herstellen, dan haaste hij zich recht
te doen aan de Ieren. Dat zal beter uit
komst opleveren dan het uitvaardigen van
de scherpste verordeningen en het oefenen
van wapengeweld tegenover een bevolking,
welke door eeuwenlange onderdrukking tot
een uiterste is gevoerd.
'tWas een geestige inval, die voor eeni-
gen tijd een Engelsch conservatief orgaan
had, toen het als bericht mededeelde, dat
Midhat-Pacha met het bestuur der zaken
in Ierland werd belast, ten einde alsdan
de noodige hervormingen in te voeren!
Scherper kon de regeer-politiek van
Gladstone wel niet wordën afgekeurd.
In eigen huis (Ierland) laat de Premier
toe, dat geweld en afpersing blijven heer-
schen en kwellen, maar in de woning van
een ander (Turkije) wil hij de vrijheid
waarborgen en een geregelde orde van za
ken vestigen, hoewel het oubewezen is, of
inderdaad de vrijheid wel zooveel minder
der Bulgaren en Slaven eigendom is dan
van andere volken. De Ieren zouden waar
schijnlijk al zeer te vredeu wezen als zij
't niet slechter hadden dan de Slaven die
zuchtenonder het juk der Porte.
Daarenboven wordt aan nationaliteiten
in het Oosten een zelfstandigheid opge
drongen door haar niet begeerd.
De Albanen in Dulcigno willen niet we
ten van Montenegro, hoewel men beweerde
(het was op 't congres te Berlijn) dat zij
eer bij 't bergvolk dan bij Turkije be
hoorden.
Montenegro wordt zelfs door de Alba
nen gehaat; desniettemin decreteerde men,
op advies van Gladstone, Dulcigno, zal,
desnoods met kanongeweld, onder Monte
negro worden gebracht.
Een vloot toog naar Dulcigno, Europa
zou de Albanen tot eiken prijs gelukkig
maken.
Gladstone, geïnspireerd in zijne anti
dat karig in zijn onderhoud voorzag. Hij wilde
sparen en eenig vee aankoopen, zijn vervallen
huis nieuw opbouwen en dan de kleine, vroolijke
Nicette, als lief vrouwtje komen halen.
Maar daartoe zag het er voorloopig niet gunstig
uit; want van de opbrengst van een kleinen tuin,
kar. men niet veel ter zijde leggen zelfs dan
niet, als men zoo vlijtig is als Jozef. En nu kwam
er nog bij, dat de arbeid in den laatsten tijd wei
nig gedijde. Dit ontmoedigde echter het verliefde
paartje niet.
Is het van 't jaar niet dan het volgende!
dachten zij. Vroeg of laat krijgen wij het noodige
geld voor de huishouding toch wel bijeen. Daarom
moed gehouden! En dien verloren zij niet! Inte
gendeel. Bijna dagelijks schreven zij elkander.
En als Jozef een bizonder zwaren druiventros
of een kolossalen appel had, kwam met zijn brief
ook een kistje of pakje aan Nicette's adres
Het was dus vrij natuurlijk, dat Nicette dacht
aan zulk een verrassing; en zij werd des te
meer in die gedachte versterkt, daar 't Nieuwe-
jaar voor de deur stond, een tijdstip waarop het
in Frankrijk gebruikelijk is, zijn vrienden en
bekenden, even als in Nederland op St. Nicolaas,
een min of meer fraai gesneden of bewerkten
klomp aan te bieden, die steeds een geschenk be
vatten moet.
Schielijk had Nicette het kistje uit de handen
van den portier genomen en wilde het openen
Turksche politiek, door eeu aanzienlijke
dame, die hem, op grond van christelijke
overwegingen in 't belang van Rusland
tracht te winnen, was de ontwerper van
't vloot-plan; Dulcigno zou met vlaggen
worden ingenomen.
Maar de vlaggen, hoe hoog ook ten top
gekeschen, deden geen wonderbare uitwer
king; Dnlcigno gaf zich niet over. De Al
banen wezen de redders en bevrijders
onbarmhartig terug.
O O
Met beide handen greep Gladstone de
bereidverklaring van den Sultan, Dulcigno
over te geven, om Europa te doen afzien
van 't plegen van geweld.
Gladstone ging nog verder.
In Guildhall verklaarde hijdat Engeland
niet verplicht is te doen, wat Europa in
zijn geheel behoort te verrichten.
't Europeesch concert te handhaven, dat
noemde hij Eugelands roeping en doel;
maar alleen te spelendaarin scheen Glad
stone weinig behagen te scheppen.
Dat programma verschilt hemelsbreed
van de grootspraak, welke de Gladstóonsche
pers weken achtereen deed hooren.
Desnoods, zoo heette het, moet Engeland
op eigen hand ageerenRusland zou het
natuurlijk altijd aan zijne zijde zien.
Volkomen in strijd met de traditioneele
Engelsche politiek zou Engeland alzoo
Rusland de Turksche kaart in handen
spelen.
Maar er bestaat in Engeland een zeer
machtige openbare meening. Deze kwam
in verzet tegen dat heulen met Rusland.
Gladstone, hoe machtig ook, moest wijken
voor haar; 't Parlement zou hem, bij 't weder-
bijeenkomen, wel mores leeren.
Plotseling besluit daarom de Premier
niet langer eerste en eenige te willen zijn;
hij begrijpt dat, wil hij de eerste blijven,
hij niet verder bijkans de eenige (en wel de
eenige Rus) moet willen wezen.
De groote retirade is alzoo door Glad
stone gemaakt; de Engelsche politiek zal
niet langer voorgaan, maar volgen.
Aandoenlijke bescheidenheid
Wij wenschen Europa geluk met dat be
sluit van den heer Gladstone. Nieuwe con
flicten zouden van 't volharden bij de En-
gelsch-Russische alliantie het noodwendig
gevolg zijn geweest.
De Grieken weten nu waar zij zich aan
te houden hebben. Zij zullen het persoon
lijk met den Turk klaar moeten spelen-
zonder zelfs zijn goedkeuring af te wachten. Daar
bemerkte zij plotseling dat het niet aan haar ge
adresseerd was.
Och, dat is niet voor mij! riep zij te leur-
gesteld uit. Het is voor mijnheer Paganini!
Breng het dan maar dadelijk boven, ant
woordde de portier, want ik kom liefst met dien
somberen klar.t niet in aanraking!
Paganini had zich namelijk in den aanvang van
het jaar 1832, nadat hij zijn triomftocht door Eu
ropa had volbracht, uitgeput van vermoeienis in
Parijs gevestigd. Hier leefde hij van de wereld
teruggetrokken, met en voor zijn viool, wier tonen
hij, hoe daartoe ook aangezocht, in het publiek
niet meer liet weerklinken.
De koning der vioolvirtuozen had zich aan de
bewondering der wereld onttrokken en broedde
in de kamers, die hij van den portier Diderot had
gehuurd, allerlei droefgeestige gedachten uit,
alsof hij op puinhopen van teleurgestelde ver
wachtingen zat.
Die ontstemming was het gevolg van langdu
rige buitengewone opwinding en niemand kon
op zijn ijzeren trekken een glimlachje te voor
schijn roepen, behalve Nicette, die hem be
diende.
Ja, Nicette verheugde zich in de gunst van hem
die de grooten der aarde versmaadde. Haar onge
kunstelde kout, haar onschuldig onbedorven ge
moed, vroolijkfe den zwartgalligen kunstenaar
't Europeescb concert zal geen Griekscbe
compositie willen uitvoeren.
Hoewel wij nu voor de Porte volstrekt
geen sympathie koestaren, verblijden we
ons toch over het feit, dat minstens voor
't oogenblik, de staatkunde der non-inter
ventie zegevierde over de politiek der be
moeizucht, welke aan Turkije eischeu doet
stellen, die door de deurwaarders in hun
eigen gebied niet worden vervuld.
De Woensdag 11. gehouden Ministerraad
duurde bijna vier uren. De Times verneemt
dat het Kabinet beraadslaagde over de
vraag, of met het oog op de ambtelijk be-
wezene uitbreiding van de agrarische be
weging in Ierland, niet eene versterking
van de executieve macht aldaar raadzaam
was.
Bij de beraadslaging in de Kamer van
afgevaardigden over de begrooting van
1879/80 heeft de Minister van financiën
als zijne overtuiging te kennen gegeven
dat de ongunstige toestand die zich in de
laatste jaren in de financiën geopenbaard
heeft, weldra ten einde zou zijn, dat de
inkomsten weldra zouden toenemen. Uit
den staat der inkomsten nu gedurende de
de laatste zes maanden blijkt, dat er een
aanzienlijke vooruitgang plaats heeft.
Sinds eenige dagen wordt in de hoogere
administratieve kringen beweerd, dat prins
v. Bismarck zeer ontstemd is wegens verschil
lende moeilijkheden, vooral in de verdere
uitvoering zijner economische plannen.
De belasting op de speelkaarten is voor
het jaar 18811882 geschat op niet min
der dan 1,100,00 mark.
De beruchtste pétroleuse der Commune,
Louise Michel, is te Parijs aangekomen.
Het aantal burgers en burgeressen», die
haar aan het station stonden af te wachten,
werd op 3000 begroot. Rochefort en Cle-
menceau omhelsden haar toen zij onder
de kreten: »leve Louise! leve de Commune!
leve de sociale Republiek! leve het mensch-
dom!» uit den waggon gestapt was. Vrou
wen vielen haar om den hals en bestrooi
den haar met bloemen.
soms op, die thans, nadat het meisje de kamer
had verlaten, het zware kistje van alle kanten
bekeek.
Hm! hm! mompelde hij. Een kistje per ste
delijke post en ven wien kan dat komen, wat zal
daarin zijn? Hier in Parijs heb ik van niemand
iets te wachten.
Nieuwsgierig opende hij het kistje en nam er
een ruim twee voet lang pakket uit, dat in zwaar,
dik papier was gewikkeld.
Schielijk het touw doorgeknipt. Maar wat
was dat! Nog een papier, en nog een en
nog een! Elke omslag goed verzegeld en met het
opschrift: „aan den heer Paganini" voorzien.
Eindelijk had de kunstenaar zich door tien
papieren heeugewerkt, en naderde het geschenk
zelf, dat in niets anders bestond dan in een
grooten lompen houten klomp, een echte hols-
blok, zonder iets er in.
Paganini verbleekte van toorn over de belee-
diging, welke het naamlooze geschenk moest be
doelen, en wilde in het eerste oogenblik den
klomp in het haardvuur werpen, maar hij bedacht
zich, glimlachte en legde het voorwerp in zijn koffer.
Daarop nam hij zijn viool en sloot de deur,
zooals hij gewoonlijk deed, als hij mevrouw mu-
sica het hof maakte. Een uur later deed hij zijn
dagelijksche wandeling en bracht den dag als naar
gewoonte door.
(Wordt vervolgd.)