NIEUWE No. 431. Zondag 14 November 1880. 5e Jaargang. Gladstone. BUITENLAND. Engeland. DuitscMand. Frankrijk. HlilUiMHE IIIIRlïï. ABONNEMENTSPBIJS Per 3 maanden roor Haarlem0,85 Buiten Haarlem franco per post1, Afzonderlijke Nummers0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. B U B E A TJSt. Jansstraat Haarlem. AGITE MA NON AGITATE. PBIJS DEB ADVEBTENTIÊN Van 16 regels30 Cent». Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Uitgevers KÜPPEKS St LAUEEY. De eerste Minister van Engeland heeft Weder eens tot zijn volk gesproken. Het behaagde den heer Gladstone zulks te doen bjj gelegenheid van 't jaarlijksch feestmaal, dat door den Lord-Major van Londen in Guildhall gegeven werd. Hij liet zich uit over de groote quaes- tiën van den dag, de Iersche en de Oos- tersche. Over het Iersche vraagstuk was hij zeer sober in zijn mededeeling; maar dat weinige beteekende zoo ontzettend veel. De oogst is in Ierland dit jaar bizonder voordeelig (daarop kwam de voorstelling van den heer Gladstone neêr) doch de toe stand laat er niettemin veel te wenscheu over, terwijl de eerbiediging van de wetten op den eigendom krachtige maatregelen vereischt. Wij vragen, kan men zich oppervlak kiger beoordeeling van de Iersche toestan den denken, dan de heer Gladstone gaf? Die vrijheids-held voor Bulgaren en Sla ven, heeft oog noch hart voor :t schier dul- deloos lijden der Ieren. Waarheid, niets dan de volle waarheid is het toch, dat de Ieren worden verdrukt, uitgezogen en uitgemergeld door enkele groote landeigenaars, die meerendeels in Engeland wonen en die hun goederen la ten beheeren door maar al te dikwerf ge- wetenlooze administrateurs. De wetten op den eigendom, waarvan de heer Gladstone gewaagde, zijn onrechtvaar dig en onbillijk in hooge mate. Nu weten wij wel, dat zelfs onrecht vaardige wetten moeten worden geëerbie digd, doch een mensch blijft maar een mensch, het water ban wel eens over de lippen komen. Wij gelooven dat, ondanks den bevre digenden oogst, die zeker door de Engel- sche heeren nog wel wat bevredigender zal zijn gemaakt dan hij reeds is, de positie uer Ieren in menig opzicht nog zeer be treurenswaardig moet genoemd worden. Wanneer Gladstone, die in zulk eene hartstochtelijke liefde ontvlamd is voor de verdrukte Christenen onder het bestuur der Por te, met een tiende gedeelte van de scherpte van gezicht, waarmede hij 't Oos ten beziet, de Iersche zaken wilde beschou wen, dan zou hij tot het resultaat komen dat de revolteerende Ieren beklagenswaar- FEU1LLETON. Paganini en zijn klomp. Het was vroeg in den morgen van den 14 De cember 1832 dat een postwagen voor huis No 9 in de Vendómestraat te Parijs stil hield. De con ducteur steeg van zijn zitplaats af, schelde aan de deur van het deftige gebouw en gaf den toe schietenden portier Diderot, een tamelijk zwaar kistje over, met de bijvoeging: voor mijnheer Pa ganini. Best! antwoordde de portier en liet de zware deur weder in het slot vallen, nadat hij den postbode voor het brengen van de kist de vast gestelde fooi in den vorm van een sous (5 centi- menstuk) had overhandigd. Daarop begaf hij zich weder naar zijn kamertje. Ha! een kist! riep Nicette hem daar toe, stellig voor mij, van mijn Jozef! Nicette was een arme bloedverwante van den portier, die haar na den dood harer ouders had op genomen. Zij telde thans achttien zomers en was een eenvoudig, opgeruimd dorpskind. En Jozef, van wien zij het kistje wachtte, was haar brui degom. Hij was ongeveer twee of drie jaar ouder dan Nicette en bezat in beider geboorteplaats een stukje tuingrond, dat hij vlijtig bebouwde, en dige lieden zijn, worstelend tegen een over wicht, een overmacht, waartegen zij zich reeds eeuwen lang te vergeefs hebben verzet. Ierland zal in gisting en beroering blij ven, zoolang Engeland weigert recht te O O O doen; zoolang de Engelsche Regeering een agrarische wetgeving handhaaft, welke grondbezit in enkele handen laat en daar door den kleinen man aan de jammerlijk- ste praktijken prijs geeft. Wil dus Gladstone den binnenlandschen vrede herstellen, dan haaste hij zich recht te doen aan de Ieren. Dat zal beter uit komst opleveren dan het uitvaardigen van de scherpste verordeningen en het oefenen van wapengeweld tegenover een bevolking, welke door eeuwenlange onderdrukking tot een uiterste is gevoerd. 'tWas een geestige inval, die voor eeni- gen tijd een Engelsch conservatief orgaan had, toen het als bericht mededeelde, dat Midhat-Pacha met het bestuur der zaken in Ierland werd belast, ten einde alsdan de noodige hervormingen in te voeren! Scherper kon de regeer-politiek van Gladstone wel niet wordën afgekeurd. In eigen huis (Ierland) laat de Premier toe, dat geweld en afpersing blijven heer- schen en kwellen, maar in de woning van een ander (Turkije) wil hij de vrijheid waarborgen en een geregelde orde van za ken vestigen, hoewel het oubewezen is, of inderdaad de vrijheid wel zooveel minder der Bulgaren en Slaven eigendom is dan van andere volken. De Ieren zouden waar schijnlijk al zeer te vredeu wezen als zij 't niet slechter hadden dan de Slaven die zuchtenonder het juk der Porte. Daarenboven wordt aan nationaliteiten in het Oosten een zelfstandigheid opge drongen door haar niet begeerd. De Albanen in Dulcigno willen niet we ten van Montenegro, hoewel men beweerde (het was op 't congres te Berlijn) dat zij eer bij 't bergvolk dan bij Turkije be hoorden. Montenegro wordt zelfs door de Alba nen gehaat; desniettemin decreteerde men, op advies van Gladstone, Dulcigno, zal, desnoods met kanongeweld, onder Monte negro worden gebracht. Een vloot toog naar Dulcigno, Europa zou de Albanen tot eiken prijs gelukkig maken. Gladstone, geïnspireerd in zijne anti dat karig in zijn onderhoud voorzag. Hij wilde sparen en eenig vee aankoopen, zijn vervallen huis nieuw opbouwen en dan de kleine, vroolijke Nicette, als lief vrouwtje komen halen. Maar daartoe zag het er voorloopig niet gunstig uit; want van de opbrengst van een kleinen tuin, kar. men niet veel ter zijde leggen zelfs dan niet, als men zoo vlijtig is als Jozef. En nu kwam er nog bij, dat de arbeid in den laatsten tijd wei nig gedijde. Dit ontmoedigde echter het verliefde paartje niet. Is het van 't jaar niet dan het volgende! dachten zij. Vroeg of laat krijgen wij het noodige geld voor de huishouding toch wel bijeen. Daarom moed gehouden! En dien verloren zij niet! Inte gendeel. Bijna dagelijks schreven zij elkander. En als Jozef een bizonder zwaren druiventros of een kolossalen appel had, kwam met zijn brief ook een kistje of pakje aan Nicette's adres Het was dus vrij natuurlijk, dat Nicette dacht aan zulk een verrassing; en zij werd des te meer in die gedachte versterkt, daar 't Nieuwe- jaar voor de deur stond, een tijdstip waarop het in Frankrijk gebruikelijk is, zijn vrienden en bekenden, even als in Nederland op St. Nicolaas, een min of meer fraai gesneden of bewerkten klomp aan te bieden, die steeds een geschenk be vatten moet. Schielijk had Nicette het kistje uit de handen van den portier genomen en wilde het openen Turksche politiek, door eeu aanzienlijke dame, die hem, op grond van christelijke overwegingen in 't belang van Rusland tracht te winnen, was de ontwerper van 't vloot-plan; Dulcigno zou met vlaggen worden ingenomen. Maar de vlaggen, hoe hoog ook ten top gekeschen, deden geen wonderbare uitwer king; Dnlcigno gaf zich niet over. De Al banen wezen de redders en bevrijders onbarmhartig terug. O O Met beide handen greep Gladstone de bereidverklaring van den Sultan, Dulcigno over te geven, om Europa te doen afzien van 't plegen van geweld. Gladstone ging nog verder. In Guildhall verklaarde hijdat Engeland niet verplicht is te doen, wat Europa in zijn geheel behoort te verrichten. 't Europeesch concert te handhaven, dat noemde hij Eugelands roeping en doel; maar alleen te spelendaarin scheen Glad stone weinig behagen te scheppen. Dat programma verschilt hemelsbreed van de grootspraak, welke de Gladstóonsche pers weken achtereen deed hooren. Desnoods, zoo heette het, moet Engeland op eigen hand ageerenRusland zou het natuurlijk altijd aan zijne zijde zien. Volkomen in strijd met de traditioneele Engelsche politiek zou Engeland alzoo Rusland de Turksche kaart in handen spelen. Maar er bestaat in Engeland een zeer machtige openbare meening. Deze kwam in verzet tegen dat heulen met Rusland. Gladstone, hoe machtig ook, moest wijken voor haar; 't Parlement zou hem, bij 't weder- bijeenkomen, wel mores leeren. Plotseling besluit daarom de Premier niet langer eerste en eenige te willen zijn; hij begrijpt dat, wil hij de eerste blijven, hij niet verder bijkans de eenige (en wel de eenige Rus) moet willen wezen. De groote retirade is alzoo door Glad stone gemaakt; de Engelsche politiek zal niet langer voorgaan, maar volgen. Aandoenlijke bescheidenheid Wij wenschen Europa geluk met dat be sluit van den heer Gladstone. Nieuwe con flicten zouden van 't volharden bij de En- gelsch-Russische alliantie het noodwendig gevolg zijn geweest. De Grieken weten nu waar zij zich aan te houden hebben. Zij zullen het persoon lijk met den Turk klaar moeten spelen- zonder zelfs zijn goedkeuring af te wachten. Daar bemerkte zij plotseling dat het niet aan haar ge adresseerd was. Och, dat is niet voor mij! riep zij te leur- gesteld uit. Het is voor mijnheer Paganini! Breng het dan maar dadelijk boven, ant woordde de portier, want ik kom liefst met dien somberen klar.t niet in aanraking! Paganini had zich namelijk in den aanvang van het jaar 1832, nadat hij zijn triomftocht door Eu ropa had volbracht, uitgeput van vermoeienis in Parijs gevestigd. Hier leefde hij van de wereld teruggetrokken, met en voor zijn viool, wier tonen hij, hoe daartoe ook aangezocht, in het publiek niet meer liet weerklinken. De koning der vioolvirtuozen had zich aan de bewondering der wereld onttrokken en broedde in de kamers, die hij van den portier Diderot had gehuurd, allerlei droefgeestige gedachten uit, alsof hij op puinhopen van teleurgestelde ver wachtingen zat. Die ontstemming was het gevolg van langdu rige buitengewone opwinding en niemand kon op zijn ijzeren trekken een glimlachje te voor schijn roepen, behalve Nicette, die hem be diende. Ja, Nicette verheugde zich in de gunst van hem die de grooten der aarde versmaadde. Haar onge kunstelde kout, haar onschuldig onbedorven ge moed, vroolijkfe den zwartgalligen kunstenaar 't Europeescb concert zal geen Griekscbe compositie willen uitvoeren. Hoewel wij nu voor de Porte volstrekt geen sympathie koestaren, verblijden we ons toch over het feit, dat minstens voor 't oogenblik, de staatkunde der non-inter ventie zegevierde over de politiek der be moeizucht, welke aan Turkije eischeu doet stellen, die door de deurwaarders in hun eigen gebied niet worden vervuld. De Woensdag 11. gehouden Ministerraad duurde bijna vier uren. De Times verneemt dat het Kabinet beraadslaagde over de vraag, of met het oog op de ambtelijk be- wezene uitbreiding van de agrarische be weging in Ierland, niet eene versterking van de executieve macht aldaar raadzaam was. Bij de beraadslaging in de Kamer van afgevaardigden over de begrooting van 1879/80 heeft de Minister van financiën als zijne overtuiging te kennen gegeven dat de ongunstige toestand die zich in de laatste jaren in de financiën geopenbaard heeft, weldra ten einde zou zijn, dat de inkomsten weldra zouden toenemen. Uit den staat der inkomsten nu gedurende de de laatste zes maanden blijkt, dat er een aanzienlijke vooruitgang plaats heeft. Sinds eenige dagen wordt in de hoogere administratieve kringen beweerd, dat prins v. Bismarck zeer ontstemd is wegens verschil lende moeilijkheden, vooral in de verdere uitvoering zijner economische plannen. De belasting op de speelkaarten is voor het jaar 18811882 geschat op niet min der dan 1,100,00 mark. De beruchtste pétroleuse der Commune, Louise Michel, is te Parijs aangekomen. Het aantal burgers en burgeressen», die haar aan het station stonden af te wachten, werd op 3000 begroot. Rochefort en Cle- menceau omhelsden haar toen zij onder de kreten: »leve Louise! leve de Commune! leve de sociale Republiek! leve het mensch- dom!» uit den waggon gestapt was. Vrou wen vielen haar om den hals en bestrooi den haar met bloemen. soms op, die thans, nadat het meisje de kamer had verlaten, het zware kistje van alle kanten bekeek. Hm! hm! mompelde hij. Een kistje per ste delijke post en ven wien kan dat komen, wat zal daarin zijn? Hier in Parijs heb ik van niemand iets te wachten. Nieuwsgierig opende hij het kistje en nam er een ruim twee voet lang pakket uit, dat in zwaar, dik papier was gewikkeld. Schielijk het touw doorgeknipt. Maar wat was dat! Nog een papier, en nog een en nog een! Elke omslag goed verzegeld en met het opschrift: „aan den heer Paganini" voorzien. Eindelijk had de kunstenaar zich door tien papieren heeugewerkt, en naderde het geschenk zelf, dat in niets anders bestond dan in een grooten lompen houten klomp, een echte hols- blok, zonder iets er in. Paganini verbleekte van toorn over de belee- diging, welke het naamlooze geschenk moest be doelen, en wilde in het eerste oogenblik den klomp in het haardvuur werpen, maar hij bedacht zich, glimlachte en legde het voorwerp in zijn koffer. Daarop nam hij zijn viool en sloot de deur, zooals hij gewoonlijk deed, als hij mevrouw mu- sica het hof maakte. Een uur later deed hij zijn dagelijksche wandeling en bracht den dag als naar gewoonte door. (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1880 | | pagina 1