NIEUWE
No. 438.
Donderdag 9 December 1880.
5e Jaargang,
Hoop en troost.
BUITENLAND.
Het legaat van een oud krijgsman.
Engeland.
Frankrijk.
Rusland.
Turkije.
Zwitserland.
Spanj e.
Griekenland.
HAARIEMSCR! COM AIT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden Toor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels 30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS liAUKIT.
Is het niet gewaagd en vermetel in onze
sombere dagen van hoop en troost te
spreken. Ons dunkt van niet. Zeker de druk
kende, benauwende atmospheer waarin wij
sinds jaren leven, doet ons de toekomst
met huivering te gemoet zien en lokt ons
dikwijls de vraag op de lippen: waar gaan
heen? En toch kunnen wij met een
onwankelbaar vertrouwen in de zekere hoop
leven, dat de opperste Herder der Kerk
hinnen een niet al te lang tijdsbestek "op
zal staan, den vreeselijken storm en de on
heilspellende golven zal gebieden en de
rust zal herstellen in zijn heiligdom.'t Is
waar de golven verheffen zich hemelhoog
®u de storm die sinds geruimen tijd tegen
de Kerk, tegen den Staat en tegen de Maat
schappij is losgebarsten, blijft met kracht
woeden in bijna alle landen der aarde. Hier
verricht hij zijne verwoestingen dooronzalige
wetten, ginds door ruw geweld, elders door
vervolgingen. Nergens ontwaart men vreed
zame gezindheid jegens de Kerk. 't Kan
°ns trouwens niet bevreemden of verwon
deren. Heeft de wereld Mjj gehaat, zij zal
iet ook u doen,« sprak de Goddelijke
Stichter der Kerk tot zijne leerlingen. En
een ander maal: »zie ik zend u als lam
meren onder de wolven.Maar ook sprak
Hjj:
vreest niet, Ik ben bij u tot het einde
der wereld. De poorten der hel zullen haar
(de Kerk) niet overweldigen. »De Kerk leeft
onsterfelijk,zoo sprak nog onlangs de
H. Vader in zijne allocutie en dat is ook
ie grondslag van onze hoop en van onzen
troost, de bestemming namelijk, die de Al
machtige zelf aan de Kerk heeft gegeven.
Tot aan het einde der dagen, tot de laatste
der uitverkorenen in en door de Kerk zijn
heil heeft gevonden, zal de Kerk op aarde
bare hooge en verhevene Missie vervullen.
Wij willen gaarne de mogelijkheid erken
nen dat er enkele volken zijn, die het ge
loof zullen verliezen en dat het heerlijke,
alles bezielende en omstralende licht des
Christendoms in enkele landen zal worden
uitgedoofd en wellicht totaal verdwijnen.
Maar ook bij die volken, in die landen zal
zich dan (de geschiedenis constateert het op
élke bladzijde) een vreeselijk strafgericht
doen gelden. Men denke slechts aan de
Fransclie revolutie van 1793 of, om van
later tijdperk te gewagen, aan de Parijsche
commune die gansch Frankrjjk aan den
FEUILLETON.
Vervolg.
Maar, sire, antwoordde de onderkoning,
Wat kunnen wij dan doen om den maarschalk
te redden. De weg die tot hem voert, is voor ons ge
sloten.
Wij zullen hem openen, zoo als gij hem
geopend hebt; ja, gij! Kom aan, heeren! allen te
paard 1
Napoleon, door eene edelmoedige vervoering en
door een heldhaftige ingeving weggesleept, ver
liet plotseling de plaats welke hij sedert twee uren
ingenomen had, en door zijn staf gevolgd, die
helaas reeds jammerlijk gedund was, begaf hij
zich naar de bouwvallen, die nog de plaats aan
duidden waar bet dorp Orcba gestaan beeft. Het
nachtelijk duister maakte toen plaats voor het
heldere daglicht, dat nog slechts beneveld werd
door de groote sneeuwvlokken die menschen en
paarden bedekten. De keizer bleef op het gezicht
van de vuren van Kutusow staan en zich tot
den graaf van Narbonne weudende sprak hij:
Waarom rukt toch Kutusow niet aan?
Aha! nu heb ik het bewijs dat de prins
Van de Moskowa nog niet bezweken is; hij moet
aan Miloradowich de handen nog vol werk geven.
rand des afgronds heeft gebracht en wier
treurige gevolgen zich nog dagelijks doen.
gelden. Derhalve is het de plicht van elk
individu in de tegenwoordige dagen van
strijd eu droefenis, pal te staan in den kamp
en openlijk getuigenis te geven van de
heilige gevoelens die hem bezielen. Dan ook
zullen wij met recht spoedige hulp en red
ding kunnen verwachten. Onze hoop echter
is ook gegrondvest in den strijd zelf. Eene
waardelooze zaak wordt niet aangevallen.
Eene Kerk echter, waartegen de gansche
wereld in opstand komt, het ongeloof en
de dwaalleer, de trouwelooze kinderen der
Kerk zelve, de machthebbers en landsbe
stuurders, het plebs der straten, de pers
met haren aanhang en de zoogenaamde ge
leerden, en die dan niet alleen stand houdt,
maar zoodanig imponeert, dat men haar
vreest, dat men haar op huichelachtige
wijze en valschelijk beschuldigt het welzijn
der Staten in gevaar te brengen, zulk eene
Kerk moet inderdaad wel eene wereldmacht
zijn. Ja, zij is zulk eene macht; de Eeuwige,
die in den hemel woont is onze toeverlaat,
is onze beschermer en met ons innig ge
loof behalen wij de overwinning op de we
reld. Deze waarheid is zoo helder en dui
delijk dat zelfs verstandige en geleerde
andersdenkenden haar onbewimpeld, oprecht
en onverholen aannemen. Hooren wij, te
dien opzichte, het getuigenis van den be
roemden Engelschen geschiedschrijver, de
protestant Lord Macaulay: Het Pausdom
staat vast, niet als eene ruïne, niet als een
overblijfsel uit de oudheid, maar vol leven
en jeugdige kracht. De katholieke Kerk
zendt nog steeds hare Missionarissen naar
de verst verwijderde, meest onherbergzame
streken der aarde en deze eerbiedwaardige
tt O
mannen zijn met denzelfden ijver bezield,
als degenen die zich met Augustinus naai
de kust van Kent hadden ingescheept. Met
denzelfden geest, dien zij eertijds Attila
tegenstelde, trotseert zij vrij en onbeschroomd
de vijandschap der koningen onzer dagen.
Het getal harer kinderen is grooter dan te
voren, hare overwinningen in de nieuwe
wereld hebbeu het verlies in de oude meer
dan vereffend. Hare geestelijke macht strekt
zich uit van de vlakten in Missouri tot aan
kaap Hoorn, gewesten die wellicht na ver
loop eener eeuw evenveel inwoners zullen
tellen als het huidige Europa, liet aantal
leden dat deelneemt aan het katholiek ge
nootschap bedraagt zeker niet minder dan
En een straal van bemoedigende boop helderde
plotseling het bleeke en sombere wezen van den
keizer op: zijn zoo scherpe blik had den stand van
zaken in eens beoordeeld.
Neen, mijne heeren, alles is nog niet ver
loren, liet hij er op volgen. Laten wij ons spoe
dig toerusten om Kutusow aan te vallen
Wij moeten den maarschalk Ney zeiven gaan op
zoeken!
Die edele woorden, dat teeken tot een nieu
wen veldslag deed de ontmoedigde harten der
krijgslieden ontvlammen. In den toon waarop de
keizer deze woorden sprak, was een onderpand
voor de bevrijding van den prins van de Mos
kowa en eene voorspelling van den zegepraal
opgesloten. De soldaat dacht niet meer aan Wilna,
naar welke plaats zijn lijden en zijne uitputting
hem straks nog zoo vurig deden hopen, omdat hij
er eindelijk levensmiddelen en eenige dagen van
rust hoopte te vinden: „Voorwaarts! den maar
schalk Ney ter hulp gesneld!" Van dezen kreet
weergalmde in eens het gansche hoofdkwartier
van Orcha. De gekwetsten, de zieken verzochten
wapenszij wilden het kanon der Russen nogmaals
braveeren. Maar de sneeuw begon steeds dichter
te vallen; een scherpe wind joeg de vlokken den
krijgslieden in het aangezicht, wat de algemeene
duisternis dermate vermeerderde, dat de militairen
eindelijk niet meer wisten naar welken kant zij
hunne schreden wenden moesten. Men moest zich
200 millioen, terwijl alle andere christe
lijke confessies te zamen genomen het nau
welijks tot 120 millioen hebben kunnen
brengen. Nergens bespeuren wij een teeken
dat het einde harer langdurige heerschappij
nabij is. Zij heeft het begin van alle we
reldlijke regeeringen, zoo ook van alle thans
bestaande godsdienstsecten gezien en wij
zijn er geenszins van verzekerd dat zij niet
ook hun einde zal overleven. Zij was groot,
machtig en geëerd, lang voordat de Saksers
den voet zetten op den bodem van Groot-
Britannië, voordat de Franken den Rijn
waren overgetrokken, in den tijd dat de
Grieksche welsprekendheid nog in Antiochië
bloeide, toen nog afgodsbeelden in den
tempel van Mekka vereerd werden en zij
zal nog in hare oude kracht blijven be
staan, als er wellicht ergens een reiziger
van Nieuw-Zeeland komt en te midden van
een sombere woestenij op een vervallen
pilaar der Londo abridge leunt, om de ruï
nen van St. Paul in zijn schetsboek af te
teekenen.
Kapitein Boycott is plotseling naar En
geland overgestoken. Hij voelde zich ook
te Dublin niet veilig, daar niet alleen hij
zelf, maar ook de hotelhouder bij wieu hij
zijn iutrek had, er vervolgd werd met dreig
brieven. Ook kon hij zich niet op de straat
begeven zonder last te hebben van het ge
peupel.
De speelkaarteu-belasting iu Engelaud,
die 3 stuivers per pak bedraagt, leverde in
het jongste financiëele jaar aan de Britsche
schatkist eene bijdrage van f 164.220.
Klachten over deze belasting zijn nooit in
gekomen.
Mevrouw Thiers is Zondag 11. te Parijs
overleden.
Felix Pyat wil dat voortaan niet meer
van Dieu (God) maar uitsluitend van peuple
(volk) gesproken wordt, 't Spreekwoord,
zegt Figaromoet dus voortaan luiden: ce
que femme veut, peuple veut; adieu zal zijn
apeuple, hotel-Dieu, hótel-peuplemen zal
zeggen: peuple vous bénisseen spreken van
le doigt du peuple. Een bekend generaal
zal voortaa heeten Donapeuple en een be
roemd componist Boïelpeuple. Figaro weet
dus nogmaals ophouden om het einde van de
vervaarlijke sneeuwjacht en wellicht den volgenden
dag af te wachten.
Napoleon werd ongeduldig over de hinderpalen
welke de saamgezworen elementen hem op nieuw
in den weg stelden. Maar hij moest toegeven; hij
kon tegen het onmogelijke niet inworstelen en Ney
werd nogmaals aan zijne onverschrokkenheid en
aan den heldenmoed van de hand vol dapperen,
welke hij had weten te behouden, overgelaten.
De bijna uitgebiuschte vuren van de bivouacs
werden op nieuw ontstoken, de geweren ander
maal in rotten gezet, en de soldaten verdiepten
zich, zwijgende met naar den grond gevestigde blik
ken, in sombere mijmeringen. Als zij het hoofd
opbeurden, dan was bet enkel om met bet oog
de plaats te zoeken, waar de keizer zich bevond;
zagen zij hem dan werd hun vertrouwen op zijn
ster weder eenigszins opgewekt. Plotseling hoort
men den hoefslag van een paard: een Poolsche
lancier komt over de puinen van Orcba aanrijden
en kondigt Napoleon de komst van den maarschalk
Ney en van zijn hoopje volks aan.
Och! riep Napoleon op een toon van leven
dige blijdschap, ik heb twee honderd millioen in
mijne kelders van de Tuillerien liggen: gaarne zou
ik die gegeven hebben om den prins van de Mos
kowa te redden!
Zijns ondanks, koesterde hij nog eenigen twijfel;
hij durfde het verhaal van den Poolschen lan-
nog veel meer, maar vreest fastidieux.
pardon fastipeuple te worden.
Binnenkort zal, naar verzekerd wordt,
het Maart-besluit op de niet-erkende Con
gregatiën in Algerië worden toegepast.
De Agevce Russehet bericht van de te
rugroeping van de eskaders uit de Turksche
wateren bevestigend, doet opmerken, dat
daaruit niet volgt de ontbinding van het
Europeesch concert. De Agence betwijfelt,
of de Piraeus de bestemming is van het
Russisch eskader.
De Porte heeft haar gedelegeerde in de
Donau-Commissie gelast, te protesteeren
tegen de onregelmatige toelating van een
Bulgaarsch gedelegeerde in die Commissie
en verder daarin te berusten.
Het voorstel om 'te beraadslagen over
herziening of afschaffing der Bondswet op
het burgerlijk huwelijk is in den Nationa-
len Raad met 66 tegen 19 stemmen ver
worpen.
Egypte.
Het Comité voor de hervorming in het
rechtswezen is onder voorzitterschap van
Riaz-pacha bijeengekomen. Er werd beslo
ten den status quo te handhaven tot 1 Fe
bruari, tenzij de werkzaamheden vroeger
afloopen.
De Spaansche Saatscourant publiceert een
aanvraag naar 20,000 kilo zilver voor het
slaan van pasnïunt in plaats van de oude
zilveren munten, die in omloop zijn.
In de Kamer heeft de minister-president
Komoundouros gezegd, dat het programma
van het Kabinet eene actieve politiek is:
wij maken toebereidselen om de besluiten
van Europa ten uitvoer te leggen, en
trachten de medewerking van Europa te
verkrijgen. Er is geen enkele reden om er
aan te twijfelen, dat de Mogendheden ons
haar steun niet zullen verleenen, maar
niettemin moet Griekenland vastbesloten
zijn aangewezen weg gaan. De nationale
eer eischt van ons elke opoffering. De Mi
nister deed vervolgens een beroep op de
vaderlandsliefde der oppositie, en vroeg
haar medewerking zonder voorbehoud, met
cier niet zoo gaaf aannemen. Intusscben kwamen
weldra eenige officieren tot den staf van den maar
schalk behoorende, de tijding van den lancier
bevestigen. Toen wierp Napoleon zich te paard;
doch hij had nog slechts weinige stappen gedaan,
toen de trommen plotseling geroerd werden
't Was Ney zelf, die den keizer te gemoet snelde.
De maarschalk steeg onmiddellijk af; Napoleon
omhelsde hem vol verrukking, zeggende:
Welaan, waarde maarschalk, het fortuin
schijnt ons nog niet geheel te willen verlaten, daar
gij ons terug gegeven zijt.
Nadat zij eenige woorden te zamen gewisseld
hadden, begaven Napoleon en de prins van de Mos
kowa zich naar de cantonnementen van prins Eu-
genius, waar achtervolgens de troepen aankwamen
die aan Miloradowich ontsnapt waren. Toen deze
den keizer ontdekten, begroetten zij hem met luide
vreugdekreten, en hun gejuich, dat door de ge-
heele linie der Franschen herhaald werd, overtuigde
de Russische voorhoede dat Napoleon nog een
leger had.
De keizer wilde zich niet verwijderen zonder
de gewone honneurs van het hoofdkwartier aan
de onversaagde wapenmakkers van den maarschalk
bewezen te hebben. Hij sloeg met eigen oogen
de uitdeeling van de levensmiddelen gade, welke
de dapperen, hongerig als zij waren, zoo zeer be
hoefden.
Wordt vervolgd.)
