NIEUWE
No, 451.
Zondag 23 Januari 1881.
6e Jaargang.
Onze
eeuw,
BUITENLAND.
de sluipmoord.
België.
Engeland.
H .'JUL A 1 .4
HUE
miiE
MUST.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor HaarlemJ 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Hit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
B XT R E A TTSt. Jansstraat Haarlem.
AGHTE MA NON AGITATE.
PRIJS DEB, ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KPPERS LAURET.
Men komt met het volste recht op tegen
het geweld, dat de Transvaal wordt aan
gedaan.
Wij juichen die beweging ten gunste
der Hollandsche Boeren met warmte toe,
ook al gelooven wij niet, dat zij veel zal
baten. Gladstone zou toch al een zeer af
kijkend exemplaar van een radicaal moeten
zün, als hij hij zijn liberale woorden ook
liberale daden zou voegen. i
Het onrecht tegen onze stamverwanten
aan de Kaap gepleegd, heeft ook ons be-
roefd; verbaasd waren wij er evenwel niet
over. Trouwens onze verbazingsknobbol
(om woort] Tan Buiwer te bezigen)
moet in onzen tijd wel ontzettend slinken.
hetgeen men altijd onmogelijk achtte,
ziet men gebeuren; er zijn toestanden en
verhoudingen, ook op 't gebied van het
volkenrecht, geboren, welke men vroeger
onbestaanbaar zou hebben gerekend.
En al die zedelijke misdaden worden be-
reven onder het inroepen van zooge
naamde beginselen.
Welk beginsel nu eigenlijk betrokken
is bij de inlijving van de Transvaal, zal
velen niet recht duidelijk wezen, doch de
bewering luidt, dat de zekerheid van het
Engelsch gezag de annexatie eischte.
Zouden sommigen meenen dat het Groot-
Brittannië enkel te doen was om zijn
grondgebied te vergrooten, dan zouden de
hoog verlichte inlijvers daar zeker met
groote verontwaardiging tegen opkomen.
Men zal nu naar Gladstone aan onze
vredesmannen schreef eene oplossing
vinden, waarmede niemand vrede zal kun
nen hebben. De Engelsche premier voegde
aan zijn antwoord geen enkele aanduiding
toe omtrent de wijze waarop de moeilijk
heid zal worden opgelost. Hoogstwaar
schijnlijk zal die verrassende oplossing enkel
bestaan in de onderwerping der (volgens
de Engelschen) »revolteerende» Boeren.
Zijn zjj echter eenmaal tot rust gebracht,
dan zullen zij niet verder worden bemoei
lijkt. Uitgeroeid zullen de Boeren vermoe
delijk niet worden. En voor die gema
tigdheid* zullen dan de Boeren en hun
vrienden, ook in Europa, den grooten En
gelschen staatsman dankbaar moeten zijn!
Gelijk wij reeds opmerkten zijn wij alles
behalve verbaasd geweest toen de Boeren
werden ingerekend.*
FE UI L LET ON.
Vervolg.)
De dokter was zijn vriend en nochtans kon
hij de verdenking, die jegens hem in zijn hart
ontstaan was, niet geheel van zich werpen.
III.
SCHULDIG.
Nu werd eene wacht gesteld bij het lijk van
Smithfield, terwijl een der lieden zich naar de
hoeve van den ongelukkige spoedde, om zijne
familia van het gebeurde kennis te geven. In
middels onderzocht men met behulp van het
fakkellicht den grond, en ging men de ingedrukte
voetstappen nauwkeurig na.
Op deze wijte bereikten de politie-beambten
toen de zon aan de oostelijke kim reeds den
kemel begon te vergulden, eindelijk de door bloed
gekenmerkte plaats, waar de moordenaar zijn
paard bestegen had, en waar de vorm der hoeven
zoo duidelijk was ingedrukt, dat men met het
grootste gemak hun spoor volgen kon.
De hemel, die in het begin helder was, begon
te bewolken en toen de mannen de woning van
den vrederechter Mansfield in het gezicht kregen,
begon het zoo zwaar te sneeuwen, dat weldra
de grond geheel bedekt was, en de hoeftreden
De theoriën vau den dag moeten wel
zulke vruchten dragen, 't Rechtmatige is
verzwakt en 't rechtsgevoel geheel ver-
valscht.
Het kan zijn nut hebben op dien iliep-
sten grond van 't betreurde kwaad te
wijzen.
Aan de groote waarheden, welke ook het
leven der volkeren beheerschen, kan niet
genoeg worden herinnerd.
Wat ziet men niet dagelijks op elk
gebied een tal van ongerechtigheden plaats
grijpen, welke soms nog wel als zedelijke
heldenfeiten in de pers en in de zalen der
volksvertegenwoordigingen worden ver
heerlijkt. Eu dan zou men nog verwonderd
moeten zijn als er maar een Boerenvolk,
ter meerdere glorie van het groote Albion
wordt geannexeerd
Als men eens eene vergelijking maakt
tusschen den toestand van ons werelddeel,
zooals die door het Weeuer congres van
1815 werd in 't leven geroepen, en hetgeen
zich nu aan ons oog voordoet, welk een
verschil
En toch waren de besluiten genomen
op grond van historisch verkregen rechten,
van historisch gevormde toestanden.
Geeti nieuw grondgebied werd aan
eenig rijk toegekend dan als een vergoe
ding voor terrein, dat men het ontnam.
Zoo scheen alles op hechten grondslag
gebouwd; de restauratie heette al de on
rechtvaardigheden van de revolutie te heb
ben goed gemaakt.
Maar spoedig zou de revolutie-geest we
der ontvonken, het historisch recht zou
met voeten worden getreden.
Meermalen hebben wij op de resultaten
van het modern volkenrecht gewezen. Wij
zullen dat alles thans niet op nieuw in 't
licht stellen.
Genoeg zij het te constateeren, dat de
gedaante van ons werelddeel schier geheel
veranderd is.
Napoleon IIICavour en von Bismarck
hebben er duchtig op ingehakt of helpen
inhakken, met de bekende uitkomst dat
menig land zijn zelfstandigheid moest op
offeren op het altaar der nationali
teiten.
De zaak is nog niet ten einde. Men lette
slechts op de woelingen der socialistische
drijvers in Italië die voortdurend agiteeren
om Oostenrijk zijn laatste Italiaansche land
streken te ontnemen.
voor hunne vorschende blikken niet meer zicht
baar waren.
Wij mogen van geluk spreken, dat wij nog
tijdig genoeg het spoor van den moordenaar
volgden, zeide zij tot elkander; want thans nog
bij het lijk staande hadden wij niet geweten,
welke richting te nemen, om den booswicht op te
sporen.
De beide vrienden wisselden geen woord; ge
heel ter neder geslagen en in zich zeiven gekeerd
reden zij zwijgend voort; de samenloop der
omstandigheden, die op het ander» zoo eerlijk
karakter van dokter Middleton zulk eene zware
verdenking wierp, maakte hen uog des te meer
verlegen, daar hij hun beider vriend was, en zij
in den kring zijner familie zoo menig aangenaam
uur hadden doorgebracht.
Ondanks de opgevatte verdenking hoopten zij
echter in de woning van Mansfield het spoor
van den waren moordenaar te ontdekken, want tot
volvoering van zulk eene zware misdaad achtten
zij den dokter niet in staat.
Toen de gerechtsdienaars cn de beide vrienden
aan het huis van den vrederechter afstegen en de
kamer binnen traden, werd juist het ontbijt op
gezet en de gastvrije Mansfield noodigde de bij
hem binnentredenden uit, het met hem te
willen deelen. Men plaatste zich gezamenlijk aan
den disch; Preston en Volheim echter vergenoeg
den zich, onder het rooken van eene sigaar,
't Is inderdaad wel een prettig voor
uitzicht voor de Oostenrijkscke Italiauen
om onder het heerlijk bestuur van het
huis van Savoie te komen, waut wezenlijk
het ziet er in Italië allerliefst uit.
De vrijgeworden Italianen moeten ont
zettend veel betalen, veel meer dan de
Oosteurijkers, en voor die hooge heffingen
genieten zij het onschatbaar voorrecht van
door bloedroode zoogenaamde staatslieden
te worden geregeerd en een minimum van
veiligheid, ook op reis door Italië's heer
lijke dreven, te bezitten.
Dat één Italië is werkelijk een bron van
aardsche gelukzaligheid voor die goede
Italianen.
Nu is, wij releveerden't reeds, Garibaldi
bezig dat geluk ook aan die ongelukkige
Italianen te bezorgen, die thans nog» zuchten»
onder het werkelijk vrijzinnig bestuur van
den Keizer van Oostenrijk.
Hoewel Oostenrijks berooving, als ge
volg van de woelingen der socialistische
annexatie-vrienden, nog wel niet spoedig
een feit zal zijn, zoo gelooven wij toch,
dat die schanddaad eenmaal zal worden
volvoerd.
Van onze eeuw kan worden gezegd, dat
zij wordt beheerscht door de macht der
duisternis.
Niet enkel op internationaal gebied
domineert de revolutie en de ongodisterij.
Werwaarts wij de oogen wenden, overal
ontmoeten wij den godsdienst vervolgd, de
vrijheid gekneveld, het recht miskend.
De booze hartstochten der menschen
voeren schier onbeperkt den boventoon.
Wel staat het Kruis als het teeken des
tijdelijken en eeuwigen behouds, hoog bo
ven de strijdende en lijdende volken, maar
der meesteu oog en hart blijven er van
afgewend.
Eu toch moet het tot inwendige levens
vernieuwing van den enkele komen, zal
onze eeuw, aan haar avond, nog beterschap
voor allen zien opdagen.
De godsdienst moat weder als de hoogste
zedelijke macht worden erkend en gehul
digd. Voor haren invloed moeten de harten
vau de kinderen dezer eeuw opnieuw ge
opend worden.
Zal het daartoe nog eens komen?
Wie zou dat kunnen betwijfelen, die
weet hoe de almachtige Verlosser leeft en
regeert, en hoe hij met zijn Kerk zal wezan
tot aan 't eind der dagen.
met een kop koffie, want de argwaan omtrent
hun vriend bad hun allen eetlust benomen.
Om eindelijk ter zake te komen vroeg de
constabel, of er gistereu avond zich niemand bij
Mansfield had aangemeld.
Onbeschroomd antwoordde de vrede
rechter: ja, dokter Middleton; deze gaat hier
nimmer voorbij zonder ons te bezoekenhij weet,
dat wij hem gaarne zienhet is waarlijk een
voortreffelijk mensch die dokter.
Terwijl Mansfield du» sprak, zagen de mannen
hem opmerkzaam aan, en zeer bedaard vroeg de
constabel verder, of hij niets buitengewoons aan
hem bespeurd had.
Buitengewoons?..., neen, hernam de rech
ter nadenkend.
Mijnheer Mansfield, zeide nu de constabel,
wees zoo goed om nauwkeurig te antwoorden op
de vragen, die ik verplicht ben u te doen,
want de geringste zaken, die men anders als
nietsbeduidend zoude achten, zijn dikwijls in
staat de grootste ophelderingen te gevengij weet
zulks als rechter, bij eigen ondervinding; ik her
haal dus mijne vraag: hebt gij niets buitenge
woons aan den dokter bespeurd, of eenige veran
dering bij hem ontdekt?
Mansfield plooide het voorhoofd en zeide ein
delijk: de dokter scheen wel wat onrustig te zijn;
hij verhaalde mij, dat zijne vrouw ongesteld en
door koortsen was aangetast; ook had hij niet
Geen ontijdige zorg; de macht der eeu
wige waarheid zal ook in onze eeuw ster
ker blijken dan de voorbijgaande dwalingen,
hoeveel ellende en jammer zij ook te weeg
kunnen brengen.
Aan ons verblijve de heilige roeping
juist in deze goddelooze eeuw te getuigen,
steeds luider, steeds inniger, steeds getrou
wer, voor de groote beginselen, waarop
Kerk en Christendom zijn gebouwd.
Tegen de booze macht dezer eeuw ver
trouwen we dan verder op de Almacht van
den onveranderlijken God.
Het Hof te Kortrijk heeft vonnis ge
wezen in de zaak van Heule. Zeven per
sonen, onder wie de eerw. vicaris, lijn vrijge
sproken, twee zijn veroordeeld tot 8 dagen
gevangenisstraf en 26 fr. boete, en een tot
15 dagen gevangenisstraf en 50 fr. Het
vonnis overweegt o. a. dat de eerw. pastoor in
't genot was van het gebouw, dat de com
missaris geen recht had zich er met ge
weld in te dringen, dat de gendarmes dus
niet in de uitoefening hunner fnnctiën wa
ren en het dus geen misdrijf was zich te
gen hen te verzetten. Op die gronden zijn
de eerste zeven vrijgesproken. Twee der
veroordeelden hebben hun veroordeeling te
danken aan het uiten van beleedigingen
tegen de gendarmes, en de derde, Charles
Lagae, aan het uiten van beleedigingen te
gen de rechterlijke ambtenaren, bij hun
eerste komst te Heule.
Het Lagerhuis verwierp het amendement
van Lawson met 274 tegen 36 stemmen.
O'Kelly stelde daarop een nieuw amende
ment voor, om de grondwettige rechten
voor Ierland te waarborgen.
Cavendish verklaarde, dat het aan geen
twijfel onderhevig is, of de jongste brand
in het tolgebouw te Londen is het werk
van brandstichters.
Te Listowel zijn 43, te Waterville
16 mannen der Land-League wegens oproer
in staat van beschuldiging gesteld.
In eene te Londen gehouden verga
dering, onder voorzitterschap van kapitein
Verney, is besloten eene vereeniging te vor
men ten gunste der onaf hankelykheid van
den minsten eetlust. Of dit nu door liet slechte
weder of door de ziekte van zijne vrouw veroor
zaakt werd, weet ik niet; ook kan hem de kou
de te sterk hebben aangedaan. Ook was hem,
zeide hij, de neus aan het bloeden geraakt, waar
van de sporen op zijn flanellen rok nog duidelijk
zichtbaar waren. Nog voor de dag aanbrak, zadelde
hij zelf zijn paard, en vertrok, zonder dat ik
hem meer gezien heb. Ziet daar, nu weet gij al
les, wat mij bekend is.
En dit is, dunkt mij, genoeg van belang,
hernam de constabel, zijn manschappen vragend
aanziende.
Hebt gij met uwe vragen geëindigd?
vroeg thans de grijze Mansfield. Daar de consta
bel dit met ja beantwoordde, ging de vrederechter
voort: maak mij dan met de oorzaak vafUuw
zoo vroegtijdig bezoek bekend, want uit uw ge
drag te besluiten moet er iets zeer gewichtigs
zijn voorgevallen.
Zoo kort mogelijk verhaalde nu Preston het
geheele voorval, van het tijdstip af dat zij
den verslagen Smithfield vonden, tot op het
oogenblik, dat zij het spoor van den moordenaar
waren bijster geraaktverder beweerde hij, dat,
ofschoon al de omstandigheden tegen den dokter
getuigden, hij moeielijk aan zijne schuld geloo
ven kon.
{Wordt vervolgd.)