N I E U w E
No. 455.
Zondag 6 Februari 1881.
6e Jaargang.
Geen twee maten.
BUITENLAND.
eem"ki
feuilleton.
de SLUIPMOORD.
Engeland.
Duitschland.
11UIIIXIISII!E COlRilT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor HaarlemJ 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
Wr 'A i. r~ f- 1
ÜS®$EEBiÏ!r>» tf
aiasgiiii/P'
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
In onze vorige beschouwing, aan de jongste
gebeurtenissen op parlementair terrein in
uitschland gewijd, lieten wij nog een punt
rusten, waarop wij thans de aandacht willen
vestigen.
Wij bedoelen de houding der Israëlitische
ibeiale pers en van de Parlementsleden,
welke door haar steeds worden in bescher
ming genomen, met betrekking tot 't voor
stel-Windthorst, om de hardheid der Mei-
wetten eenigzius te verzachten.
Het standpunt, dat door de radicaal-Joodschc
organen en haar vrienden en woordvoerders
tegenover de klachten der Katholieken wordt
ingeuomen, verdient daarom in 't bizonder
de aandacht, omdat het een belangrijke bij
drage levert tot kenschetsing van het ware
karakter en de onderlinge verhouding der
partijen.
De liberalen (op zeer enkele en loffelijke
uitzonderingen na, waaraan men hulde moet
brengen, doch die niets afdoen ter beoor
deeling van het gedrag der partijen) buiten
de Kamer schreven en de liberalen in de
Kamer spraken en stemden tegen 't voor
stel van het Centrum.
Nu hebben ook de leden der rechterzijde
het voorstel helpen verwerpen, (wij wraak
ten hun houding in ons vorig artikel) doch
zjj stelden minstens nog een motie voor,
waarin de billijkheid der grieven van de
Katholieken werd erkend. Dat was wel
bitter weinig, maar het was toch iets. Bo
vendien werden van den kant der rechter
zijde woorden vatl verzoening gesproken,
waarvoor de sprekers van 't Centrum zich
zeer erkentelijk toonden.
De Joodsch-radicale richting was en bleef
onverdraagzaam in de hoogste mate, zij
wilde van geen wijken of toegeven hoege
naamd hooren.
Hie hardnekkigheid, dat volharden bij de
politiek der verdrukking is daarom vooral
zoo merkwaardig, omdat zij zoo sterk con
trasteert met hetgeen weinige weken in
datzelfde Pruisische Huis van Afgevaar
digden voorviel.
Toen was er sprake van de zoogenaamde
anti-Semitische beweging.
Men weet wat daaronder verstaan wordt,
doch wij zullen, tot recht van verstand'
van onze redeneering, het kortelijk her
inneren.
Iii de laatste jaren viel de aandacht (in
Vervolg.)
De gedachte onschuldig veroordeeld en gericht
e worden, had iets troostrijks voor hem, doch
cm» W8S ll6m het <ienkb<!el,1> zijn geheel
erzorgde kinderen, een ziekelijke vrouw en
11 gryze moeder in de booze wereld achter te
aten. Om der kinderen wil had hij gaarne wil
ei bhjven leven, want hunne harten, waarin hij
had V Van ^odsvrgoht reeds vroeg gestrooid
het' Kn<ien' Z0Efler °pzicUt Zijnde' 200 hcht voor
bedrukte "'"P
hemelwaarts en I w" Wf zijn 00gen
ding, indien zu!ks ml 7™
lingen overeenstemde J W1JZe bedoe_
Daar werd op eens ,i.
i I, e zware ijzeren deur ont
grendeld, en bij het rif
Men ged.ente, T"
«ijn kerke, binnen. m""eU S™'"*1'1.
Middleton stond op, en viel in hetzdfde
oogenbhk, met den uitroep: PrestonVolheim
ue armen zijner vrienden.
Toen de eerste aandoening voorbij was, vroeg
i Het een weemoedigen glimlach, of zij gei;0!
Pruisen en Duitschland) zeer bizonder op
t verschijnsel, hoe op menig gebied, van
handel, nijverheid, pers, enz. het Joodsch
element zich ontzettend op den voorgrond
drong, met het gevolg, dat het Christelijk
element op den achtergrond geraakte.
Door de macht van 't geld beheerschen
de Semiten de beurs, terwijl zij, gesteund
door de ongeloovige Christenen, die ook in
de politiek meest zeer liberale denkbeelden
zijn toegedaan, een ontzettenden invloed
erlangden in de Parlementen.
Wij zullen wel niet uitdrukkelijk behoe
ven aan te tooneu, hoe de Vrijmetselaars,
(men zou ze meer eigenaardig de vrij-af-
biekers kunnen noemen) de natuurlijke
boudgeuooten van de vereenigde Joodsch-
onchristelijke richting zich tooneu. Als er
iets tegen het geloof in den Gekruisten
God valt te doen, dan zijn de Loges, 't
spreekt van zelf, er altijd bij.
Dat verjoodschen van de maatschappij
maakte de ongerustheid van velen gaande.
Hoewel de eindelijke zegepraal van het Kruis
verzekerd is, zoo kan het Rijk der duister
nis toch aan de lijdende en strijdende Kerk
veel kwaads berokkenen, waartegen door
de geloovigen dient te wordeu gewaakt.
Wij moeten doen wat wij vermogen, dan
kunnen wij vrijmoedig de ontwikkeling der
gebeurtenissen afwachten.
Niet enkel echter de geloovigen begon
nen ernstig acht te geveu op 't veld winnen
van de Semiten en hun overwicht.
Er waren ook nadenkende vrijzinnigen,
(bv. prof. Treitschke) die met eenige be
duchtheid zich afvroegenmoet er niet
iets gedaan worden om het gevaar, dat de
Christelijk-Germaansche beschaving van de
zijde van Israël bedreigt, af te wenden?
/oo werd van meer dan een zijde de
quaestie aan de orde gesteld.
Zeer onstuimige meetings werden gehou-
deu. Zekere dominé Stocker stond aan
t hoofd der beweging, 't Ligt niet op
onzen weg de middelen, of liever de woor
den (want verder kwam 't nog niet) tot
agitatie nier aan een kritiek te onderwer
pen. Genoeg zij 't te constateeren, dat er
nog niets meer gedaan werd dan gerede
neerd, overwogen, welk medicijn tegen 't ge
constateerd ziekteverschijnsel redding zou
bieden.
Toevallig kregen een paar heeren in een
omnibus of tramwagen dispuut met een paar
andere heeren, waarbij het nog al onstuimig
men waren, ora hem voor deze wereld vaarwel
te zeggen.
Neen, Middletonzeide Volheim, wij zijn
gekomen om u te redden, om u uwe vrijheid
weder te geven.
Nu kleurde een onuitsprekelijke vreugde de
bleeke wangen van den ter dood veroordeelde,
en met den kreetGod, hoe goed zijt Gijviel
hij andermaal op de kniëen.
Nu brachten zijn vrienden den vinger aan de
lippen, en geboden hem zacht te spreken, en
elk gerucht te vermijden.
Andermaal stond Middleton op, zag zijn
vrienden met bevreemding aan, en nu eerst hun
ne vermomming gewaar wordende, zeide hij op
een droevigen toon ik heb mij niet bedrogen De
moordenaar werd niet ontdekt, en gij wilt mij
heimelijk uit den kerker voeren; spreekt, is het
niet zoo?
Ja, het is zoo, doch spoedig, Middleton,
fluisterde Volheimhet oegenblik is kostbaar, en
het is hier de plaats niet, om verklaringen te
geven.
Nu wierp Preston den dokter een mantel om,
drukte hem een breedgeranden hoed op het hoofd,
vatte hem bij de hand en voerde hem naar de deur.
Met eenig geweld trok de dokter zijne hand
terug, lag hoed en mantel af en zeidehet smart
mij, dat gij u mijnentwege verontrust hebt; dan,
als een misdadiger ontvlucht ik niet! Wanneer
toeging, doch 't geheele standje was uitge
lekt door 't feit, dat twee voorstanders
der anti-Semitische agitatie hardop over
die zaak hadden zitten praten, 't geen
twee Israëlieten geweldig had gehinderd.
Terstond werd in de gansche Joodsch-
liberale pers alarm geslagen. Moord en
brand werd er geschreeuwd, 't Was alsof
O
minstens 1000 Joden waren gestraft met
den koorde.
Een interpellatie werd aangekondigd,
waartoe als aanleiding werd genomen de
omstandigheid, dat de anti-Semiten, ge
bruik makend van hun grondwettig recht,
bij adres aan den Rijkskanselier op de be
denkelijke zijde van de veeljarige Semitische
beweging (waartegen de pas ontstane auti-
Semitische de reactie is) wordt gewezen en
eenige maatregelen van redres werden op
gesomd.
Bij gelegenheid van het debat over die
interpellatie wees Dr. Windthorst en anderen
op het feit, hoe diezelfde Joden en liberalen
die nu moord en brand schreeuwden over
de vervolging met ivoorden en phrasen van
de Joden, dapper hadden meê geholpen
aan 't vervolgen met daden en wetten van
de Roomsch-Katholieken.
Daarom meenen wij nog eens dit anti-
Semitisch gezichtspunt uit de discussie
over het jongste verworpen voorstel-Windt-
horst te moeten releveereu.
De tegenstelling tusschen de houding
der Joodsch-liberale richting bij 't Semiten-
debat en de beraadslaging over de ver-
O O
drukking der Katholieken is zeer leerzaam.
De Joden mogen niet met het uiterste
gedeelte van een nagel worden aangeraakt,
of heel de liberale bent loopt te wapen
maar de Katholieken die zijn vogelvrij,
tegen hen mag alles worden ondernomen.
Daartegen nu moet elk Christenhart,
ook van de gemoedelijke Hervormdgezinden,
opkomen. Zulk een meten met twee maten
veroordeelt een zoogenaamde Staatkunde
(een deftig woord voor een zeer gemeene
zaak) welke zich aan die taktiek schuldig
maakt.
Als partij, sprak en stemde de gansche
Joodsch-liberale richting tegen 't voorstel-
Windthorst en tegen 't voorstel der rech
terzijde, waarvan minstens tien beleden
dat er geestelijke nood in tal van Roomsch-
Katholieke Gemeenten bestaat.
Men weet dus, wat men aan die Semi
ten en hun ongeloovige medestanders heeft.
het niet in het plan van God ligt, mij te red
den, zoo zal ik den dood eens onschuldigeu met
gelatenheid te gemoet gaan. Ik bid u, mijne
dierbare betrekkingen te troosten eu hun lot,
na mijn verscheiden, ter harte te nemen.
Verbaasd zagen de beide vrienden elkander
aan, en Volheim, die van meening was, dat Mid
dleton de gevangenis niet wilde verlaten, ten einde
zich bij net mislukken der vlucht niet aan nog
grootere onaangenaamheden bloot te stellen, zei
de tot hem, dat alle moeielijkheden uit den weg
geruimd waren, dewijl met zelfs den gevangen
bewaarder in zijn belang had weten over te halen.
De goede man, zeide Volheim, wiens vrouw
en kinderen gij, om zoo te zeggen, van den
rand des grafs gered, en aan hem hebt terugge
ven, gaf, door erkentelijkheid gedrongen, aan ons
verlangen gehoor. Zoodra gij de gevangenis ach
ter den rug hebt, zal hij de ijzeren tralie, die
zich voor het venster bevindt, afvijlen, en alzoo
de verdenking van zich weren; dat hij aan uwe
ontvluchting behulpzaam was. De postpaarden
staan gereed, gij begeeft u naar Texas; uwe
familie volgt uge neemt een anderen naam aan
en zoo drijft het onweder voorbij, hetwelk u
dreigt te verpletteren.
Middleton schudde het hoofd. Er zijn thans
nog vele goede menschen, zeide hij, die aan
mijne onschuld gelooven, ofschoon ik ook word
erecht gesteldontvlucht ik de gevangenis, zoo
De vrijheid willen zij verzekeren aan
allenbehalve aan 't geloof.
Doch we willen bet in allen eenvoud ge
vraagd hebben, hebben de Semiten wel recht
om te klagen over 't bedreigen van hun
rechten eu vrijheden, wanneer zij die van
anderen helpen vernietigen of medewerken
dat zij vernield blijven
Willen de Joden verzekerd zijn van 't
voortdurend genot van de rechten en vrij
heden, welke hun niet misgund of betwist
worden, dan moeten zij, gelijk Dr. Windt
horst en anderen in 't Huis van afgevaar-
digden betoogden, ophouden de steunpilaren
der onvrijzinuigheid te ziin.
Zoolang zij door overmoed zich treurig
blijven kenmerken, steeds gereed staan om
ieder streven te helpen bevorderen, 't welk
op het belagen van de vrijheid der geloo
vigen gericht is, zullen zij 't niet vreemd
kunnen vinden, dat velen hun overwicht
als een groot gevaar voor de Christen
maatschappij beschouwen.
Eerst als de Joden tot de overtuiging
zullen komen, dat alleen de ware vrijzin
nigheid door hen moet worden gesteund,
dat zij dus tegen allen dwang en verdruk
king moeten helpen strijden, zullen zij zei
ven de meest bevredigende oplossing kunnen
geven van de inoeiljjkbeden hunner positie,
waarop wij nog onlangs, aan de hand der
historie, wezen.
Wij willen niemands rechten miskennen
of aangetast zien; alzoo zoo min die der Joden
als die van wie ook; doch wij wagen
daar tegenover dan ook dat men met die
zelfde vrijheidsmaat den Katholieken hun
rechten zal toemeten.
Bij de Regeering moet het bericht ont
vangen zijudat eenige helsche machines
uit Amerika naar de een of andere plaats
van het Ver. Koninkrijk gezonden zijn.
In Augustus eu September zal ter ge
legenheid van het zilveren bruiloftsfeest
van den Groothertog van Baden te Carls-
ruhe een tentoonstelling van kunst en in
dustrie gehouden worden, welke ook de
schilder- en teekenkunst, plastische kunst
werken en architectonische ontwerpen om
vatten zal.
zal niemand er meer aan twijfelen, dat ik wer
kelijk de misdaad beging; ik blijf dus en ver
flouw op God, in wiens hand ons leven en onze
adem is. Deze woorden op een beslissenden toon
uitgesproken, maakten alle verdere tegenspraak
onmogelijk; nu volgde er een aandoenelijk af
scheid; men drukte elkander, in de hope des zaligen
wederziens, de hand. Volheim en Preston verlie
ten de gevangenis met stille bewondering der
godsdienstige kracht, welke hun vriend bezielde.
V.
DE ONTDEKKING.
Met gebogen hooiden en van smart en droef
heid vervulde harten, wegens het mislukken hun
nen vriend door de vlucht te redden, reden de
beide vrienden zwijgende naar de herberg terug,
alwaar zij het paard voor Middleton hadden
doen in gereedheid brengen. Na hunne paarden
aan den stalknecht te hebben overgegeven, wik
kelden zij zich in hunne mantels en lagen zich
op eene bank naast het vuur neder, meer om
aan hunne gedachten den vrijen loop te geven, dan
wel om rust te genieten.
Daar het hun voornemen was, hun vriend tot
aan de plaats te vergezellen, waar hij zich in veilig
heid zoude bevinden, hadden zij zich als jagers toe
gerust; hunne geweren, weitasschen en kruithoorns
hingen aan de leuning van de niet gemakkelijke rust
plaats, waarop zij zich hadden nedergevleid.
[Wordt vervolgd.)
