N I E IJ W E t, ztt IV». 458. Donderdag 17 Februari 1881. 6e Jaargang. ttcw treurig figuur. hiT joe'en iag het BUITENLAND. FEUILLETON. de S1UIPMO ÖiidT raadde r TTdoch dc brfda "iendeu raadden hem dit af; zij meenden door eene plotselinge Belgie. Engeland. ABONNEMENTSPB IJS Per 3 maanden voor Haarlemj 0,85 Buiten Haarlem franco per post1, Afzonderlijke Nummers 0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. AGITE MA HON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIÈN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Uitgevers KÜPPERS I.AUREY. t Moet, voor de bewoners van het land wo ('itronen bliïhen eene bittere teleur stelling zijn <jat (je zegeningen van het rereenigd koninkrijk zoo lang op zich aten wachten. Italië zou immers, naar t oordeel der revolutionairen, een model staat in optima forma worden; 't moest, onder de heerschappij van het Savooische Huis, tot een trap van ongekende» bloeien vooruitgang geraken 't zou een land wor den overvloeiende van melk en honing en volk, bevrijd van het »juk< der vroe gere potentaten zou zich i» weelde baden e" w een eeuwigdurenden geluksroe» zijn roem en glorie naar de vier windstreken uitbazuinen. Helaas ho« treurig hebben zich de droom beelden verwezenlijkt en hoe weinig essen tieels hebben die lucktkasteelen opgeleverd. Er is geen land in Europa waar de demoralisatie zulk eeae hoogte heeft bereikt, dan in het moderne koninkrijk, in het ver enigd Italië. Het volk eenmaal opgehitst door hen die onwaardig de teugels van het staatsbestuur in handen hielden, aange vuurd door een op annexatie belust vor stenhuis en door een woesteling die ant woordt op den naam Garibaldi, meende in de voorgespiegelde baudelooze vrijheid zijn El Dorado gevonden te hebben. Thans echter wordt het gekneveld en uitgemer geld niet alleen door geldmannen en woe keraars, maar ook door den fiscus die de vrijheid en het geluk in spe vooruit al zeer duur laat betalen. Veilig kutmeu wij decreteeren dat het vereeuigd Italië niets meer is dan een hoop parvenus en intri ganten, die zich te goed doen aan de goe deren der Kerk en de belastingpeuningen van het misleide volk. Gaan we in onze bewering wellicht te ver? of zijn we in onze uitspraken mis schien te pessimistisch gestemd? Geenszins, doch verlangt men bewijzen, dan geven we het woord aan een liberaal protestant, professor De Laveleye, een man ien men stellig niet van ultramontaansche sympathiën zal kunnen betichten en wiens oordeel dus afdoende en geldend is. Genoemde professor maakte onlangs eene "is m het moderne koninkrijk en heeft T* wa®rnemingen en opmerkingen in het liberale tijdschrift Revue des deux monde, Vervolg - Nu, wanneer het zulk een haast heeft zeide de waMd, op een onverschilligen toon, zoo moeten de heeren zeil maar zien, hoe zij met keuken i de De cons tabel wilde nu dadelijk door een zijdeur wieht'f'? °P h<t kwa(le «ewet- van den boo*- aintj u "g te moeten werken, dat de verras- doen b.ken.eT"101"1 dC befh'CVene 'iaad zoude ton en Volh.im L V dl" nadat i>res" den, achter he„ 1, t 't Tn reu beerenliuid n^ t H °P kussen diende IT""T waarop hij, om zacht te rul Spaa,'MCh Zadd' rusten, een muts van s "a s»1»'1"ii» 'liep. «lm- nalmg deed hooren, dat lui <rSri t 1 n i,. la" te 'lopen. Door het gerucht, hetwelk de binnentredenuen veroorzaakten, wakker geworden, sprong lüj op en zag de beide mannen met verwondering aan moette hij den redacteur van het Itali- aansche Tijdschrift voor staatswetenschap, die hem verklaarde dat duizenden arbeiders zonder werk zijn, dat ook daar oorlog is tusschen arbeid en kapitaal en onder alle klassen der bevolking bankroet, gebrek en ellende wordt aangetroffen. In Venetië, zoo verhaalt De Laveleye, gaan met. den dag alle paleizen in de han den van Joden over, die reeds een derde van het vermogen der stad in ha sden hebben. In Bologna hoorde hij van den prefect, dat men daar de ellende in al hare naakt heid aanschouwde, hetgeen te droeviger was, naardien daar de troost en de kracht van den godsdienst gemist worden. Te Florence vernam hij alleen het woord ban kroet. Men herinnert zich dat deze stad zich insolvent heeft verklaard. Villari, professor der geschiedenis aldaar, wist mede te deel en dat in Lombardije het voedsel 'lm arbeiders zoo slecht is, dat ze ten ge volge daarvan een soort melaatschheid, een afzichtelijken uitslag krijgen. In de Ro- rnagna gaan de boeren als bedelaars in lompen gekleed. De Laveleye zelf schrikte van de ellende der bewoners van den voor- maligen Kerkdijken Staat. De sociale quaestie was er aan de orde van den dag, ontevredenheid over hooge en knellende belastingen, verderfelijke invloed der ge heime genootschappen, toenemende armoede, en verwildering waren blijkbaar overal waar te nemen. Dat het socialisme zich uitbreidt en de revolutionaire denkbeelden meer en meer verspreid worden, schrijft de professor toe aan vermindering van godsdienstzin. Voorwaar eene heerlijke erkentenis van een liberaal protestaut! De werklieden, zegt De Laveleye, zijn verlicht geworden, en zij zeggen nu in grooten getale wat eeus een hunner zeide tot Minghetli»als er geen ander leven is en ik mijn hemel op aarde moet hebben, waarom zal ik dan arm zijn en voor de rijken het vermaak en het ge not overlaten?* De roof der kerkelijke goederen, door verbeurdverklaring ten behoeve van den Staat, heeft steeds schadelijk gewerkt. Zich die goederen eenmaal toegeëigend hebbende, zoo redeneert de hoogleeraar, had de Re geering daarmede een vrijen boerenstand kunnen vormen. Zij verkoos liever ze te gelde te makenen de rijkeu kochten, werden alzoo nog grootere grondbezitters en de armen hieven in hunne ellende. (Een want hij herkende in hen de, personen, die vroe ger mei hem over den gepleegden moord gesproken hadden. Na gegroet te hebben, verzocht Preston hem, wat nader bij het vuur te willen komen, daar hij hem gaarne iets wilde laten zien. Cor- neales geeuwde, wreef zicii de slaperige oogen en prevelde eenige onverstaanbare woorden. Kent gij dit voorwerp, ellendeling? vroeg thans Preston, hem eensklaps den kruithoorn onder de oogen houdende, dien Mesworth gezegd had aan hem geleend te hebben. Corneales werd doodsbleek, trad verschrikt eenige schreden achteruit, terwijl een luide kreet zijn bevende lippen ontglipte. Op hetzelfde oogenblik werd de deur opengestooten de consta- bel trad binnen en raakte den schouder van den misdadiger met een staafje aan, ten teeken, dat hij zijn arrestant was, zeggende: in naam der wet neem ik u gevangen. Als met de snelheid des bliksems trok nu de gevangene een jachtmes uit zijn gordel; verschrikt trad de conslabel terug, en met een sprong wa» Corneales uit de keuken verdwenen; dan eeD oogenblik daarna stormde hij weder naar binnen, terwijl hij met een bebloed hoofd op den grond nederviel. l)at was een kapitale oorvijg 1 Van de honderd heelt er nauwelijks één zulk een uit werking, zeide de foreche waard, die nu ook de toestand geheel gelijk aan dien der ver drukte Ieren in het Engelsche koninkrijk.) Vreemd komt het ons voor dat De La veleye zoo zoetsappig over dien kerkroof heenstapt. Zulk een daad van ruw geweld en harbaarschheid verdiende door een man van zijne begaafdheid sterker gehekeld en gegeeseld te worden. Even mistroostig als den huishoudelijke;) eu den staatkundigen toestand, vond De Laveleye den zedelijken toestand in het vereenigd koninkrijk. Het aantal misdaden klimt tot een ontzettend cijfer. Er worden in het beschaafde* Italië zestien maal meer moorden bedreven dan in Engeland. In 1873 bevonden zich 43.000 misdadigers achter slot, in 1878 zelfs 48.000. De beginselen, die er openlijk verkondigd worden, zijn ijzingwekkend voor ieder die nog eenige Christelijke overtuiging of nog het minste Christelijk gevoel heeft; men ziet er onder het volk geregeld bladen ver spreiden, welker verderfelijke en booze in houd en strekking zich verraden in hunne titels, hij voorbeeldSatan, de Roover, de Goodloochenaar, 't Gemeen, Lucifer, Petro leum, de Communist, de Antichrist enz. Ziedaar het beeld geschetst van het ko ninkrijk dat eenmaal als modelstaat in ons werelddeel zou optreden. En bij al die rampen eu elleude hebben Koning Hum- hert eu zijne gemalin nog den treurigen moed eene reis door Sicilië te maken, die klaarblijkelijk ten doel had te trachten zich de volksgunst te verwerven. Nu aan éclat heeft het hun in de steden die zij bezoch ten niet ontbroken, doch wij willen het ge vraagd hebben of officiëele partijen, geor donneerde feesten en receptiën van loon trekkende staatsdienaren, bewijzen zijn van de sympathie, die het volk jegens zijne sonvereinen koestert. Geenszins. Het volk mort en is in hooge mate ontevreden. Het oudergaat teleurstelling op teleurstelling en het ziet iu al zijne moderne verlichting, de toekomst donker in. Waarlijk als de tegenwoordige toestan den de weldaden zijn die de volksleiders en de patriotten aan de menigte hebben voorgespiegeld, dan mogen de Italianen zonder schroom uitroepen Heer, verlos ons van onze vrienden Zwaar drukt thans reeds de straf op hen die zich schuldig maakten aan daden van geweld en harbaarschheid, waarvoor wilden en kannibalen zouden terugdeinzen; eu het vereenigd koninkrijk, het moderne keuken binnentrad en het gesprek had afgeluis terd, Ik weet wel niet, ging hij voort, wat Corneales eigenlijk misdreven heeft, maar dit be grijp ik, dat bet niet veel goeds zal zijn, daar mijnheer Preston lietn een ellendeling noemde en hij zich, toen de constabel hem arresteerde, met scherp trachtte te verdedigen. Ziet, mijne heeren, ik bemin den vrede en houd van geene vechtpartijen, daarom gaf ik den dolkop een be velschrift, hetwelk een Hottentot zoude begrepen hebben. Niettegenstaande de zoo ernstige zaak konden de vrienden zich, bij dit gezegde van den waard, niet van lachen onthouden; de schuldige lag bewusteloos op den grond uitgestrekt. Breng spoedig azijn, riep de constabel, want er ligt veel aan gelegen, den misdadiger levend en bij volle kennis in hechtenis te nemen. Waarlijk, mijne heeren, het is zonde van den azijn, zeide de herbergier, terwijl bij zijn rechter hand wreef, die door den gegeven klap hem pijn veroorzaakte. Nu stond de gevallene op, wreef half bewuste loos zijn oogen, en zag verwilderd in het rond, terwijl hij kermende zeide ik heb Smithfield niet vermoord, waarachtig niet, dit verzeker ik u op mijn woord van eer. Een uitmuntende verzekering, zeide Vol- ueim lachendmaar de constabel voegde hem ernstig toewie heeft u gevraagd, of gij zulk» Italië maakt een treurig figuur ten aan- schouwe vau de meuschheid, die thans op nieuw iu de gelegenheid is te coustateereu dat de weldaden vau het liberalisme leiden tot ongeluk en ellende der volkeren en tot bederf en ondergang der Staten. Moge het deerniswaardig lot van het moderne koninkrijk tot waarschuwing strek keu voor die natiën, wier leiders en be stuurders er op uit zijn het volk te libe- raliseereu en het af te brengen van den weg der moraal, van den godsdienst en van de gerechtigheid, en die bljjkbaar niet be grijpen willeD, dat men door drakentanden te zaaien, moord zal oogsten. Waarlijk, die zich aan een ander spie gelt, spiegelt zich zacht. Zaterdag is te Brugge met groote plech tigheid aldaar ontvaugen de ingenieur van den Nederlandschen waterstaat, den heer J. Dirks, die er zijne denkbeelden kwam uiteenzetten over de plaunenom van Brugge, door een verbindingskanaal met Heyst, eene zeehaven te maken. Aan het station werd hij opgewacht door een stoet, samen gesteld uit omstreeks 100 vereenigingen en corporaties van allerlei aard, die hem naar het Raadhuis geleidde, waar hij officieel ontvangen werd. Des middags had er ter zijner eere een feestmaal plaats, waaraan door ongeveer 200 personen deelgenomen werd, terwijl 's avonds eeu gala-voorstelling in den schouwburg gegeven werd, gevolgd door een fakkeloptocht. Michael Davitt, de stichter en het hoofd der land-leaguewordt in de gevangenis te Portlaud zeer zorgvuldig behandeld, als een gevangene der le klasse. Hij heeft een vrije kamer en krijgt dagelijks voor zijn onderhoud 10 ons vleesch, brood, groenten en eeu maat bier. Het lezen van couranten is hem niet vergund. Daarentegen heeft hij de vrije beschikking over de gevangenis bibliotheek, ofschoon hij daar waarschijnlijk niet veel werken van zijn gading zal vinden. Vrienden mag hij eerst na verloop van drie maanden ontvaugen. Een groot aantal Amerikaansche Fe nians verlieten dezer dagen Ierland om zich over Engeland te verspreiden. De be- gedaan hebtwie sprak van den verslagene? Niemand heeft het gedaanu echter klopt het bezoedeld geweten, daar het u onophoudelijk net doodsbleeke, bloedige beeld van den grijsaard voor den geest stelt. Wij hebben de overtuiging, dat wij in u den werkelijken moordenaar van Smithfield gevonden hebben. Geheel van zijn stuk gebracht, liet Corneales het hoofd zakken, en de waard, die dadelijk het vertrek verlaten had, kwam nu met. water en een kastje, hetwelk een huisapotheek bevatte, terug, gevolgd door een knecht, die een strop droeg. Nu waschte men den gevangene liet voorhoofd, bracht hem een fleschje met reukwater onder den neus, en stelde al wat mogelijk was in het werk, om hem weder geheel tot zich zeiven te doen ko men. De beide vrienden, die zich geen denkbeeld konden maken, waarom de waard op eens zoo veel belangstelling in den gevangene aan den dag legde, vroegen hem daarvan de reden. Terwijl hij ijverig voortging met zijn opwekkingsmidde len te dienen, zeide hijde moordenaar van den braven Smithfield, dien ik zoo goed als mij zei ven kende en niet minder dan mij zeiven lief had, zal door mijne hand, de hand van een eerlijk man stervenhij moet, het moge kosten wat het wil, naar de galg. Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1881 | | pagina 1