N I E IJ W E
t, ztt
IV». 458.
Donderdag 17 Februari 1881.
6e Jaargang.
ttcw treurig figuur.
hiT joe'en iag het
BUITENLAND.
FEUILLETON.
de S1UIPMO ÖiidT
raadde r TTdoch dc brfda "iendeu
raadden hem dit af; zij meenden door eene plotselinge
Belgie.
Engeland.
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlemj 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA HON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS I.AUREY.
t Moet, voor de bewoners van het land
wo ('itronen bliïhen eene bittere teleur
stelling zijn <jat (je zegeningen van het
rereenigd koninkrijk zoo lang op zich
aten wachten. Italië zou immers, naar
t oordeel der revolutionairen, een model
staat in optima forma worden; 't moest,
onder de heerschappij van het Savooische
Huis, tot een trap van ongekende» bloeien
vooruitgang geraken 't zou een land wor
den overvloeiende van melk en honing en
volk, bevrijd van het »juk< der vroe
gere potentaten zou zich i» weelde baden
e" w een eeuwigdurenden geluksroe» zijn
roem en glorie naar de vier windstreken
uitbazuinen.
Helaas ho« treurig hebben zich de droom
beelden verwezenlijkt en hoe weinig essen
tieels hebben die lucktkasteelen opgeleverd.
Er is geen land in Europa waar de
demoralisatie zulk eeae hoogte heeft bereikt,
dan in het moderne koninkrijk, in het ver
enigd Italië. Het volk eenmaal opgehitst
door hen die onwaardig de teugels van het
staatsbestuur in handen hielden, aange
vuurd door een op annexatie belust vor
stenhuis en door een woesteling die ant
woordt op den naam Garibaldi, meende in
de voorgespiegelde baudelooze vrijheid zijn
El Dorado gevonden te hebben. Thans
echter wordt het gekneveld en uitgemer
geld niet alleen door geldmannen en woe
keraars, maar ook door den fiscus die de
vrijheid en het geluk in spe vooruit al
zeer duur laat betalen. Veilig kutmeu wij
decreteeren dat het vereeuigd Italië niets
meer is dan een hoop parvenus en intri
ganten, die zich te goed doen aan de goe
deren der Kerk en de belastingpeuningen
van het misleide volk.
Gaan we in onze bewering wellicht te
ver? of zijn we in onze uitspraken mis
schien te pessimistisch gestemd?
Geenszins, doch verlangt men bewijzen,
dan geven we het woord aan een liberaal
protestant, professor De Laveleye, een man
ien men stellig niet van ultramontaansche
sympathiën zal kunnen betichten en wiens
oordeel dus afdoende en geldend is.
Genoemde professor maakte onlangs eene
"is m het moderne koninkrijk en heeft
T* wa®rnemingen en opmerkingen in het
liberale tijdschrift Revue des deux monde,
Vervolg
- Nu, wanneer het zulk een haast heeft
zeide de waMd, op een onverschilligen toon, zoo
moeten de heeren zeil maar zien, hoe zij met
keuken i de
De cons tabel wilde nu dadelijk door een zijdeur
wieht'f'? °P h<t kwa(le «ewet- van den boo*-
aintj u "g te moeten werken, dat de verras-
doen b.ken.eT"101"1 dC befh'CVene 'iaad zoude
ton en Volh.im L V dl" nadat i>res"
den, achter he„ 1, t 't Tn
reu beerenliuid n^ t H °P
kussen diende IT""T
waarop hij, om zacht te rul Spaa,'MCh Zadd'
rusten, een muts van
s "a s»1»'1"ii»
'liep. «lm-
nalmg deed hooren, dat lui <rSri t 1
n i,. la" te 'lopen.
Door het gerucht, hetwelk de binnentredenuen
veroorzaakten, wakker geworden, sprong lüj op
en zag de beide mannen met verwondering aan
moette hij den redacteur van het Itali-
aansche Tijdschrift voor staatswetenschap,
die hem verklaarde dat duizenden arbeiders
zonder werk zijn, dat ook daar oorlog is
tusschen arbeid en kapitaal en onder alle
klassen der bevolking bankroet, gebrek
en ellende wordt aangetroffen.
In Venetië, zoo verhaalt De Laveleye,
gaan met. den dag alle paleizen in de han
den van Joden over, die reeds een derde
van het vermogen der stad in ha sden hebben.
In Bologna hoorde hij van den prefect,
dat men daar de ellende in al hare naakt
heid aanschouwde, hetgeen te droeviger
was, naardien daar de troost en de kracht
van den godsdienst gemist worden. Te
Florence vernam hij alleen het woord ban
kroet. Men herinnert zich dat deze stad
zich insolvent heeft verklaard. Villari,
professor der geschiedenis aldaar, wist mede
te deel en dat in Lombardije het voedsel
'lm arbeiders zoo slecht is, dat ze ten ge
volge daarvan een soort melaatschheid, een
afzichtelijken uitslag krijgen. In de Ro-
rnagna gaan de boeren als bedelaars in
lompen gekleed. De Laveleye zelf schrikte
van de ellende der bewoners van den voor-
maligen Kerkdijken Staat. De sociale
quaestie was er aan de orde van den dag,
ontevredenheid over hooge en knellende
belastingen, verderfelijke invloed der ge
heime genootschappen, toenemende armoede,
en verwildering waren blijkbaar overal waar
te nemen. Dat het socialisme zich uitbreidt
en de revolutionaire denkbeelden meer en
meer verspreid worden, schrijft de professor
toe aan vermindering van godsdienstzin.
Voorwaar eene heerlijke erkentenis van een
liberaal protestaut! De werklieden, zegt
De Laveleye, zijn verlicht geworden, en zij
zeggen nu in grooten getale wat eeus een
hunner zeide tot Minghetli»als er geen
ander leven is en ik mijn hemel op aarde
moet hebben, waarom zal ik dan arm zijn
en voor de rijken het vermaak en het ge
not overlaten?*
De roof der kerkelijke goederen, door
verbeurdverklaring ten behoeve van den
Staat, heeft steeds schadelijk gewerkt. Zich
die goederen eenmaal toegeëigend hebbende,
zoo redeneert de hoogleeraar, had de Re
geering daarmede een vrijen boerenstand
kunnen vormen. Zij verkoos liever ze te
gelde te makenen de rijkeu kochten,
werden alzoo nog grootere grondbezitters
en de armen hieven in hunne ellende. (Een
want hij herkende in hen de, personen, die vroe
ger mei hem over den gepleegden moord gesproken
hadden.
Na gegroet te hebben, verzocht Preston
hem, wat nader bij het vuur te willen komen,
daar hij hem gaarne iets wilde laten zien. Cor-
neales geeuwde, wreef zicii de slaperige oogen
en prevelde eenige onverstaanbare woorden.
Kent gij dit voorwerp, ellendeling? vroeg
thans Preston, hem eensklaps den kruithoorn
onder de oogen houdende, dien Mesworth gezegd
had aan hem geleend te hebben.
Corneales werd doodsbleek, trad verschrikt
eenige schreden achteruit, terwijl een luide kreet
zijn bevende lippen ontglipte. Op hetzelfde
oogenblik werd de deur opengestooten de consta-
bel trad binnen en raakte den schouder van den
misdadiger met een staafje aan, ten teeken, dat
hij zijn arrestant was, zeggende: in naam der wet
neem ik u gevangen.
Als met de snelheid des bliksems trok nu de
gevangene een jachtmes uit zijn gordel; verschrikt
trad de conslabel terug, en met een sprong wa»
Corneales uit de keuken verdwenen; dan eeD
oogenblik daarna stormde hij weder naar binnen,
terwijl hij met een bebloed hoofd op den grond
nederviel.
l)at was een kapitale oorvijg 1 Van de
honderd heelt er nauwelijks één zulk een uit
werking, zeide de foreche waard, die nu ook de
toestand geheel gelijk aan dien der ver
drukte Ieren in het Engelsche koninkrijk.)
Vreemd komt het ons voor dat De La
veleye zoo zoetsappig over dien kerkroof
heenstapt. Zulk een daad van ruw geweld
en harbaarschheid verdiende door een man
van zijne begaafdheid sterker gehekeld en
gegeeseld te worden. Even mistroostig als
den huishoudelijke;) eu den staatkundigen
toestand, vond De Laveleye den zedelijken
toestand in het vereenigd koninkrijk. Het
aantal misdaden klimt tot een ontzettend
cijfer. Er worden in het beschaafde* Italië
zestien maal meer moorden bedreven dan
in Engeland. In 1873 bevonden zich 43.000
misdadigers achter slot, in 1878 zelfs 48.000.
De beginselen, die er openlijk verkondigd
worden, zijn ijzingwekkend voor ieder die
nog eenige Christelijke overtuiging of nog
het minste Christelijk gevoel heeft; men
ziet er onder het volk geregeld bladen ver
spreiden, welker verderfelijke en booze in
houd en strekking zich verraden in hunne
titels, hij voorbeeldSatan, de Roover, de
Goodloochenaar, 't Gemeen, Lucifer, Petro
leum, de Communist, de Antichrist enz.
Ziedaar het beeld geschetst van het ko
ninkrijk dat eenmaal als modelstaat in ons
werelddeel zou optreden. En bij al die
rampen eu elleude hebben Koning Hum-
hert eu zijne gemalin nog den treurigen
moed eene reis door Sicilië te maken, die
klaarblijkelijk ten doel had te trachten zich
de volksgunst te verwerven. Nu aan éclat
heeft het hun in de steden die zij bezoch
ten niet ontbroken, doch wij willen het ge
vraagd hebben of officiëele partijen, geor
donneerde feesten en receptiën van loon
trekkende staatsdienaren, bewijzen zijn van
de sympathie, die het volk jegens zijne
sonvereinen koestert. Geenszins. Het volk
mort en is in hooge mate ontevreden. Het
oudergaat teleurstelling op teleurstelling
en het ziet iu al zijne moderne verlichting,
de toekomst donker in.
Waarlijk als de tegenwoordige toestan
den de weldaden zijn die de volksleiders
en de patriotten aan de menigte hebben
voorgespiegeld, dan mogen de Italianen
zonder schroom uitroepen Heer, verlos ons
van onze vrienden
Zwaar drukt thans reeds de straf op
hen die zich schuldig maakten aan daden
van geweld en harbaarschheid, waarvoor
wilden en kannibalen zouden terugdeinzen;
eu het vereenigd koninkrijk, het moderne
keuken binnentrad en het gesprek had afgeluis
terd, Ik weet wel niet, ging hij voort, wat
Corneales eigenlijk misdreven heeft, maar dit be
grijp ik, dat bet niet veel goeds zal zijn, daar
mijnheer Preston lietn een ellendeling noemde
en hij zich, toen de constabel hem arresteerde,
met scherp trachtte te verdedigen. Ziet, mijne
heeren, ik bemin den vrede en houd van geene
vechtpartijen, daarom gaf ik den dolkop een be
velschrift, hetwelk een Hottentot zoude begrepen
hebben.
Niettegenstaande de zoo ernstige zaak konden
de vrienden zich, bij dit gezegde van den waard,
niet van lachen onthouden; de schuldige lag
bewusteloos op den grond uitgestrekt.
Breng spoedig azijn, riep de constabel, want
er ligt veel aan gelegen, den misdadiger levend
en bij volle kennis in hechtenis te nemen.
Waarlijk, mijne heeren, het is zonde van den
azijn, zeide de herbergier, terwijl bij zijn rechter
hand wreef, die door den gegeven klap hem pijn
veroorzaakte.
Nu stond de gevallene op, wreef half bewuste
loos zijn oogen, en zag verwilderd in het rond,
terwijl hij kermende zeide ik heb Smithfield
niet vermoord, waarachtig niet, dit verzeker ik
u op mijn woord van eer.
Een uitmuntende verzekering, zeide Vol-
ueim lachendmaar de constabel voegde hem
ernstig toewie heeft u gevraagd, of gij zulk»
Italië maakt een treurig figuur ten aan-
schouwe vau de meuschheid, die thans op
nieuw iu de gelegenheid is te coustateereu
dat de weldaden vau het liberalisme leiden
tot ongeluk en ellende der volkeren en tot
bederf en ondergang der Staten.
Moge het deerniswaardig lot van het
moderne koninkrijk tot waarschuwing strek
keu voor die natiën, wier leiders en be
stuurders er op uit zijn het volk te libe-
raliseereu en het af te brengen van den
weg der moraal, van den godsdienst en van
de gerechtigheid, en die bljjkbaar niet be
grijpen willeD, dat men door drakentanden
te zaaien, moord zal oogsten.
Waarlijk, die zich aan een ander spie
gelt, spiegelt zich zacht.
Zaterdag is te Brugge met groote plech
tigheid aldaar ontvaugen de ingenieur van
den Nederlandschen waterstaat, den heer
J. Dirks, die er zijne denkbeelden kwam
uiteenzetten over de plaunenom van Brugge,
door een verbindingskanaal met Heyst,
eene zeehaven te maken. Aan het station
werd hij opgewacht door een stoet, samen
gesteld uit omstreeks 100 vereenigingen en
corporaties van allerlei aard, die hem naar
het Raadhuis geleidde, waar hij officieel
ontvangen werd. Des middags had er ter
zijner eere een feestmaal plaats, waaraan
door ongeveer 200 personen deelgenomen
werd, terwijl 's avonds eeu gala-voorstelling
in den schouwburg gegeven werd, gevolgd
door een fakkeloptocht.
Michael Davitt, de stichter en het hoofd
der land-leaguewordt in de gevangenis te
Portlaud zeer zorgvuldig behandeld, als een
gevangene der le klasse. Hij heeft een
vrije kamer en krijgt dagelijks voor zijn
onderhoud 10 ons vleesch, brood, groenten
en eeu maat bier. Het lezen van couranten
is hem niet vergund. Daarentegen heeft hij
de vrije beschikking over de gevangenis
bibliotheek, ofschoon hij daar waarschijnlijk
niet veel werken van zijn gading zal vinden.
Vrienden mag hij eerst na verloop van drie
maanden ontvaugen.
Een groot aantal Amerikaansche Fe
nians verlieten dezer dagen Ierland om
zich over Engeland te verspreiden. De be-
gedaan hebtwie sprak van den verslagene?
Niemand heeft het gedaanu echter klopt het
bezoedeld geweten, daar het u onophoudelijk net
doodsbleeke, bloedige beeld van den grijsaard
voor den geest stelt. Wij hebben de overtuiging,
dat wij in u den werkelijken moordenaar van
Smithfield gevonden hebben.
Geheel van zijn stuk gebracht, liet Corneales
het hoofd zakken, en de waard, die dadelijk het
vertrek verlaten had, kwam nu met. water en
een kastje, hetwelk een huisapotheek bevatte,
terug, gevolgd door een knecht, die een strop
droeg.
Nu waschte men den gevangene liet voorhoofd,
bracht hem een fleschje met reukwater onder den
neus, en stelde al wat mogelijk was in het werk,
om hem weder geheel tot zich zeiven te doen ko
men.
De beide vrienden, die zich geen denkbeeld
konden maken, waarom de waard op eens zoo
veel belangstelling in den gevangene aan den dag
legde, vroegen hem daarvan de reden. Terwijl
hij ijverig voortging met zijn opwekkingsmidde
len te dienen, zeide hijde moordenaar van den
braven Smithfield, dien ik zoo goed als mij zei
ven kende en niet minder dan mij zeiven lief
had, zal door mijne hand, de hand van een eerlijk
man stervenhij moet, het moge kosten wat het
wil, naar de galg.
Wordt vervolgd.)