NIEUWE
Ne, 469.
Zondag 27 Maart 1881,
6e Jaargang.
Ne vermeerdering der bevol
king en bare beteclienis
voor de toekomst.
BUI TE NL A
ZELFOPOFFERING UIT OUDERLIEFDE.
Duitschland.
Frankrijk.
Rusland.
Turkije.
Spauj e.
R1EMSC
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemj 0,85
Buiten Haarlem franco per post1,
Afzonderlijke Nummers 0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÈN
Van 16 regels.30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Wanneer men de toeneming der bevol-
lng in de verschillende Staten nagaat en
aarbij rekening houdt met de landver
huizing, dan blijkt dat het verdubbelen
der bevolking in de verschillende landen
geschiedt als volgt: in Nederland in 60 jaren,
Groot-Brittanuië in 62 jaren, Denemarken
68 jaren, Duitschland in 70 jareu,
elgie in 72 jaren, Oostenrijk in 76 jaren,
ïankrijk in 126 jaren, Vereenigde Staten
lu 21 jaren.
Behalve in de Vereenigde Staten in Ame
rika, waar de anormale volksvermeerde-
ring bepaaldelijk door de landverhuizing
ontstaat, is de toeneming het sterkst in
°us dierbaar vaderland eu het minst in
frankrijk. In Duitschland, dat in de ver-
juelde tabel de vierde plaats bekleedt, heb-
en ook, behalve in Ierland, in welk land
6 H ewoners door de ellendige agrarische
we en worden verdreven, de grootste land-
ciif U1Zlu.®eu plaats, zoodat de vermelde
}l0luliS f]"e^ °e'lee' juist de werkelijke ver-
tre 1U°7-aU de verme0i'dering der natiën
eu. y toonen slechts de toeneming
rek116-1 ^renzen van het land, zonder
gen61111^ h°Uden me' de luudverhuizin-
voli n verkrÜ&t eeue geheel andere
g°ite wanneer men de landverhuizing
1 en rekening laat eu de vermeerdering
ei evolkiug berekent naar de geboorten,
ua aftrek der sterfgevallen. Dan staat
uitschland vooraan en zijue bevolking
Veidubbelt zich in 47 jaren; daarna komt
Groot-Brittannië met 50, Nederland met
52, Denemarken met 54, Oostenrijk met
60, België met 61 en Frankrijk met 200
jaren. In werkelijkheid heeft de verdubbe
ling der bevolking nog eenigszins vlugger
plaats, omdat, zooals de ondervinding leert,
de cijfers der jaarlijksche vermeerdering
der bevolking met de toenemende christe
lijke beschaving en haren invloed op de
levenswijze der menschen, op den aard der
oorlogen enz. aanhoudend grooter worden,
^oo was bij voorbeeld de jaarlijksche toe
neming der bevolking in de vermelde Eu-
r°peesche Staten in de jaren tusschen
1850 en 1870 slechts 4,73, doch sinds het
jaar 1870 reeds 6,78
t Zal velen vreemd toeschijnen, dat
FEUILLETON.
van
Vervolg
Ik maakte een kleine, zwart fluweelen pelerine
11 mijne schouders los en sloeg die om haren
8 8daarop nam ik eenige bloemen uit mijn
°ek en stak die in haren gordel. Ursula glim-
achte zonder mij te begrijpen. De glimlach
V8n dat- meisje deed mij al ijd pijnlijk aan; er
18 niets zoo bedroevend als de glimlach van
menschen, die ongelukkig zijn. Die lachjes schiju n
°m hunne lippen te spelen, niet voor hen zeiven,
maar voor anderen.
Ur verliepen verscheiden dagen alvorens ik
"gust Derval terug zag; weken gingen voorbij
®er is hem, naar mijn verlangen, weder mocht
6 Zlen krijgen. Ten laatste echter gebeurde dit
e° We' 'dj gelegenheid van de terugkomst eener
pandeling, welke eenige vroolijke jongelie-
en buiten de stad gedaan hadden. Binnen de
poort gekomen zijnde, ging ieder zijn weg en ik
Uam den arm vau August, om mij naar Ursula
6 e8even. Dat was voorzeker dwaas van mij
gehandeld maar ik weet niet wat er mij toe aan
spoorde ik was zoo ontroerd, ik kon niet spreken,
J» geest droomde. Het scheen mij onmogelijk te
E1Jn\ ('at de jonge officier mijne gedachten niet
raaude. Ik geloofde, ik hoopte bijna, dat hij mijne
Frankrijk tegenover de enorme vermeerde
ring der Gertnaansche natiën, bijna sta
tionair in zijn bevolkingscijfer blijft. De
oorzaak is bekend, men denke aan het
bekende hoogst immoreele systeem, dat ook
helaas in ons dierbaar Nederland, zelfs
ouder de volksvertegenwoordigers, zijne
vereerders heeft en de gevolgen kunnen
o O
niet anders zijn, dan dat de politieke en
economische invloed der Franschen in Eu
ropa niet alleen, maar in de geheele we
reld mettertijd zal verdwijnen.
Het Germaansche ras vermeerdert naar ver
houding zeer sterk en volgens de tegenwoor
dige verhouding moest het Germaansche Cen
traal- Europa Groot-Brittannië niet mee
gerekend aan 't eind der volgende eeuw
minstens 300 millioen menscheu huisves
tenwaarvan ongeveer 170 millioen voor
rekening van Duitschland zouden komen,
't L:gt voor de hand dat bij die kolossale
volksvermeerderiug de Germaansche land
verhuizing naar buiteu-Europeesche lan
den veel grootere cijfers zal aanwijzen
dan ten huidigen dage. Centraal-Ger-
maansche en Anglogermaansche land
verhuizers zullen de Europeesche bescha
ving naar overzeesche landen brengen en
daar de kern der toekomstige bevolking
uitmaken, 't Is een bekend feit dat de Ro-
maausclie rassen niet bij machte zijn om
eene duurzame en bloeiende kolonie te
stichten en dat het hoofdzakelijk de Ger
maansche rassen waren welke Europa's
koloniën economisch en industriëel culti
veerden, terwijl de Romanen slechts plach
ten te nemen, hetgeen zij vouden. Zoo
komt het ook, dat overal waar de grond
aibeid, ernstige eii langdurige arbeid eischte,
het Germaansche element er bij gehaald
werden langzamerhand de overhand nam.
't Zal niet lang meer duren of ook Bra
zilië en de Zuid-Amerikaauscke Republie
ken zullen den stempel dragen van het
overwicht dat hoofdzakelijk het Duitsch
element in die landen verkregen heeft.
Tegenwoordig zijn het de Engelsehen,
die ouder de Germaansche volkeren den
grootsten invloed buiten Europa bezitten;
dit is duidelijk waar te nemen aan do
overheerscking der Engelsche taal boven
alle andere Europeesche idiomen. Ongeveer
94 millioen menschen spreken bet Engelsch
als hunne moedertaal, terwijl toch de be
volking van Groot-Brittannië slechts ruim
30 millioen bedraagt. De oorzaak hiervan
ontroering bemerktemaar, helaas het scheen zoo
niet te zijn. Er zijn zoo veel zaken, die zich
niet dan door woorden laten uitdrukken.
liet was avond een dier schoone herfstavon
den, waarin alles kalm en rustig is; waarin de
Schepper der natuur zich schijnt te verledigen
met het in slaap wiegen der groeiende krachten
gedurende den harren winter, om met te meer
glans bij 't heerlijk ontwaken in de lente te voor
schijn te treden. Geen windje ruischte, geen blad
bewoog zich op de hoornen, die door de laatste
stralen der ondergaande zon verlicht werden. Het
was onmogelijk bij de beschouwing dier prachtige
natuur niet in een zoete mijmering te worden
weggesleeptalles scheen zich tot een verkwikken-
den slaap voor te bereiden, behalve de mensch,
die waakte om te denken. Het is een van die
oogenblikken, waarin de ziel verteederd wordt,
waarin wij betere menschen worden, waarin wij
weenen zouden, zonder echter eenig verdriet te
ontwaren.
Ik sloeg de oogen op; aan den ingang van
het straatje bespeurde ik reeds Ursula. Een laatste
zonnestraal viel op het glasraam en flikkerde op
het hoofd van het meisje. Hare zwarte haren
kregen daardoor een ongewonen glans. Een
weinig vreugde blonk in hare oogentoen zij
mij aanzag, en zij lachte mij toe met dien treu-
rigen glimlach, die mij zoo lief was. Haar
zwart kleed met lange neerhangende plooien
is, dat Eugeland het eenige machtige Ger
maansche land is, dat het kolouisatiewezen
en de overzeesche economische relaties als
staatszaken heeft beschouwd en behandeld.
In den tegenwoonligen tijd geschiedt de
landverhuizing in Duitschla td op vrij wat
grooter schaal dan in Engeland en ten
gevolge van de snel toenemende bevolking
in Duitschland, kan het niet uitblijven of
het Duitsche element zal in overzeesche
landen vroeg of laat de overhand krijgen.
Tot dusverre assimileerden zich de Duit-
schers in de overzeesche landen met het
Engelsche element eu ouder de 94 mil
lioen Eugelsch sprekenden bevinden zich,
we kunnen dit veilig aannemen, ruim eeu
derde die vau Duitschen oorsprong zijn.
Tot dusver trok alleen Engeland er zijn
voordeel uit, zoowel voor den handel als
voor de industrie. Ongetwijfeld echter zal
dit in de toekomst anders worden, omdat
het Duitsche element zich hoe langer hoe
meer uitbreidt. Het is thans reeds een feit
dat in die distrikfcen der Vereenigde Sta
ten, waar de Duitschers de overhand heb
ben, ook de Duitsche taal en Duitsche
gewoonten de heerschende zijn.
Maar juist naardien het Duitsche elemeut
zich zoo verbazend uitbreidt, komt het ons
voor dat ook de Duitsche politiek onder
de vermelde omstandigheden zich meer eu
meer zal verspreiden en zich zal doen
gelden, en ten dien aanzien komt ons de
vraag voor den geest of het wel wenschelijk
is dat het Duitsche element zich zoo ont
zaglijk uitbreidt en daardoor in overzeesche
landen eene dominatie verkrijgt die het
feitelijk in de- oude wereld op politiek ter
rein reeds bezit.
Op dit interessante thema komen we
wellicht later teruw.
stond haar heden bizonder fraai. Op hare borst
stak een ruikertje viooltjes, hare geliefkoosde
bloemen.
Er lag in de bleekheid van Ursula, in haar
zwart kleed, in hare donkerkleurige bloemen, in
den zonnestraal, die haar verlichtte, iets, wat
bizonder harmonieerde met de schoonheid der
natuur op dien avond, met de ontroering,
welke wij ondervonden.
Zie daar, Ursula, zeide ik tot August Derval,
terwijl ik zijne aandacht vestigde op het kleine
glasraam van het grauwe huisje. Hij zag haar
aan, stapte voorwaarts, zonder zijn oog van haar
af te wenden. Die blik ontstelde het arme meisje,
dat nog zoo bedeesd was als een kind van vijf
tien jaren; toen wij bij haar kwamen kleurde de
lieflijkste blos hare wangen. August bleef staan,
wisselde eenige woorden met ons en vertrok.
Maar sedert dien dag ging hij meermalen door
het nauwe straatjeeindelijk knikte hij haar
goeden dag; en ten laatste giug hij met mij bij
haar binnen.
Er zijn zielen, die het hopen zoodanig onge
woon zijn geworden, dat zij het goede, wat haar
overkomt, niet meer kunnen begrijpen. In hare
droefheid er. moedeloosheid over alles, gehuld als
in een sluier, die de geheele buitenwereld voor
haar verborg, zag Ursula niets, bevroedde niets
en bekommerde zich over niets. Zij bleef onder
den blik van August even als zij onder den mijnen
De regeering heeft in den Rijksdag mede
gedeeld dat zij zich bezighoudt met een wets
ontwerp ter zake van landverhuizing, maar
dat de werkzaamheden nog niet genoeg
zijn gevorderd om het reeds in de tegen
woordige zitting te kunnen indienen.
De Minister van eeredieust heeft i
aan de nieuw benoemde kapittel-vicarissen j
te Paderborn en Osnabrück bekend ge
maakt, dat zij zijn vrijgesteld van den eed.
Aan beide bisdommen zullen de toelagen
uit 's lands kas weder worden uitbetaald.
Het beheer van staatswege over de gelden
O O
en goederen van het bisdom Paderborn is aan
den kapittel-vicaris Drobe overgedragen.
In het bisuom Osnabrück bestond geen
staatsbeheer.
De correctioneele rechtbank heeft ver
oordeeld: Griveaux, boekbinder, en Wilhelm,
kleermaker, tot 8 maanden gevangenisstraf
en 16 boeten, wegens het aanplakken van
biljetten, bevattende gelukwenschen aan de
nihilisten, Mornas, uitgever vau het blad
Ni Dieu ni Maitrebij verstek tot
6 maanden gevangenisstraf en 2000 franks
boete wegens hetzelfde misdrijf.
Le National bericht, dat de Minister
van Justitie eeu ingenieur rechterlijk zal
vervolgen die, belast met het bouwen van
forten, van de hem toevertrouwde plannen
misbruik gemaakt heeft.
Twee soldaten van het regiment Paulowski
hebben den onbekende, die bij den aauslag
om het leven kwam herkend als dengene,
die de bom wierp waardoor de keizer werd
getroffen.
Zekere juffer Perowsky, medeplichtige van
Hartmann bij de mijnontploffing onder den
spoorweg bij Moscou, laatstelijk met Je-
liabow samenwonende, is gearresteerd.
Men verzekert dat er oneenigheid tus
schen de ambassadeurs is met betrekking
tot Prevesa, waarvan Engeland den afstand
noodig acht. De Turken zijn bereid aan
Thessalië een voldoend terrein, met inbe
grip van Larissa, af te staan; doch zij wei
geren Prevesa.
Woensdag 11, plaatste een vrouw te Ma
drid eeu groote springbus met ontstoken
lont voor de deur van een koffiehuis,
dat tegenover den Koninklijken Schouwburg
gelegen is. De politie maakte er zich bij
tijds meester van, doch de vrouw is ont
komen.
Bij gelegenheid van eeue manifesta
tie ter eere van den dichter Echega Ray
hebben 4000 studenten eenige wanordelijk
heden gepleegd. Er zijn er 26 gevat. De
orde is geheel hersteld.
geweest was neerslachtig en onderworpen.
VV at August betrof, ik wist niet recht, wat er
in zijn hart omging. Hij beminde niet, ik geloof
liet ten minste; maar het medelijden, hetwelk
Ursula hem inboezemde, grensde aan hartelijke
toegenegenheid, aan reine liefde. De ziel van
dien eenigszins dweependen, mijmerenden jongeling
schepte behagen in ds sombere droefgeestigheid,
die rondom Ursula heerschte. Hij kwam thans bij
haar spreken over de rampen van het leven, om
zich over zijn gebrek aan geluk, over zijne teleur
stellingen en bedrogene verwachtingen te beklagen,
zonder te bespeuren, dat door de wisseling hun
ner wederzijdsche treurige gewaarwordingen eene
ware overeenstemming dier twee zielen ontstond,
die naar geluk zweemde, waarvan zij het bestaan
poogden te loochenen.
Eenige maanden daarna, toen wij wederom
op een avond aan den zoom van een mastbosch over
een dorre heide wandelden, en eenige schreden van
onze vrienden verwijderd waren, vroeg mij August-
Is men niet het allergelukkigst, als "men
het geluk van anderen bewerkt?.... Ligt er niet
in de vreugde, die men aan anderen "verschaft,
een onbeschrijfelijk genoegen?.... Zich toe te wijden
aan iemand, die zonder u niets dan de tranen
dezer wereld zou gekend hebben, is dat niet
verre verkieslijk boven de schitterendste vooruit
zichten
(1Vordt vervolgd
