NIEUWE
No. 505.
Zondag 31 Juli 1881.
6e Jaargang.
De Jodenquaestie in Rusland.
BUITENLAND.
Wat men als Bordeaux-wijn drinkt.
t 0,85
/TO 'MS
r,
IIR4ÏT.
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
ito
TlSNfiirtr—
■T-i'3-S^
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUÏtEY.
Waarin bestaat de Russische Joden
quaestie
Het beste en meest afdoende antwoord
geven de Russische Israëlieten zeiven. Laten
wij hen spreken in een brief uit St. Peters
burg voorkomende in de Israëlitische Wie
ner Allgemeine Zeitung. (No. 486 van 7
Juli 11.)
De inhoud is als volgt:
»De Bijbel-Joden, dat wil zeggen die
Joden welke den Talmud verwerpen en
slechts volgens den strikt woordelijken
inhoud van den Pentateuch (de vijf boeken
van Mozes) leven, hebben zich gedurende
de Jodenvervolgingen in het Zuiden van
Rusland, met een zeer krachtig adres tot
hnnne aldaar verblijfhoudende stamgenoo-
ten gewend. Het dagblad Jushnaij Krai
geeft thans den woordelijken inhoud van
dit hoogst zeldzame document, dat ik, zorg
vuldig en nauwkeurig vertaald, vermelden
wil; want afgezien van de mogelijke gevol
gen die er uit voort kunnen vloeien, is
het, als een kenteekeu der ouder de Joden
thans opkomende religieus-moreele bewe
ging, eene werkelijk interessante verschij
ning. Het adres luidt als volgt; Broeders
Israëlieten Het is ieder uwer waarschijnlijk
bekend, dat, om bevrijd te worden van
de helsche smarten der kiespijn, men het
radicaalst handelt als men den zieken kies
met den ganschen wortel laat uittrekken.
Om bij zulk eene operatie de pijn tot een
minimum te brengen, dooden de genees-
heeren gewoonlijk de zenuwen. Wij Joden
hebben echter moreele kwalen en ziekten,
die ons meer kommer, lijden en verdriet
veroorzaken dan de smartelijkste pliysische
krankhedenhet zijn onze slechte gewoon
ten, die in ons bestaan diepe wortelen
hebben geschoten Waarom haten de ver
schillende elementen der Russische maat
schappij, welke, naar 't zich laat aanzien,
zoo weinig gemeenschappelijke belangen
bezitten, u met zulk eene onbetwistbare
eenparigheid? Is dit werkelijk slechts gods
diensthaat? Neen! Onze liefde voor
't geld, onze onverzadelijkheid, onze heb
zucht, ons voortdurend winstbejag, onze
onbescheidenheid, ons wantrouwen, onze
overmatige pronkzucht en verkwisting,
FEUILLETON
Weersvoorspellingen.
Volgens Kosmos, het Boek der Natuur, van
den heer W. Prins, kan men uit de volgende
feiten het weder voorspellen.
1. Eene ongewone daling van den barometer, bij
het doorbreken van een vochtigen zuidelijken of
westelijken wind, voorspelt met vrij groote zeker
heid regen.
2. Eene gedurige verandering van den baro
meterstand, vergezeld van het gedurig terug
springen van den zuidwesten wind naar het zui
den, verkondigt bij aanhoudende warmte een
langdurigen regen.
3. Overvloedige dauw des nachts belooft een
helderen dag. Een gelakt plankje, buitenshuis op
gehangen, verkondigt een fraaien dag indien het
sterk bedauwd is, wanneer het plankje integen
deel niet is bedauwd, mag men een donkeren dag
verwachten.
4. Wanneer de ochtendnevels blijven hangen
en de stapelwolken, welke bij dag van den voch
tigen bodem naar boven stijgen, allengs dichter
worden; wanneer de wouden en natte weiden schij
nen te rooken; de rook der schoorsteener. niet
wil optrekken; de muren zweeten en dikke wol
ken om de bergkruinen zweven, terwijl de zon
nestralen, welke door de wolkopeningen door
schieten, tengevolge van de terugkaatsing dezer
zonnestralen op de nevelblaasjes, lichtzuilen gelij
ken kan men aannemen, dat er regen is te
wachten.
ouze slaafsche eu domme navolging van
den hoogmoedigen en teugelloozen Russi-
schen hoogen adel, onze woeker en andere
ongerechtigheden verbitteren het Russische
volk, verwekken den nijd der kooplieden
en de verachting der heerschende klasse.
Het is buiten allen twijfel, dat er onder
u eerlijke, werkzame mannen gevonden
worden, die matig zijn in hunne wenschen;
maar zij verdwijnen als 't ware in de massa
der woekeraars, die dag en nacht slechts
aan de roebels denken en in 't leven geen
andere belangen en wenschen kennen dan
de zucht om zoo spoedig mogelijk rijk te
worden. De treurige gebeurtenissen der
laatste dagen geveu mij, broeders, het recht,
er u aan te herinneren, dat het thans
juist de ware tijd is uwe zieke tanden
te laten uittrekken, waarmeê gij anderen
gebeten hebt, en die u periodiek onver-
dragelijke smarten en lijden veroorzaakt
hebben. Aan alle edele en werkzame krach
ten van net Jodendom wend ik mij met
de bede: broeders, ontwaakt! Vermant u
tot goede daden! Bewijst uw volk goeden
dienst! Zuivert u van de honderdjarige
smet. Wij hebben genoeg geschitterd met
onze verbleekte tradities, wij hebben genoeg
gesnoefd op ouze overoude levensvatbaar
heid; scheppen we thans uit de frissche,
leven gevende bron van het heden; laten
we flinke, gezonde, moreele menschen zijn
Vernieuwing alzoo! Vernieuwing! Geeft
aan uw volk datgene, wat het leven, de
tijd, de wetenschap en de plicht als mensch
van u eischtGeeft het volk vaste moreele
overtuiging eu een rationeel geloof daar
door zult gij het de gewenschte
zielsrust teruggeven en gij zult het in de
oocren uwer medemenschen verheffen
O
Dit manifest der Russische Bijbel-Joden
aan de Talmud-Joden, met een beroep aan
aan het gezamenlijke Israëlitische volk, tot
een vernieuwd religieus-zedelijk leveu
spreekt voor zich zeiven. We hebben er
slechts enkele woorden bij te voegen.
Het is even roekeloos als gevaarlijk, even
onchristelijk, als onzedelijk eene rassen-
quaestie in 't aanzijn te roepen, zoo als
dit de Berlijnsche anti-Semiten doen, die
zeiven voor 't meerendeel aan het Christelijk
geloof schipbreuk hebben geleden. De
Joden-quaestie is, zoo als de Russische
5. Ook kan men, door sommige diersoorten
waar te nemen, het weder voorspellen.
Indien de pissebedden uit hare schuilplaatsen te
voorschijn treden; de zwaluwen dicht langs den
grond strijken, om haar prooi te bemachtigen; de
slakken tegen de boomen opkruipen; de visschen
naar den waterspiegel stijgen om insecten, welke
te dicht de watervlakte naderen, op te happen
de krekels en sprinkhanen zich onder de blade
ren en in holle boomen terugtrekken en de bijen,
in troepen vereenigd, van het veld naar haar
korven vliegen, kan men er op rekenen, dat regen
of aanhoudend vochtig weder voor de deur staat.
Indien daarentegen de huisspin kop en pootei;
ver uit hare woning steekt; de kruisspin ijverig
werkt en des nachts eene nieuwe webbe vervaar
digt, de zwaluw hoog door de lucht zweeft; de
slakken vochtige plaatsen opzoeken en de groene
kikvorsch op de takken der boomen zijn voedsel
gaat halen kan men helder, fraai weder ver
wachten en het rijtuig laten inspannen om in de
vrije natuur voor een poos de aardsche beslom
meringen van zich te werpen.
6. Kleine lichtkringen om de zon en de maan
verkondigen de nederdaling van den regenbren
genden luchtstroom, welke van den evenaar komt.
Groote lichtingen en de zoogenaamde bijma
nen voorspellen in den winter de spoedige komst
van sneeuw.
Groote hoeveelheden goedkoope wijn uit Italië,
Spanje, Portugal eu Hongarije worden in het
Bijbel-Joden zeer goed begrijpen en openlijk
decreteeren, eene religieus-zedelijke quaestie.
De Talmud is voor den godsdienst en de
zedelijkheid der Joden gevaarlijk geworden,
vermits er in den Talmud zeer beslist
immoreele grondstellingen worden verkon
digd, zoo als Professor Rohling dit onweer
legbaar bewezen heeft in zijn onlangs ver
schenen werk: Trans Delitsch und die
Judenfrage (Prag, 1881).
Om tot de oplossing der Joden-quaestie
te geraken, zal het goed zijn dat de Joden
tot de religieus-zedelijke leer van den Pen
tateuch terugkeeren. Maar ook de leer van
het Oude Testament staat nog diep onder
de reine moraal van de leer die door den
Godmensch is verkondigd. Daarom zeggen
wijverlangen de Joden de volkomen ge
lijkstelling met de Christenen, dan moeten
zij ook de Christelijke zedeleer aannemen.
Duldt men in eene maatschappij twee
levensbeschouwingen, eene hoogere en zede
lijk lagere, dan zal er spoedig eene ont
aarding van beide ontstaan. In eene Chris
telijke maatschappij kan slechts de reine
leer van den Verlosser van kracht zijn.
Niet doordien de Christenen afdalen tot
de leer van den Talmud, maar doordien
de Joden zich tot de hoogte van de Chris
telijke moraal verheffen, zal de zoogenaamde
Joden-quaestie tot eene afdoende en zuivere
oplossing komen.
Eu dit is de eenig mogelijke oplossing
van het zoo algemeen besproken vraagstuk.
Gisteren heeft de Koning van België ten
Paleize te Brussel Koning Kalakaua ont
vangen, die een uitstapje naar het slagveld
van Waterloo heeft gemaakt. Ieder, die
met den Koning der Sandwich-eilanden
in aanraking is geweest, staat verwonderd
over de uitgebreidheid zijner kennis. Niets
is er dat den Koning vreemd voorkomt.
Men zou zeggen, dat hij Europa bestudeerd
had en ons werelddeel in al zijn bizonder-
hedeu kende alvorens het te hebben bezocht.
Te Berlijn is nog niets bekend van
een gemeenschappelijk optreden van Oos
tenrijk, Engeland en Nederland ten gunste
van de Joden in Rusland. Waarschijnlijk
moet de oorsproug van dat gerucht gezocht
district van Nantes ingevoerd, waar men er zg.
Bordeaux-wijn van maakt. Deze wijnen zijn zeer
zwaar en ongeschikt voor gebruik in onversneden
staat, maar hebben een hoog alcohol-gehalte. Uit
Italië komt het meest; doch onder de van daar
uitgevoerde wijnen is ook veel Hongaarsche be
grepen, die over Italië wordt uitgevoerd. Dit ar
tikel wordt in groote vaten, die 132 gallons in
houden, vermengd met den gemeenen witten land-
wijn, welke aldaar geoogst wordt met water en
een weinig echten Bordeaux; zoo brengt men den
wijn op den vereischten graad van alcoholgehalte
en kleur. Hoe de smaak en geur daaraan ge
geven worden, is een geheim van het vak; doch
er komen chemische middelen aan te pas. Het
aldus verkregen mengsel wordt in gewone Bor
deaux-fusten in den handel gebracht, zoowel voor
de binntnlandsche consumptie als voor den uit
voer. De vin ordinaire, welken men in de res
tauraties en hotels in die streek drinkt, is stellig
voor 90 pCt. op de omschreven wijze vervaardigd.
Te Eouaan, mede naar het schijnt een hoofd
kwartier van de beschreven industrie, werden in
de eerste negen maanden van 1880 37 949 228
liters wijn uit Italië er. Spanje ingevoerd. Het
verbruik van Bordeaux- en Bourgogne-wijn blijft
even groot als ten tijde dat de oogst veel aan
zienlijker was en de wijngaardziekten onbekend
waren. Om aan de vraag te kunnen voldoen,
worden te Eouaan groote hoeveelheden wijn uit
Italië en Spanje ingevoerd en tot Eranschen wijn
gemaakt. Dit is een der meest bloeiende takken
van nijverheid, welke daar ter plaatse gevonden
worden in bet afzonderlijk zenden door
enkele Mogendheden van een nota over de
bedoelde zaak aan het Kabinet van St.
Petersburg.
De correspondent der Daily News te
New-York bericht dat al de daar verschij
nende bladen artikelen bevatten over de
vondst der helsche machines te Liverpool.
De New-York Times en de New-York
Tribune verklaren dat de Britsche Regeering
stellig mag rekenen op de ernstige mede
werking van de Vereenigde Staten tot ont
dekking der schuldigen.
De Daily News verneemt dat reeds
een aanzienlijk getal parlementsleden een
adres aan Gladstone onderteekend hebben,
verzoekende om het in vrijhe'd stellen van
Cetawayo.
Aan de Daily Telegraph wordt uit Pre
toria gemeldNadat verscheidene punten
der overeenkomst zijn gewijzigd zouden de
aanvoerders der Boeren de overeenkomst
in haar geheel hebben aangenomen, doch
het i3 desniettemin twijfelachtig of de
Volksraad de overeenkomst zal aannemen.
Aan de Daily News wordt uit New-York
geseindDe onrustbarende berichten van
gisteren omtrent den toestand van Garfield
waren manoeuvres der baissiers op de beurs
alhier. Garfield's toestand is belangrijk
beter; de doctoren koesteren alle hoop.
Een telegram van den Onderkoning meldt
dat Ayoub Khan, met zijn leger tot bij de
Helmund genaderd, aangeboden heeft te
onderhandelen over vrede. De Gouverneur
van Kandahar heeft hem geantwoord dat
er niet kan onderhandeld worden zoolang
Ayoub het grondgebied van den Emir niet
zal hebben ontruimd.
Les loups se dévorent. De heeren
Olivier Pain en Eyrand Degeorge beiden
van VIntransigeant, hebben geduelleerd.
De eer werd voldaan verklaard, toen de
laatste redacteur ter hoogte van de derde
rib een geduchte degensteek ontvangen had.
De Neue freie Presse verneemt, dat
Keizer Frans Jozef aan zijn bezoek aan
den Duitschen Keizer te Gastein een verdere
reis zal vastknoopen. Hij zal namelijk over
Munchen naar het meer van Bregenz ver
trekken en van daar over Vorarlberg Tyrol
bezoeken, ook in 't belang van den ont
worpen Arlberg-spoorweg. Met dat doel
worden. Na een zekere behandeling ondergaan
te hebben, worden deze buitenlandsche wijnen
zonder uitzondering als voortbrengselen van den
Franschen bodem, zoowel binnen- als buitens
lands, in den handel gebracht. Ze worden
met zooveel behendigheid rervalscht, dat het
dikwijls hoogst moeilijk is, den valschen van den
echten wijn te onderscheiden. Naar men zegt,
moet de vervalsching zonder inmenging van voor
den gebruiker schadelijke bestanddeelen ge
schieden; die verzekering is echter niet te
controleeren, daar de vervalschers hun fa
brieksgeheimen zorgvuldig bedekt houden. Al
de hier bedoelde vervalschingen hebben toch
altoos druivensap tot grondstof. Maar er is ook
nog een kunstwijn-fabricatie uit bestanddeelen,
aan de voortbrengselen van den wijnstok ten
eenemale vreemd. Tn de nabijheid van Parijs
vindt men zeven groote, door stoom gedreven
fabrieken, welke „wijn" vervaardigen uit rozijnen,
aardappelenstroop, appelen, gedroogde vruchten,
afval van fruit en zelfs beetwortels. Voor de
kleur en smaak wordt in dit fabricaat dan
een weinig Spaansche en Fransche landwijn ge
mengd. Het bedrog en de vervalsching in den
wijnhandel moet zoo hoog zijn gestegen, dat geen
derde gedeelte van den tegenwoordig te Parijs
gedronken wijn wezenlijk uit druivensap verkre
gen is.
Deze mededeelingen zijn ontleend aan rappor
ten van Amerikaansche consuls en door ons ont
leend aan de Ned. Staats-Ct.