NIEUWE
No. 524.
Donderdag 6 October 1881.
6e Jaargang.
De souvereinlteit van het
Kerkelijk Opperhoofd.
0,06
;%,4
feuilleton.
Eene reis met de diligence.
mm
I It UT.
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
I.—
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUEEAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER AD VERTE NTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
De Romeinsche quaestie is voor ons
Katholieken de question brülaute van den
tegenwoordigen tijd. Geen enkele is van
zoo veel belang; met haar staan alle an
dere kerkelijk-politieke vraagstukken in
verband, even als het hoofd in verband
staat met de ledematen van het lichaam.
In de Romeinsche quaestie conceutreeren
zich alle belangen der Kerk. Zij is niet
alleen een politiek, maar ook een religieus
vraagstuk, dat zijn grond in het dogma
heeft. Zij moet alzoo geest en hart van
alle Katholieken vervullen, tot dat zij op
bevredigende wijze is opgelost.
Als wij haar bespreken dan hebben wij
minder de geld-quaestie op 't oog, waar
bij sprake is van het onderhoud van
het ons dierbaar Opperhoofd der Kerk, dan
wel de souvereiniteit, waarom het eigenlijk
te doen is. Souverein moet de Paus zijn.
Dat is de beteekenis der Romeinsche quaestie,
dat is onze eisch. Eu waarom moet de
Paus souverein zijn? Omdat hij vrij moet
zijn. Eu waarom moet hij vrij zijn? Om
dat een vrij lichaam slechts met een vrij
hoofd kan verbonden zijn, omdat slechts
op een vrije rots, eene vrije Kerk kan rus
ten. De vrijheid van den Paus is dus een
quaestie van bestaan voor de Kerk; haar
te eischen zoolang tot zij verkregen is, is
onze heilige plicht. Slechts als hij souverein
6n vrij is, kan de Paus Vader van alle
Christenen en opperste rechter zijn, waar
aan volken en vorsten zich hebben te on
derwerpen. Slechts als hij vrij is, is hij in
waarheid opperste wachter van het geloof,
tot wien allen met even veel vertrouwen
kunnen opzien en die door allen als leer
meester moet worden beschouwd. Zijn
woord mag niet opgehouden worden, even
min als de bloedsomloop in het menschelijk
lichaam. Vrij verlangen wij den Paus om
dat hij opperste wetgever is en onmogelijk
onderworpen kan zijn aan de wetgeving
van een ander souverein. Vrij en onaf
hankelijk van elke aardsche macht moet
hij de kerkelijke hiërarchie besturen en de
kerkelijke tucht kunnen handhavenkortom
de vrijheid is de grondvoorwaarde van zijn
bestaan, de lucht, waarin hij leven moet,
en gevangenschap is derhalve zijne ver
nietiging. Dat is het postulaat van het
verstand, dat is het oordeel der geschiedenis.
(Vervolg).
Stap in, heeren, zeide de conducteur driftig.
Als wij een uur verliezen, komen wij er mis
schien in het geheel niet. Er is geen geksche
ren met de overstrooming, vooral in den nacht,
en ik heb geen lust om met mijn rijtuig te ver
drinken.
Verdrinkenriep mademoiselle Athenaïs.
Maar dat is ijselijk. Dat had men moeten waar
schuwen. Conducteur, ik sta er op dat gij het
dal vermijdt. Gij zijt voor mij verantwoordelijk,
conducteur. Ik zal mijn beklag doen.
Het voortrijden der diligence sneed de oude
vrijster het woord af, en zij zonk met een angst
kreet weder in haar hoek.
Jacques Grugel achtte zich verplicht haar te
zeggen, dat de omweg dien zij namen, hen van
de Saöne en dus van het gevaar verwijderde.
Maar waar zal ik dan mijn bouillon krij
gen? vroeg de oude vrijster, een weinig gerust
gesteld.
Wij zullen eerst te Ause ophouden, ant
woordde Lep ré. Zoo heeft de conducteur gezegd,
en de hemel weet, welke wegen wij zullen vin-
Als nu de Paus bepaald als souverein
moet optreden, dan mag hij allerminst
onderdaan zijn van den Italiaanscheu Ko
ning ou niet onderworpen aandeltaliaansche
wetten, omdat dit Rijk er op uit is de
Katholieke Kerk te bestrijden en zoo het
mogelijk ware te vernietigen, gelijk reeds
voldoende bewezen is door de verbeurdver
klaring der kerkelijke goederen, de onder
drukking der kerkelijke orden, de gevan
genneming van Bisschoppen, de vernietiging
van vroegere verdragen, de voogdijschap
van liet kerkelijk leven en de ontelbare
daden van ruw gew*eld en tirannie. Onder
daan van zulk een Rijk te zijn, heet het
Opperhoofd der Kerk in denzelfden stroom
van bederf te werpen, waarin het zeiven
zwemt. Wel heeft de Italiaansche R.egee-
ring, om de verontwaardiging der Katho
lieke wereld over den gepleegden Statenroof
eenigszins te vergoelijken, aan den Paus
eenige toezeggingen en beloften betreffende
de vrijheid en onafhankelijkheid zijner gees
telijke macht gedaan, maar noch de Staat
die deze waarborg-wetten uitvaardigde, noch
de inhoud van deze wetten, boezemen het
geringste vertrouwen in. Wat ze in wer
kelijkheid waard zijn, dat hebben de ge
beurtenissen in den nacht van den 12en
op den 13en Juli 11. helder genoeg bewe
zen, de beleediging namelijk van het lijk
van Pius IX, waarvan het nog twijfelachtig
is of zij met hare bitterheid geschiedde
om het hart van den thans regeerenden
Paus té bedroeven, of om met haar slijk de
nagedachtenis van een der grootste Pausen
te bezoedelen, waarvan het echter zeker is
dat zij het Pausschap moest treffen om
den strijd tot zijn vernietiging opnieuw te
doen ontbranden. Zelden heeft de geschie
denis van beschaafde natiën een smadelijker
aanslag te vermelden gehad, dan den af
schuwwekkende» aanval op den nachtelijken
lijkstoet, die, zonder bescherming en zonder
wapens, eene heilige plicht van verhevene
piëteit vervulde; nog zelden i3 de gemeen
heid en diepe laagheid op afschrikwekkender
wijs gebleken dan in de beleediging dei-
geheiligde overblijfselen van een overledene,
wiens naam door alle Katholieken slechts
met eerbied en liefde wordt genoemd en
wiens waardigheid hem tot Opperhoofd van
gansch de Katholieke wereld heeft gemaakt.
Met dezen onuitwisckbaren smaad, die de
ganscbe beschaafde wereld gevoelt, heeft
het revolutionnaire Italië zich beladen. Zulke
den. Departementale wegen, dat is alles gezegd!
En toch ken ik den ingenieurhij is een knap
man; zijn zoon is op -denzelfden dag getrouwd
als mijn oudste. Maar wij zullen eerst morgen
ergens stilhouden.
Hierop volgde een algemeene kreet van ont
zetting. De meesten der reizigers hadden sedert
den ochtend niet gegeten, rekenende op den maal
tijd, dien men g< woonlijk tc Villefranche hield
en Gontran deed reeds met zijn gewone onstui
migheid het voorstel, om in het naaste dorp
bepaald af te stappen om een souper te gebrui
ken, toen de ossenkooper zeide:
Een souper! Ik heb er ren tot uwen dienst.
Wat! voor ons allen? vroeg Lepré.
Voor ons allen, baas. Ik kan u drie ser
vices met dessert aanbieden en het glaasje likeur
toe.
Zoo sprekende haalde hij een half dozijn pak
ken en pakjes uit de zakken van het rijtuig, die
hij een voor een opende, terwijl hij smakelijk
zijn lippen aflikte. Het waren levensmiddelen
van allerlei soort, zindelijk en zorgvuldig inge
pakt.
Dat zal een waar feestmaal wezen, zeide
Lepré die den ossenkooper had geholpen om de
pakjes te openen. Drommels, mijnheer Ver
schooning, hoe heet gij!
Baruau.
woeste buitensporigheden zijn trouwens in
alle Staten mogelijk die, ofschoon met de
wet in de hand, den wil noch de macht
bezitten haar te handhaven.
Hetgeen in dien nacht werd geconsta
teerd, dat is de ware en werkelijke gevan
genschap van den Paus, het verlies zijner
souvereiniteit en zijuer persoonlijke vrijheid,
alzoo juist het tegendeel van hetgeen hem
door de waarborgeu-wet was verzekerd.
Want als men zich niet ontziet het lijk
van een Paus, dat bij alle volkeren met
eerbied en piëteit zou behandeld worden,
op de ellendigste wijze te beleedigen en te
mishandelen, wat zou dan wel de levende
Paus te middeu van zulk een barbaren-
volk moeten ondervinden als hij het wagen
durfde zich in het openbaar te vertoonen?
Hij is dus meer dan ooit veroordeeld in
zijn paleis als gevangene te blijven en als
Leo XIII reeds op den dag zijner troons
bestijging 't niet wagen kon van de loggia
der St. Pieterskerk ons den eersten Pau
selijken zegen te geven, omdat de water
en melk-regeering van het moderne Ko
ninkrijk zich niet sterk genoeg gevoelde,
daden van ruw geweld te voorkomen, hoe
zou liet hem dan nu mogelijk zijn de Ba-
silikeu van Rome te bezoeken, om daar
de verhevene godsdienstplechtigheden te
vieren, zonder voor een ernstigen opstand
te moeten vreezen Hij is niet meer sou
verein, omdat het hem niet meer geoor
loofd is de hulde en de getuigenis van
liefde en gehechtheid van de leden van
zijn geestelijk Rijk en van zijue hoofdstad
te ontvangen. Hij is niet meer vrij in de
Regeering zijner Kerk, men onderwerpt
hem in zijue kerkelijke verordeningen aan
de Italiaansche staatswetten en men con-
fisceert de Katholieke dagbladen, wanneer
zij het durven wagen Pauselijke encyclie
ken te publiceeren. En toch is de aanslag
in dien onzaligen nacht slechts eeu enkele
schakel der lange keten van misdadige
ondernemingen die vroeger plaats hebben
gehad en die nog zullen geschieden. Achter
ons liggen alle daden van ruw geweld eu
benadeelingen van de rechten der Kerk,
die sinds tien jaren onze harten bedroefd
hebben. In 't verschiet liggen de helsclie
planneD, die de revolutie aan dezen woes-
ten aanslag zal knoopende afschaffing
der waarborgen-wet, het verbod van Katho
lieke vereenigingen, de oprichting van auti-
clericale clubs, uitzonderingswetten tegen
Drommels, mijnheer Baruau, wat eet gij
goed
Waartoe zou men geld hebben, zeide de
dikke man met zekeren hoogmoed, zoo niet om
er goed van te eten? Voor het overige zal ik de
heeren en dames over mijne keuken laten oor-
deelen.
Grugel zag Gontran aan, en zeide glim
lachend
Daar hebt gij de greintjes goud al die gij
zocht.
Greintjes goud 1 herhaalde Baruau, die dit
gezegde niet begreep. Virschooning, wat ik u
daar geef is een saucisson aux truffes.
E" deze heeren willen zeggen dat hij voor
uitgehongerde lieden goud waard is, viel Lepré
er lachend op in. Dat is eene redefiguur, mijn
heer Baruau. Ik heb een zoon die al die figuren
geleerd heeft, toen hij de rhetorica bestudeerde,
en hij heeft mij de zaak uitgelegd. Maar verschoo
ning, eerst moet mademoiselle gediend worden.
Men presenteerde den voorraad aan made
moiselle de Locherais, die al de stukken om
keerde en de lekkerste uitzocht, welke zij opat
onder een beklag over de ontberingen die men
op reis verduren moest. Om haar te troosten
bood Baruau haar een glas ouden cognac aan,
maar mademoiselle antwoordde met een kreet
van afgrijzen.
den Katholieken godsdienst, en eindelijk
bestorming van het Yaticaan en vernieti
ging van het Pausdom. En een feit is
het, dat de Regeering, niettegenstaande
hare schijnbare oppositie, met al deze plan
nen sympathiseert en slechts door de re
volutie en de verdrukking van het Paus
dom kan blijven staan.
't Is dus in zulke omstandigheden de
plicht van alle Katholieken tegen deze
schanddaden en gewelddadigheden luide de
stem te verheffen en met alle geoorloofde
middelen te trachten het recht en de vrij
heid voor ons Kerkelijk Opperhoofd te ver
krijgen, want 't is duidelijk bewezen dat
de waarborgenwet onvoldoende is voor de
noodzakelijke vrijheid en onafhankelijkheid
van het Opperhoofd der Katholieke Kerk.
Wij stellen niet het minste vertrouwen
in de onlangs door de Italiaansche Re-
geeriug afgelegde verklaringen betreffende
de onafhankelijkheid van den H. Yader,
overtuigd als we zijn, dat zij noch den wil
noch de kracht bezit om hare beloften ge
stand te doen. Immers zij is de speelbal
der revolutie. Wij vinden onze waarborgen
alleen daarin, als Rome weder aan zijn
rechtmatigen heer wordt terug gegeven en
de hoofdstad der Christenheid dus weer in
handen van den Paus komt, immers twee
koningen kunnen in een en dezelfde hoofd
stad geen plaats vinden en de duizendjarige
bezitter zal toch zeker wel den voorrang
voor den indringer hebben. Met alle waar-
borgen-wetten, al waren ze ook onder de
bescherming van alle Europeesche machten
gesteld, zijn we niet geholpen, zoo lang
Rome in de handen der Italiaansche Re-
geeriug blijft. En zoolang dit onrecht, der
Kerk aangedaan, niet is vereffend en het
Hoofd der Kerk niet weder in zijne vrije
hoofdstad een vrijen troon beklimmen kan,
zoolang zullen de onlusten en oproeren die
.Europa ontzetten niet ophouden, de vrede
in de gemoederen niet terugkeeren en wel
vaart der volkeren en Staten geschokt
blijven.
Sinds de gewelddadige bezoudiging aan
het opperhoofd der Kerk, heeft de ver
schrikkelijke aera der aanslagen tegen
vorsten eu tronen een aanvang genomen;
moge zii, door de verzoening met den fl.
Vader, spoedig en voor altijd gesloten
worden
Ik cognac! zeide zij met verontwaardiging.
Waar ziet ge mij voor aan, Mijnheer?
Gij zult misschien meer van cassis houden?
zeide de ossenkooper zeer onnoozel.
Ik drink even min cassis als cognac, ant
woordde mademoiselle Athenaïs fier. Ik drink
nooit iets anders dan water.
En zich naar Grugel keerenae, prevelde zij
Kan men begrijpen hoe iemand zoo lomp
is? Mij cognac aanbieden! AL of de kruiderijen
van het goed dat wij moeten eten niet genoeg
waren om ons bloed te ontsteken. Ik weet zeker
dat ik er ziek van zal worden.
Met deze woorden schikte zij zich weder in
haren hoek, zoodat zij den ossenkooper den rug
toekeerde, haalde een kussen op, dat zij had
medegebracht, legde haar hoofd daar tegen aan,
en sluimerde in.
De diligence reed over de doorregende wegen
langzaam voort. Hoewel vochtig, was de lucht
toch koud, en men zag geen enkele ster. Ver
levendigd door den maaltijd, dien de gastrono
mische voorzichtigheid van Baruau hem verschaft
had, hernam Lepré al zijne spraakzaamheid, en
hoewel zijne reisgenooten hem reeds lang geen
antwoord meer gaven, bleef hij alleen praten,
zonder er zich over te bekommeren of men naar
hem luisterde.
Wordt vtrvolgi.)
