NIEUWE
Wo. 550.
Donderdag 5, Januari 1882.
7e Jaargang.
Een terugblik.
BUITENLAND.
0,06
HliRLIMSdHE mm
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1»—
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BTIEEAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Het afgeloopen jaar 1881 droeg even als
zijn voorganger den stempel der revolutie,
van het verzet tegen het goddeljjke en
maatschappelijke gezag, want de lijken van
twee bewindvoerders bergt het in zijn schoot,
dat van den Russischen Keizer en dat van
den President der Vereenigde Staten. Eene
akelige gisting, de omverwerping van al het
bestaande ten doel hebbende, heerscht alom
zij openbaart zich in het drijven der Russische
nihilisten, der Iersche ligisten, der Pransche
communisten en der radicalen in de overige
landen der oude en nieuwe wereld. Allen
hebben slechts een doel voor oogen, allen
roepen: »geen God en geen Heer!«
Met de nog in stilte sluipende revolutie,
die af en toe door verschrikkelijke catas-
trophen bewijzen van haar aanzijn geeft
en slechts op het geschikte oogenblik wacht
om het bloedgierig reuzenhoofd te verhef
fen en hare vernielende vuist op de ker
kelijke en maatschappelijke orde te laten
nedervallen, gaat hand in hand de strijd
tegen het Geloof, tegen de Katholieke Kerk.
Deze laatste strijd is de vader van alle re-
volutionnaire bewegingen, want een volk,
dat aan geen God gelooft en aan gene
zijde van het graf niets meer te hopen of
te vreezen heeft, bezit ook geen eerbied
voor de menschelijke autoriteithet is on
tevreden en wü zich van alle goederen
meester maken, om ten minste hier op aarde
zich een hemelte verschaffen. Hier ligt
de wortel van alle verschijnselen, die onzen
tijd beweg en en die in het vervlogen jaar
op enkele plaatsen op vulkanische wijze te
voorschijn kwamen.
Men zou nu met recht kunnen verwach
ten dat de wereldljjke machthebbers, in
hun eigen belang, geen grootere taak ken
den, dan door herstel en bevestiging van
het Geloof, door bescherming der Kerk en
aankweeking van godsdienst, de dreigende
revolutie tegen te werken en hunne tronen
te schragen. Dit toch is geenszins het ge
val, wij zien in vele Staten de bewind
voerders ijverig aan 't werk om de Kerk
totaal te ruïneeren.
In Duitschland scheen het bij den aan
vang van het jaar 1881, alsof de Regeering
den cultuurstrijd zou doen eindigen. He
laas, deze hoop werd niet bevestigd. Aan
de wijsheid en vredelievendheid van den
H. Yader gelukte het wel om aan de
diocesen Trier en Pulda nieuwe Bisschop
pen te geven, doch deze Opperherders kun
nen hun heilig ambt slechts op zeer be-
FEU1LLETON.
De vriendschap van een kind.
(Episode uit den tijd der eerste Fransche omwenteling.)
Vervolg
De tranen sprongen mij uit de oogen, en ik
luisterde met de meeste inspanning. „Den ge
vangene loslatenriep Lebon, „zijt gij niet
wijs?" „Waarlijk pa, ik meen het." „Dat kan
niet gebeuren." „Het moet gebeuren, gij hebt
het mij beloofd." „Maar „Geen
maar!" „Als „Neen, geen als
ook!" (/We 1 wat duivel meisje, ik zal hier
toch wel de baas zijn, geloof ik„Ja pa,
dat zijt gij, daarom vraag ik het u ook."
„Lucie, luister eens, ik zal u alles geven wat gij
hebben wilt, maar dat niet; dat kan ik u niet
geven, lief kind." „En ik wil niets anders
hebben dan dit. Eens beloofd, blijft beloofd pa, dat
weet gij wel." „Maar kindlief, gij vraagt iets dat
niet in mijn macht staat." Wel pa, nu jokt gij
toch; gij hebt daar straks zelf gezegd, dat gij de baas
zijt; en dat zijt gij ook, dat weet ik. Als gij schrijft,
dan wordt de vreemdeling dood gemaakt, en als
grensde wijze uitoefenen, want de Meiwetten
zijn nog in volle kracht. Het Katholieke
Duitsche volk hoopt wel is "waar, dat zij
spoedig, zij het da t ook gedeeltelijk, zullen
veranderd worden, maar het hoopt reeds
zoo lang! De onderhandelingen met Rome,
die nu twee jaren geleden door de Prui
sische Regeering plotseling werden afge
broken, zijn echter weder aangeknoopt. De
tijd zal leeren of zij tot een bevredigend
resultaat zullen leiden.
In Oostenrijk, een land dat wel is waar
geen cultuurstrijd heeft, is het kerkelijk en
godsdienstig leven ook zeer in verval. Gods
dienst en politiek zijn daar visch noch
vleesck, niet koud en niet warm. Aan on
lusten ontbrak het in dit land evenmin.
De strijd tusschen het Slavisch en het Duit
sche element woedde hevig in Bohemen en
in Hongarjje. Met Rusland stond Oosten
rijk noch op vriendschappelijken, noch op
vijandigen voet. Door de reis van Koning
Humbert naar Weenen in October 11. zijn
de verhoudingen tot Italië bevestigd ge
worden, of beter gesprokenItalië hoopt
door nauwere aansluiting aan Oostenrijk,
paal en perk te stellen aan de naderende
revolutie. Of deze lang op zich zal laten
wachten? De radicalen gaan steeds voort
op den troon te beuken en de val van
dezen door de revolutie opgerichten troon,
is slechts een quaestie van tijd.
Met de smartelijkste gevoelens ziet Rus
land op het afgeloopen jaar terug. De ni
hilisten-pest verspreidde zich in weerwil
van alle processen, vonnissen en gestreng
heid der wetten en den 13den Maart viel
Keizer Alexander II door een dynamietbom,
hem door Russakoff toegeworpen. Een kreet
van verontwaardiging en ontsteltenis weer
galmde in Europahuiverend zag men naar
den afgrond, die het revolutionnaire drij
ven had geopend. De toestand van Rus
land is gelijk aan dien van Frankrijk voor
de groote revolutie. De Keizer leeft als een
gevangene, steeds omringd door een af-
deeling kozakken. Het volk is ontevreden
en verarmt, de beambten zijn omkoopbaar
en velen van hen, zelfs in de hoogste
kringen, zijn aanhangers en vereerders van
het nihilisme. Noch de strengheid van een
Loris-Melikoff, die zijn ambt nederlegde
om voor den intrigant Ignatief plaats te
maken, noch de maatregelen van den Kei
zer, konden iets uitwerken om tot eeuigs-
zins bevredigende toestanden te geraken;
veeleer goot het besluit van den Czaar,
om, in plaats van hervormingen te geven,
op den weg van het absolutisme voort te
gij niet schrijft, dan niet. Mama heeft het mij
zelve gezegd. En pa, pa als hij sterven moest
dan zou het Lucie's schuld wezen; want als ik
niet zoo gedwongen had om in dit kamertje
gelaten te worden, dan zoudt gij den sleutel niet
gehaald hebben en den goeden vreemdeling niet
hebben gezien, en als gij hem niet gezien hadt,
dan zou hij niet behoeven te sterven. Neen pa,
hij mag niet sterven, die goede ongelukkige vriend!
Als hij stierf, dan zou Lucie ook sterven!"
Er heerschte weder een oogenblik stilte, Lebon
hief echter dadelijk weder aan: „Maar lieve
Lucie.„Och pa, luister nu toch naar mij.
gij weet niet hoeveel ik van hem houd „Van
hem houd! En waarom?" „Waarom, dat weet
ik; maar o ik houd zoo veel van hem. mis
schien omdat ik hem gered heb, toen hij bijna
van honger stierf. Ja waarlijk, ik en Azor hebben
hem gered. Hij is dus mijn gevangene; hij behoort
aan mij. O pa, als gij hem gisteren gezien hadt,
toen hij daar zoo bleek als een doode op den
grond lag en met zulk een zachte stem tot mij
zeide: Lief kind, heb medelijden met mij 1 o dan
zoudt gij net gedaan hebben als ik; want uw hart
is zoo goed, mijn beste pa. De menschen zeggen
wel dat gij niet goed, dat gij boos en wreed zijt,
gaan, zooals hij dit in zijn manifest van
den elfden Mei 11. verkondigde, olie in
't vuur. Italië, Rusland eu Frankrijk vor
men het roode trio, waar de val, de ver
dwijning der sociale orde, door een woest
fanatisme voorbereid, niet lang op zich
zal laten wachten.
Frankrijk bevindt zich geheel en al in
handen eener coterie van phrasenhelden
en baantjesjagers, die den naam van het
republikanisme schande aandoen. Gambetta,
eertijds President dor Kamer, werd naden
val van het Ministerie, d. w. z. na de ver
kiezingen, die ten gunste der republikeinen
uitvielen, Minister-president en het nieuwe
Ministerie bestaat uit willelooze poppen in
zijne hand. Het is gekarakteriseerd door
de opneming van den fanatieken atheïst
Paul Bert, als Minister van onderwijs en
eeredienst. De strijd tegen de Katholieke
Kerk, is het eerste nummer in het pro
gramma van dien bewindsman. Frankrijk
is de bal in de hand van een intrigant en
zal zoolang heen en weer geworpen wor
den, tot de geheele Gambettistische rom
mel door de bijlslagen der Communisten
zal vernietigd worden.
Ook in België was de slyijd tegen de
Kerk het voornaamste heldenfeit van het
vrijmetselaars-Ministerie. De geestelijkheid
en de Katholieke volksschool worden er op
afschuwlijke wijze vervolgd. Ook in dat land
hebben de Katholieken besloten gemeen
schappelijk te handelen en op te treden;
zij hopen bij de eerstkomende verkiezing
van afgevaardigden, het juk van het libe
ralisme te breken en af te werpen, zooals
dit reeds bij de verkiezing voor leden van
den gemeenteraad in vele steden is ge
schied.
Engeland had in 't verloopen jaar op
vele plaatsen der wereld verwikkelingen
en strijd. In Zuid-Afrika voerde het een
langen en niet-roemvollen krijg tegen de
Boeren en het was eindelijk genoodzaakt den
25sten Maart 11. vrede te sluiten. In
Afghanistan gaf Gladstone, de opvolger
van Beaconsfield, alles prijs, wat met veel
offers van goed en bloed was verkregen.
Gansch Ierland was in opstand; moorden
eu brandstichting waren in dat ongeluk
kige land scheering en inslag. De landbill
werd den 8sten Augustus 11. uitgevaar
digd, maar zij bracht geen anderen toestand
te weeg. Gansch Ierland werd in staat
van beleg verklaard, de politiemacht uit
gebreid, de leiders der Liga gevangen ge
nomen, niets hielp en zoo staat in Ierland
eene catastrophe voor de deur, die gelijk
ja dat zeggen zij waarlijk, maar zij kennen u niet
zoo als uwe Lucie u kent; Lucie weet wel dat gij
goed zijt. Ik zie u immers zoo dikwijls schreien
als gij mij kust; en kijk, nu staan er weer tranen
in uwe oogen. „Ga weg mijn kind, ga!"
riep de geduchte man, met een stem, die sterke
aandoening verried. Maar Lucie hernam op een
vasten, levendigen toon: „Neen, ik ga niet weg,
pa, voordat ik het papier van u heb, dat gij daar
hebt geschreven," „Onmogelijk, kind! waar
denkt gij aan?" „Mama heeft mij gezegd dat
het zijn doodvonnis is, en daarom wil ik het heb
ben." „Lucie, wees verstandig." „Neen, ik
wil het hebben, zeg ik u." „Lucie, maak mij
niet boos." „Dat kan mij niet schelend'
„Hoe, kan het u niet schelen of gij uw vader
verdriet doet?" „En gij dan, gij dan?" riep
het kind op een hevigen toon, terwijl het eensklaps
in tranen uitbarstte; „ik smeek u al meer dan
een half uur om mij te geven wat gij mij gemak
kelijk geven kunt, en gij wilt niet; gij hoort niet
eens naar mij, naar uwe Lucie. O, ik zie het nu
wel, dat de menschen gelijk hebben; gij zijt een
boos man; ik zal het voortaan ook van u zeggen,
net als de boeren; want gij houdt niets van uwe
dochter, die zooveel van haar vader houdt". „Ik
zal zijn aan die welke in Rusland onherroe-
peljjk plaats zal vinden.
De Oostersche quaestie is gelukkig op
gelost. De Grieksch-Turksche grensstrijd
werd na lange onderhandelingen bijgelegd
en Turkije beeft zells eene regeling zijner
schulden in 't leven geroepen. Een heuge
lijk bericht voor de gelukkige bezitters
van Turksche papieren! Rumenië werd
den 26sten Maart in een koninkrijk geme-
tamorphoseerd en Bulgarije nam eene ze
venjarige dictatuur aan.
Ook de Vereenigde Statën van Amerika
zien met leedwezen op het jaar 1881 terug.
De nieuwe president Garfield, dieden4den
Maart zijn ambt aanvaardde, werd den
2den Juli door een onverlaat neergeschoten
en stierf na een vreeselijk lijden van elf
weken.
De oorlog tusschen Peru en Chili in
Zuid-Amerika eindigde in Februari met de
overwinning der Chilenen.
Ons dierbaar vaderland bleef gelukkig
van groote rampen bevrijd. De onverbid
delijke dood echter maakte zich meester
van den Nestor uit ons vorstenhuis en van
zoovelen die zich verdienstelijk hadden ge
maakt voor Vaderland en Koning. Onze
wetgeving werd door eene Drankwet uit
gebreid. Of de volkszonde door die wet
zal worden beteugeld? 't Ware te wen-
schen; wij gelooven echter dat het resul
taat zeer twijfelachtig zal zijn.
Overigens viel er in 't verloopen jaar
in Nederland, zoowel op politiek als op
religieus terrein, veel voor, wat wij anders
zouden wenschen. Ons bestek gedoogt niet
thans over onze grieven uit te weiden
wellicht komen we er later op terug.
De erfenis, die het jaar 1881 aan zijn
opvolger heeft nagelaten, is over 't algemeen
genomen, eene zeer treurige. In de gansche
wereld vinden we niets dan twist en strijd
en overal gaat het spook der revolutie hand
in hand met de bestrijders der Kerk, de
bewaarster der zedelijke en sociale orde.
Zal het nieuwe jaar een beter, een ge
lukkiger zijn?
Wij wagen het nauwelijks deze hoop uit
te spreken.
De Rijkskanselier maakt openbaar eene
verordening van 29 Dec. jl., waarbij het
recht om goederen in Duitsche zeehavens
te laden, naar andere Duitsche zeehavens
te vervoeren en daar te lossen (kustvracht-
vaart) aan schepen van België, Brazilië,
niet van mijne dochter houden!" „Neen, gij
houdt niet van mij, anders zoudt gij mij niet
weigeren wat ik van u vraag; dan zoudt gij mjj
niet laten schreien; maar het kan u niet schelen
of ik sterf!" „Wat zegt gij!" „Ja, ik sterf
er zeker van; daar behoeft gij niet aan te twijfe
len. Nadat gij teruggekomen zijt, hebt gij nog
niet anders gedaan dan mij plagen en bedroeven.
Ik ben er nu al ziek van, en als het nog langer
duurt.O ma, o hemel.ik sterf!"
Ik veronderstelde dat Lucie in hare tranen
stikte; en werd daarin bevestigd toen ik Lebon
hoorde roepen: „O, mijn kind! helpzij is buiten
kennis! Lucie, lief kind! kom tot u zelve! Hoor,
gij zult bet hebben dat papier; gij zult het heb
ben; maar luister nu naar mij Groote God
wat wordt zij bleek
Er werd hevig aan de schel getrokken. Een
bediende kwam het kabinetje binnen. „Loop da
delijk naar den dokter.neen, wacht.zij
komt bij! Dat kind is zoo geducht zenuwach
tig! Maar ik had dit ook moeten bedenken.
Lieve Lucie, kom zie uw vadertje maar eens
aan.Schielijk een glas suikerwater, Baptist.
Goedkom, drink eens
Wordt vervolgd.)
