NIEUWE
No. 552.
Donderdag 12 Januari 1882.
7e Jaargang.
Moraal en politiek.
BUITENLAND.
0,06
mmutism nu HUT.
ABONNEMENTSFBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1,—
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
>W
AGHTE MA HON AGITATE.
PBIJS DEB ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrij dag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUREY.
Gezonde grondbegrippen zijn voor 't leven,
hetgeen de vier hoofdregelen voor de re
kenkunst, passer en ricktlood voor de bouw
kunst zijn. Of het leven nu als een per
soonlijk-privaat of als een openbaar en
maatschappelijk leven wordt opgevat, dit
maakt geen wezenlijk onderscheid. Want
de geheele menschelijke maatschappij be
staat slechts uit afzonderlijke menschelijke
persoonlijkheden, die allen denzelfden oor
sprong, dezelfde bestemming hebben en
dezelfde taak moeten vervullen. De mensch
hangt in alles af van zijn Schepper en diens
wil; 't zij hij voor zich alleen, of in het
huisgezin, of in den Staat leeft en han
delt, overal is hij gebonden aan zijns
Scheppers wet en voor zijn doen en laten
aan ziin eeuwigen Rechter verantwoordelijk.
De Almachtige heeft zijne geboden niet
alleen voor den enkelen mensch, maar ook
voor de gausche menschelijke maatschappij
gegeven en toen zijne geboden onder blik
sem en donder van Sinaï weergalmden,
was het gansche volk Israels als verte
genwoordiger aller natiën aan den voet
var. den berg vergaderd. Openlijk en plechtig
zijn Gods geboden der menschheid verkon
digd en hunne verplichting, hunne belang
rijkheid en gewichtigheid nemen in het
openbare leven een grootscher, een meer
omvattend karakter aan, dan in het pri
vate leven van het individu. Werpt een
Staat op brutale wijze de tien geboden
over boord, dan is die misdaad oneindig
grooter dan wanneer een enkel persoon
Gods wet met voeten treedt. De boosheid
is dan verveel vuldigdde afval van het
Hoogste Wezen is officiëeler, duivelachti
ge!de ergernis is publiek, uitdagend, ver
giftigend; de wraak der bespotte majesteit
Gods moet een diep ingrijpende, verschrik
kelijke zijn, om de zedelijke wereldorde
wederom te herstellen.
Volkszonden worden door volksplagen
geboet. Dat leert ons de geschiedenis op
elk harer bloedige bladzijden. Vandaar het
bekende spreekwoordde wereldgeschie
denis is het wereldgericht.De misdaden
van het individu kunnen in dit leven aan
de tuchtroede worden onttrokken en der
eeuwigheid worden voorbehouden, doch de
zonden der Staten en Regeeringen worden
op dezen planeet geoordeeld en gestraft,
omdat Staten en Regeeringen niet overgaan
in de eeuwigheid.
Men zal ons vragen wat wij met deze
inleidende woorden bedoelen. Ons antwoord
is: wij hebben die waarheden gereleveerd
FE U1LLE T ON.
De vriendschap van een kind.
(Episode uit den tijd der eerste Fransche omwenteling.)
Vervolg en slot.)
En even alsof deze gedachte een voorgevoel bij
hem opwekte van den plotselingen keer der fortuin,
jen de woeste volksman reeds na verloop van wei
nige maanden op zulk eene geduchte wijze zou
we er. aren, en alsof hij daardoor met weemoed ver-
vu werd, minder over zijn eigen lot, dan wel over
dat van zijne dochter, sprak hij: „Als gij dan volstrekt
uit, we aan. red dan uw gevangene, maar haast u
Lucie s,aakt.e een luiden kreet, een kreet, die
van hare onuitsprekelijke vreugde getuigde over
de zege, die zij op dat onbuigzame gemoed be
haald had, dat alleen door haar zwak kind ge
kneed kon worden. Zij liet zich van haars vaders
knieën glijden, liep op hare teenen naar de deur
van bet boudoir, waarin ik mij bevond, en deed
die met de uiterste behoedzaamheid open, „kom
spoedig", fluisterde zij mij toe; „de wacht is daar,
maar ik zal u weghelpen."
omdat men in den laatsten tijd van alle
daken verkondigt: apolitiek is politiek
de politiek heeft niets te maken met de
moraal, d. w. z. met de tien geboden Gods.
Dat is een schandelijk lied, eene verschrik
kelijke lichtzinnigheid, een gevaarlijk spel
van de moderne heidenen onzer dagen, en
wat wij steeds gevreesd hebben is reeds
lang een feit geworden en dreigt met ieder
jaar in uitgebreidheid toe te nemen.
Het moge voor Staten en Regeeringen
zeer aanlokkelijk en gemakkelijk zijn zich
in te beelden dat dé gebodeu Gods in
't staatsleven niet van kracht zijn, noch het
vijfde, noch het zevende, noch het achtste,
noch een van alle dat in dezen tijd lastig
is of moeite veroorzaakt; het moge nim
mer ontbreken aan karakterlooze menschen,
die terwille van het geld de publieke opinie
demoraliseeren, de ongerechtigheid verde
digen, den smaad verheerlijken in woord
en schrift, doch, wij willen het gevraagd
hebben, wat zal er te voorschijn komen,
als het verderfelijk zaad tot ontwikkeling
en wasdom overgaat? Wat zal er geschie
den als het begrensde onderdanen-verstand
het roovers-wachtwoord begrijpt en ver
spreidt
»In de politiek behoort geen moraal
zoo verkondigt men van den hoogeu
Olympus. »Weg met de moraal in de
politiekzoo roepen duizenden stemmen
in de rijen der mindere goden; en het
socialisme roept victorie en schreeuwt het
naar de vier windstreken uit: »in de poli
tiek hebben wij met de geboden Gods
niets te maken, weg met de moraal in de
politiekMen ondergraaft de pilaren
der maatschappelijke orde, men wil een
anderen staatsvorm, andere maatschappelijke
instellingen en wetten. Men schiet op
vorsteD, men laat bommen ontploffen om
keizers te vernietigen, men steekt huizen,
steden en provinciën in brand, men ver
spreidt angst en schrik in 't gansche land.
Waarom? Welnu, men beoefent politiek
en »in de politiek voegt geen moraal!
Schier overal neemt het aantal misdaden
toe, overal worden de tuchthuizen en ge
vangenissen te klein. Geen wonder, slechte
voorbeelden bederven goede zeden. Vorsten
en Rijksbestuurders gaan voort hunne on
zalige grondbeginselen te verspreiden en
proclameereu openlijk; »met de politiek
hebben noch moraal, noch godsdienst iets
te maken.En zulke stemmen dringen
gemakkelijk in de harten van het volk,
zij klinken aangenamer voor de harts
tochten en zijn bevattelijker voor het ze
delijk bedorven gemoed.
Ik wist niet of ik waakte dan of ik droomde.
Ik vroeg noch zeide iets en gaf mij geheel aan
de leiding van mijn kleine beschermengel over.
Toen ik het kabinet van den man des gewelds
binnen trad, ontmoetten onze blikken elkander
terstond. Lebon had niets meer van den vader
van zoo even: ik aanschouwde enkel den republi
kein in hem, zijn gelaat en houding waren even
streng als zijne stem stug en scherp was.
„Gij hebt aan mijne dochter het behoud van-
uw leven te danken," sprak hij, „maar nu zij u
redt, wil ik niet dat zij dit ten halve doet. Hier
neem dit vrijgeleide, dat tot een ander doel door
mij bestemd was. Vergeet niet uw naam en sig
nalement in te vullenmet dit papier bereikt gij
veilig de grenzen. Gij kunt er u op beroemen,
de eerste aristocraat te zijn, die levend aan dc
handen van Lebon ontkomt; maar zorg dat gij
er niet"andermaal in geraakt."
Na deze laconische toespraak wees hij mij op
het openstaande venster. Zonder een woord te
zeggen, sprong ik in den tuin en werd onmid-
delijk door Lucie gevolgd, die mijne hand greep
en deze zoo vast in de hare geklemd hield, alsof
zij eene moeder ware geweest, die bedacht was
De Staat moet cle handhaver van het
recht zijn. Verzaakt hij deze bestemming,
drijft hij de politiek der hartstochten en
der ongerechtigheid, dat alleen is reeds
voldoende, om storm te oogstea, waar men
wind heeft gezaaid, daargelaten als men
daarbij noch openlijk de zedelijkheid ver
jaagt, de tien geboden Gods wegcijfert
en den godsdienst aan knellende banden
legt. Zoo iets kan niet zonder rampzalige
en verschrikkelijke gevolgen blijven. In
derdaad wij zouden er ons over moeten
verwonderen als er geen catastrophen ge
beurden in die Staten, welke het devies
politiek zonder moraalin hunne banier
voeren.
»Ik hen de Heer, uw God,« zoo klonk
de stem des Almachtigen op Sinaï. Willen
Staten en volkeren die heilige stem niet
hooren als zij in gelukkige dagen leven,
dan toch zullen zij die stem moeten ver
nieuwen op de puinhoopen hunner heer
lijkheid. Staten eu volkeren bezint u!
Gods wet behoort in het hart van het
individu, aan den haard van het huisgezin
eu ter plaatse, van waaruit het openbare
leven wordt geleid, Staat en volk bestuurd
en politiek beoefend wordt.
»De gerechtigheid is en blijft het fon
dament der Rijken, c
De uitslag van de 79 verkiezingen voor
den Fransehen Senaat is bekend. Er zijn
gekozen 64 republikeinen en 15 anti
republikeinen. De republikeinen winnen
22 zetels. De Freycinet is viermaal ge
kozen.
De Senaat telt thans 205 republikeinen
en 95 anti-republikeinen.
Er had eergisteren, den verjaardag van
het overlijden van Blanqui, eene manife
statie plaats. Een 300 personen trokken
naar zijn graf, legden er lauwerkransen
neer en hieven oproerige kreten aan. De
politie nam 23 personen in verzekerde
bewaring; onder deze Louise Michel, Eudes
en Cournet. Er werd een pistool gelost
onder de menigte. Men weet niet door
wien. Niemand is gewond en de orde is
hersteld.
Yan de gevangen genomenen zijn later
slechts vijf losgelaten; de overigen, onder
hen Louise Michel en de generaal der
communards, Eudes, werden eergisteren
avond te 9 uur in een gevangen wagen naar de
prefectuur der politie gebracht. Zij zullen
spoedig voor den rechter verschijnen. De
personen, die elders wegeDS verzet tegen
haar kind te verliezen. Zwijgend en met de meeste
behoedzaamheid slapten wij nu voort. Op onzen
weg kwamen wij voorbij de tuinpoort, die ik den
vorigen dag was binnen getreden, zonder te ver
moeden in welk een geducht verblijf ik mij begaf
en op welk eene wonderdadige wijze ik er weder
uit geleid zou worden. Het begon reeds te sche
meren, toen wij het einde van den grooten tuin
bereikten en bij de sloot aankwamen, die de
grensscheiding van de bezitting van Lebon scheen
uit te maken. Lucie wees mij de plank die ik
moest overloopen om in het kreupelhout te komen,
dat zich zoo ver uitstrekte als het oog reikte en
dat ik zooals zij zeide, maar altijd volgen moest
tot dat ik bij een boerenwoning aankwam, waar
van de bewoners, als ik hun zeide dat ik door
haar gezonden werd, mij wel verder voort zouden
helpen.
Nu moest ik van mijn beschermengel, van de
redster van mijn leven scheiden. „Vaarwel, leef
gelukkig!" lispte zij, terwijl de tranen haar langs
de wangen liepen. „Vaarwel, Lucie, engel!"
riep ik en kon geen woord meer uitbrengen, maar
viel, hare handen tusschen de mijnen geklemd
houdende, op mijn knieën neder, te gelijk haar
de politie gevangen werden genomen, liet
meu spoedig weder loopen.
Uit Alexandrië wordt aan de Daily
News gemeld, dat ernstige verwikkelingen
te Caïro tusschen de notabelen en de Euro-
peesche controleurs ontstaan zijn. De nota-
beleukamer eischt vermeerdering harer
macht en van haar controle-recht over de
begrootingen; Cherif Pasha en het leger
steunen de Kamer, men vreest nieuwe de
monstraties van het leger. De toestand is
kritiek.
In de collectieve nota van Engeland en
Frankrijk beschouwen beide Staten het be
houd van des Khedives troon ouder de bij
verschillende tirmaus voorgeschreven voor
waarden als den eenig mogelijken waarborg
voor de orde en welvaart in Egypte, waarbij
de beide voornoemde regeeringen het zelfde
belang hebben. Beide regeeringen zijn dan
ook besloten door gemeenschappelijke be
moeiingen alle in- en uitwendige oorzaken
van verwikkelingen in Egypte tegen te
gaan. Zij hopen dat deze openbare verze
kering strekken zal, om mogelijk gevreesde
gevaren, aan wie zij gemeenschappelijk het
hoofd zouden bieden, te voorkomen en om
den Khedive te sterken.
De Times heeft uit Philadelphia bericht
van een hernieuwden Indianen-oorlog bij
Sonora; de Indianen vermoordden 25 per
sonen.
Volgens een bericht uit Irkutsk meldt
de reiziger Sulbowski, dat Rodgers den
9deu Augustus van Providence-baai naar
het Heraldland vertrokken is, nadat een
van het Noorden komende Amerikaansche
schoener, met den kapitein van een ge-
stranden walvisclivanger aan boord, in
Providence-baai aangekomen was. Deze
kapitein verhaalde bij het Herald-eiland
een boot te hebben gezien, welker be
manning dood was en waarin behalve
andere voorwerpen zich ook zilveren lepels
bevonden, waarop de naam Jeannette ge
graveerd was. Rodgers zou in Heraldland
overwinteren en van daaruit met te Kam-
schadka gekochte honden naar verschil
lende kauten onderzoekingstochten onder
nemen, teneinde de Jeannette op te sporen.
De klipper Strelolc was reeds vóór het
vertrek van Rodgers uit de Provindence-
baai naar de Chineesche havens terug
gekeerd.
Te Weeneu heeft dezer dagen meermalen
een Kabinetsraad plaats gevonden van het
gemeenschappelijk ministerie met de Oos-
tenrijksche en de Hongaarsche ministers
van Financiën, waarbij ook de Stadhouder
van Dalmatië, veldmaarschalk Jovanovic,
en God dankende voor mijne redding en mij zeiven
en het geliefde kind als met een zielzucht in de
hoede des hemelschen Vaders aanbevelende.
„Vaarwel," snikte ik, terwijl ik Lucie in mijn
armen sloot. „Zult gij mij nooit vergeten?"
vroeg zij op den teedersten toon. „Nooit!"
„Lucie zal ook altijd aan u denken.altijd 1
Thans hoorden wij eenig gerucht. Lucie wenkte
mij dat ik mij schielijk zou verwijderen. Ik liep
de plank over en weldra was mijne weldoenster
uit mijn gezicht verdwenen. Ik bracht den nacht
in de boerenwoning, die zij mij aangewezen had,
door, en bereikte, van het onschatbare vrijgeleide
voorzien, weldra Calais, van waar ik naar Enge
land overstak.
Ik heb Lucie nooit terug gezien, en nooit weder
iets van haar vernomen. Na mijn terugkeer in
Frankrijk wist niemand mij op het spoor van de
familie des beruehten Lebon's te helpen. Levendig
heb ik het steeds betreurd, dat ik zelf niet kon
te weten komen, wat er van de engelachtige Lucie
geworden was; maar hoe veel jaren er sedert ook
verloopen zijn, nooit heb ik haar vergeten en nooit
opgehouden, haar dan tol der innigste erkente
lijkheid te brengen.
