NIEUWE
5 -fe»
Mo. 576.
Donderdag 6 April 1882.
7e Jaargang.
Roebel en Schisma.
R U1T h L A 1).
1Ü1LMSI1Ï UillHUT.
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
t 0,85
1-
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
3UEEAÏÏ: St. Jansstraat Haarlem.
b I
mm-j W iVv
llTMAINTIËNn KA/ r^Tssa. *j
a -«-:£>£- gsl
AGITE MA BTON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÊIÏ
Van 16 regels 30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers K P P E R S LAUREL
Behalve de roebel is het Oostersche schis
ma de voornaamste hefboom van Ruslands
buitenlandsche politiek. Zelfs het Pansla-
vistne draagt den schismatieken mantel,
daar het Russische Cesareopapisme zich als
de Slavische kerk voordoet, daarbij won
deren verhalende van de goede verstand
houding in welke het met den Staat leeft,
terwijl de Katholieke Kerk met de wereld
lijke machten in een aanhoudenden strijd
gewikkeld is.
Belangrijk is deze vereeniging van den
schismatieken godsdienst, van het na
tionale chauvinisme en van de Russische
annexatie-zucht, vooral in den tegen woor-
digeu tijd, vermits uit het Oosten werke
lijk krijgsgevaar dreigt, voornamelijk voor
Duitschland in 't algemeen, voor Pruisen
in 't bizonder.
Terwijl de beschaafde klassen van den
Noordschen colossus het Duitsche Rijk van
ondankbaarheid en heerschzucht beschul
digen, wordt aan het geloovige Russische
volk de misdaad van Pruisen voorgesteld,
daarin bestaande dat het den Czaar in de
hoofdstad der Oostersche kerk, in Stamboel,
uit het zadel heeft gelicht en daar den
aartsvijand der Grieksche orthodoxie, den
Sultan, op zijn waggelenden troon steunt,
en dus doende de Zuid-Slavische geloofs-
genooten in de macht van den Khalief
houdt. Daarom beschouwt Generaal Sko-
beleff de Duitschers als den gevaarlijksten
vijand der Slaveu en predikt hij den ou-
vermijdelijken oorlog tusschen deze beide
natiën. Men moge de taal van dien krijgs
overste te St. Petersburg afkeuren of niet, ze
ker is het, dat hij sprak naar 't hart van alle
Russen tot in de hoogste kringen.
Wij ontleenen aan de nieuwste uitingen
der Russisch-Panslavistische pers het bewijs
voor onze bewering, namelijk, dat het
schisma zijn godsdienst misbruikt om den
krijg te veroorzaken. Deze uitingen zijn,
wel is waar gemunt op het in de Zuid-
Slavische affaire gewikkeld Oostenrijk, doch
zij gelden in hoofdzaak het fel gehate
Duitschland.
De Panslavistische Moniteur is de Rus
van Moscou, onder redactie van den ge
weldigen opruier Prof. Iwan Aksakoff. Dit
Russisch orgaan heeft het idee fixe, dat
Oostenrijk in verbond met Pruisen vandaag
of morgen optrekt, om den marsch naar
Salonica aan te nemen, bij welke gelegen
heid de gezamenlijke Zuid-Slaven aan het
Germanisme en Katholicisme zouden geofferd
worden; daarom was Rusland zedelijk ver
plicht (a la Carbonari in Italië) zich aan
de spits der Zuid-Slaven te stellen en aan
den anti-Oostenrijkschen, d. w. z. aan den
FE U1LLETON.
De Herberg Het Witte Paard.
(Vervolg.)
De «blauwen" in deze streek waren zoo kwaad
niet als ze wel eens uitgeschilderd zijn; vooral
zij die onder sergeant Hallier van het 20ste ston
den, toonden zich in alle omstandigheden mensch-
lievend jegens de «kraaien" (koningsgezinden.)
Laat ons er bijvoegen dat zij allen uit Royal-
Vaisseau afkomstig waren, eens de trots van het
oude koninklijke leger. Het detachement mar
cheerde weer verder, niet langs de groote baan
maar door binnenpaadjes.
Nare boêl, bromde een der grenadiers. Waar
ze ons al niet voor gebruiken; een dozijn solda
ten om één pastoor in hechtenis te nemen.
En dan nog in den nacht, gromde een ander.
Stil daar, beval sergeant Malher.
't Sloeg twaalf uur op de dorpsklok, toen een
licht gerucht het oor van Brassac, die aan lie
anti-Duitscheu stroom op het schiereiland
van den Balkan zulk eene richting te geven,
dat de Zuid-Slaven voor den zekeren on
dergang door het Westersche land bewaard
werden. Reeds sinds zeven jaren raadt
Aksakof den Polen en Czechen aan, zich
tot de Slavische kerk« te wenden en
zoodoeude ware broeders van het Slavisme
te worden.
De vijandige gezindheid tegen Duitsch
land is ook oorzaak van het door 't Rus
sische Panslavisme aangerichte Zuid-Slavi
sche oproer, welks strekking Diet anders
was dan Oostenrijk bezig te houden en
zoodoende Duitscblands bondgenoot te ver
zwakken. Het vele Russische en Frausche
goudgel dat men meermalen in eenige
snel door de Oostenrijkers bezette hui
zen van de aanvoerders der insurgenteu
gevonden heeft, bewijst dat Gambetta en
Ignatief te zamen het vuur hebben aan
geblazen. Dit zijn trouwens algemeen be
kende zaken.
Wij willen nu nog bewijzen dat ook in
Bosnië en Zuid-Dalmatië de schismatieke
godsdienst dienstbaar gemaakt wordt om
den oorlog in het buitenland te provoeeereu.
Dit bewijs is gemakkelijk te leveren.
Zooals namelijk zelfs half-officiëele bladen
van het Donau-Rijk berichten, werd het
oproer bijna uitsluitend door de christelijk-
schismatieke bevolking gevoed, terwijl de
Muzelmannen eene passieve houding aan
namen eu de Katholieken, waar zij in
grooten getale bij elkaar wonen, de insur-
genten met gewapende band weerstaan.
Men heeft den schismatieken namelijk diets
gemaakt dat zij door Oostenrijk zouden
worden gegermaniseerd en gedwongen het
Katholieke geloof aan te nemen; en juist
deze bezorgdheid voor hunne schismatieke
orthodoxie heeft dien misleiden lieden de
wapens in de hand gedrukt. Ook de lust
tot landverhuizing der Muzelmannen uit het
gebied van den opstand,vindt zijneoorzaak in
de bedreiging der schismatieken die verklaar
den dat de bezittingen der Mohamedanen
zouden verbrand worden, zoo dezen zich
niet aan den opstand aansloten. De komst
vau Oosteurijksche troepen heeft vele Mo
hamedanen van hun voornemen terugge
bracht eu zij bekenneu openlijk dat zij
aan de taal der schismatieken teveel geloof
gehecht hebben.
De gansche insurrectie wordt nu door
de Panslavistische organen van Rusland
als een strijd voor het Slavisme en voor
de Grieksche orthodoxie opgehemeld. En
welk een misbruik maakt eindelijk Rusland
met zijn valschengodsdienst bij deRutheuiërs.
Daar hebben een aantal Judassen van de
Grieksche kerk getracht om door geldaau-
biedingen het volk van de Katholieke Kerk
raam zat te luisteren, trof. Naar de deur gaande,
klapte hij drie maal in de handen. Dit signaal
werd ginds, in het donker, ook gegeven, hij kon
niet zien door wie. Kort daarop zaten alle gre
nadiers om het knetterende haardvuur dat de
gelagkamer van 't logement Het Witte Paard
verlichtte. Een breede schoorsteen ter mans
hoogte bevond zich links van de deur; tegen
over den schoorsteen stond een zware eikenhou
ten kast, die bijna tot aan den zolder reikte. In
't midden van het vertrek stond een ronde tafel,
met flessohen en glazen beladen, den moeden
reiziger tot rust, doch dikwijls ook den dorpe
ling tot dronkenschap en onvertogen taal uit-
noodigend. In een der hoeken van de kamer,
tegenover de gangdeur stond een groot houten
ledikant met vier kolommen aan de vier hoeken,
waarover een hemel van zware stof. Daar langs
waren ijzeren roeden aangebracht, waaraan met
koperen ringen de geruite gordijnen, groene
en witte ruiten aan alle vier zijden afhin
gen. Het hoofdeneinde stond, juist gelijk het
los te maken eu aan de Russische staats
kerk te verschacheren. Tracht men een
dier zielenverkoopers te laten arresteeren,
zulks gaat met vele moeielijkheden gepaard,
hij kan trouwens zeer gemakkelijk over de
dichtbij zijnde Russische grens vluchten en
daar kan hij verzekerd zij n dat hem lijfszeker
heid eu belooningen wachten. Roebel en
schisma zijn de twee factoren van Ruslands
anexatie-zucht. Niet elk plan echter ge
lukt en juist de schismatieke woelingen
in Oost-Gallicië ten bate van Rusland heb
ben de Oosteuriiksche Regeering de oogen
geopend, zoodat zij nu ernstig er aan denkt
om, behalve den Bisschoppelijkeu Stoel te
Lemberg, nog een tweeden te Stanislarof
voor de geünieerde Rutheuiërs op te rich
ten, ten einde de verraders beter op de
vingers te kunnen zien.
Al deze schismatieke zwerftochten ge
schieden alleen daarom dat Oostenrijk op
een te iutiemen voet met Duitschland leeft.
Zoodra Oostenrijk zich bij Rusland aan
sluit, zal het door den Czaar met open
armen ontvangen worden en het zal als
dan in de gansche westelijke helft van het
schiereiland van den Balkan tot aan de
Grieksche grens vrij spel hebben en het
schisma zou ongetwijfeld bevel outvangen
zich jegens het huis Habsburg dienstvaar
dig, voorkomend eu welwillend te gedragen.
De Slavische natie en Kerk zijn in ge
vaar door DuitschlandMet dezen nood
kreet wordt het Russische volk tegeu Oos
tenrijk en Duitschland opgehitst, tot ein
delijk het oogenblik komt waarin de boog
breekt en de kanonnen spreken.
Rusland heeft door het nihilisme treu
rige ervariugen opgedaan met zijn mede-
lijdenswaardigen Politie-godsdienst't zal
eindelijk toch eens tijd worden om den de
mon van den rassen- en religiekrijg voor
goed op te ruimei).
Hoe dieper het Oostersche schisma in
het moeras van diplomatieke eu politieke
pseudomoraal zich begeeft, des te vroeger
zal het verzinken en des te spoediger zul
len de kiuderlijk-geloovige volkeren die het
aanhangen, de eenig ware, Roomsch-Ka-
tholieke Kerk erkennen en leeren liefhebben.
De meeste Engelsche bladen spreken
afkeurend over het uitstel der terechtstel
ling van den giftmenger Lamson, tenge
volge van de tusschenkomst der Yereenigde
Staten.
Berichten uit New-York melden dat
de openbare opiuie in Amerika zich zeer
ongeduldig toont wegens de vertraging in
Eugelands beslissing ten aanzien van de
in hechtenis genomen Amerikaansche Ieren.
antieke ledekant, dat nog in het koninklijk paleis
te Versailles is bewaard gebleven, aan den muur,
doch zoo dat iemand er nog gemakkelijk om heen
kon wandelen.
Op banken gezeten, zaten sommige grenadiers
in gedachten verzonken, terwijl anderen onver
schillig praatten.
Laat ons voortmaken, zei sergeant Malher,
wij moeten vóór de dag komt weer in 't kantonne-
ment zijn; anders krijgen wij 'tmet de boeren
te kwaad. De republiek wil geen slag leveren
met de „kraaien" om één gevangene. Kom, naar
de pastorie en als die ledig is, dan hebben wij
gedaan wat wij konden.
Gij zijt sukkels, riep de herbergierster. De
pastoor is daar niet, dat weet ik zeker. Maar ik
weet wel waar hij is. Laat het eens op mij aan
komen, dan zal ik hem hier brengen. Wij moeten
er pret mee hebben: mijn man zal zich ziek hou
den en in het ledekant gaan liggen.
Dit zeggende nam de helleveeg de soldaten
mede naar een ander vertrek, stak vervolgens
De New-York Herald, bevat een heftig
hoofdartikel tegen Engeland en zegt dat
Amerika niet langer de kerkering zonder
vorm van proces duldt van Amerikaansche
burgers, welke Engeland onder de suspecten
gelieft te rangschikken. President Arthur,
zegt het blad, moet dit peremptoir ver
klaren.
De correspondent van de Daily Telegraph
verneemt dat Freilinghuyseu reeds naar
Londen een krasse nota heeft gezonden,
aandringende op een spoedige beslissing
in deze.
De Beiersche Kamer van afgevaar
digden heeft het regeeringsvoorstel be
treffende een crediet van 20,000 mark voor
het jubilé der universiteit te Würzburg
met 80 tegen 67 stemmen verworpen. Een
voorstel van den Minister van eeredienst
om 20,000 mark te besteden ter oprich
ting van een stipendium werd aangenomen,
onder bepaling dat dit stipendium jaarlijks
bij geregelde afwisseling verstrekt zal wor
den voor ééne der faculteiten.
Uit St. Petersburg wordt gemeld,
dat de oud-zeeofficier Suchanoff, de eenige
veroordeelde in het jongste nihilistenproces
die geen gratie verkreeg, Vrijdag-ochtend
geëxecuteerd is. In den vroegen ochtend
St. Petersburg verlaten hebbende, werd
Suchanoff naar Kroonstad gebracht, waar
bijna de geheele bevolking, alsmede het
garnizoen, de terechtstelling op het glacis
der vesting bijwoonde. De commandant
las het doodvonnis voor, waarna een
priester het gebruikelijke gebed uitsprak
en troostwoorden tot Suchanoff richtte,
die het crucifix kussend, tot het einde zeer
kalm en cordaat bleef. Twaalf mariniers
vormden het executiepeloton. De dood
volgde onmiddellijk.
De vorst van Monaco is te Parijs
aangekomen om spoedig verder te ver
trekken. Hij gebruikte het ontbijt bij den
President der Republiek en had een on
derhoud met den minister-president de
Freycinet. Het heet dat de Fransche re
geering er van heeft afgezien om stappen
te doen tot afschaffing van de speelbank
te Monte Carlo, daar de zaakgelastigde
van den vorst Monaco, de markies de
Maussabré, te verstaan heeft gegeven dat
zijn souverein, indien men hem lastig viel,
zijn vorstendom verkoopen zou aan Noord-
Amerika, dat eene haven aan de Middel-
laudsche Zee verlangt, of aan Rusland, of
ook maar aan Duitschland.
Barcelona krijgt van lieverlede zijn
gewoon aanzien terug. De dienst der spoor-
en tramwegen is geregeld hervat, en de
winkels en fabrieken zijn meerendeels weer
geopend. Men verwacht dat de staat van
beleg eerstdaags zal opgeheven worden.
een lantaarn aan, die zij naar buiten medenam;
want het was pikdonker, en ging zelf op weg.
Toen de grenadiers weder om het vuur zaten,
lag Brassac met zijn hoofd op 't kussen, zuchtte
en steunde quasi en als hem dat verveelde be
gon hij straatliedjes te zingen, of herberggrappen
te vertellen. Lang duurde dit echter niet Hij
scheen in slaap gevallen.
III.
De herbergierster begaf zich, na eenige minuten
geaarzeld te hebben, snel op weg naar eene
groote boerenhofstede niet ver van de pastorie.
Toen zij de deur der deel naderde, hieven de
kettinghonden een vervaarlijk geblaf aan. De
honden in de buurt antwoordden. Door dit ge
huil gewaarschuwd kwamen de bewoners, die
nog op schenen geweest te zijn, naar buiten en
de volgende samenspraak begon in het duister:
(Wordt vervolgd.)
