NIEUWE
No. 579.
Zonflag 16 April "1882.
7e Jaargang.
De tabaksbelasting.
BUITENLAND.
ÏÜ||§P'
HAliUMRE tOlIRUT.
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1-
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUBE AU: St. Jansstraat Haarlem.
rMAMiigsoKly
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIÉN
Van 1—6 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPER8 LAUREY.
Gewichtige belasting-quaestiën houden
de aandacht in Duitschland bezig. De groote
strijdvraag op belasting-gebied is die nopens
het tabaksmonopolie. Door den Rijkskan
selier wordt met groote hartstochtelijkheid
het monopolie-denkbeeld voorgestaan.
Wij moeten eerlijk bekennen dat wij
met dat denkbeeld niet dweepen. Mono
polie, dat woord alleen klinkt ons niet
welluidend in de ooren, daar het onwille
keurig doet denken aan veel, dat alles
behalve roemenswaardig is.
De liberalen hebben zich toch (om nu
enkel daarvan te spreken) het monopolie
van de vrijheid en de waarheid op elk ge
bied aangematigd. Zij weten alles, wij weten
(volgens hen) niets; zij moeten vrij zijn in
al hun bewegingen in Kerk en Staat, wij
moeten tevreden zijn met elke beperking
van recht.
En de liberale wetenschap bezit ook al
het monopolie van de waarheid. De Kerk
heet bij haar: het bijgeloof, het Christen
dom een sprookje, als de priesters der
wetenschap goed geluimd zjjn, dan spreken
zij van een vroom sprookje.
't Ligt dus voor de hand, dat wij, waar
het monopolie-begrip zoo heilloo/.e toe
standen voor ons in het leven riep, al zeer
weinig er meê op kunnen hebben. Ongaarne
zouden wij het ten onzent zien toegepast
tegenover eeuige nijverheid of eenigen tak
van handel. De Staat bezit daarenboven
reeds monopolie genoeg. In Nederland
speelt hij tot onze groote ergernis en diepe
verontwaardiging jammerlijk den baas op
onderwijsgebied.
Monopolisten zijn wij dus niet en wii zouden
daarom, in Duitschland levende, aan de
zijde der bestrijders van het monopolie
denkbeeld staan. Toch stemmen wij toe
dat de tabak een artikel van verbruik is,
dat zich er zeer goed toe leent om door
een belasting te worden getroifen. Merk
waardig is het, in dat verband, dat de
Economische Raad in Pruisen het mono
polie-plan verwerpende, bijna eenparig
erkende, dat de bestaande tabaksbelasting
nog zou kunnen worden verhoogd.
Dat oordeel van mannen, die hun leven
en krachten aan handel en nijverheid
wijden, geeft stof tot nadenken. Het be
wijst, dunkt ons, het overdrevene van de
bewering in ons land ook al vernomen,
dat de tabaksnjjverheid en de tabakshaudel
moeten kwijnen onder den druk eener ta-
FE U1LLET ON.
Een man zonder schaduw.
Vervolg.)
„Mijn schaduw!" riep Bachine. „Maar zijt
ge zotdenkt ge dat ik mijn hersens in het zand-
bakje van mijn schrijflessenaar heb laten liggen?
Evenmin als gij mij de maan kunt geven, even
min ben ik in staat u mijn schaduw over te doen."
„Wat dat betreft," zei de man glimlachend,
„dat is mijn zaak. Gij verkoopt mij slechts uw
schaduwbeeld, voor de inpakking en verzending
zorg ik. Zelf zal ik de gekochte waar wel in
ontvangst nemen; welnu, stem je toe?"
Geen draadje van het lijnwaad, dat, nu juist
vier w. ken, de eer had Bachine's ledematen te be
dekken bleef droog bij het diabolisch voorstel
van den schaduwcandidaat.
Het vergevorderde avonduur, de omgeving,
alles bracht er toe bij om den armen jongen het
bloed naar het hoofd te jagen. De zucht naar
rijkdom, eer en grootheid behield ten slotte de
overhand en met bevende stem sprak hij heel
prozaïsch: „Samen oversteken."
„Gelijk gij wilt", zei de vreemdeling en met
een liet hij een beursje in de bevende handen
-baksbelasting. Die uitspraak van den Staat
huishoudkundigen Raad te Berlijn doet in
elk geval dat grootste bezwaar tegen een
belasting-heffing op de tabak te niet.
De tabak is geen artikel van nooddruft,
al is het rooken voor velen nu ook eenmaal
een behoefte geworden.
En nu zijn wij van meening, dat, wan
neer de Staat een hoogere opbrengst van
belastingen voor het bevredigen der eischen
van den Staatsdienst noodig keurt, geen
beter middel te denken is, dan het belasten
van een artikel van verbruik waarvau
niemand zich het genot verzekert dan uit
pure liefhebberij.
Door de mannen der wetenschap is reed3
sedert lang het rooken een niet gansch
onschuldig genot genoemd, waarbij gronden
werden aangegeven zoo degelijk, dat men
volstrekt niet kan denken aan eenzijdig
heid of vooroordeel. Maar al meende men
nu ook, dat de wetenschappelijke mannen
in de rook-quaestie niet waren vrij te
pleiten van eenige overdrijving, dan nog
blijft het waar, dat de tabak nog geen
brood is geworden. De tabak is onloochen
baar en onbetwistbaar een artikel van weelde.
Er bestaat dus in beginsel geen houdbaar
bezwaar tegen het denkbeeld om de tabak
door een belasting te treffen, 't Zou moeilijk
vallen om een belastingheffing -uit te den
ken, welke zoo gemakkelijk zou worden
opgebracht. De moeilijkheden liggen voor
ons vaderland natuurlijk ook in de wijze
van toepassing van het stelsel. Op de
belangen van den kleinhandel en van den
doorvoerhandel moet, 't spreekt van zelf,
ernstig worden gelet. Doch nu is het de
vraag, of die moeilijkheden van dien aard
zijn, dat ze onoverkomelijk moeten genoemd
worden. En het is dat, wat wij betwijfelen.
Dat zeggen wij niet lichtvaardig, doch op
goede gronden.
De heer van Baar heeft in de Tweede
Kamer bij de behandeling der rentewet,
zich reeds beroepen op de getuigenis van
een makelaar in tabak, die oprecht bekende,
dat een tabaksbelasting uitstekend wel voor
invoering vatbaar is, zonder den tabaks-
handel in gevaar te brengen. Bewijst die
verklaring van een handelsman reeds niet
weinig, er is nog veel krachtiger argument
bij te brengen.
Hier denken wij weder aan Duitschland.
De tabakshandel in Germanië is niet aan
't kwijnen gegaan door de invoering der
tabaksbelasting. Niet alleen heeft die hef
fing geen nadeel toegebracht aan den han-
van Bacliine glijden en verklaarde de daarbij
behoorende prospectus, die van den volgenden
korten inhoud was
„Hier in deze beurs bevinden zich 10 dollars,
neem er een uit, of twee, naar ge noodig hebt,
altijd blijft de beurs gevuld met de goed porta
bele som van 10 dollars. Onuitputtelijk dus!"
en zonder het antwoord van den verbaasden
Bachine, die niet wist of hij waakte of droomde
af te wachten, bukte de schaduwloos zich naar
den kant waar de lange figuur van Bachine nog
een langer conterfeitsel op den grond van zich
wierp en rolde, of het een tapijt was, de goheele
massa op en stak den inhoud in zijn jaszak.
en was verdwenen, den verbluften Bachine met
zijn schat, maar zonder schaduw achterlatende.
Dat was te veel voor den armen jongen en
hij viel machteloos op een partij brandnetels,
die langs de laan weelderig groeiden.
Dit deed hem voor goed ontwakenDaar stond
hij nu, rijk als Salomon, doch. zonder schaduw
Dit was de schaduwzijde van zijn rijkdom; doch
jong en levenslustig telde hij de gevolgen licht
of liever hij dacht aan geen gevolgen en stak
er den draak mee dat hij om iets, waar hij vroeger
nooit aan gedacht had, welks bezit hij nauwlijks
had opgemerkt, nu bedroefd zou zijn en welge-
del, doch mannen van handel en nijverheid
(wij zagen het boven reeds) oordeelen zelfs,
dat de belasting nog voor verhooging in
aanmerking kan komen. Waarom zou nu
in Nederland onmogelijk zijn, wat in Duitsch
land uitvoerbaar bleek?
Men denke bij het beoordeelen dezer
quaestie wel aan den toestand van zaken.
Als wij geen indirecte heffiugen beko
men dan zalvroeger of laterons
volk met nieuwe directe heffingen worden
gekweld.
Daar tegen nu zien wij op. Wij oordee
len, dat de belasting-draagkracht der Natie
thans niet meer het opleggen van nieuwe
lasten toelaat. Eer aan 't opruimen van
bestaande directe heffingen dan aan 't in
voeren van nieuwe directe lasten, behoort,
ouzes inziens, te worden gedacht.
Toch wil men nog altijd een reutebe-
lasting, zij 't dan ook in anderen vorm
dan die de heer Vissering voorstelde, ter
wijl de grondbelasting zal worden verhoogd,
ja zelfs de invoering van een inkomsten
belasting door dezen Minister van Finan
ciën in overweging wordt genomen. Nog
verzuimden wij te vermelden, dat men de
patent-belasting in een bedrijfsbelasting
wil omzetten. Alzoo steeds meer, steeds
hooger directe heffingen.
Nederland zou langs dien weg volhar
den bij een stelsel, dat reeds in andere
lauden werd veroordeeld. Geruimen tijd
gold ten onzent de meening dat het stelsel
der directe heffingen een bij uitstek libe
raal idee was. Doch ziet, wat gebeurt nu
elders? Overal buiten onze grenzen werden
liberale stemmen vernomen, welke tegen
de directe heffingen opkwamen.
In het ultra-radicaal geregeerde Frank
rijk, nam men in de dagen van zware be
proeving, de toevlucht tot het in werking
brengen van indirecte heffingen, een eco
nomische politiek, welke, wat de opbrengst
aangaat, met het beste resultaat werd be
kroond. 't Was natuurlijk niet de schuld
van de indirecte heffingen, dat de radicale
heereö, die Gallië besturen, al de winsten
der accijusen wegschonken aan hun gun
stelingen, zoodat ten slotte Frankrijk niet
werd gebaat door de voortreffelijke uitkom
sten dezer indirecte heffingen.
Alles pleit dus voor indirecte belastin
gen (op tabak in de eerste plaats) en niets
daar tegen. Zullen nu de voorbeelden uit
den vreemde geen leerbeelden worden voor
Nederland? Moeten wij hier de dupes blij
ven van belasting-theorieën?
moed sloeg hij de zijlaan in, die hem buiten het
landgoed van zijn patroon bracht.
Zijn eerste ontmoeting was een huurkoetsier.
„Hola, vrind!" riep Bachine, „waar gaat gij
naar toe?" Een blik, dien de koetsier op het
nietig persoontje van Bachine wierp was vol
doende om hem geen antwoord waardig te keuren.
„Vijftig dollars voor u," riep Bachine, „als je me
naar de stad brengt." Dit had effect. De koet
sier hield zijn paarden in, juist in de schaduw,
van een schoolgebouw. „Het geluk dient mij",
murmelde Bachine onwillekeurig, want hij
schaamde zich reeds over zijn gemis. „Vooruitbe
talen," sprak de koetsier barsch.
Vijfmaal tastte Bachine in de wonder-
beurs en de bedongen prijs was verhuist in de
breede zakken van den koetsiersmantel. Verbaasd
keek de koetsier hem aaneen zoo'n kaal per
soontje in 't bezit van zoo'n somBachine zat
in de mollige kussens zoo mollig als die in een
huurrijtuig kunnen zijn en droomde van geluk,
van eer, van grootheid, doch rekende buiten.
zijn schaduw.
Hij liet zich in het grootste hotel brengen van
de stad, doch een angstig voorgevoel bekroop
Bachine, toen hij bedacht, dat men daar alleen in de
vestibule reeds een vijftigtal gaspitten had branden.
Wij hopeD dat de Regeering wijzer zal
zijn. Bedriegen wij ons in die verwachting
(onmogelijk is dat niet) dan vertrouwen
wij dat er nog onafhankelijke en zelf
standige mannen in de Kamer zullen zijn,
die der Regeering zullen nopen, den weg
der indirecte belastingheffing op te gaan.
Reeds al te lang werd een deugdelijke
belasting-hervorming bij ons vertraagd,
't Wordt meer dan tijd, dat eindelijk de
handen aan het werk worden geslagen.
Het hoofddoel van elke hervorming op
dat gebied moet zijn: verhooging der be
lasting-opbrengst en toch verlichting van
lasten voor de Natie.
Dat dubbel oogmerk kan worden bereikt,
wanneer de ontwerpers van nieuwe plannen
maar door practischen zin zich laten leiden.
Dat worde eenmaal hier aanschouwd!
Het gewezen lid der Commune Trinquet,
van wien in den laatsten tijd veel gespro
ken werd, is overleden.
De leden van de Ladies Land-Lea
gue* te Liverpool hebben aan den heer
Parnell een zilveren paasch-ei gezonden,
met honderd guinjes.
De burgemeester van Middlesbrough
heeft een naamloozen brief ontvangen, waar
in gezegd wordt, dat de Beurs, het Post
kantoor en de Erimus-club de drie
voornaamste gebouwen der stad eerst
daags in de lucht zullen springen. De schrij
ver beweert, dat zich tot dat einde zeven
»Peep-o'-Day-jongens* in de stad bevinden.
Ofschoon de politie weinig gewicht aan
deze waarschuwing hecht, heeft zij het
toch oirbaar geacht voorzorgsmaatregelen
te nemen.
Der Kamer van koophandel te Görlitz
heeft hetzelfde lot getroffen als die te Pa
penburg en te Hannover. Ook zij was in
verzet gekomen tegen v. Bismarck's eisch
omtrent de openbaarmaking harer jaar
verslagen, en ook zij heeft nu kortaf ten
antwoord gekregen, dat zij, in haar verzet
volhardende zal worden opgeheven.*
Te Cagliari heeft een troep jongelie
den de straten afgeloopen onder het zingen
van de Garibaldi-hymne, afgewisseld door
de kreten: »Leve de Siciliaansche Yesper!
Leve Italië! Weg met Frankrijk!* Voor
een soldatenpost gekomen, vroeg de troep
aan de soldaten een vaandel, om aan hunne
demonstratie meer luister bij te zetten.
Toen dit geweigerd werd, ontstond er een
Hij fluisterde den koetsier iets in het oor en
duwde een partij dollars in diens geopende hand.
Menig wandelaar, die de straat Wellington
doorliep, stond verbaasd dat alle lichten in het
hotel de Suède eensklaps bij het opengaan van
het portier eens rijtuigs werden uitgedoofd en
men door de schemering der straatlantaarns een
rijzige gestalte het hotel zag binnensluipen, een
kelluer volgende, die hem naar den grooten trap
bracht, welke naar de logeerkamers leidde.
Wat was er geschied?
Bachine, bevreesd, dat men hem naar zijn
schaduw als naar een pas zou vragen, had een
list bedacht en den koetsier verzocht de hotel
knechten de lichten te doen uitdraaien voor een
vermogend, maar bijna blind man, die volstrekt
geen licht kon verdragende dollars hadden het
licht als zijn schaduw doen verdwijnen.
De nacht geeft raad, dacht Bachine, doch hij
sliep in en 's morgens ontwakende was hij nog
eveu ver als 's avonds en nog altijd zonder zijn
evenbeeld; doch het geluk diende hem. De hemel
was bewolkt en de regen plaste met eentonig
geluid op hen neer, die zich in dat hondenweer
op straat waagden.
Wordt vervolgd.)