NIEUWE
No. 580.
Donderdag 20 April 1882.
7e Jaargang.
De Paus,
BUITENLAND,
1.—
0,06
gg_jg
ÏUILEISME 9 li HIT.
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. JansstraatHaarlem.
AGITE MA NOU AGITATE.
PRIJS DER AD VERTE NTIÈN
Van 1—6 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPER8 LAUREY.
Sinds eeuwen staat te Rome de imposante
domkerk van St. Pieter; sinds eeuwen flad
deren vleermuizen in 't schemerlicht om
haren koepel, scherpen uilen hunne snavels
aan hare steenen, beproeven lichtschuwe
muizen de tanden aan hare reusachtige
o
fondamenten. Wat gaat haar dat nachte
lijk gespuis aan? Wat heeft het trouwens
uitgericht gedurende dien langen, zeer lan
gen tijd. De vleermuizen hebben de muggen
verjaagd, de uilen hebben door hun akelig
geschreeuw rustige burgers geërgerd, de
muizen hebben hare tanden verloren en
de eerste de beste plasregen heeft ze doen
verdrinken in hare holen. Met den voet
in de diepte van den bodem geplaatst, staat
de ontzagwekkende dom daar en heeft de
stormen der eeuwen getrotseerd en onbe
weeglijk zal hij zeker nog wel staan, als wij
en onze tijdgenooten reeds lang tot stof
zijn wedergekeerd.
Evenzoo het Pausdom. Welke stormen
hebben er reeds omheen gewoed in den
meer dan anderhalfduizendjarigen duur van
zijn bestaan! Hoe heeft het gansche licht
schuwe gespuis van het antichristendom
sinds eeuwen storm geloopen tegen dit
reuzengebouw! Pausdom en antichristen
dom staan sinds den tijd van Nero tot op
dit oogenblik in een onverzoeulijken strijd.
Wie in dezen tot het einde der dagen
durendeu kamp de overwinnaar, wie de
overwonnene zal zijn, dat kan voor ons
niet twijfelachtig genoemd worden. Het
Pausdom is de instelling die de goddelijke
belofte bezit, dat de poorten der hel haar niet
zullen overwinnen.
Wat is de Paus? De Protestantsche
geschiedkundige Joh. vou Muller antwoordt
met de volgende woorden: Men zegt dat
hij slechts een Bisschop is. Evenals Maria
Theresia slechts eene gravin van Habsburg,
Lodewijk XVI een graaf van Parijs was.
Men weet welke Paus Karei den Groote
tot Keizer heeft gekroond. Wie echter
heeft den eersten Paus gemaakt? Een
Bisschop was de Paus; en hij was de h.
Vader, de opperste Priester, de groote
Vorst van alle koninkrijken en vorsten
dommen. Nog is hij heilig in de harten
van vele millioenen, groot bij de Potentaten,
die het volk eeren, de bezitter eener macht,
langs welke in zeventien eeuwen, van Cesars
huis af tot op den Habsburgschen stam,
vele groote natiën en al hare helden
FE U1LLETON.
Een man zonder schaduw.
Vervolg.)
Bachine bestelde een rijtuig en reed naar een
huis waar men gemaakte kleeren verkocht. Daar
stond onze held en terwijl men hem van top tot
teen in de nieuwe kleeren stak en de buigende
bedienden de dollars opvingen, waar Bachine
meê speelde als waren het waardelooze schijfjes,
viel zijn oog in den spiegel, ontmoette daar zijn
gelaat en bespeurde, dat dit omlijst was met een
stoppelachtige massa, die hem 10 jaar ouder en
100 percent leelijker maakte. Zijn zaken afge
daan hebbende commandeerde hij den koetsier
naar een coiffeur te rijden.
Geen vijf seconden in het salon of Bachine
zat daar ingezeept, in afwachting, dat hij nat en
droog zou geschoren worden, want dank de dol
lars was zijn goudroem hem al voorgegaan. Ieder
bediende beijverde zich met hem van dienst te
zijn: deze bracht een handdoek aan, gene de
scheerkwast, weer een ander zette zich in pos
tuur om verschillende messen op den scheerriem
aan te zetten.
De scheerbaas of coiffeur had een bizonder
kleine neus, dit belette echter niet, dat hij zijn
ziju voorbijgegaan. Dat is de Paus.*
De Paus is de opvolger van den b. Pe
trus op den Bissckoppelijken Stoel, hij is
het fondament der Kerk, het centrum der
eenheid, de opperste herder, de wachter
des geloof's, zooals de Pauselijke Legaat Phi-
lippus op het concilie te Ephese (431) zoo
treffend verklaarde: »Voor niemand is het
twijfelachtig, der gansche wereld is het
bekend, dat de heilige Petrus, de Vorsten
het hoofd der Apostelen, de zuil van 't ge
loof en het fondament der Katholieke Kerk,
van den Goddelijken Verlosser, de sleutels
des Hemels heeft ontvangen en dat hij
altijd in zijne opvolgers leeft en regeert.*
Waartoe dient de Paus? Het antwoord
geeft ons in breede trekken dezelfde Joh.
von Muller: »De Pausen wierpen een dam
op tegen een stroom, die den aardbodem
bedreigde. Hier bouwden hunne vaderhan
den de hiërarchie en nevens haar de vrij
heid van alle Staten. Zonder deze kon
Rome door de rescripten van een enkele
vallen, zonder gene was het niet mogelijk
aan alle volken eenerlei gedachten
in te boezemen. Zonder den Paus is
de Kerk als een leger, welks veldheer werd
verslagen Zonder hiërarchie kan geen
maatschappij bloeien De Pausen waren
de stichters der vrijheid De godsdienst
is ontegenzeggelijk door den Paus in 't leven
gehoudenSchepters breken, wapens
verroesten, de arm van den held vergaat,
wat in den geest gelegd is, is eeuwig. De
Keizer kon een juk geven, de Christenheid
zoude eene ziel hebben. Krijgsgeweld on
derdrukt volkeren, wetten en gevoel; ver
stikken kan het, doch niet bezielen
De militaire macht was in handeD der
vorsten, de Kerk had eene moreele macht
Eertijds, toen de Imperator ook de opperste
priester geheeten werd, was de gansche
wereld in schande, barbaarschheid, dood en
ruïne vervallen, door geen andere oorzaak
dan door het feit dat de Romeinen, betooverd
door den dictator Cesar, een enkel man
over millioenen, in goddelijke en mensche-
lijke zaken, onbegrensde oppermacht hadden
gegeven.
De Paus is de wachter, de beschermer
van het Geloof, de hoeder der zeden, van
het gezag en van de wetenschap, de bevor
deraar van den vrede.
De Paus is de wachter des Geloofs, hij
heeft het depositum fidei, het heilige goed
te bewaren, te verdedigen en aan de wereld
te verkondigen, inzonderheid die waarheid
neus hoog in de lucht stak. Bachine zat hem
rustig af te wachten; hij kwam en wilde het mes
juist zijn entree in de stoppels doen maken, toen,
o noodloteen zonnestraal door de wolken breekt
en het neusje van den galanten barbier als een
pompoen op de marmeren tafel doet verschijnen.
Ingezeept en gepakt in een lijnwaad, als moest
hij in de kist, sprong Bachine op en rende zon
der een woord te spreken de deur uit, echter
gevolgd door het geheele personeel, dat als een
troep blaffende honden hem achternazette. „Waar
heen", dacht Bachine, doch zijn daden bleken
nog sneller dan zijn gedachten en met een sprong
van een acrobaat, was hij den schuins daarover
gelegen kelder ingewipt, boven op de augurkjes-
kraam van een gelukkig doofstommen
koopman. In de benauwdste oogenblikken kwam
het stomme geluk hem weer te hulphij had
anders een vloed van scheldwoorden aan zich
geadresseerd gekregen, die een half boekdeel in
brevierletter zouden kunnen vullen.
De kappersbedienden achtervolgden hem in
zijn schuilplaats met open messen, maar vooral
met open handen. De dollars stopten de handen
en sloegen de messen dicht; ook zelfs de wijd
geopende schuurdeur alias spreekorgaan
van de lieftallige ega van den augurkjesman, die
inmiddels op het tooneel was verschenen.
te betrachten en klem te geven, welke de
tijd 't noodigst heeft. Liefde en haat,
onbaatzuchtige toewijding en ongehoorde
vervolgingen zijn getuigen, dat de Pausen
door welkome en gehate verkondiging der
waarheid de wonden der maatschappij ge
troffen eu er de heelende hand aan hebben
geslagen. Door alle eeuwen der Christe
lijke geschiedenis heen, zijn de Pausen ge
trouw gebleveu aan de waarschuwing en
het gebod huns Meesters: weidt mijne
lammeren, hoedt mijne schapen* op het
land der waarheid.
In de eeuwen der vervolging bezegelden
zij hun geloofsmoed en hunne geloofstrouw
met hun bloed; bijna allen offer-den hun
leven op voor het geloof. Sinds de Keizer
Christelijk was geworden, volgde een nieuwe
strijd. De Imperators deden aan theologie,
de Keizers wilden Pausen zijn, wilden Gods
Kerk regeeren en fabriceerden geloofsbe-
sluiten. Zelfs uit de rijen van den Clerus
kwam de eene dwaalleeraar na den andere
doch de Pausen, 't zij alleen of in bond
genootschap met geloofsgetrouwe Bisschop
pen, verwierpen de dwalingen en gaven
hun het brandmerk van het anathema.
Toen aan het einde der zesde eeuw »de
wereld,* naar de uitspraak van een tijdge
noot, haren oudergang nabij was, omdat
er nergens, nergens meer een steun voor
de menschheid te vinden was,toen bracht
de groote Gregorius redding. Hij onder
drukte het schisma in Lombardije, bracht
de Arianen in Spanje tot de Kerk terug,
verzoende de Donatisten met de Kerk en
zond Missionarissen naar Engeland.
Dit strenge vasthouden der Pausen aan
het Geloof, erkennen zelfs waarheidlievende
Protestanten. Reeds zegt Herder (Ideën
der Philosophie der Menschheit): »Rome
bewees reeds vroeg zijne wijsheid daardoor,
dat het op eenheid der Kerk, op reinheid
van leer, op rechtgeioovigheid eu Katho
licisme aandrong. Nooit heeft Rome voor
ketterijen gebukt. Zonder toegevendheid
sneed het de Grieksche Kerk van zich af
ofschoon het een halve wereld was.* Zelfs
de in zijne geschiedkundige geschriften den
Katholieken niet minder dan welwillende
dichter Schiller, schrijft o. a.»Meu zag
Keizers en Koningen, verlichte staatsmannen
en onbuigzame krijgslieden in den drang
der omstandigheden rechten opofferen, on
trouw worden aan hunne beginselen eu
wijken voor de noodzakelijkheid. Zoo iets
gebeurt echter zelden of nooit een Paus.
Toen de zon hare onbescheiden stralen terug
hield, zocht Bachine weer zijn kamer op in het
hotel.
Zijn levenswijze daar was verre van aangenaam.
Als de zon scheen liet hij zich nooit zien en
vóór licht eu donker was hij altijd onder de
veeren. Dat alles begon hem te vervelen en te
verdrieten. Zijn rijkdom begon hem, zonder zijn
schaduw, zwaar te vallen.
Reeds weken had hij in 't hotel doorgebracht
en de zonnige dagen volgden elkander onrust
barend op. Hij snakte naar lucht. Nood leert
denken en verscherpt onzen geestzoo ook met
Bachine. Hij had wat gevondenEen zijner ken
nissen, even arm als hij eertijds, was een Her
cules tegen hem. Hij liet hem ontbieden.
Bachine behaalde een overwinning over zichzel-
ven. Hij deelde den Hercules het geheim mede en
beloofde hem schatten, zoo deze zich wilde leenen
tot het volgende plan: Bij zonnig weer en bij
het licht der gaspitten, moest de Hercules, Harry
Bave genaamd, hem overal vergezellen. Kwam
de zon van voren dan zou hij achter Hercules
en kwam zij van achteren dan zou Hercules achter
hem loopen. Hij verzocht voortaan in de schaduw
van Hercules te mogen leven. Doch deze een
olijke guit en dagbladnieuwsjager, snelt van alle
trappen af en rent naar het bureau van zijn dag-
Ook als hij in ballingschap dwaalde, in
Italië geen voetbreed land, geene hem toe
genegen ziel bezat en van de barmhartig
heid der vreemdelingen leefde hield
hij zich standvastig aan de beginselen der
Kerk, aan de voorrechten van zijn moed.
Als ook elk andere politieke vereeniging,
door de persoonlijke eigenschappen van hen,
aan wien het bestuur is opgedragen, op
zekere tijden iets geleden heeft of lijdt,
nooit echter was dit het geval bij de Kerk en
haar opperhoofd. Zoo verschillend ook de
Pausen in hun temperament, in hunne
denkwijze, in hunne eigenschappen mochten
zijn, zoo standvastig, zoo gelijkvormig, zoo
ouveranderlijk was hunne politiek. Hunne
eigenschappen, hunne denkwijzen, hun tem
perament scheen op hun ambt geen invloed
uit te oefenen; hunne persoonlijkheid ging
als 't ware op in hunne waardigheid en de
hartstocht van het temperament verdween
onder de drievoudige kroon.*
Wordt vervolgd.
De Reichs-Anzeiger behelst een besluit
des Keizers waarbij de Rijksdag wordt bij
eengebracht tegen 27 dezer.
In het Lagerhuis heeft Gladstone
gezegd, dat eene beslissing omtrent Ceta-
wayo thans ontijdig zou zijn. De toestand
in Zoeloeland is niet bevredigend, maar
de Regeering moet, alvorens een besluit te
nemen, eerst onderzoeken of de vrijlating
van Cetawayo of zelfs zijn eventueel her
stel in zijne waardigheden den vrede in
Zoeloeland bevorderen zou of niet.
De heer Gorst heeft daarop zijn voorstel
ingetrokken.
De gewezen Keizerin Eugenie is te
Calais aangekomen, van waar zij zich on
middellijk op reis naar Nice heeft begeven.
De twee jongelieden die te Odessa,
wegens den moord op generaal Streluikoff,
ter dood gebracht werden, hebben gewei
gerd hunne namen te noemen, of eenige
inlichtingen te verstrekken. Een hunner
echter verklaarde, dat te Odessa 200 leden
hunner partij verzameld waren en dat er
dus, na hun dood, nog 198 overbleven.
Generaal Strelnikoff had volgens den
correspondent van de limes, een bijna
onbeperkte macht om te doen wat hij
verkoos, hij kon de menschen naar willekeur
gevangen nemen of in ballingschap zen
den. Bij gelegenheid van de drie bezoeken
blad, waar men juist bezig is de laatste hand
aan de morgeneditie te leggen. Bachine raadt
zijn snood plan; hij keek naar de lucht. O geluk
zij is bewolkt; er dreigt een onweer. Tusschen
het rollen van twee donderslagen komt Bachine
buiten adem op het dagbladbureau, een bliksem
schicht had haast zijn gemis aan het redactie-
personeel doen raden en vraagt naar den direc
teur.
In twee woorden deelt hij dezen het doel zijner
komst mede.
Te laat I alles was al gezetmet groote letters
stond onder het stadsnieuws i/De Man zonder
Schaduw! Wij vernemen enz."
Bachine is als verplet; het ergste is nog, dat
reeds vele nommers verkocht en onder het pu
bliek verspreid zijn. De dollars komen op het
tooneel en, begunstigt door een aanhoudend on-
weder, telt Bachine eenige honderden geldstukken
op de redactie-tafel neer en biedt voor ieder No,
dat reeds is uitgegeven 1000 dollars. Het geheele
personeel komt in beweging en ondanks de stroomen
regen, die de wolkbreuk buiten doet ontstaan,
verspreidden zich de redacteuren van de Telegraaf
door de stad om hun geschrijf terug te koopen,
dat, zij bekenden het gul, nog nooit zoo veel
waarde had gehad.
Wordt vervolgd.)