NIEUWE
No. 599.
Zomiag 25 Juni 1882.
7e Jaargang.
De Grootmeester-nationaal
van het Groot-Oosten,
BUITENLAND.
HAARLEMSCHI COlftilT.
ABOlflfEMBNTSPBUS
Per B maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
t 0,85
1,—
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
KIJEKDTMf
ACUTE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPER8 LAUBEY.
Het opschrift van dit artikel zal hoogst
waarschijnlijk velen bevreemden. Het be
hoort toch tot de uitzonderingen, dat een
niet in de geheimen der mafonnerie inge
wijd blad, zich bezig houdt met aangele
genheden, die alleen de broedersraken
en waarbij de »profanen« stille of liever
stomme toeschouwers moeten blijven.
De recente benoeming evenwel van
den Prins van Oranje tot Grootmeester-
nationaal van het Groot-Oosten, ter ver
vanging van wijlen Prins Frederik, noopt
ons een enkel woord naar aanleiding er
van te zeggen.
Niet zoozeer over de benoeming zelve,
ofschoon wij zouden meenen dat, met het
oog op de politieke en andere drijfveeren
der instelling, het minder gepast is dat
een Prins, die eenmaal geroepen kan wor
den aan het hoofd te staan van de geheele
natie, zich aan de spits plaatst van een
geheime Vereeniging, waarmede, om het op
zijn zachtst uit te drukken, een groot deel
der natie geen vrede kan nog mag hebben.
Doch, gelijk wij zeiden, het is niet over
de benoeming zelve, dan wel naar aan
leiding daarvan of, om juister te spreken,
met het oog op hetgeen er aan is vooraf
gegaan, dat wij ons er enkele oogenblikken
mede willen bezig houden.
Zijn onze inlichtingen juist, dan moet er
den 14en Mei 11. te Utrecht eene vergade
ring hebben plaats gehad van leden of
gedeputeerden van het Groot-Oosten, bij
welke gelegenheid o. a. door den heer Mr.
J. P. Vaillant, voorzittend meester van de
loge te 's Gravenhage, van welke stad hij
wethouder is, in zeer krasse bewoordingen
moet zijn gewezen op de weinige belang
stelling van Prins Alexander in de zaken
van de loge.
De Haagsche Voorzittende Meester gaf
bij die gelegenheid een korte schets van
hetgeen met en na de opneming van Prins
Alexander die volgens mededeeling van
den heer Vaillant, door tusscnenkomst van
broederTengnagell tot de mafonnerie
was toegetreden in de loge is voorge
vallen en releveerde daarbij de curieuse
bizonderheid dat de Prius, na eenmaal te
zijn benoemd tot Gedeputeerd Meester van
FE U1LLETON.
Zeldzame wraak.
Vervolg.)
Koopman Sturm kon 40 jaren tellen. Zijn
vroeger zwart haar werd reeds hier en daar grijs;
zijn trekken waren scherp geteekend, de blik
duister, ja, somber.
Bizonder in het oogvallend waren zijne lange
wenkbrauwen. De ietwat vooruitstekende kin
duidde hartstocht aan en de geheele uitdrukking
van zijn gelaat een vast karakter. De koopman
had weinig vrienden. Zijn hart verzette zich tegen
hartelijke verstandhouding; doch als men meende,
dat hij voor geen edele gevoelens vatbaar was,
zou men zich vergist hebben.
Het voorwerp zijner liefde, zijn trots, was zijne
dochter, zijn eenig kind. Waarschijnlijk had hij
alles, wat hem van liefde en deelneming uit zijn
door hartstochten onstuimig leven restte, op
Suzanna overgedragen; want zoo afstootend en
terughoudend hij tegen ieder was, zoo zeer hing
hij aan zijn kind. Voor haar dacht, voor haar
werkte en leefde hij.
Suzanna was een bloeiende maagd van 18
jaren, vroolijk, zorgeloos, opgewekt als de eeuwige
lente.
Hare heldere oogen weerspiegelden haar rein
hart en de frissche wangen geleken rozen. Zij
was schoon, dit zei ieder. Ook was zij een braaf,
eer, steeds halstarrig is blijven weigeren
zich als zoodanig te laten installeeren.
Welke pogingen daartoe ook werden aan
gewend, steeds wist de Prins de een of
andere reden op te geven waarom hij niet
ter installatie in de loge kon verschijnen,
tot hij ten slotte den broeders deed weten
dat, wanneer men hem volstrekt wilde
installeeren, men daartoe dan maar ten
zijnen paleize moest komen. Hieraan kon
niet worden voldaan en zoo bleef de Prins
ongeïnstalleerd.
In deze halstarrigheid van den Prins en
in nog andere bizonderlieden, meende de
heer Vaillant voldoende gronden te kun
nen vinden om den Kroonprins te beschul
digen van weinig belangstelling in de
Vereeniging, waarin hij zich had laten
opnemen.
Deze weinig broederlijkebejegening
kwam ter kennis van Prins Alexander
die zoo wij goed zijn ingelicht den
24en of 28en Mei een brief zond aan
»broeder« Vaillant, waarvan ook mededee
ling aan de andere broeders werd gedaan.
Met een beroep op het eerste artikel
van de Grondwet der loge, voorschrijvende:
behandel uw naaste gelijk gij wilt zelf be
handeld te worden, verwijt de Prins den
heer Vaillant dat hij geheel en al in strijd
heeft gehandeld met zijn broeder «-plicht,
omdat hij een geheel verkeerde voorstelling
van de zaak had gegeven.
Het was niet waar, dat broederTeng
nagell hem had overgehaald; hij was tot
de loge toegetreden op een uitdrukkelijken
weusch van zijn oom, Prins Frederik, daarin
gesteund door Koningin Sophia, die zeer
met de loge was ingenomen. Toch had
de Prins aanvankelijk bezwaar, omdat hij
vermoedde, dat hem ook vragen zouden
worden gedaan naar zijue godsdienstige
belijdenis. En vermits hij reeds eenmaal
zijne belijdenis had gedaan, in de Ned.
Hervormde Kerk, achtte hij het onnoodig
zich nader omtrent zijne godsdienstige ge
voelens te verklaren.
Hij meende echter ten slotte toch tot de
Vereeniging te kunnen treden en liet zich
ook de benoeming tot Gedeputeerd Meester
van eer welgevallen. Maar hij had gewich
tige redenen waarom hij zich niet als zoo
danig wilde laten installeeren.
En hier komen wij tot het punt dat ons
aanleiding heeft gegeven een korte bescliou-
goed meisje, met wie ieder graag omging. Ge
lukkig had zij niets van haars vaders inborst;
zij was geheel het tegenovergestelde: gezellig,
vroolijk en gelijk zij door haar vriendelijk ge
laat snel ieders hart won, verstond zij het met
vrouwelijken takt, zich naar haars vaders luimen
te schikken, hem vroolijk te stemmen: en
daarom gevoelde hij zich zoo onuitsprekelijk tot
haar getrokken.
't Was een genot, het meisje zoo zwierig over
de ijsbaan te zien rijden; zij scheen nauw het ijs
te raken zoo snel en licht vloog zij daarheen.
Als zij den inspecteur, dien zij oom noemde,
voorbij reed, terwijl zij haar vader elders wist,
dan groette zij vriendelijk en wierp hem een
weemoedigen blik toe, als wilde zij zeggen, dat
zij den haat haars vaders niet deelde, maar geen
poging tot verzoening durfde wagen, omdat het
haar verboden was.
De inspecteur had het einde der baan bereikt
en rustte een weinig uit. Suzanna naderde en
maakte eenige keeren een grooten kring om hem.
«Willen wij een wedloop houden, oom", fluis
terde zij, terwijl zij weder een kring beschreef.
«Kom aan, Suusje, volg mij!"
«Maar zorg dat vader niets bemerkt."
En voort ging het. Nu eens breed uithalend,
dan weer lijnrecht schoot de inspecteur pijlsnel
weg. Hem volgde het meisje vlug en licht als
de gazel. Bewonderend volgden de blikken der
menigte het geoefende paar; lachend wedde men
wing aan de benoeming vau den Prins tot
Grootmeester te wijden.
De Prius dan verklaart zijn weigering
aldus: Eenmaal geïnstalleerd zijnde als Ge
deputeerd Meester van eer, was zijn plaats
onmiddellijk naast Prins Frederik. Omtrent
verschillende punten, de loge betreffende,
was bij het echter met zijn oom niet eens.
Zoo meende Prins Alexander dat er een
einde moest komen aan de scheiding tus-
schen de broeders van Noord- en die vau
Zuid-Nederland. Tijdens het leven van Prins
Frederik ware het echter onkiesch geweest
op die verbroedering aan te dringen en
daarom achtte de Prins het beter den schijn
van onverschilligheid op zich te laden, dan
öf in openbaren strijd te komen met de
gevoelens van zijn Oom, of wel verplicht
te wezen zijn eigen gevoelen op te offeren,
hetgeen hij zeer ongaarne doet.
Den verderen inhoud van den brief la
ten wij onaangeroerd. Het feit waarop
wij wilden wijzen is ditde Kroonprins
wil een verbroedering met, een vernieuwde
aansluiting tusschen de broedersvan
Noord en Zuid.
Vermits het nu een openbaar feit is dat
ook de Belgische vrijmetselarij synoniem is
met vrijdenkerij en radicalismedaarom
achten wij het een hoogst gevaarlijke zaak
dat een Prins vau Oranje, een Kroonprins
zich gaat plaatsen aan het hoofd van een
geheim genootschap in Nederland, dat, wordt
aan zijn wensch gevolg gegeven, de hand
zal gaan geven aan de Belgische vriiden-
kers en radicalen.
Meer willen wij er op dit oogenblik niet
van zeggen. Doch wij hebben het van on
zen plicht geacht op het feit te wijzen,
omdat de benoeming, die thans heeft plaats
gehad, ver reikende gevolgen kan hebben.
Daar de aanvragen van Duitsche offi
ciereu, om groot verlof, ten einde bij den
Sultan in dienst te treden, nog altijd ver
meerdert, heeft de Regeering zich genood
zaakt gezien een circulaire uit te vaardi
gen, waarin wordt bericht, dat aan de
officiereu die in Turkschen dienst zich be
geven, geen terugkeer bij het Duitsche
leo-er kan worden verzekerd. Alleen voor
O
de vier officieren, die zich reeds te Con-
stantinopel bevonden, wordt de mogelijkheid
wie de overwinnaar zou zijn. Steeds sneller en
sneller vlogen beiden voorwaarts, liet was een
lieete kampstrijd.
Bijna bad Suze liaar oom bereikt, toen zij op
eens baar vader bemerkt, die bedaard baar te
gemoet kwam rijden. Zij week ijlings ter zijde
om geen verdacht te wekken, nam ecbter in
haar verwarring en ook wel gedreven door den
drang van de bereikte snelheid den boog te
groot, waardoor zij met een geweldigen sprong
over den zoom der ijsvlakte op een groote ijs
schots terecht kwam, die tegen de vaste ijsmassa
lag.
Eeii kreet van ontzetting doortrilde de lucht.
Langzaam dreef de schots, door den sprong
in beweging gebracht, verder af, waardoor een
breede opening ontstond, waarin het heldere
water kabbelend danste.
Ontzet snelde men toe; angstig volgden aller
blikken de drijvende ijsschots. Doodsbleek en
sidderend zag do vader het vreeselijk gevaar,
waarin zijn eenig kind zich bevond. De schrik
maakte hem stom; een ongearticuleerde kreet
sidderde op zijn lippen; zijn armen waren naar
zijn kind uitgestrekt als wilde hij haar tot zich
trekken.
«Beproef de opening over te springen", riep
een stem uit het volk.
«Dat. gaat niet, blijf," klonk het antwoord
van alle zijden.
«Kunnen wij haar dan niet redden", vroeg
vau terugkeer in de Duitsche gelederen
gehandhaafd.
In de Fransche Kamer van afge
vaardigden antwoordde de minister van
buitenlandsche zaken op een vraag betref
fende de Egyptische quaestie, dat de con
ferentie is aangenomen door de Europee-
sche mogendheden op den grondslag van
den status quo en handhaving van het
gezag van den Sultan en den Khedive. De
mogendheden hebben een protocol getee
kend, waarin zij verklaren geen bizondere
belangen te zullen bevorderen. Dientenge
volge wordt de conferentie geopend onder
voorteekeuen die vrij gunstig zijn voor het
behoud van den Europeeschen vrede. Moch
ten tegen de verwachting aan Frankrijks
belangen bedreigd worden, dan zou de re-
geeriug bare vrijheid van handelen terug
nemen.
De Senaat heeft verworpen het ontwerp
tot vrijen invoer van gezouten varkens-
vleesch, omdat in het buitenland onvoldoend
toezicht wordt gehouden.
Aan de limes wordt uit Durban ge
meld, dat de ontevredenheid in de Trans
vaal over de laatste wetten toeneemt.
Onder de bewoners van de westelijke gren
zen duren de ouordelijkheden voort.
In het Lagerhuis zeide Dilke, dat de
onderteekening van het protocol nopens
de belangloosheid bij de Egyptische zaken
Engeland verzwakken zou, en niet gerecht
vaardigd werd door Egypte's toestand.
Engeland neemt aan de conferentie deel
met een duidelijk omschreven politiek.
De Oostenrijkscbe en Duitsche consuls
hebben waarschijnlijk den Khedive een mi-
nisterie-Zagheb aangereden, om de voor-
loopige bescherming van het leven en den
eigendom der Europeërs. Verder zeide Dilke
nog dat er voldoende versch water in het
Suez-kanaal voorhanden is. Ashley zeide,
dat de Regeering geen bericht heeft over
feitelijke vijandelijkheden in Zoeloe-land.
Aan de Times wordt geseind uit
Petersburg, dat de politie een nihilistenhuis
op het bij St.Petersburg gelegen Vasili-eiland
heeft ontdekt. Negen nihilisten zijn daarin
gearresteerd, een groote dynamietmassa, een
geheime briefwisseling, plattegronden van
het Kremlin in beslaggenomen. De politie
arresteerde daarna veertig andere personen,
waaronder hooggeplaatste militairen en
burgers.
een jong krachtig man, terwijl hij met zijn blik
ken den afstand mat.
«Het water is diep", zei een ander; 'twas
doldwaas; de eenige hoop is, dat de schots weer
bijdrijft.Het arme kindEn als de schots
breekt, zinkt het meisje in de diepte
«Is dan geen lat, geen touw in de nabijheid?"
riep de ongelukkige vader. «Vijf honderd gulden
voor wie mijne dochter redt."
Angstig zag de een den ander aan. Ieder had
gaarne hulp verleend, als hij geweten had hoé;
men zou gezegd hebben, het meisje met de han
den te kunnen vatten en toch was die smalle
opening een onoverkomelijke hinderpaal. Ook
wist men, dat de zoom de last niet zou kunnen
dragen en breken. Iedereen begreep het gevaar.
De verraderlijke schots, die tot dusver op denzelf
den afstand der ijsvlakte was gebleven, en door het
stooten tegen andere schotsen steeds afbrokkelde,
dreef eindelijk stroomafwaarts. Zij kon bersten
of, wat nog meer te vreezen was, in het eigen
lijk vaarwater komen en dan was geen redding
meer mogelijk. Bleek en onbewegelijk stond het
meisje op de schots, de schaatsen diep in het
ijs gedrongen. Onafgewend hield zij den blik op
het ontstelde gelaat haars vaders gericht. Soms
bewoog zij werktuigelijk haar handen als wilde
zij zich aan haars vaders borst redden. Ieder
moment werd eene eeuwigheid.
{Wordt vervolgd
