NIEUWE
No. 601.
Zondag 2 Juli 1882.
7e Jaargang.
Waar gaan wij heen?
BUITENLAND,
Eene anekdote uit Bernadotte's jeugd.
HllRLEMHCHI {OMUT.
ABOMHEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per poet.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BET BE AU: St. Jansstraat Haarlem.
MMNÏIEKD
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DEB ADVERTENTIÈN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS hAUEEY.
Feiten spreken duidelijker dan woorden.
De uitvoerigste bespreking werkt dikwijls
niet zoo ingrijpend als de naakte feiten die
het volk worden aangewezen. Zeker, er
zijn in het laatste tiental jaren velen, die
geloof gehecht hebben aan de phrasen van
het liberalisme, van volksgeluk, algemeene
beschaving en verlichting, zedelijke ver
heffing der natie door vereenigingen tot
veredeling van het volk enz. enz., doch
dagelijks leeren ons de gruwzaamste feiten,
dat de ruwheid, de zedelijke verwildering,
het aantal misdaden en zelfmoorden en de
ellende van het volk op schrikwekkende
wijze zijn toegenomen. Alles is in onze dagen
omgekeerd. Garibaldi wordt onder de Hei
ligen gerekend en Priesters worden ver
jaagd en gevangen gezet, wegens «onbe
voegdheid* om de H. Mis te lezen. Over
de reliquieën der Katholieke Kerk wordt
aanhoudend gespot, doch de woning van
den Italiaanschen roover-hoofdman wordt
een «heilig verblijf* geheeten en de voor
werpen daar aanwezig hoog vereerd, voor
werpen die eenmaal aan den ouden revo-
lutionnair toebehoorden, aan den man wiens
zedelijk karakter openlijk niet kan bespro
ken worden, wiens echtverbintenissen een
schandaal waren en die toch nog als een
voorbeeld van deugd aan het jonge geslacht
wordt voorgesteld.
De vraag waar gaan we heen, moet op
verschillende wijze beantwoord worden. In
staatkundig opzicht gaat Europa de revo
lutie tegemoet; de Czaar waagt het niet,
uit vrees voor de nihilisten, zich te laten
kronen. De sociaal-democraten hebben op
hunne onlangs te Parijs gehouden verga
dering, de vernietiging der tegenwoordige
maatschappelijke orde openlijk geprocla
meerd; de in Londen door nihilisten en
Amerikaamche fenians gehouden vergade
ring had ten doel, de vereeniging der beide
revolutiepartijen tot stand te brengen, alzoo
de internationale samenzweerders tot een
leger te vormen. Niets echter deed de be
doelingen der radicalen zoo duideliik blijken,
dan de vergoding, welke het Europeesch
liberalisme, republicanisme en radicalisme
voor Garibaldi aan den dag legden, voor
den rooverhoofdman, het type van een
troon- en kerkvervolger. Wij zijn reeds
zoover gekomen, dat een man, die in de
vernietiging van den monai'chalen staats
vorm zijn levensdoel, en in het wapperen
der roode vaan zijn ideaal zag, als »held«
en heiligegeprezen en aan het volk als
een model-patriot wordt voorgehouden.
FE U1LLE TON.
Toen de zeventienjarige Johan Baptiste Julius
Bernadotte de armzalige woning zijner ouders in
Pau ontloopen was, liet hij zich als gemeen sol
daat bij het regiment la Marine Royale, dat te
Corsica lag, aanwerven. Daar hij na verloop van
vijf jaren tot korporaal opklom, vroeg hij om de
hand van een meisje, dat hem echter den zak
gaf en dat later als waschvrouw leefde en vaak
zuchtend gezegd moet hebben: Ik moet wasch
vrouw zijn, ik, die nu koningin had kunnen
wezenToen hij daarna sneller begon op te
klimmen ofschoon de hooge toekomst die hem
wachtte zeker niet droomende zoodat hij zich
in het jaar 1/S0 met de strepen van sergeant
kon tooien, toen speelde zich op een goedendag
de volgende episode af.
Op een feestavond hadden zich een dozijn on-
der-officierer. met witte jassen en blauwe op
slagen, met gepoederd haar, den stijven steek in
den nek en prachtige snorren aan een tafel
gezet, waarop spoedig een aantal ledige flesschen
In moreel eu religieus opzicht bevinden
we ons in een poel, welks miasma gansch
Europa verpest. Het materialisme kweekt
bandieten en moordenaars, die noch het leven
van een koning, noch dat van een kind
sparen. Het van den kansel verkondigde
ongeloof heeft onder het volk wortel ge
schoten; voor de ontwikkelden* en «libe
ralen is de Godsdienst slechts goed genoeg
om politiediensten te verrichten. Het volk
werd geleerd, het priesterlijk kleed te be
spotten, den godsdienst als bijgeloof te be
schouwen, de stem van 't geweten als een
spel der verbeelding te verachten; en zoo
verdwenen met de vreeze Gods, ook de zede
lijke basis en de achting voor elk gezag-
De zelfmoorden nemen op schrikbarende
wijze toe. Een tijd, waarin de zelfmoord
als sociale verschjjning optreedt, vermaant
ernstiger dan elk andere gebeurtenis, om
op den ingeslagen weg te keeren. Afschu
welijk is het dat men er zich bijna aan
gewend, dagelijks een zeker aantal zelf
moorden in de nieuwspapieren vermeld te
vinden. De statistiek van Frankrijk, Saksen
(in welk land de meeste zelfmoorden plaats
hebben), Oostenrijk, Engeland en Italië
geeft over 1876 een aantal van 15295
zelfmoorden aan, die op de registers van
den burgerlijken stand zijn ingeschreven,
doch deze statistiek kan men niet als juist
beschouwen. Het aantal zelfmoorden in
Europa kan men veilig op ruim 30.000 per
jaar schatten. Wij hebben hier met een
ziekte-verschijnsel te doen, dat een terug
keer naar de barbaarschheid doet vermoeden.
Daaraan erkent men dan ook de waarde
eener beschaving, eener ontwikkeling, die
slechts het eigen ik, doch geen God erkent.
Dat is de vrucht eener leer aan wier ver
breiding wijsgeeren en dichters deel nemen.
De voornaamste oorzaak der zelfmoorden
is grootendeels de zedeloosheid die in de
ongodsdienstigheid haren wortel heeft. En
aan de verbreiding der schaamteloosheid ar
beiden duizenden factoren: schouwburgen,
museums, balzalen, schilderijen enz. enz.
Op publieke tentoonstellingen verdringt men
elkander voor de meest zedelooze schilderijen
door zedelooze kunstenaars vervaardigd en
tot ergernis van velen geëxposeerd. Las
cieve feuilletons in de liberale dag- en
weekbladen prikkelen de begeerlijkheid even
als de zedelooze prenten en platen, die
overal ten aanschouwe van iedereen wor
den tentoongesteld. Waarlijk een pestziekte
heerscht onder het volk en wij gaan naar
een afgrond, die aan den ondergang van Ro
me, ten tijde der Cesars, zal doen herinneren.
Wie kan het volk uit dien poel van
prijkten. Tot het feest behoorde een bekend drie
koningenbrood, waarop men reeds vol verlangen
wachtte. Toenmaals had ieder soldaat een bijnaam,
dien men beier kende dan den doopnaam. Zoo
werd Bernadotte „Monsieur" genoemd, een zin
speling op zijn buitengewone hoffelijkheid, zijn
nette manieren en zijn smaak. Aan zijn zijde en
bij het grootste aantal ledige flesschen zat een
onderofficier, die Guerin heette, maar met den
zonderlingen naam van Boyau-Rouge bestempeld
werd. Hij was de grappenmaker van de compag
nie. Tegenover Monsieur Bernadotte behield hij
altijd een zekere waardigheid, omdat hij eenige
jaren ouder was en hem het eerste onderricht in
den wapenhandel had gegeven, zoodat hij steeds
voortging met hem zijn zoon te noemen.
Het driekoningenbrood liet lang op zich wach
ten en mer. begon zich te vervelen.
Let op, zeide Boyau-Rouge, wanneer ge
wilt, zal ik u vooruit zeggen wie de boonen
koning worden zal.
Ja, doe dat doe dat, riepen allen.
Boyau-Rouge nam toen dadelijk uit een spel
zooveel kaarten als er onderofficieren waren; het
getal was juist twaalf en er was een koning.
jammer en ellende redden De dolzinnige
phrasen van het liberalisme van bescha
ving en humaniteit? Predik den echtbre
ker, den moordenaar, den roover en den
meineedige dat hij zich aan de beschaving
bezondigten hij zal u hartelijk uitlachen.
Slechts de Godsdienst, de Kerk, kan hulp
verschaffen, de Kerk, die den mensch naar
iets hoogers, naar eene eeuwigheid heen-
wijst. In de zonnestralen van den Gods
dienst vermant zich het volk en wordt het
bekwaam voor edele dadenin den nacht
van het materialisme vergaat zijn geloof
en verdwijnt zijue hoop.
Een enkele Missie in het land, werkt
beter dan duizend politiesabels
Aan het Pruisisch Departement van On
derwijs wordt een wet ontworpen, waarbij
ook een jaarlijksche uitkeering wordt ver
zekerd aan de weduwen of kinderen van
die onderwijzers, die geen leden waren van
het weduwenfonds voor onderwijzers der
lagere school.
De toestand van Prins Karei van Prui
sen, de 81-jarige Vorst, die onlangs te Kas
sei het been brak, gaat steeds vooruit.
Binnen vier weken hoopt de Prins, die al
zijn gewone leefwijze hervat heeft, voor
zoover dat in zijn toestand mogelijk is,
naar Berljjn te kunnen worden overgevoerd.
Er wordt een salon-rijtuig, van nieuwe
vinding, en speciaal bestemd voor zieken,
voor hem in gereedheid gebracht.
De Engeliche bladen achten den toe
stand der Beurs zorgbarend. De ontmoedi
ging neemt toe. De daling der Egyptische
fondsen berokkent groote verliezen. Men
vreest voor nieuwe faillissementen, waar
door de paniek nog slechts verergert.Gisteren
daalden de Egyptische fondsen opnieuw.
Volgens den Thnes-correspondent heeft
de Russian Aid Society te New-York aan
de commissie van Castle Garden te kennen
gegeven, dat zij niet langer aansprakelijk
wil zijn voor joodsche immigranten uit
Rusland. Zij wil niets meer met hen te doen
hebben, omdat de meerderheid er op schijnt
te rekenen, dat zij voor onbepaalden tijd,
zonder eenig werk te verrichten, zullen
worden onderhouden.
De commissie, die voor eenigen tijd
te Parijs benoemd was om het plan tot het
vormen van eene binnenzee in Algerië te
onderzoeken, heeft zich verdeeld in drie
sub-commissien, waarvan de eene de taak
had het ontwerp te bestudetren uit een tech
nisch, de audere uit een natuurkundig en
Wie heeft hem gekregen vroeg men.
Monsieur had hem in de hand.
Nu, dan zal Monsieur heden-avond Boonen-
koning worden en moet dan natuurlijk de ge-
heele vertering betalen.
Op hetzelfde oogenblik deed het brood de ronde
door de zaal. Het werd aan stukken gesneden,
een knaap werd geroepen, omdat men niet geheel
zeker was van de onschuld der gasten. De kleine
legde een servet over het gesneden brood en
deelde de stukken en jawel Monsieur had
de boon gekregen. Boyau-Rouge triomfeerde en
riep in zijn opgewondenheid om nog meer wijn,
dronk dien uit en vroeg toen om nog meer. Hij
dronk en hetzelfde deden ook de anderen. Plot
seling opstaande, riep hij:
Let op, de koning drinkt! Nu, kunt ge dan
niet zien Kunt ge dan niet met me roepen
de koning drinktWij wachter, zoolang, ik ben
nog niet klaar maar roep niet eerder voor de
koning drinkt.
Het gezelschap was over deze woorden ver
wonderd en verwachtte een nieuwe grap.
Pret zult ge hebben, ging Boyau-Rouge
voort, zet de lichten in het rond en kijk goed
de derde uit een militair en maritiem oog-
punt. Twee der sub-commissiën, de eerste
en derde, zijn thans met haren arbeid ge
reed. Zij hebben zich tegen het plan ver
klaard de eerste omdat het eene uitgave
zou vereischen van 600 millioen, de derde
omdat de binnenzee uit een militair en
maritiem oogpunt slechts van weinig be
lang voor Frankrijk zou zijn.
Door de Russische Regeering zijn, tot
versterking van de vloot, drie groote pant
serschepen in Engeland, drie in Frankrijk
en twee groote transport-stoomschepen in
Duitschland besteld.
Het officiëele Russische blad meldtNa
het in hechtenis nemen van verscheidene
aanzienlijke staatsmisdadigers te St. Pe
tersburg en te Moskou heeft eene door de
hooge regeering bevolen bewaking van
eenige personeD, die in verdenking stonden
van tot een geheim bond te behooren, tot
de ontdekking geleid, dat eene groep te
St. Petersburg omvangrijke toebereidselen
gemaakt heeft voor nieuwe misdaden. Na
de opsporing van het aantal daarbij betrok
ken personen en van de plaats, waar de
toebereidselen gemaakt werden, zijn den
17den Juni 11. 18 personen in hechte
nis genomen, van welke 7 valsche passen
hadden. Het onderzoek der woning leidde tot
de ontdekking van een werkplaats ter ver
vaardiging van dynamiet en andere ont
plofbare stoffen. De politie te St. Peters
burg heeft zich met die te Moskou in con
tact gesteld, tengevolge waarvan ook daar
eenige arrestaties plaats hadden, terwijl
inmiddels uit Moskou 3 personen met val
sche passen wisten te ontkomen, met ach
terlating van het materieel eener drukkerij
in hunne woning, waar blijkbaar revolu-
tionnaire geschriften gedrukt waren.
De Nederlandsche schatkist zou nog
wat meer «middelen* verkrijgen, indien
hier gold een bij de Servische Skupschtina
ingediende wetsvoordracht, waarbij de Af
gevaardigden, die zonder ernstige redenen
hun mandaat niet vervullen, tot een boete
van duizend dinars worden veroordeeld.
De Koning van Servië heeft voorts de
door de Skupschtina aangenomen wet tot
beperking van de vrijheid van drukpers
bekrachtigd.
Over de wijz» waarop in Uruguay
huisgehouden wordt tegenover vreemdelin
gen en over den moord van een Spanjaard
deelden wij onlangs het een en ander mede.
Spanje heeft nu een ultimatum aan de
regeering der republiek gezonden en vier
Spaausche oorlogschepen zijn op weg naar
Montevideo. De omwenteling, in Uruguay
toe wat er gebeuren zal 1 Ik schud de kaarten,
ik zal daarbij iets zeggen dat ge toch niet ver
staan zult! En nu, neem er een af Monsieur 1
Bernadotte strekte de rechterhand uit.
Halt, ongelukkigeBreek de tooverkracht
niet. Gij moet er een met uw linkerhand af
nemen.
Dat geschiedde en de kaarten werden in drie
hoopjes gelegd en Boyau-Rouge begon zijne ver
klaring.
Gij wordt generaalIk heb het gezegd
maar wat zult ge dan van mij maken
In dat geval, meende Bernadotte lachende,
zal ik ten minste 120 jaren moeten dienen voor
ik alle rangen doorloopen heb.
Gij wordt generaal!
Gij zult mijn adjudant worden!
Aangenomen, dan zal ik van morgen af be
ginnen met lezen te leeren. Maar verder
Ge wordt maarschalk van Frankrijk.
Nu, dan wordt gij ook mijn chef van den
generalen staf!
Goed, ik zal mij met rekenen gaan bezig
houden; maar let nu op, de derde en laatste
maal is de beslissende! (Slot volgt.
