NIEUWE No. 613. Zondag 13 Augustus 1882. 7e Jaargang. Landverhuizing. BUITENLAND. Een minister-hengelaar. H4ARIKIHSCBE COURAIT. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Haarlem 0,85 Buiten Haarlem franco per post. 1, Afzonderlijke Nummers 0,06 Dit blad verschijnt Eiken WOENSDAG en ZATERDAG. BUREAU: St. Jansstraat Haarlem. AGITE MA HON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIÉN Van 1-6 regelsCent8 Elke regel meer Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers K P P E R 8 J.AURET. Sinds de landverhuizing naar Noord- Amerika sterker dan ooit toeneemt en de zucht om in de nieuwe wereld fortuin te maken ook in ons vaderland zich meer en meer verbreidt, is het, dunkt ons, plicht om degenen te waarschuwen, die zich door illusiën of valsche voorstellingen laten ver lokken om den vaderlandschen bodem te verlaten, voor de vele gevaren en de zeer onzekere toekomst welke zjj in het land der vrijheid tegemoet gaan. De Katholieke emigranten-vereeniging van het diocees Alton in den Staat Illinois, die uitsluitend uit Priesters bestaat, nam in hare jongste vergadering te Piopolis onlangs gehouden, het besluit om aan haren Secretaris te gelasten in Katholieke bladen van Europa, hun die lust gevoelen om naar Amerika te verhuizen, eenige pun ten ter ernstige overweging te geven, opdat de lanverhuizers in spe mochten te weten komen welke teleurstellingen zij te wachten hebben en aan hoeveel gevaren zij zich, naar ziel en lichaam, blootstellen. Aan deze opdracht heeft de secretaris voldaan; wij ontleenen er in hoofdzaak het volgende aan: »Ik veroorloof my,zoo schrijft Z. E., op te merken, dat onze vereeniging in deze zaak geheel en al onafhankelijk is; zij toch heeft het doel niet om, even als stoomboot- en spoorwegmaatschappijen en landagenten, tot landverhuizing uit te lok ken; eerst dan wanneer de emigratie een feit is, begint de werkkring onzer vereeni ging, een werkkring nameljjk om de land verhuizers door eerlijke raadgevingen zoo veel mogelijk voor schade en teleurstelling te behoeden. Of dus iemand naar Amerika verhuist of niet, dat is geheel en al zijne zaak; heeft hij echter besloten den Oceaan te doorklieven, dan biedt onze vereeniging hem hulp bij wijze van eerlijke raadge vingen en waarschuwingen. In dien zin vatte men ook het volgende op. Katholieken die reeds in hun eigen land de plichten van hunnen godsdienst verza ken, moeten nooit aan emigratie denken. Misschien, als God hun genade schenkt, hebben zij nog een gelukkig sterfuur, hier kan men dat echter zelden verwachten. Zulke zwakke Katholieken worden hier de prooi van den Moloch, zij vallen in handen van de vrij-metselaars, of geraken in de FE U1LLE TON. De aarde. De aarde waarop wij wonen mag niet groot zijn, met sommige andere sterren vergeleken, klein is zij naar onze begrippen evenmin. Een bol die meer dan 7000 Uren in omtrek heeft, is voor ons menschen zeer zeker groot te noe men, en een van 90 000 trillioen pond zwaarte kan zeker meedoen onder de wichtige dingen. Ik weet niet, of de lezers 7,00 dadelijk een juist^ denkbeeld er van hebben, wat een getal als t laatstgenoemde zeggen wil. In cijfers ziet het er aldus uit: 90 000 000 000 000 000 000 000, en, niet waar, dat is een getal om eerbied voor te e ben, ook al is het te groot om 't recht te begrijpen. Beter gaat dat met de 7000 uur. Als gij v. op nieuwjaarsmorgen begont te wan- delen, eiken dag 12 uur liept> en a]leen des Zondags rust hieldt, zoudt ge „og 2 jaar werk hebben eer uw wandeling om de aarde voltooid was. Ons land is zooals ge weet, niet bizonder a-root al is er ook ruimte genoeg om zich te wenden en te keeren. De oppervlakte van den geheelen aardbol is echter niet minder dan 15.000 maal zoo groot als die van Nederland. goddelooze kringen en in de socialis tische arbeiders-vereeuigingen euz. De Amerikaansche vrijheid maakt hen losbandig en graaft voor hen in den regel een vroeg tijdig graf. Die dus met godsdienst niets te doen wil hebben, kan in Amerika zijn totalen ondergang spoedig tegemoet zien. Ook Katholieken, die wel is waar hun geloof bewaren, die echter zeer verwonderd ziju als zij hier voor Kerk en School moeten bijdragen en ook dikwijls om die reden het geloof verzaken, moeten niet emigreeren. Onze vrije Kerk in den vrijen Staat kan nu eenmaal niet van de lucht leven en derhalve moet een Katholiek landverhuizer er op bedacht zijn, dat hij ook naar zijn kracht en vermogen bijdraagt voor onder stand van den Pastoor, van de school, van de kerkgebouwen en voor andere edele en en vrome doeleinden. Katholieken die zich als geleerden be schouwen, omdat zij wellicht het eind examen der hoogere burgerschool hebben afgelegd of muziekmeesters, kantoorbe dienden of tooneelspelers, in een woord allen die geen praktischen arbeid op het land of in de fabriek kunnen verrichten, moeten ontegenzeggelijk te huis blijven. Zulke lui verbeelden zich dat er in Ame rika, dat onbeschaafde, niet-ontwikkelde land, op hen gewacht wordt. Teleurstelling wacht dien dwazen. Men bedriege zich niet. Amerika heeft al overvloed van half- en kwartgeleerden. Zoogenaamde latijnsche boeren deugen niet voor de ploeg. Die zijne boeken verlaten wil, om volgens de boeken het land te bebouwen, die is reeds vooruit bankroet. Amerikaansche praktische landbouwers lachen hen uit. Men wachtte zich dus wel om Amerika door civilisatie te willen bekeeren. Het ellendigst is het in Amerika gesteld met hen die in een romantischen of idyllischen aanval, zich het land van Columbus als een luilekkerland hebben voorgesteld. Deze phan- tasten ljjden spoedig totaal gebrek. Een hooge graad van ontwikkeling bereikt te hebben, heeft in Amerika niets te beduiden; in het land der vrijheid moet hard gearbeid worden. Handenarbeid, dat is het parool, 't welk in het gansche land gesproken wordt, 't Beste bewijs voor mijne stelling ligt in het feit dat alle klachten, die uit Amerika komen, meestal vloeien uit de pen van de ontwikkelde* personen en halfgeleerde phantasten. En daarbij zullen de meeste lezers zeker weten hoe b. v. een snelzeilend schip wel een maand lang in rechte lijn kan voortvaren, zonder iets te zien dan lucht en water. Zulke ontzaglijke zeeën telt onze aarde, evenals ijs en sneeuw vlakten, grooter dan Europa: zandwoestijnen waai de kameel weken lang in reizen kan. In nog niet ontgonnen streken, als b. v. in Zuid-Amerika tussehen den Orinoko en de Amazone-rivier, heeft men bosschen, waar iemand weken in zou kunnen reizen, en eveneens in Amerika vindt men die ontzaglijk breede en sterke stroomen, die nog 70 uur ver, voorbij hun mond, hun wateren in zee voortstuwen. Zoo zien we, dat de aarde er, wat haar groote betreft, gerust wezen mag. Toch vliegt heel de bol met al wat er op is, verbazend snel maar altijd voort, ja draait al voortgaande nog daarbij om zich zelf gelijk een priktol, die in beweging is. De aarde loopt werkelijk 1000 maal sneller dan ook de vlugste sneltrein, want zij doet 90.000 mijl per uur. Toch geraakt zij niet uit het spoor en wijkt niet af, want het is God die haar leidt, gelijk Hij alle sterren bij name roept, zoodat er niet één wordt gemist. 't Zou zeker een vreemd schouwspel zijn voor iemand, die zich eens zoo vrij in het luchtruim kon plaatsen, als hij de aarde zag voorbijvliegen. Eerst zou hij een kleine ster zien, die, spoedig al grooter wordend, ten slotte als een reusach- Op de vraag waarom wil men in Ame rika Europeesche Priesters, als men iD 't algemeen geleerde en ontwikkelde per sonen niet kan gebruikenkan ik in 't kort het volgende antwoorden. Europeesche stu denten, die Priester willen worden, zijn steeds welkom. Onze hooggeachte Bisschop pen zien hen gaarne komen, doch overigens is de vraag naar geleerden zeer gering- Wel zoekt men naar uitstekende werklieden in alle vakken. Een goed mechanikus kan een hoog salaris verdienen en eene flinke positie verkrijgen als hij zijn vak uitmun tend kent. Of hij latijn of grieksch ver staat dit zal hem stellig nimmer gevraagd worden. Zij die niet van de noodige geldmidde len voorzien zijn, doen waarlijk beter thuis te blijven. Men late zich niet misleiden door de aanprijzingen van spoorwegmaat schappijen, die land op vijf- of tienjarigen betalingstermijn verkoopen. Cash», dat wil zeggen, contant geld, moet de emigrant bezitten, anders ziet het er slecht voor hem uit. Ik heb b. v. van menschen gehoord, die met nauwelijks 500 gulden, en verge zeld van eene groote familie hier kwamen, land kochten, zich vestigden en de hoop hadden dat zij onmiddellijk eeu goed le ventje zouden kunnen leiden. Zoo iets grenst aan overmoed. Anderen kwamen reeds zon der geld te New-York aan, moesten zich dus met den geringsten arbeid tevreden stellen en zijn nog ten buidigen dage sla ven van het kapitaal. Ook verkeeren vele landverhuizers in de meening dat zij bij onze vereeniging geldelijken steun kunnen ontvangen, als zij van goede aanbevelin gen zijn voorzien. Zij vergissen zich echter schromelijk. Op de eerste plaats zijn wij niet in staat voorschotten te geven of an dereu financieelen steun te verleenen, om dat wij zeiven niets bezitten en geen vaste inkomsten hebben, veel minder fondsen die ons in staat zouden kunnen stellen, finan cieelen onderstand te gevenop de tweede plaats willen wij zulks ook niet, want ons doel is immers niet om landverhuizers te lokken. Die dus, zij 't ook zonder eigen schuld, geen geldmiddelen bezit, blijve rustig te huis. Ziedaar mijne bescheiden raadgevingen. De Priesters van de emigranten-vereeniging willen het eeuwige en tijdelijke welzijn der landverhuizers, niet meer en niet minder. Die ons niet wil hooren, voor diens nood- tige kogel den halven hemel zou vervullen. Met een snelheid om duizelig te maken, zou die man bosschen, bergen en zeeën zien voorbijvliegen. Hier zou 't stormen, ginds straalde de zonste den, rivieren, velden, woestijnen, sneeuwvlakten, 't zou hem al als in een wervelwind voorbij- zweven. Maar alles kon slechts eenige minuten duren, daarna zou het even snel weder verdwij nen, en slechts een kleine stip alles zijn wat zichtbaar bleef. Een Parijsch blad klaagt, dat het ras der hen gelaars aan de Parijsche bruggen uitsterft, 't Waren anders meestal wijsgeeren, want onder eeu levendig volk als de Franschen kan alleen een wijsgeer zoolang zijn gedachten vestigen op één punt. Er waren indertijd hooggeplaatste per sonages onder de Parijsche visschers. Zoo was o. a. de minister van Onderwijs Narcisse de Salvandv, later ambassadeur in Spanje, en schrij ver van Don Alonzo, een hartstochtelijk henge laar. Als hij maar kon, sloop hij uit zijn Departe ment met een hengelroede onder zijn lange jas, naar den boog nabij de brug de la Concorde, waar hij altoos veel beet had. Op zekeren mor gen vond hij zijn plaats ingenomen door een quidam, welke reeds menig bakvischje naar boven gehaald had. De minister ging naast hem staan lot hebben we ook geene verantwoording te geven. Landverhuizers echter, die boven staande waarschuwingen ernstig ter harte nemen en die overigens goed voorbereid en van het noodige zijn voorzien, kunnen zich gerust bij onze vereeniging aanmelden om raad en inlichting te ontvangen. Ziedaar in korte trekken het gepubli ceerde van den Eerwaarden Heer John Enzlberger te Piopolis (Illinois) in Noord- Amerika. Mocht het voor allen die lust gevoelen in de nieuwe wereld hun fortuin te zoeken, eene waarschuwing zijn om niet te lichtzinnig tot zulk een stap over te gaan. In den jongsten tijd worden zulke ongunstige berichten omtrent het lot den landverhuizers wedervaren, ontvangen, dat wij het noodig rekenden met grooten ernst allen die het plan hebben te emigreeren op te wekken, tegen de ijdele voorspiege len van 't geluk, dat uit Amerika wordt beloofd, doch dat er niet te vinden is, op hun hoede te zijn. Bleibe im Lande und ernahre dich redlichis een Duitsch spreekwoord, aan welks beteekenis wij groote waarde hechten. De Fenian Walsh is wegens het heime lijk verschepen van wapenen naar Ierland, schuldig verklaard aan hoogverraad en veroordeeld tot zeven jaren dwangarbeid. Het Hoogerh uis nam de wet op de ach terstallige pachten aan, zooals zij het La gerhuis onlangs verlaten heeft. Salisbury verklaarde, namens de meerderheid zijner aanhangers, dat hij met het oog op Ier- lands en Egypte's toestand afzag van ver deren tegenstand, ofschoon zijne zienswijze niet was veranderd. In het belang van de militaire opera- tiën in Egypte heeft de Engelsche Regee ring besloten, om een 100 Engelsche mijlen langen spoorweg langs het Suez-kanaal van Ismaïla naar de Middellandsche Zee te doen leggen. Het corps werklieden en het materieel voor den spoorweg zullen onverwijld naar Egypte scheep gaan met bestemming naar Ismaïla. De Egyptische regeering heeft de consuls uitgenoodigd wegens het gebrek aan water, zooveel in hun vermogen is te bewerken, dat de vluchtelingen niet reeds thans naar Alexandrië terugkeeren. De te Alexandrië gevestigde correspon- en vernam tot zijn smart, dat de vreemde niets om handen had en besloten was eiken morgen op dit gunstige, vischrijke plekje terug te komen. Hij vertelde verder dat hij naar een betrekking zocht als docent aan een gymnasium of een mid delbare school. Nu ging den minister-hengelaar een licht op. Wel, zegt hij tot zijn makker, dien eens een gemotiveerd schrijven bij den minister van Onderwijs -in. Dat deed ik al meer dan eens. Ik geloof dat mijn petities niet eens gelezen worden. Meen dat niet; ze zullen den minister niet in handen komen; hij is anders een goede, schap pelijke vent; ik ken hem; wil ik er hem eens over spreken? De docent-visscher had al lang naar zoo'n kruiwagen gezocht. Niets was hem liever zeide hij, en hij bood ten teeken van dank zijn gevangen zoodje aan zijn medevisscher aan. Twee dagen later ontving hij tc huis de ko ninklijke benoeming tot docent aan het gym nasium te M.met begeleidend schrijven ver zoekende of hij zoodra mogelijk naar zijn nieuwe standplaats wilde vertrekken, daar er onderwij zers-nood was. De minister-hengelaar wilde hem kwijt wezen en kon nu weder bij de Concorde-brug rustig en alleen staan visschen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1882 | | pagina 1