NIEUWE
Tweede Blad.
No. 645.
Zondag 3'December 1882.
7e Jaargang.
Ontwikkeling.
BUITENLAND.
De beroemde cbirurg en professor Dr.
Nuszbaum te München laat in zijn onlangs
verschenen .Kleiner Hansapothekereenige
behartigenswaardige woorden hooren, die
wij in het belang der zaak gaarne ouder
de oogen onzer lezers brengen.
.Komt er bij de tegenwoordige boven
matige inspanning der kinderen nog slecht
voedsel, dan wordt de gezondheid dra be
nadeeld. Ik heb de overtuiging gekregen,
dat het langdurig zitten op school en met
name het vele leeren de3 avonds te huis,
kinderen geestelijk en lichamelijk ellendig
maakt. Men dwaalt grootendeels, wanneer
men meent dat een kind in acht uur daags
meer leert dan in vier uur daags. Dat
moge bij eenige bizonder ontwikkelden
waar zijn, maar de groote middelklasse
wordt door het lange leeren zoo vermoeid,
dat het bevattings- en verwerkingsvermogen
oneindig trager wordt. Ik heb gezien, dat
kinderen in het achtste leeruur lang moesten
nadenken eer zij de zaak vatten en een
antwoord gaven dat zij in het eerste uur
op staanden voet zouden hebben gegeven.
Overspanning, bleekzucht, doffe oogen, kort
zichtigheid, verkromming van ruggegraat,
hoofdpijn, neusbloedingen en andere onge
steldheden zijn ons, artsen, als gevolgen
van bovenmatige inspanning, maar al te
goed bekend. Gymnastiek, hoe voortreffe
lijk op zich zelf, kan hier niet als red
dingsmiddel worden aangewend. Men meende,
dat de versterking der spieren door de
gymnastiek in de met bloed overladen her
senen een zeker tegenwicht aanbood dat het
evenwicht herstelde. Maar de ervaring toont
aan, dat de beschadigde hersenen niet
worden hersteld door versterking der spieren.
Slecht gevoede kinderen schaadt de gym
nastiek meer, omdat zjj geen voedsel ge
noeg krijgen om de in de hersenen ver
bruikte stof te vergoeden, en des ondanks
lieemt men door de gymnastiek langs een an
deren weg stof en vervoert die niet weder.
Hier helpt alleen verkorting van den leertijd.
Engeland.
Gladstone heeft in het Lagerhuis mede
gedeeld dat het noodig zal zijn een nieuw
krediet aan te vragen tot dekking der
kosten van den oorlog in Egypte. Het
totaal der kosten tot 1 October had, zoo
cijferde hij het Huis voor, 4,500,000
bedragen, terwijl de toegestane som slechts
2,200,000 beliep. Hij voegde er bij, dat
er reden was om te vertrouwen dat de na
1 October gemaakte kosten door Egypte
zouden gedragen worden.
De Fenians Devine en Dorley zijn
wegens het vermoorden van den konstabel
Cox naar de assizen verwezen. Ryan en
Woodward zijn wegens gebrek aan schuld
bewijs vrijgelaten.
In het Lagerhuis heeft de heer For-
ster, in antwoord op eene vraag van den
heer Ashley, verklaard dat de bij het Par
lement over te leggen stukken alle ophel
deringen zullen geven over den inval der
Transvaalsche Boeren in het gebied van
Mankarvane en van andere hoofden vau
Bechnana. Maar spreker weet niet dat de
Boeren in Zuid-Bechnana-land eene quasi
autoriteit gevestigd of onlangs van Man
karvane afstand van gebied verlangd
hebben.
In antwoord op eene andere vraag gaf
de heer Forster te kennen, dat maatrege
len getroffen zijn opdat Cetawayo zoo
spoedig mogelijk naar Zoeloe-land kan te-
rugkeeren.
Frankrijk.
De begrootings-commissie heeft aange
nomen de verhoogde kredieten voor de
buurtspoorwegen en voor de oprichting
van dorpsscholen, maar met 8 tegen 5 stem
men het krediet voor de vestiging van
scholen in buurtschappen verworpen, ten
gevolge waarvan de rapporteur der com
missie zijn ontslag heeft genomen.
De commissie voor het initiatief besloot
in overweging te nemen de voorstellen der
heeren Andrieux en Barodet omtrent de
herziening der Constitutie, zonder zich te
verklaren over de vraag of die herziening
een geheele of gedeeltelijke moet zijn.
In den Senaat heeft de heer Batbie
verklaard, dat de opheffing der bezoldiging
van kapelaans een onrechtvaardige maat
regel is, die slechts strekken kan om het
zedelijke verval der natie te bevorderen.
Duitscliland.
Blijkens berichten omtrent de overstroo
mingen is in de Keulscbe Diergaarde het
water sedert gisteren-nacht gevallen, met
het gevolg dat thans een groot gedeelte
van den tuin weder begaanbaar is. In de
pogingen om dieren te redden, is men niet
geheel geslaagd, doordien men ze alleen op
vlotten kon bereiken en de meesteu zoo
onstuimig waren, dat men ze niet kon ver
plaatsen zonder groot gevaar voor de redders
zeiven. Tot de vele omgekomen dieren be-
hooren o. a. wolven, antilopen, jakhalzen,
vossen, prairiehonden, een hert, enz. Een
wilde kat, die men haastig in het vogelhuis
had geborgen, is losgebroken en heeft een
casuaris, een struisvogel en drie der prachtig
ste papegaaien gedood. Na den muur aan de
Muihei nierstraat is ook een gedeelte van den
ouden muur naast het roofdierengebouw
ingestort.
Te Mulheim was de toestand sedert het
eergisteren vermelde bericht nog verergerd,
daar van vele huizen alleen nog de bovenste
verdieping bereikbaar was. Gelukkig is in
middels de waterstand begonnen te dalen.
Te Spiers zijn de geheele oude stad en
de voorstad ondergeloopen. Het water stond
er ongeveer 2 meter hoog. Yan verscheiden
huizen zijn de muren gescheurd.
Te Deutz werd men met volslagen duis
ternis bedreigd, daar de gasfabriek door de
overstrooming niet werken kon. Men is er
echter in geslaagd daarin te voorzien, door
de hoofdleiding met de gasfabriek van Kalk
te verbinden. Er liggen daar in de Frei-
heitstrasse twee schepen, welke op die plek
een wijkplaats hebben gezocht voor den
krachtigen stroom.
Op vele plaatsen hebben de inwoners ge
brek aan levensmiddelen en ook vooral
hoe paradox het klinke voor overstroom
den gebrek aan water, nl. om te drin
ken. Te Neuwied o. a. betaalt men vrij
hooge prijzen voor een emmer drinkwater.
Het verlies aan mensclienlevens schijnt
gelukkig gering. Maar uit Offenbach wordt
bericht, dat twee kinderen en een dienst
meisje onder het puin van een instortend
huis begraven werden en verdronken.
In de jongste zitting van het Pruisisch
Huis van Afgevaardigden werd in de eerste
plaats een nog al belangrjjk debat gevoerd
over de Staatsloterij. De grieven, welke
men deed hooren, waren vrij wel de zelfde
als ook wel in Nederland geopperd, ür.
Peters een lid van het centrum, verklaarde
in theorie een tegenstander van de loterjj
te zijn, doch men moest met de werkelijk
heid en de menschelijke natuur rekening
houden. Schafte men de Staatsloterij af,
den zou de speellust nog meer in de rich
ting van vreemde loterjjen zich bewegen
dan thans reeds het geval was. Spr. wenschte
daarom niet enkel de handhaving van de
Staatsloterij, maar hij wilde het aantal
loten uitbreiden en verlangde tevens, dat
de Staat zelf zou splitsen. Eindelijk kwam
hij er tegen op, dat aan enkele collecteurs
zulk een groot aantal loten werd verschaft.
Men moest meer ordentelijke lieden een
broodje laten verdienen.
De heeren Strosser en dr. Reichensperger
ondersteunden de denkbeelden van den heer
Peters, behalve diens wensch naar uitbrei
ding van het aantal loten. Dr. Reichen-
sperger wilde ook tegen het beursspel zien
geageerd.
De Rijksdag heeft met 153 stemmen
tegen 119 een voorstel verworpen van den
heer Germain, strekkende om het gebruik
der Fransche taal in het Elzas-Lotharingsche
landscomité toe te laten. De minister
Boetticher heeft het voorstel nadrukkelijk
bestreden. Hij verklaarde o. a. dat er geen
uitzicht was dat de Bondsraad dat voorstel
ooit wet zou laten worden. Het toelaten
der Fransche taal is niet noodig, want 80
pet. der bevolking van het rijksland is van
Duitschen stam, terwijl 8 pet. van gemengd
taalgebied is. Het voorstel heeft eene on
miskenbare staatkundige strekking, waar
tegen gewaarschuwd moest worden.
De heer v. Benningsen bracht in 't midden
dat het voorstel leiden zou tot versterking
der sympatliiën in het rijksland voor Frank
rijk. Men zal ook, zonder dat het voorstel
wet wordt, in het rjjksland strijd moeten
voeren, als de in Frankrijk zich al meer en
meer openbarende gisting tot een uitbar
sting komt.
Rusland.
Te Odessa zijn drie redacteurs en de
eigenaar van het blad Odeski Listolc in
hechtenis genomen wegens revolutionnaire
opstellen, die de politie in de bureelen ge
vonden heeft.
Italië.
De afgevaardigde Falleroni, republikein,
heeft geweigerd den eed af te leggen. Hij
is hierop de vergaderzaal uitgezet onder de
toejuichingen van de geheele Kamer.
Turkije.
Uit Konstantinopel worden bizonderhe-
den gemeld nopens eene zoogenaamde sa
menzwering tegen den Sultan, waarin be
halve Fuad Pacha ook de adjudaut van
den Sultan, Hasret, de ex-ministers Kramil
Pacha en Namyk Pacha alsmede Behra-
magha, betrokken heeten. Op Woens
dag der vorige week noodigde Fuad Pacha
eenige gasten aan zijne tafel, en daaronder
hooggeplaatste militairen. Fuad Pacha ver
klaarde aan het dessert dat krachtdadige
maatregelen onvermijdelijk zijn om den val
van het rijk te verhoeden; de spreker be
schreef het lijden des volks als vreeselijk,
terwijl de wanordelijkheden allerwege toe
nemen en Turkije geruïneerd wordt, slechte
raadgevers den Sultan omringen. Fuad be.
toogde de noodzakelijkheid om den Sultan
de oogen te openen: daartoe stelde hij een
Muzelmansche deputatie naar den Sultan
voor, die den staat van zaken uiteenzetten,
het ontslag zijner tegenwoordige raadgevers
en het herstel der constitutie verzoeken
zal. Fuad Pacha zeide ten slotte: indien
dit advies niet aangenomen wordt, dan
moet onze collectieve aanvraag om ontslag
volgen, dewijl wij onwillig zijn tot den
ondergang van het rijk mede te werken.
De gasten schenen Fuads voorstel goed te
keuren, maar één verried hem bij den
minister van oorlog, Osman Pacha, die
Fuad en de anderen terstond liet arres
teeren. Men verzekert dat het complot
beoogde den Sultan te arresteeren, terwijl
hij naar de Moskee zou gaan, waarna de
onttroning en de troonsverheffing van den
broeder van den Sultan zou volgen. Raschid
Pacha, minister van justitie, leidt het onder
zoek in het paleis; vele Circassiërs en
anderen zijn gearresteerd, terwijl het regi
ment, Dagestan, hetwelk ten paleize de wacht
houdt, ontbonden is en de soldaten verban
nen zijn. De Times verneemt uit Konstan
tinopel dat nog verdere wijzingen in het
ministerie te wachten zijn.
Amerika.
Overproductie en groote invoeren zijn de
oorzaken, dat op 't' oogenblik in Amerika
een ernstige gedruktheid door de staal -
en ijzer-industrie gevoeld wordt. De groote
voordeelen van de drie laatste jaren hadden
een aanzienlijke vermeerdering van het
productie-vermogen ten gevolge. In 1879
verwerkten de Bessemer-staalfabrieken min
der dan 1 millioen ton. In 1881 was dit
cijfer reeds toegenomen tot l1/* millioen
ton. Tegenwoordig is de productie reeds
tot 2V2 millioen ton opgevoerd. Daartegen
over staat dat tot heden de bestellingen
voor staal voor 't volgend jaar niet meer
dan 1000000 ton bedragen, of minder dan
80 pCt. van het productie-vermogen. Ge
durende de eerste acht maanden van dit
jaar waren de invoeren van blokken ijzer
80 millioen ponden grooter dan in het
zelfde tijdvak van verleden jaar. Staafijzer
vermeerderde van 371/2 mill, tot llD/a mill,
ponden; plaatijzer van minder dan 5 mill,
tot over de 131/g mill, p.; en gegoten ijzer
van 300000 tot 3309511 p., een toeneming-
van iueer dan 1000 pCt.
Het bericht voegt er bij, dat in de laatste
10 maanden meer dan 9000 mijlen spoor
weg zijn voltooid, de grootste uitgestrekt
heid, die in de geschiedenis des lands in
gelijk tijdvak ooit van spoorwegen is voor
zien.
De staalfabrieken der Lackawanna
Iron and Coal Company te Scranton (Penn
sylvania), zijn voor onbepaalden tijd ge
sloten, waardoor meer dan duizend arbei
ders zonder werk zijn.
-De postdirecteur en onder-postdirec
teur te Washington, de Marshal van het
district Columbia en twee andere ambte
naren hebben, in verband met de omkoo-
perijen in zake het proces van de Star-
Route-postdiefstallen, hun ontslag gekregen.
Koloniën.
Batavia, 27 October. Door den com
mandant der zeemacht is van den oudsten
kapitein ter zee der kruisers le klasse in
de wateren van Atjeh een telegram ont
vangen, gedagteekend 20 dezerluidende
Heden gebied Pasangan door Koningin
EmmaAtjeh en Madura op verschillende
plaatsen beschoten, om reden de radja zijne
verplichtingen nog niet was nagekomen.*
Deze verplichtingen bestonden 0. a. in het
doen ontruimen van eenige vijandelijke
versterkingen door kwaadwilligen voor het
meerendeel uit zijn gebied afkomstig, bij
bij Telok Semawé opgericht, en voorts om
alle vijandelijkheden tegen naburige staatjes
te staken.
Het Bat. Hand. meldt het volgende
Zooals onze lezers zich zullen herinneren
deelden wij eenige dagen geleden mede
dat de W atergeus naar Batavia was opge
roepen. Wij konden toen niet met zekerheid
opgeven welke die redenen waren voor die
oproepingdoch vernemen thans van goed
ingelichte zijde het volgendeDe oorzaak
was gelegen in het gebeurde met de stoom-
barkas op de Indragirie-rivier. Omtrent de
bizonderheden van dien aanval zij thans
medegedeelddat eenige Indragirische
prauwen, onder wier bemanning twee zoo
genoemde anak radja en hunne gezinnen
HAARLEMSCRE
O O