NIEÜ W E
No. 672.
Donderdag 8 Maart 1883.
8e Jaargang.
Het opvoedingswerk der
kloosters in Engeland.
BUITENLAND,
oHbl
Weelde.
iüiiiisch dim
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1-
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
V' V. '••,'VS,
•ÏUSlEï
AGITE MA WON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers K P P E R S LAUREY.
Terwijl in de meeste landen van Europa
aan de kloosters den oorlog wordt ver
klaard, hunne algeheele uitroeiing het doel
en streven is van alle vijanden van den
godsdienst en van de heilige Katholieke
Kerk, nemen zij in Engeland jaarlijks in
bloei en aantal toe en aanvaarden zij moe
dig den strjjd tegen de secularisatie der
•chool. Hun zwoegen en werken is niet
ostensief; zij arbeiden in stilte en zoo is
de uitbreiding van het kloosterwezen in
Engeland voor velen eene terra incognita,
doch met genoegen kan er geconstateerd
worden dat de vroeger zoo vijandig gezinde
openbare meening, thans een zeer vriende-
Ijjken en beleefden toon aanslaat, 't geen
zijn oorzaak vindt daarin, dat de pbilan-
tropisch ontwikkelde nationale geest in
Engeland, onwillekeurig sympathie gevoelt
voor de kloosters, die op hoogst humane
wijze hetzelfde doel beoogen. Behalve nog
vele andere philantropische ondernemingen
hebben de kloosterlingen zich ten taak
gesteld, het opvoedingswezen door alle mid
delen te bevorderen en zij hebben overal,
waar zij zich nederzetten, scholen voorde
rijken en scholen voor de armen gesticht,
voor de rijken met de overtuiging, dat
hunne dochters weldra vrouwen en moeders
zullen worden die, ook nadat zij het kloos
terpensionaat hebben verlaten, den heil-
zamen invloed zullen ondervinden van het
geen haar daar werd voorgehouden; voor
de armen, omdat het hart der kloosterlingen
bloedt bij het aanschouwen van alle moreele
en materiëele ellende in de groote fabrieks
steden, bij het ondervinden dat met alles
den spot gedreven wordt, wat den mensch
dierbaar en heilig moet zijn. En om aan
te toonen op welke eene uitstekende wijze
de eerbiedwaardige Nonnen hare taak vol
brengen, zullen wij een celebriteit aanhalen,
wier bevoegdheid en onpartijdigheid boven
allen twijfel verheven is en die men niet
kan verdenken van voorliefde of sympathie
voor de Katholieke zaak of voor het Ka
tholieke kloosterwezen. Wij bedoelen de
benoemde commissie voor het gezamenlijk
onderwijs in het vereenigde koninkrijk, wier
leden allen tot de Anglicaansche staatskerk
behooren. Een dezer heeren schrijft het
volgende bericht over de door Nonnen be
stuurde scholen te Treston, Manchester en
Lalford.
FEUILLETON.
Chineesche gerechten.
In het boek „de geneesheer in Ned. Itnlië,"
door Dr. G. L. v. d. Burg, civiel en practisee-
rend geneesheer te Batavia, geschreven, komt
■onder andereu ook het volgende omtrent de
zonderlinge gerechten voor, die in China, ook
wel bij rijke Chineezen in Indië, bij reu feestmaal
worden opgedisclit. Om de curiositeit der ver
schillende gerechten ei z.alsmede de volgorde
der tafel, verdient het zeker mededeeling.
Bij elk bord staat peper, zout, suiker en soja-
Op de tafel zijn uitge tald en daarvan kan
ad libitum, gebruik gemaakt worden:
in schijven gesneden sinaasappelen,
,i n ,i peren,
bittere amandelen,
gedroogde noten,
kleine stukjes eendvogelvleesoli,
groen geverfde hard gekookte eieren,
kleine stukjes varkensvleesch.
He volgende spijzen worden, in de op te noe
men volgorde, rondgediend:
vleesch van zeeschildpadden,
gekookte eend,
gehakt van duivenvleesch en ham,
soep van vogelnestjes,
»Ik houd het voor onmogelijk dat men
op eene openbare lagere school betere resul
taten verkrijgen kan, dan in deze Katho
lieke inrichtingen van onderwijs. Iedereen,
die, zij het dan ook slechts oppervlakkig
bekend is met de levenswijze der kinderen,
die deze scholen bezoeken en met den slechten
invloed waaiaan zij daar buiten, door voor
beeld en omgang zijn blootgesteld, moet
vol bewondering zijn voor de geestelijke
onderwijzeressen, die zoo iets uitstekends
hebben tot stand gebracht.*
Een ander zegt van de Zusters van
barmhartigheid van den b. Vincentius a
Paulo, die een aantal scholen, verbeter
buizen, weeshuizen en werkbuizen voor
meisjes, in het Britsche Rijk hebben opge
richt, het volgende:
»Het werk dat deze Zusters verrichten
is boven allen lof verheven; zij zoeken de
kinderen op straat en in de huizen op,
brengen ze naar school en weten veel beter
een regelmatig en trouw schoolbezoek te
bewerken dan de door den Staat daarvoor
benoemden ambtenaar.
En opdat wij zekerheid hebben dat het
in de Nonnenkloosters niet ontbreekt aan
bekwaamheid in het opleiden van onder
wijzeressen, citeeren wij nog een gedeelte
van een officieel bericht, luidende: Onder
de vrouwelijke candidaten, die in haar
examen zijn geslaagd, hebben de meesten
hunne opleiding van geestelijke onderwij
zeressen ontvangen. Inderdaad, deze vor-
miug van flinke vrouwelijke schoolkracbten,
behoort tot den nuttigsten arbeid die men
iu de Nonnenkloosters kan verrichten. Wij
kunnen in gemoede constateeren dat de
Zusters van Nötre Dame als onderwijze
ressen door niemand in het vereenigd ko
ninkrijk worden overtroffen.
Bij zulke resultaten is het niet te ver
wonderen dat kloosterscholen overal uit
den grond verrijzen. Het aantal bedraagt
thans, volgens de jongste statistiek 561,
waarvan er zich 298 in Engeland en 263
in Ierland bevinden; het aantal Nonnen
wordt op ongeveer 9000 geechat. Het is
ons gelukt nog de volgende bizonderheden
te vernemen.
De Zusters van Notre Dame de la déli-
vrance, die in 1845 uit Frankrijk kwamen,
hebben zich hoofdzakelijk onderscheiden
door de oprichting van een groot instituut
te Liverpool, waarin jaarlijks ruim 1200
vrouwelijke candidaten voor het vak van
onderwijs worden voorbereid. Met dit insti-
gestoofd schapenvleesch met jonge bamboe,
oesters of mosselen,
gekookte krabben,
gestoofde zwarte visch (ilcan paré),
Thee en koekjes,
kip met ham,
schildpadsoep met stukjes vet van schild
padden,
haché van liondenvleesch (liefst van een zwarten
hond),
gestoofd vleesch van een zwarte kat,
gestoofd rattenvleesch,
soep met een soort macaroni (mi)
gezouten visch,
gezouten eieren,
kleine stukjes varkensvleesch,
ham met groenten,
stelen van de rijstplant,
rijst in water gekookt,
meloenpitten (gezouten),
dronken garnalen (de levende garnalen worden
in wijn dronken gemaakt en zoo op tafel
geplaatst)
verschillende soorten van soep.
In vroeger tijd was het salaris van een
goeden kok tienmaal hooger dan dat van ee11
tuut staan omvangrijke scholen in verbin
ding, die als oefenscholen dienen. Twee
hoofdonderwijzeressen zijn belast met het
toezicht op het onderwijs; zij stellen de
leermethode vast en beoordeelen de kwee-
kelingen. Deze ontvangen ook nog onder
wijs in industriëele vakkeu en volgen een
cursus in de kookkunst. Men is er namelijk
in de laatste jaren in Engeland op uit,
verbeteringen te brengen in de zeer primi
tieve wijze van spijsbereiding in de keukens
der middel- en lagere klassen, teneinde, ook
in materieel opzicht, aan het familieleven
grootere aantrekkelijkheid te verschaffen.
De orde der Zusters van barmhartigheid
(sisters of mercy), welke ongeveer vijftig
jaren geleden door eenige Engelsche dames,
waaronder eenige bekeerlingen, werd ge
sticht, is schier alóm verspreid. Zij bezit
in het vereenigd koninkrijk 147 gestichten.
Volgens voorschrift der stichteressen moetelk
dezer inrichtingen, voor zoo verre de midde
len reiken, eene school voor arme kinderen,
een asyl voor hulpelooze jonge meisjes en een
weeshuis beheeren. De order of presen
tation* heeft zich ten taak gesteld, de kin
deren van ouders, die iu de gevangenis of
iu het armenhuis zijn, op te zoeken en ze
naar school te leiden. Aan de Bonifacius-
missie in Whitechapel, een arme wijk in
Londen, ziju in het weeshuis de Zusters van
de orde der »arme dienstmaagden van
Christusals onderwijzeressen werkzaam.
Van de andere orden maken de Ursulinen
en Benedictijnen zich zeer verdienstelijk
door het bestuur van pensionaten voor
dochters der rijkere klassen. Tenslotte ver
dienen de Zusters van den Goeden Herder
nog bizondere vermelding, die naast de drie
gewone geloften, nog eene vierde afleggen,
namelijk dat zij zich zuilen wijden aan de
opvoeding van gevallen meisjes. Na een
verblijf van drie jaren iu het klooster wor
den de laatstgenoemden naar kloosters in
Amerika, Australië en andere koloniën ge
zonden om daar, onbekend in eene vreemde
wereld ouder behoorlijk toezicht een nieuw
leven te kunnen beginnen.
Slaan wij nu nog ten slotte een blik op
de kloosters in Groot-Britannië in verband
met de wet. Sinds de reformatie zijn Ka
tholieke mannenkloosters verboden. Kloos
ters van Turkschen en Griekschen oorsprong
kunnen er ongestoord worden opgericht.
Verder zijn alle geschenken en legaten aan
mannenkloosters vermaakt van onwaarde
voor de wet. Toch is het eerste gedeelte
onderwijzer, een kundig en geleerd man, die,
volgens Lucianus, goed betaald werd geacht
met tweehonderd sestertiën 's jaars. Het salaris
van Dionysia, eene danseres, was twee honderd
duizend. He w ningen en huishoudingen van de
twee pantomime-spelers Bathyllus en Pylades
wedijverden met, die der rijkste patriciërs. Drie
Romeinen, Apicius genaamd, waren beroemde
gastronomen. De beroemdste was de tweede van
dien naam, die ouder de regeering van Tiberius
leefde en wien de eer wordt toegekend van bij
het bevredig,'li van zijn eetlust evenveel vin
dingrijkheid als oordeel aan een dag gelegd
te hebben, zoodat ziju naam tegenwoordig ge
lijkluidend is mot een volleerd epicurist. Na
ongeveer achthonderdduizend pond besteed te
hebben om ziju verhemelte te streelen, ging
hij zijne balans opmaken, en toen het hem
bleek, dat hij niet veel meer dan tachtigdui
zend poml over had, hing hij zich op, liever
dan van zulk een schraal inkomen te leven.
Lempriere houdt er voor, dat hij zich bij het
opmaken van zijne boekeu vergist heeft, en
zich heeft opgehangen onder den verkeerden
indruk van tot armoede vervallen te zijn. De
schandelijke buitensporigheden van Heliogabalus
evenaarden die van Caligula en Nero. Hij gaf
den beambten van zijn paleis de hersens van
fazanten en merels, de eieren van patrijzen en
van dit verbod, dat ook het intreden in
een monniksorde met zware straffen be
dreigt, een doode letter; dat bewijst o. a.
ten volle het bestaan der twaalf groote
monnikenkloosters die aan duizenden kin
deren uit den gegoeden stand en aan ruim
honderdduizend arme kinderen onderwijs
geven. Het tweede deel van dit verbod
werkt zeer nadeelig, het ontrooft dikwerf
aan de Kerk groote legatenhaar door
godvruchtige personen geschonken. Tien
jaren geleden heeft het Parlement eene
herziening van deze wetten noodig geacht.
Tot dusver is in dien onrechtvaardigen
toestand echter geen verbetering gekomen.
Op de Nonnenkloosters worden deze on
zalige bepalingen niet toegepast, zij worden
door de wet behandeld als elke vereeni-
gingdie een philantropisch doel beoogt.
Men vertelt groote dingen van den
rijkdom der kloosters in Engeland; hunne
schatten schitteren evenwel door af
wezigheid. Het tegendeel is waar, vele
kloosters hebben het hard te verantwoor
den en strijden een zwaren strijd voor hun
bestaan. Hunne kolossale gebouwen (scho
len, weeshuizen enz.) zijn meestal met schul
den bezwaard en van hunne geringe in
komsten spijzigen zij dan nog eiken mor
gen honderden kinderen, die met een le
dige maag op school komen, ruilen zij de
lappan, waarin de kleinen gehuld zijn, voor
soliede kleedingstukken eu geven zij aan
verlaten kinderen gratis huisvesting. Zij
vervullen daardoor een werk, waarvoor
gewone meDSchenliefd* niet toereikend is.
Daartoe behoort liefde tot God, tot Zijne
heilige Kerk en onvoorwaardelijke opoffe
ring aan Gods heilige zaak.
De National Zeitung verneemt, dat de
Pruisische Minister van oorlog zijn ontslag
heeft gevraagd en dat dit door den Keizer
is aangenomen.
De heer Gladstone heeft in het Lager
huis verklaard, dat het nog niet mogelijk
is, den tijd van terugroeping der troepen
uit Egypte vast te stellen, of omtrent de
pogingen tot eene oplossing reeds mede-
deelingen te doen, die dan ook voorbarig
zouden zijn.
Bij den Franschen Senaat is het
wetsontwerp van Dufaure betreffende het
recht van vereenigiug in behandeling ge
nomen. Verscheidene republikeinscbgezinde
de koppen van papegaaien te eten. Onder de
gerechten op zijn eigen disch waren erwten
met korrels goud vermengd, boonen met stuk
jes barnsteen en rijst met paarlen vermengd.
Zijne malen bestonden dikwijls uit twee-en-
twintig gerechten. Draaiende zolderingen strooi
den zoo rijkelijk bloemen op de gasten, dat
zij er bijna onder bedolven werden. Als hij
aan den zeekant was, at hij nooit visch, maar
in het binnenland liet hij de zeldzaamste soor
ten onder zijn gevolg uitdeelen. Hij was de
eerste Romein, die een gelieele kleeding van
zijde heeft gedragen. Zijne schoenen schitterden
van robijnen en smaragden, en zijne wagens
waren van goud met edelgesteenten ingelegd.
Met het doel om eeumaal door zelfmoord een
einde aan zijn leven te maken, had hij koorden
van purperkleurige zijde, en vergiften in doeken
rijk met smaragden versierd; maar of de moed
begaf hem als het oogenblik kwam om tusschen
die sierlijke werktuigen des doods te kiezen, of
er werd hem daartoe geen tijd gelaten. Hij werd
vermoord bij een opstand der soldaten in het
achttiende jaar van zijn leven en het vierde jaar
zijner regeering, nadat het Romeinsche volk
reeds te lang de dwaze en vernederende dwin
gelandij van een knaap geduld had.
