N I E U W E
No, 676.
Donderdag VI Maart 1883
8e Jaargang.
i/De zwaile hand" in Spanje,
BII1T K L A D.
Namen van landen.
Met het kleine beginnen.
Een goedkoop model.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
0,85
1-
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG
BUREAU: St. Jansetraat Haarlem.
AGUTE MA NON AGITATE.
PRIJS DER AD VERTEN TIÉN
Van 16 regels,30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS liAUEET.
Spanje is sinds geruimen tijd de verza
melplaats van verschilleude samenzwerin
gen. In de hoogere kringen der bevolking
gebiedt de loge. De veranderingen op po
litiek terrein dragen niet weinig bij tot
den finauciëelen ondergang van het schoon e,
vruchtbare land. Het was dus voor de
Internationale gemakkelijk, onder de werk
lieden, ja zelfs onder de laudbouwers vrijen
voet te verkrijgen. De pers, in dienst der
liberale ideeën en der loge, voleindigde het
werk en verontchristelijkte de bevolking,
die door de regeerende liberale partij voor
egoïstische doeleinden werd geëxploiteerd. Te
betreuren is het echter ook in de hoogste
mate dat de geloovige Katholieken verdeeld
en niet opgewassen zijn tegen de liberalen,
terwijl ook velen van hen zich walgend
van de politiek hebben afgewend.
In de laatste jaren hebben misgewas
en overstroomiugen den algemeeneu nood
vooral in het zuiden des lands zeer ver
meerderd. Van dezen ongelukkigen toestand
maakten de geheime genootschappen ge
bruik om in troebel water te visscheü.
Daarbij kwam dat de laatste sporeu der
Internationale nog niet geheel en al ver-
dweuen waren en de socialisten vrij en
ongemoeid op hunne congressen hunne
plannen voor de toekomst konden ont
hullen en aanhangers daarvoor werven.
Men liet de dingen gaau, tot ten langen
leste veertien moorden, die in Andaluzië
de eeu na den ander plaats hadden, zonder
dat men tot de ontdekking der daders kwam,
de openbare aandacht tot zich trokken.
Heinde en verre hoorde meu toen den
naam van «de zwarte hand.* Men kwam
door de velen arrestatiën te weten dat
het revolteerend verbond ongeveer vijftig
duizend leden telde. Behalve «de zwarte
hand« ageert in Spanje ook nog de
«federatie.* Dit verbond is geheel en al
naar het model der socialistische en nihi
listische vereenigiugen van het buiten
land georganiseerd en zijne statuten ver
raden door een geoefeuden, doch zeer ge
vaarlijken geest te zijn ontworpen. Zoo
bevelen zij b. v. den oorlog tegen de
gegoede klassen aan door middel van bloed
en ijzer, en zij sporen de leden tevens aan
tot laster en leugens. Rekenende op de
menschelijke zwakheid, leggen zij iemand
niet alleen eeu zekere taak ter volbrenging
op de schouders, doch zij werven ook vrij
willigers voor de bloeddaden. Gansch anders
handelt de terroristisch gevormde zwarte
FEUILLETON.
Men zegt, dat de hieronder vermelde landen,
oorspronkelijk zoo genoemd zijn door de Pheni-
ciërs, het grootste handelsvolk van de wereld. In
de Phenicische taal gaven de namen het eigen
aardige van de plaatsen, die zij aanduiden, te
kennen. Europa beteekent een land van lichte
kleur, omdat de bewoijers een blanker gelaats
kleur hebben dan de volken van Azië of Afrika.
Azië beteekent tusschenin, of' in het midden, omdat
de aardrijkskundigen het tusschen Europa en
Afrika plaatsten. Afrika beteekent het land van
graan of korenaren. Het was oudtijds beroemd
wegens zijn overvloed van koren en allerlei soor
ten van graan. Siberië beteekent dorstig of droog,
hetgeen zeer karakteristiek is. Spanje beteekent
een laud van konijnen. Eenmaal had het zooveel
last van die diereu, dat het Augustus verzocht
een leger te zenden om ze uit te roeien. Italië
beteekent een land van pik, wegens de groote
hoeveelheid pik, die het oplevert: Calabrië is om
dezelfde reden zoo genoemd. Caledonië beteekent
een hooge heuvel. Het was eene bergachtige
hand.Do opperhoofden bevelen en de
ondergeschikten, die op straffe des doods
tot blinde gehoorzaamheid verplicht zijn,
hebben slechts te gehoorzamen.
Het centrum der «zwarte hand* schijnt
te zetelen in de steden Xeres, Grazalema
en Arcos. Het verhond bestaat uit drie
elementen, 1°. uit de verlichte fanatieken,
die eene sociale hervorming eischen, die
het pauperisme, door gewelddadige ver
woesting van het regeeriugsmechanisme, als
mede door verdeeliug van het kapitaal
willen afschaffen; 2°. uit vroegere bewoners
der tuchthuizen en gevangenissen, alsmede
uit misdadigers van allerlei aard, die de
uitvoerders zijn der doodvonnissen door de
«zwarte hand« geveld; en 3° uit bevreesden,
die zich uit angst voor de moordaanslagen
in het verbond laten opnemen.
De hoofden der »zwarte hand« vermelden
in de statuten als doel der vereeniging de
bescherming der armen en verdrukten tegen
de tirannie der verdrukkers en uitzuigers.
Het land, aldus decreteeren zij, is gemeen
schappelijk eigendom. De tegenwoordige
maatschappelijke organisatie is ongerijmd
en misdadig. Alle politieke partijen zijn
ellendig. Het eigendom dat niet door arbeid
is verkregen, is onrechtvaardig, misdadig
bezit. Dientengevolge worden alle rijken
vogelvrij verklaard en alle middelen, ijzer,
vuur, dynamiet en laster zijn tegen hen
gerechtvaardigd.
De vereeniging behoort tot de absoluut
geheime. Elk verraad van het geheim wordt
met den dood gestraft. De statuten van
het «volkstribunaal* herinneren aan de
nihilistische. «Aangezien de Regeering,
zoo luiden zij, »de Vreedzame oplossing
der sociale quaestie onmogelijk maakt, moet
er eene geheime revolutionnaire organisatie
in hare plaats treden. Zoolang de bourgeois
huuue misdaden voortzetten, moeten zij
evenal» ieder misdadiger gestraft worden
en met de executie der straffen wordt het
«volksgericht» belast.*
De vergaderingen van dit gerecht»hof
hebben geregeld plaats op den eersten dag
van elke maand. In die bijeenkomsten wordt
verslag gegeven van de gepleegde wraak
oefeningen; voorts wordt er beraadslaagd
over de in te voeren hervormingen en
worden er aan de leden instructies gege
ven. Elk lid eener groep is verplicht, aan
de overigen mededeeling te doen aangaande
de beste wijze van brandstichtingen, moor
den, vergiftigingen enz. Ieder lid betaalt
wekelijks eene bijdrage van vijf centimes.
Buitengewone uitgaven worden door de
streek in Schotland, waar nu het Caledonisch
kanaal is. Hibernia is uiterste of laatste woon
plaats; want verder dan deze westelijke grens
strekten de Pheniciers hunne reizen niet uit.
Britannië beteekent het land van tin, omdat daar
en op de aangrenzende eilanden veel tin werd
gevonden. Corsica, wil zeggen, een boschrijk
oord; Sardinië, de voetstappen van een man,
waarop het gelijkt; Syracuse, stank, wegens zijn
ongezonden moerasgrond; Rhodus, slangen of
draken, die het in menigte opleverde; Sicilië het
land der druiven; Scylla, de maalstroom van'
vernieling; Etna, een oven, enz.
Een sterk bewijs hoe hoog een kapitaal oploopt,
dat, hoewel met de kleinste som begonnen, javeu
laüop rente op rente stapelend staan blijft, levert
de Engelsche Bank. Deze instelling betaalt name
lijk voor den Staat alle consols en andere obli-
gatiën uit. Terwijl nu aan den Bank het hiervoor
verschuldigde bedrag telkens in een ronde som
wordt overgemaakt, heeft zij zelve als regel aan
genomen bij de enkele coupons de bedragen, die
onder eene penny blijven,- niet uit te betalen.
Deze onderdeelen van eene penny zijn in den loop
gansche vereeniging bestreden. De wraak
oefeningen moeten, als men den persoon
zei ven niet kan bereiken, op diens eigen
dommen gericht worden. Wie niet voort
durend in het belang der zwarte hand«
werkzaam is, wordt uit de vereeniging ver
bannen, blijft voortdurend onder haar toe
zicht en wordt bij liet eerste verraad ver
moord.
In Andaluzië heerscht zulk eene vrees,
dat men de gearresteerden van Arcos naar
Cadix heeft gebracht, omdat men vreesde,
dat zij zouden worden ontzet. Geen dag
gaat er voorbij zonder plunderingen, roof-
aanvallen, brandstichtingen, gevangenne
ming van ongevallige personen en het ver
spreiden van brandbrieven. Onder de leden
der benden, die gearresteerd zijn, bevinden
zich voorname personen. Onder de opper
hoofden van liet verbond figureert een
onderwijzer, Juan Rtiiz genaamd, die reeds
een groot aantal doodvonnissen moet heb
ben uitgesproken.
Niettegenstaande den ijver eu de energie
der openbare macht, gaat de «zwarte hand
steeds voort met haren revolutionnairen
arbeid en terwijl de gevangenissen van
Xeres, Arcos, Grazalena, Medina en Sidonia
met leden van de «zwarte kand« gevuld
worden, vinden moord en brandstichtingen
nog voortdurend plaats. Zelfs de Spaansche
pers, die aan revolutionnaire bewegingen
gewoon is, verklaart dat er sinds menschen-
geheugeu geen terrorisme in het land ge-
heersebt heeft, zooals er than* in Andaluzië
woedt.
Men schrijft aan Gladstone het voor
nemen toe, alle regeeringen uit te noodigen
zich te verstaan over gemeenschappelijke
beveiligingsmaatregelen tegen de misdadige
aanslagen der nihilisten, anarchisten, feiii-
ans, leden van de «zwarte handen andere
socialistische revolutionnairen van alle lan
den, en over het vaststellen van interna
tionale wettelijke bepalingen tegen de «hel
den van het dynamiet.
Naar ons inzien moeten er echter gansch
andere maatregelen genomen worden. Het
vreeselijk euvel zal men te vergeefs met
internationale wettelijke bepalingen be
strijden.
De Voesische Zeitang bericht, dat, naar
aanwijzing van den Rijkskanselier, uit het
fonds ter dispositie van het departement
van buitenlandsche zaken 20,000 mark be
schikbaar is gesteld, ten behoeve der
der jaren tot de aanzienlijke som van 143.272
pond, 11 shillings en 2 pence aangegroeid, die
eigenlijk den houders der consols enz. toekomt.
Men zegt dat de Engelsclie Bank voornemens is
bij het Parlement een verzoek in te dienen om
dat geld tot afschrijvingen te mogen gebruiken.
(Kunstenaar s-anecdote)
De beroemde Belgische schilder Anton Wiertz,
die in 1865 aan de kunst ontviel, en die door
zijn zonderlingheden en excentriciteiten schier
eveuzoo vermaard is geworden als door zijn
schilderwerken, verhaalt in een brief uit Rome,
dien wij aan zijn levensgeschiedenis ontleeuen:
„Eens op een mooien avond ging ik een wan
deling doen, op nog al verreu afstand van de
muren der stad. Ik verblijdde mij in den heerlijken
zonneschijn, die bergen en bos-chen als vergulde.
De rustige stilte werd slechts afgebroken, door
het gezang der vogelen. Ik was geheel in ge
dachten verzonken, toen ik mij op eens voelde bij
de keel pakken. Een vreeselijke stem donderde mij
toe: „Halt! de beurs of het leven!".... Ik
keerde mij met bliksemsnelheid om en zie met
ontzetting den tromp van een pistool op mij
Duitsche firma's, die aan de tentoonstel-
te Amsterdam deel nemen.
De Pruisische iufanterie-generaal Vogel
O O
vou Falckenstein, oud 86 jaar, heeft den
14den dezer zijn zeventigjarigen militairen
dienst herdacht. Op denzelfdeu dag vierde
ook majoor von der Loeliau zijn zeventigjarig
militair jubiléDe Keizer eu deze beide
militairen zijn bij de actieve armee de eenig
overgebleven gedecoreerden met het IJzeren
Kruis uit den bevrijdingsoorlog van 1813
tot 1815.
Naardien het Pruisische Huis van af
gevaardigden op de begrooting den post
van 16,000 mark, uitgetrokken ten behoeve
van den Volkshuishoudkundigen Raad,
heeft geschrapt, zijn er van wege parti
culieren uit de landbouwkringen bij den
Minister van koophandel aanzienlijke bij
dragen beschikbaar gesteld, ten einde die
instelling in 't leven te kunnen houden.
Volgens de Norddeutsclie Allg. Zeilang is
er reeds voor zooveel ingeschreven, dat er
niet aan valt te twijfelen of de volle som
zal worden bijeengebracht, zoodra deze aan
biedingen verder openlijk bekend zullen
zijn.
De door de verbannenen van 1871
georganiseerde feestavond in de Rue du
Temple te Parijs werd bijgewoond door
250 personen. Men dronk op de commune.
Ligeon, Juffrin, Pierron en Delkomme
weuschteu het Parijsche volk geluk met
zijne kalme houding en wijs gedrag. Zij
sprakeu voorts over de noodzakelijkheid
tot weder-invoeriug der centrale mairie te
Parijs en wenschteu Lyon er geluk mede,
dat liet zijne centrale mairie teruggekregen
heeft. De avond eindigde daarmede, dat
aan een pas geborene, dien men Juares
noemde, deu revolutionnairen doop heeft
toegediend.
Een feestmaal, georganiseerd door het
centraal revolutiounair comité onder voor
zittersschap van Eudes, werd bijgewoond
door een 800 personen. Eudes en Roche
van Bordeaux zongen den lof der commune.
Eudes la3 voorts eeu brief voor van de
zuster vau Blanqui, waarin zij protesteerde
tegen het optreden der politie, die huis
zoeking bij baar deed om Louise Michel
op te sporen. Herhaaldelijk werd de kreet
aangeheven: Leve de commune! ook werd
de Carmagnole gezongen.
De dienaren van politie hebben te Rou-
baix op den 18den Maart den boulevard
Gambetta, waar een manifestatie plaats
had, afgezet. Zij verboden de manifestee-
renden aldaar te blijven staan. Twintig
aangelegd. „Halt!" roep ik op mijn beurt, ik
ben geen Engelschman. Ik ben maar een schilder,
en ik heb nooit ander geld bij mij, dan voor
mijne modellen; maar daar ik in u een prachtig
model zie voor een bandiet, zoo verzoek ik u
mij het genoegen te doen van een oogenblik in
die houding rustig te blijven, opdat ik mijn geld
niet voor niet uitgeef!
De roover glimlacht en schijnt mijn voorslag
niet kwaad te vinden. Ik maak een schets van
hem; maar was daarmee nauwelijks tot op de
helft gereed, of de schurk viel weer op mij aan.
Met bliksemsnelheid pak ik zijn wapen. Drie
maal ontwring ik het aan zijne handen, doch
zonder het hem gansch te kunnen ontweldigen.
Ik struikel en moet het loslaten. Ik val op nieuw
op hem aan als ik hem stevig tegen mij aan
druk, ben ik niet weinig verwonderd, dat ik
mijn hoofdkussen in de armen heb. Ik had
geslapen en alleen maar buitengewoon levendig
gedroomd. Ik lag in mijn zweet te baden. Doch
aanstonds vatte ik het plan op, dien roover te
schilderen. Ik begon 's morgens om 9 uur, en
's avonds was ik er mee klaar. „Dat was mijn
goedkoopste model."