NIEUWE
No, 687.
Zondag 29 April 1883.
8e Jaargang.
De vrijmetselarij in Frankrijk.
BUITENLAND.
siJiPn
®r#
HAAMIMSCH
I
1
(III
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Buiten Haarlem franco per post.
Afzonderlijke Nummers
J 0,85
1-
0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
ISBekBb 1
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentie n worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers K P P E R S i.AUKEÏ.
Lang heeft de vrijmetselarij in Frank
rijk haar politiek karakter geloochend.
Thans voelt zij zich echter sterk genoeg
om er openlijk voor uit te komen, dat zij
het publiek misleidde door, onder het mas
ker der philantropie, haar werkelijk aan
gezicht te verbergen. Zij heeft immers in
de democratische republiek, wier Ministers
allen tot hare dienaren behooreuniets
meer te vreezen dus ook niets meer ge
heim te houden. Als de leden van de vrij
metselaarsorde thans openlijk de verdel
ging der Kerk en de omverwerping der
Monarchie als hun doel en streven deere-
teeren en zich tevens beroemen op de re
volutie met deu koningsmoord, gepleegd in
't einde der vorige eeuwdan verkrijgt
men een helder begrip van hunne onzalige
beginselen. Men lette echter daarbij op,
dat de vrijmetselarij nooit 'sterk genoeg
zou geweest zijn, om de toenmaals bestaande
politieke orde omver te werpen, ware zij
niet door de regeeringen langen tijd be
schermd en ondersteund geworden. Frank
rijke heerschers hadden drie eeuwen lang
de verdedigers van de sociale orde en van
het gezag vervolgd, terwijl zij de vrijmet
selaars, dm zich op huichelachtige wijze
als hovelingen der absolute macht voor
deden, met eerbetuigingen en invloedrijke
ambten overlaadden. Zonder deze mede
plichtigheid der koninklijke Ministers zou
de loge nooit zulk een machtigen politie-
ken invloed hebben kunnen uitoefenen. Zij
zou in de Kerk een sterken dam tegen
hare revolutieplaunen hebben gevonden,
als de gouvernementen de Kerk niet van
hare vrijheid hadden beroofd. De geheime
vereenigingen beroemen er zich op, de
eenheid van Italië tot stand gebracht te
hebben, maar wat zouden alle proclama
ties van Mazzini, Garibaldi, Cavour en
Victor Emanuel gebaat hebben als Napo
leon III niet 200,000 Fransche soldaten
naar Italië had gezonden
Men zegt dat de gezamenlijke vorsten
van Europa plan hebben een internatio
naal verbond tegen de geheime vereeni
gingen in het aanzijn te roepen. Dit ver
bond zou gericht zijn tegen nihilisten, feni-
ans, socialisten en alle andere elementen
der revolutie; maar van de vrijmetselarij
is geen sprake, zij wordt beschouwd als
een onschuldige, humane instelling, die tot
algemeene beschaving en ontwikkeling bij-
FEUILLETON.
Het geeuwen.
Wat is geeuwen? Dat weet iedereen wel. Men
geeuwt van slaap, van honger, van luiheid, van
verveling. Maar altijd is het iets onhevalligs en
dikwijls iets zeer onaangenaams om te zien. De
boer ziet het liever van zijne koeien dan van zijne
knechts, zegt een oud spreekwoord. De redenaar,
die het zijn auditorium ziet doen, acht' er zich
door beleedigd; evenzoo de gastheer, die aan zijne
tafel zijn gasten een geeuw ziet onderdrukken
als zij toch waarlijk geen reden hebben om van
honger te geeuwen.
En hoeveel meer andere voorbeelden nog zouden
er niet op te noemen zijn van den onaangenamen
indruk, teweeggebracht door die zenuwachtige
aandoening, die bovendien aanstekelijk is; want
men geeuwt als men iemand ziet geeuwen, als
men over geeuwen spreekt, of als men, zoo
als nu, van geeuwen leest.
Op gevaar af dat het bij zijne lezers deze uit
werking zal hebben, deelt een Duitsch physioloog
in een der tijdschriften zijne beschouwingen over
de minder algemeen bekende oorzaken en de
bijkomende verschijnselen van dit onwillekeurig
openen van den mond mede.
draagt. Tegen die uitspraak echter stellen
we de woorden der Monde magonniquedie
nog onlangs de revolutionnaire daden der
O
loge niet slechts openlijk erkend, maar
ook hoog geprezen heeft. Wij laten het ar
tikel van het Fransche hoofdorgaan der
loge hier woordelijk volgen
Dit is zeker, dat van de toonaange
vende mannen der Fransche democratie,
verreweg de meesten hunne politieke op
voeding in de loge hebben genoten. On
betwistbaar is het voorts dat wij door alle
eeuwen heen het bijgeloof ('den godsdienst)
en het despotisme hebben bestreden; dat
wij de revolutie in 't aanzijn hebben ge
roepen, dat wij zoo voor als na deze groote
gebeurtenis steeds voor deu politieken,
socialen, intellectueelen en moreelen voor
uitgang gestreden hebben. Wij zeggen »wij«,
omdat de vrijmetselaars van heden de in-
tellectueele afstammelingen ziju van de
vroegere, omdat zij hun. werk voortzetten
en omdat wij aan onze kinderen dezelfde
taak zullen opdragen, aan welke wij ge
arbeid hebben, in de stellige overtuiging,
dat zij, hunnerzijds, evenmin hunne solida
riteit zullen verzaken.
»De haat der clericalen tegen de vrij
metselarij ontstaat daardoor, dat deze ver-
eeniging in werkelijkheid de georganiseerde
democratie is. Deze haat bewijst boven
dien dat de vrijmetselarij haar werk nog
niet voleindigd heeft. Zij heeft het abso
lutisme ,gn de mouarchie bestreden en om
vergeworpen; de theocratie is ook wel ge
knakt en verzwakt, maar zij leeft toch
nog; zij werkt den vooruitgang op ener
gieke wijze tegen en tracht het despotisme
onder allerlei vormen overal in te voeren.
»Slechts de eeuwenoude vrijmetselarij
heeft de macht, door hare geheimenissen
door haren ritus en door hare tradities de
eveneens eeuwenoude theocratie te bestrijden.
»De gebeurtenissen, die wij beleven, en
waaraan wij deelnemen, zijn slechts voor
boden van den strijd tusschen deze twee
oude vijanden.
»Op den niet ver verwijderden dag, dat
wij op politiek gebied de volkomen over
winning behalen, zullen wij den strijd op
sociaal terrein voortzetten. Ook daar is het
de plicht der vrijmetselarij, welker symbool
volstrekt socialistisch isde emancipatie
van het volk aan te vangen en te vol
eindigen.
Ten huidigen dage doet zich de vrij
metselarij iu Frankrijk voor als de »geor-
„Als wij met gespannen opmerkzaamheid naar
iets zien ol luisteren," zegt hij, „houden wij den
adem in, of ademen althans zwakker; is de span
ning voorbij, dan halen wij dadelijk weder diep
adem. Hetzelfde is 't geval als wij opzettelijk
den adem inhouden wanneer wij in het water
duiken, of als wij in ééne teug een groote hoe
veelheid drinken; na het nederzetten van het glas
halen wij diep adem, uit volle longen, omdat wij
het onder het drinken niet doen konden. In deze
aangehaalde voorbeelden is het alleen de long,
die voor een oogenblik huiten werking wordt
gesteld, en daarom toont zij daarna eene ver
hoogde werkzaamheid; de spieren daarentegen
hebben niet gerust en behoeven dus ook hare
schade niet in te halen. Maar als wij in een g'e-
zel-chap gedwongen zijn om ons een geruimen
tijd geestelijk en lichamelijk stil te houden, wordt
de bloedsomloop trager en de ademhaling van
lieverlede.langzamer en zwakker; de spieren die het
inademen bevorderen, werken niet op de gewone
wijze, de andere spieren rusten bijna geheel, en
bij ongestoorde rust zouden wij in slaap vallen.
„Als dit echter niet het geval is, maar er nu
en dan oogenblikken var. opwekking zijn, worden
de genoemde organen zich van hunne werkeloos
heid bewust en beijveren zich door snelle en ver
hoogde werkzaamheid om het verzuimde weer
goed te maken; dat wil zeggen: de inademing en
ganiseerde democratie.In het jaar 1879
stelde zij zich aan als de beschermster der
regeerders tegen de overheersching der
Kerk, -natuurlijk slechts, om na de ver
nieling der altaren, de tronen te verdelgen.
De club der Jacobijnen, die in gansch
Frankrijk hare vertakkingen had, was
slechts de tot daden overgaande vrijmetse
larij. In onze dagen is het evenzoo. Al
deze locale clubs die met de centrale club
te Parijs verbonden waren, herinneren aan
de organisatie der loges, die in gansch
Frankrijk met het groot-oosten en den
hoogen raad verbonden zijn. De ideeën en
begrippen zijn dezelfde, en de hoofden der
revolutie waren de leiders der oude loges.
Ten tijde van het consulaat nam de ge
heime arbeid der leden van de loge een
aanvang. Met het presidentschap van Grévy
zijn zij wederom openlijk ten toorieele ver
schenen. Zij duchten niets meer en verkon
digen, dat hun werk nog niet volbracht
is, dat zij zich niet ontwapenen, alvorens
zij hun doel hebben bereikt, het socialisme
namelijk en de emancipatie van het volk.
Dat is de kreet der oproerlingen van Mout-
ceau-les-mines. Dat is het nihilisme, dat
onder verschillende vormen in Spanje, Rus
land, Duitsckland en in nog meer andere
landen brutaal optreedt. Het Fransche
volk zou nog niet geëmancipeerd zijn! Het
heeft toch genoeg revoluties gehad. Waar
voor zou het er nog meer noodig hebben?
»Er zullen altijd menschen gevonden
worden, die voor de emancipatie van
het volk willen strijden. De vrijmetselaars
hebben daartoe slechts getrouw te blijven
aan hunne thans bekende antecedenten,
waarvan zij trouwens geen geheim meer ma
ken. Men weet ten minste nu, met wien
men te doen heeft,zegt de Parijsche
Monde.
Deze vermaning, die hare oorzaak vindt
in de onthullingen van de Monde magon
nique, dient ongetwijfeld ook in andere
lauden zeer behartigd te wordeu.
Het hof van assises te Moulins heeft de
anarchisten Guesde en Lafargue veroordeeld
tot zes maanden gevangeuistraf. Een andere
beklaagde, Ohapoulie, is vrijgesproken.
In den Frauscheu Senaat erkende de mi
nister Tirard, dat de financiën niet heel
gunstig zijn. Dientengevolge trachtte de
regeering door eene conversie tot besparing
te komen; maar de houders van 5 pCt.
de uitademing, die daarvan het gevolg is, worden
sterker. Dat daarbij, in tegenstelling met de
vroeger aangehaalde voorbeelden, ook de mond
wijd geopend wordt en de gelaatsspieren zich
samentrekken, komt niet door het ruimer adem
halen,want dat vereischt volstrekt geen inspanning,
maar omdat de spieren na lange rust ook dezelfde
behoefte aan werkzaamheid lubben. Vandaar dan
ook dat het geeuwen, als wij ons niet behoeven
te geneeren, maar het naar hartelust kunnen
doen, met rekken van het geheele lichaam ge
paard gaat, omdat alle in rust geweest zijnde
spieren weder naar werkzaamheid verlangen.
„Na een langen, verkwikkenden slaap hebben
dezelfde verschijnselen plaats, hetg.en als een
bewijs aangevoerd zou kunnen worden dat, niet
tegenstaande men het er algemeen voor houdt,
het greuwen juist geen teèken van slaap is.
Onder het slapen geeuwen wij niet omdat wij
van de behoefte daaraan niet bewust zijn; die be
hoefte is ook niet zoo sterk dat zij ons uit den
slaap zou wekken. Eerst in het oogenblik van
ontwaken gevoelen wij die behoefte en voldoen
er aan.
„De rust der spieren, de ^daarmede in verband
staande en gedeeltelijk daardoor veroorzaakte
trager bloedsomloop, de onvoldoende werkzaam
heid der longen, zijn de oorzaak van het geeuwen.
Het is door proefnemingen bewezen, dat de af-
rente blijven nog in een bevoorrechten
toestand. De minister verklaarde verder
dat hij de lasten der begrooting zoekt te
verminderen. De onderhandelingen met de
groote spoorwegmaatschappijen zijn tot
een goed einde gekomei. Daardoor wordt
de regeeriug in staat gesteld de uitgaven
te verminderen.
De heer Oscar de la Vallée viel de re
geering aan en verweet haar door ont
hullingen de beursmanoeuvres in de hand
gewerkt te hebben.
De minister kwam nadrukkelijk hierte
gen op.
De Senaat heeft vervolgens de conver
sie-wet goedgekeurd met 200 stemmen
tegen 71.
In de Kamer vau afgevaardigden heeft
de minister van marine een krediet aan
gevraagd van lJ/j millioen voor de expe
ditie naar Tongkin.
De New-Yorker Ilandelszeitung van
10 Maart bevatte een artikel, onderteekend
door den Amerikaanscben gezant te Berlijn,
waarin het verbod op deu invoer van
Amerikaansch spek enz. op vrij scherpen
toon werd gecritiseerd, met verklaring dat
Amerika in dit, onder valsche voorwend
sels uitgevaardigde verbod niet kan berus
ten. De Norddeutsche Allg. Zeitung neemt
hem dit geschrijf zeer kwalijk en vraagt,
wat men iu andere landen wel zou zeggen
wanneer aldaar een Duitsch gezant zulke
dingen schreef.
De Directeur der posterijen te Dublin
heeft een auoniemen brief ontvangen, hou
dende mededeeling dat er een komplot be
staat om hare bureeleu in de lucht te doen
vliegen.
De voortzetting van het proces tegen
Kelley is bepaald op 30 April.
De behandeling van het proces tegen
Fagon, den vierden beschuldigde, werd
eergisteren voortgezet. Jozef Ilanlon
een nieuwe aanbrenger, getuigde Fagon
met de andere beschuldigden in het Phoenix-
park gezien te hebben op het oogenblik
van deu moord. Verscheidene getuigen
a décharge verklaarden dat Fagon toen
niet in het park geweest is.
De rechtbank van politie in Bow-street
heeft gisteren het proces ter zaken van de
dynamiet-ontploffingen hervat. Verscheidene
fabrikanten verklaarden dat Whitehead
aanzienlijke hoeveelheden stoffen, vereischt
ter vervaardiging van dynamiet, van hen
gekocht had.
scheiding van het koolzuur vermindert hoé langer
de lucht in de longen blijft en hoe meer kool
zuur zij vroeger reeds hebben opgenomen. Dus
heeft bij trager bloedsomloop, bij zwakke en lang
zame ademhaling (de oogenblikken, die, zooals
is aangemerkt, het geeuwen voorafgaan) eene
betrekkelijke ophooping van koolzuur plaats.
Daar dit nu, gelijk men weet, ongeschikt is om
de ademhaling te onderhouden, door het bloed
gretig opgenomen wordt, maar het verhindert
krachtig en voedend door het lichaam te vloeien,
kan men het geeuwen opvatten als het zichtbaar
teeken van het streven der organen om zich tegen
het koolzuur te verzetten. Het geeuwen is eigenlijk)
hoewel in veel minder graad, hetzelfde als de
verschijnselen, die bij stikkiug worden waargeno
men.
,,'t Is opmerkelijk, dat een bepaald geeuwen
ook sommige diersoorten eigen schijnt te zijn.
Bij eenige vleescketende diereu (honden, kat
ten, leeuwen, tijgers) ziet men het dikwijls; bij
plantetende soorten bespeurt men ook wel
eens een uitstrekken vau den hals en een
gelijktijdig openen van den bek, dat als geeu
wen beschouwd kan worden, maar toch niet
zoo duidelijk dat er geen andere uitlegging aan
te geven zou zijn."