NIEUWE
No, 692.
Donderdag 17 Mei 1883»
8e Jaargang.
De Europeesche legermacht,
BUITENLAND.
Dames speculanten.
Over Hollandsche zindelijkheid.
HiiRiriisms; (oi rut.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Buiten Haarlem franco per post. 1,
Afzmderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGHTE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVEHTENTIÊN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Dinsdag- en Vrijdag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KÜPPERS LAUEEI.
Cijfers sprekeu, cijfers betoogen zegt het
spreekwoord. Op dit beginsel berust de
statistiek die in onze dagen algemeen be
oefend wordt en die voor de beoordeeling
van vele verhoudingen van grooten invloed
is. Statistieke vergelijkingen over verhou
dingen en omstandigheden, inrichtingen en
toestanden in een en hetzelfde land, 't zij
over één tjjdvak of over verschillende pe
rioden, alsook over verschillende landen
van een zelfde tijdpunt uit, bieden dik
werf hoogst belangrijke oplossingen en
verklaringen zooveel over den socialen en
politiekon toestand als over de algemeene
welvaart der Staten. Ook geven zij mees
tentijds, duidelijker en tegelijkertijd een
voudiger, korter en overtuigender oplos
singen, dan lange philosophische, acade
mische redevoeringen. Wij zullen ons voor
heden bepalen om uit de voor ons liggende
officiëele statistieken slechts eenige verge
lijkingen te maken. Wij kiezen daarvoor
op de eerste plaats, de statistiek van de
Europeesche krijgsmacht in tijd van
vrede.
Het leger der gezamenlijke Europeesche
Staten bedraagt in ronde cijfers 3.282.000
man, daarbij is niet gerekend de militie
en burger weer. Gerekend naar het leger
in tijd van vrede worden de Europeesche
Staten gerangschikt als volgt: Aan 't hoofd
staat Rusland met 970.000 man, dan volgt
Fiankrijk met 445,520 man, de gendarme
rie die 26,570 man telt, meegerekend, doch
niet de troepen in Algiers die uit 52.950
man bestaan. Duitschland neemt de derde
plaats in met 427.970 soldaten, dan volgt
Oostenrijk met 285,800, Italië met 210,800,
Engeland met 188.800 geregelde troepen
(60,000 man Marine, 208,300 vrijwilligers),
Turkije met 160,000, Zwitserland met
116,000, Spanje met 94,000, Nederland
met 65,000, Griekenland met 54,000, België
met 46,575, Zweden met 41,000, Portugal
met 28,000, Servië met 25,000, Rumenië
met 23,770, Noorwegen met 18,000 Dene
marken met 17,000 Bulgarije met 16,625
man.
De gezamenlijke Europeesche krijgsmacht
op voet van oorlog, bedraagt het respec
tabele cijfer van 10,144,000 soldaten. Daar
van heeft Rusland wederom het grootste
getal. Zijne legermacht bestaat uit 2,618,000
man, de tweede plaats neemt Duitschland in
met 1.700.000, de derde plaats Frankrijk
FE U1LLETON.
De dames te Chicago houden tegenwoordig
ook beurs. Door een ingezetene wordt daarvan
de volgende beschrijving gegeven:
«Ruime en aangenaam ingerichte vertrekken
in Randolph-street zijn dagelijks gedurende de
beursuren vol dames van jeugdigen en middel
baren leeftijd, die daar bijeenkomen om de no
teeringen van de rijzing en daling der graanprijzen,
zooals die haar worden overgeseind, op te nemen.
Ongeveer vijftig stoelen zijn met vrouwen,
dochters, weduwen en geëngageerde meisjes bezet,
terwijl in de hoeken verscheidene groepen met
ernstige en bezorgde gezichten over de vooruit
zichten van den graanoogst spreken. «Maartsoh-
koorn drie kwart," gilt de schelle stem van een
klerk met een blond kneveltje, achter een toon.
bank, waar de kassier en zijne assistenten de
koop- en verkoop-contracten voor de vrouwe
lijke graanspeculanten opmaken. De dames zijn
over 't geheel elegant maar stemmig gekleed; er
zijn velen onder, die in de voornaamste kringen
verkeeren, en allen is het aan te zien dat zij
met 1.600,000 Italië met 900,000, Turkije
met 600,000, Spanje met 600,000 man
enz. enz.
Bij het groote cijfer dat de Russische
krijgsmacht heeft aan te wijzen, moet
men wel in aanmerking nemen dat de
troepen niet zoo goed geoefend zijn,
als die van andere mogendheden, dat
daarbij begrepen zijn de ongeregelde troe
pen (Kozakken) alsmede de rijksweer.
Daarbij bedenke men wel dat Rusland bij zijn
kolossalen omvang, bij de gebrekkige
communicatiemiddelen in vele zijner Staten
en op vele andere gronden, niet eens ap
proximatief het op 't papier opgegeven
soldateutal in een veldtocht op één
gebied samenbrengen kan. De onlangs op
gerichte Triple-Alliantie, die wij in ons
nommer van 22 April bespraken, Duitsch-
land-Oostenrijk-Italië beschikt over ruim
3,960,000 soldaten, overtreft dus ook nu
meriek, Rusland en Frankrijk, welke beide
laatstgenoemde landen gezamenlijk over
3,818,000 man kunnen beschikken.
Bij deze cijfers zijn commentaren over
bodig. Dat de verhoudingen, welke zulk
eene overspanning der beste krachten van
de volkeren noodzakelijk gemaakt hebben,
ongezond en op den duur onhoudbaar
zijn, ligt, dunkt ons, op de vlakke
hand.
Men behoeft slechts de jaarlijksche finan-
ciëele resultaten der Staten te bestudeeren,
om tot de erkenning te komen, hoe veel
moeite de militaire Staten steeds hebben om
hunne uitgaven met hunne inkomsten te
doen balanceeren, terwijl groote industrie-
en handelsstaten met minder groote leger
macht, zooals bij voorbeeld Engeland en
voornamelijk de Yereenigde Staten van
Noord-Amerika, niet alleen jaarlijks een
voordeelig budget-saldo van millioenen kun
nen aanwijzen, doch ook de welvaart, het par
ticulier vermogen hunner bewoners van
jaar tot jaar zien vermeerderen,
In de tegenwoordige periode van anar
chie en nihilisme schijnt een goed gedisci
plineerd leger het eenige middel te zijn om
de Staten van een algemeeneu ondergang
te redden. Het middel is echter ver van
afdoende,en men zal er dan ook weinig succes
mede behalen; historische feiten hebben het
genoeg bewezen. Neen, het eenige duur
zame en krachtdadig middel om den schrik-
verwekkenden vijand van geheel het tegen
woordig menschelijk geslacht te bedwingen,
bestaat in het terugkeeren tot Godsdienst
hazardspelen gewoon zijn. De kenmerkende uit
drukking, die ik op al de gezichten waarnam,
was strakheid. Hare oogen waren kalm en
en teekenden vastheid en diep nadenken, maar
geen enkele gelaatstrek verried wat er in haar
geest omging. Een dame van een gebiedend
voorkomen, in kostbaar zwart zijde gekleed, is
de grootste speculante. Zij is Mevrouw L., de
vrouw van een koopman, die lid van de Kamer
van Koophandel is, en heeft van haar echtge
noot, die gewoon is thuis over zaken te spreken,
den speculatiegeest overgenomen. Zij heeft op
het Januarikoorn omstreeks 8,000 dollars ge
wonnen. Miss H., die vroeger in St. Louis
woonde, heeft den naam van een stoutmoedige
speculante, en is doorgaans nog al gelukkig: 't
is van haar bekend dat zij op één dag 50,000
schepels koorn heeft omgezet.Een treurig voorbeeld
wordt aangewezen in de persoon van eene
bevallige jonge weduwe in den zwaren rouw.
Omstreeks tien maanden geleden stierf haar man
plotseling, zij hadden op een grooten voet ge
leefd, en toen de bezittingen van den overledene
te gelde werden gemaakt, brachten zij niet meer
op dan 10.000 dollars. Om haar jaarlijksche
uitgaven te kunnen bestrijden, begon de wtduwe
te speculeeran. Binnen drie maanden was de
ongelukkige vrouw haar geheele kapitaal kwijt,
en moraliteit. Ongeloof cn materialisme
hebben echter zooveel bederf in de wereld
gebracht dat het nog lang, zeer lang zal
duren alvorens men wederom teruggekeerd
is tot eene staatsregeling die gegrondvest
is op geloof, zedelijkheid en wet. Tot zoo
lang zal de aan de volkswelvaart knagende
gewapende vrede blijven voortduren en
zullen de Vorsten en machthebbers het de
vies si vis pacempara helium ten koste
van het geluk hunner onderdanen, blijven
huldigen.
't Is treurig, doch waar!
De Hygiënische Tentoonstelling te Ber
lijn is door den Kroonprins feestelijk ge
opend, in tegenwoordigheid van verschei
dene vorstelijke personen, gezanten en
overheden. De Prins zeide dank aan de
commissie, de exposanten, en allen die tot
het slagen der tentoonstelling hadden mee
gewerkt. Met voldoening, zeide hij, kon
men hetgeen er totstandgebracht was ga
deslaan. Hij hoopte dat dit strekken mocht
tot het daarmee beoogde doel: het lenigen
van pijn en nood, en het bevorderen van ge
zondheid en welvaart.
Bij de behandeling der zaak van de
Cimbria voor het Seeambt, bracht de ver
tegenwoordiger van den kapitein der Cim
bria, de advocaat Stammaud, in het mid
den, dat er op de plaats waar de aanva
ring had plaats gehad, eene derde stoomboot
moet aanwezig geweest zijn en dat de
Sultan om voor die stoomboot uit te wijken
iu de Cimbria moet geloopen zijn. Het
Seeambt besloot, op voorstel van den Rijks
commissaris, drie deskundigen te benoemen,
ten einde te onderzoeken of de in de Sul
tan gevonden ijzerdeelen van de Cimbria
aanwijzing geven, dat gebreken iu den
bouw of in de uitrusting van de Cimbria
tot de ramp aanleiding kunnen gegeven
hebben.
Het Mémorial diplomatique meldt,
dat de Sultan van Turkije verklaard heeft,
Engelands suprematie over Egypte slechts
aan te nemen, indien zijne (des Sultans)
souvereiniteit over Egypte bij een bizonder
tractaat erkend en door alle onderteeke
naars van het tractaat van Berlijn gecon
trasigneerd wordt.
Het proces tegen Louise Michel zal ver
moedelijk behandeld worden voor het hof
van assises, daar de aanklacht luidt dat zij
en sedert dien tijd is zij snel verouderd. Het
laatste overschot van haar vermogen heeft zij nu
in Meikoorn gewaagd.
Over 't algemeen is de speculatiezucht in de
laatste jaren ontzaglijk toegenomen. Er zijn in
de stad 5,322 commissionairs en makelaars in
granen die voor hunne committenten op den
aanstaanden oogst speculeeren. Zoowel leden van
de Kamer van Koophandel als de kleinste beun
hazen drijven dezen windhandel want anders
is het niet te noemen voor niet minder dan
475.000 personen, die uit winzucht hun geld
wagen. Hun half millioen lastgevers wonen niet
alleen in Chicago, maar in bijna elke stad en
'gehucht van het Noordwesten, ja in eiken staat
van Noord-Amerika zijn er. De jaarlijksche
omzèt voor deze speculanten bedraagt do ont
zettende som van 180,000.000 dollars. Het geld
van de meesten wordt door den maalstroom
verzwolgen; slechts weinigen speculeeren zich rijk.
De Hollandsche zindelijkheid, een noodzake
lijkheid van het klimaat, daar de vochtigheid,
werd tegen haar geen voorzorg genomen, weldra
elk voorwerp van zijn glans zou berooveu en op
de metalen en op het hout allerlei schimmel
planten zou doen ontstaan, levert zekerlijk een
aangezet heeft tot samenscholing op den
openbaren weg en tot plundering van
bakkers. De rechter van instructie heeft de
stukken aan den procureur-generaal doen
toekomen.
Het plan is geopperd om in 1889, ter
gelegenheid van het eeuwfeest der Frausche
Revolutie, te Parijs eene wereldtentoonstel
ling te houden. Arm Frankrijk!
Bij besluit der regeering is bepaald, dat
met 16 dezer aan de houders van 5 pet,
Fransche rente, die hunne obligatiën niet
geconverteerd, maar afgelost wilden hebben
a pari, het bedrag hunner vorderingen uit
gekeerd zal worden.
De commissie, belast met het uitbrengen
van rapport over het door de regeering
aangevraagde crediet voor de expeditie
naar Tongkin, heeft zich vereenigd met
het voorstel. Zij heeft besloten aan het
crediet de bepaling toe te voegen, dat on
middellijk na af kondiging der wet een ci-
viel-commissaris voor Tongkin benoemd
worde en dat deze over alle burgerlijke en
militaire autoriteiten gesteld zal zijn.
De accijnsen van de stad Parijs hebben
tot 1 Mei l3/4 millioen minder opgebracht
dan het vorige jaar, zoodat men voor
1883 een tekort op het gemeentelijk budget
verwacht.
De prin3 en de prinses van Wales,
vergezeld van de overige prinsen, de Ko
ninklijke familie, de ministers en het corps
diplomatique, hebben de internationale
visscherp-tentoonstelling, in tegenwoordig
heid van een zeer talrjjk publiek geopend.
Het geheel bood een schitterenden aanblik.
De prins van Wales betuigde in ziju toe
spraak zijn leedwezen over de afwezigheid
der Koningin, wees op de voordeelen, welke
deze tentoonstelling kan afwerpen, en bracht
uit naam der Koningin, dank aan alle
vreemde landen en koloniën, die aan de
tentoonstelling deel nemen, alsmede aan
hunne vertegenwoordigers voor de flinke
medewerking bij de voorbereiding.
Brady werd Zaterdag-ochtend vroeg bin
nen de gevangenis te Kilmaiuham opge
hangen. Buiten het gebouw, dat door eene
sterke afdeeling grenadiers en dragonders
beschermd werd, was eene groote volksr
menigte bijeen. De rust werd niet ver
stoord. Toen de zwarte vlag aankondigde
dat het vonnis voltrokken was, ontblootte
de menigte het hoofd.
Naar uit goede bron vernomen wordt,
heeft de intocht van het keizerlijk paar
eigenaardig schouwspel op aan den vreemdeling,
gewend aan droger luchtstreek.
Jean Aicard, die in 1878 ons vaderland
bezocht, uit zich daarover in zijn «Visite en
Hollande" op de volgende wijze:
Het is Zaterdagmiddag één uur. De dienst
boden wasschen de drempels met een groote
hoeveelheid water. De emmers stroomen; de
sponsen wrijveu; de dweilen worden gewrongen,
de trottoirs zijn als het ware onder water gezet.
Het is twee uur. Zoo spoedig mogelijk ver
laat ik mijn hotel. De dienstboden wasschen,
poetsen, wringen. Op de stoepen van de fraaie
woningen, in de onderhuizen, op de venster
banken van de hooge verdiepingen, poetsen en
wasschen de dienstmeisjes en wringen zij de
dweilen.
Als ik 's middags om vier uur van een bezoek
in de Sarphatistraat terugkeer, zijn de dienst
meisjes nog altijd bezig met wasschen, poetsen,
wringen.
Om vijf uur naar mijn hotel gaande om te
diuteren, zie ik haar nog altijd hetzelfde werk
verrichten. Het is zes uur, zij wasschen nog steeds.
De klok slaat zeven uur, nog altijd wasschen
zij, poetsen zij, wringen zij.
