NIEUW
No. 695.
Zondag 27 Mei 1883.
8e Jaargang.
Een blik in 't verleden.
BUITENLAND.
De blinde Getuige.
COURANT.
PRIJS DER ADVERTENTlEN
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentie n worden uiterlijk Dinsdag- en Vrij dag
avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers K P P E R S LAUREY.
HAARIMSCHI
ABONNEMENTSPB IJS
Per 3 maanden voor Haarlem 0,85
Buiten Haarlem franco per post. 1,
Afzonderlijke Nummers0,06
Dit blad verschijnt
Eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Jansstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
De festiviteiten, die te Rome bij gele
genheid van de echtverbintenis van den
Hertog van Genua met Prinses Isabella
van Beieren hebben plaats gehad, komen
geheel en al overeen met de feesten, die
men, nu drie en zeventig jaren geleden, in
dezelfde eeuwige stad ter verheerlijking van
het huwelijk van Napoleon I en de Aarts
hertogin Marie Louise van Oostenrijk vierde.
Het huwelijk zeil had, zooals bekend is,
den 2den April 1810 te Parijs plaats, na
dat daags te voren het burgerlijk huwelijk
op het kasteel te St. Cloud was voltrok
ken; maar feestelijkheden ter eere van de
jonggehuwden werden er overal gegeven,
ook te Rome, dat toenmaals niet meer
Pauselijk doch Keizerlijk was. Reeds een
jaar te voren had Napoleon de Pauselijke
Staten bij het Franscbe Keizerrijk inge
lijfd en den Paus als gevangene naar Frank
rijk laten wegvoeren. Eene deputatie vau
Romeinsche adellijken was daarop naar
Bonaparte getrokken om hem voor de
»bevrijding« van Rome dank te zeggen.
Tot deze deputatie behoorden ook onder
anderen de Hertog Brachi, Vorst Gabrielli,
Vorst Spada, de Hertog van Bracciani, de
Ridder Foischi enz. enz. en ongelooflijk is
het, welk eene redevoering de Hertog
Brachi, een neef van den in 1798 door
de Franschen uit Rome weggesleepteu en
in gevangenschap te Valence in 1799 ge
storven Paus Pius VI, bij deze gelegenheid
tegen Napoleon uitsprak. Hij bazelde over
Scipions, over Camilla's, over de Cesars,
over vader Tiber en sloot met eene ver
wijzing naar het kapitool. »Daar bloeit
weer,« riep hij pathetisch uit, »die lauwer
tak, dien Minerva eens in den tempel van
Jupiter heeft neergelegd. Gij alleen (de
Keizer) kunt hem met uw schaduw zeker
beschermen en hem voor vijandelijke beleedi-
gingen bewaren.
De jonggehuwden kwamen niet naar
Rome. Merkwaardig! Napoleou I, die half
Europa was doorgetrokken van Mauzana-
res tot aan den Douau, die de zee had
doorkliefd en met zijne legers tot de py-
ramiden van Egypte was genaderd, had
den moed niet zijne voeten in de stad der
Pausen te zetten. Hij sprak er dikwijls van
naar Rome te willen gaan, maar hij
is er nimmer heengetrokken,niet voor en niet
na zijne kroning, noch ten tijde, toen hij
nog welwillendheid voor den Paus hui
chelend aan den dag legde, noch later,
toen hij den Paus vervolgde. Noch hij,
noch zijn zoon, dien hij nog wel den titel van
Koning van Rome had gegeven, heeft
Rome gezien, weshalve ook de afgevaar
digde Giuseppi Ferrari in de zitting van
den 26sten Maart 1861 in Turin, met
recht tegen Cavour kon zeggen: Rome is
noodlottig voor de Koningen; zijn laatste
Koningen hebben het niet bezocht, en voor
de thans regeerende familie (Savoie) zal
het eveneens noodlottig zijn.c Nochtans
koesterde men in het voorjaar 1810 in
Rome de zekere hoop, den Keizer spoe
dig in de eeuwige stad te zien verschijnen.
Napoleon had in die dagen het toppunt zijuer
macht bereikt. Hij had aan de Keizer
lijke kroon van Frankrijk de ijzeren kroon
van Italië gevoegd, had feestelijk en trium-
feerend zijn intocht in Weeneu en Ber
lijn gehouden eu de vredesverdragen van
Pressburg, van Tilsit en van Weenen ge
dicteerd. Oostenrijk werd totaal vernederd,
het was genoodzaakt den wereldbedwiuger
eene Aartshertogin als echtgenoote af te
staan. Napoleou had aan de stad Rome en
aan de Romeinen groote beloften gedaan;
hij zou de stad verfraaien, straten bouwen,
de Pontij nsche moerassen droog laten ma
ken en de Hemel weet wat al meer. Dit
alles droeg er natuurlijk toe bij, de feest
viering bij gelegenheid van zijn huwelijk
in Rome buitengewoon glansrijk te doen
zijn.
Intusschen bevond zich de stedehouder
van Jezus Christus, de rechtmatige heer en
meester der eeuwige stad, in gevangen
schap. Geduldig droeg bij al het lijden,
alle vernederingen; hij bad eu wachtte met
christelijke gelatenheid en onderwerping
op de hulp van boven. En ook de Koniug
van Sardinië en de Prinsen uit het huis
van Savoie, evenals de Paus van hun recht
matig eigendom beroofd, leden, baden en
hoopten als de H. Vader. Doch 't scheen
alsof de Hemel hunne gebeden niet wilde
verhooren. De gelukster van Napoleon steeg
steeds hooger eu hooger; op de huwelijks
festiviteiten volgden spoedig niet minder
luistervolle feesten ter eere van de ge
boorte van een troouerfgenaam, dien Ma
rie Louise haren echtgenoot schonk, en
die van Napoleon den weidschen titel van
Koning van Rome* ontving. Het walgt
ons eene beschrijving te geven op welk
eene wijze men te Rome jubelde en zijne
vreugde uitte over deze gelukkige gebeur
tenis.* Iniusschen had eene dichteres den
moed, den vader van den Koning van
Rome er aan te herinneren, dat er boven
Keizers- en Koningen nog een Hooger We
zen bestaat God, de almachtige Schep
per eu Hoer van hemel en aarde, die,
D'im mot il a crée le monde,
D'un mot il peut l'anéantir.
door eeu woord de wereld schiep, die door
een woord haar ook in 't niet kan doen
zinken.
Eu dit groote schrikwekkende woord
heeft God de Heer ook te zijner tijd ge
sproken. Fiat (het geschiede!) sprak Hij,
eu de overmoedige, die den Paus had be
roofd, die den H. Vader gevaugeu hield
en Rome meende als zijn eigendom te kun
nen beschouweu, hij was gevallen! Van
de duizelingwekkende hoogte van zijn luis
ter, van zijn glans en van zijn geluk lag
hij neergeploft in den afgrond van smaad
en van algemeeuen haat en verachting.
En zijn ongelukkige zoon, de »Koning
van Rome« stierf weldra (hoe opval
lend) op het kasteel te Schöabruun, in het
zelfde vertrek waar zijn vader den diefstal
van den Paus, de annexatie van den Ker
kdijken Staat bij Frankrijk, had gede
creteerd.
Eu datzelfde Fiat, dat den overmoedige
van zijn troon stortte, verhief tegelijker
tijd den deemoedige. Het Pauselijk Rome
werd hersteld en Paus Pius VII keerde
zegevierend in de stad terug en de
feesten, die men thans gevierd heeft, ter
eere van den Hertog van Genua en Prinses
Isabella van Beieren, zijn niets in verge
lijking met de feesten, die toenmaals door
het Romeinsche volk vverdeu georganiseerd.
En vragen wij: quid estquod fuit (wat is
het, dat geweest is) dan is het antwoord,
dat de geschiedenis daarop geeft: ld quod
futurum est (dat, wat zal zijn). Ja, ook
na het tegenwoordige lijden zal voor het
Pausdom ongetwijfeld weder de dag van
vreugde en zegepraal verschijnen.
De Koning-Groothertog heeft aan vele
gevangenen vermindering of ontheffing van
verdere straf verleend. Z. M. heeft het ves-
tingterreiu bezichtigd en daaromtrent eene
beslissing genomen, die werd afkondigd.
Woensdag-avond bij het diner had de
Bisschop de eereplaats naast den Koniug.
Donderdag bezocht de Koning de aardewerk-
fabriek-Siebenbrunueu en de gevangenis.
Louise Michel en hare medebeschul
digden zullen, ingevolge de beslissing van
het Hof van Parijs, voor het crimineel ge
rechtshof terechtstaan, wegens gemeen
schappelijke plundering. Er is nog geen
datum bepaald.
FF U1LLE TON.
I.
Ik kan mij daarmee niet inlatea, mijnheer,
sprak de eene stem, die een bejaarden heer
scheen toe te hooren. Het doet mij innig leed!
Ook hebi gij mij de volle waarheid niet gezegd:
ik weet dat gij dieper in schulden steekt dan
gij voorgeeft. Als ik nog langer geduld gebruik,
loop ik gevaar alles te verliezen.
Maar, bedenk toch, mijnheer, wat de ge
volgen daarvan zijn zullen! riep de andere onbe
kende heftig, met een schelle stem uit.
Gevolgen? Voor wien?
Voor mij!
Ja, voor u, maar dat gaat mij niet aan.
Hebt gij mij dan niet van het begin af
in deze vervloekte zaken verwikkeld, mijnheer?
De andere kreeg een geweldige hoestbui en
vermocht niet te antwoorden.
Op dit oogenblik hadden zij den blinde
ingehaald en zouden hem, in hun gesprek ver
diept, onopgemerkt voorbijgegaan zijn had Gil
pin niet zelf hun aandacht op zich getrokken.
Om Gods wil, mijne heeren, schenk eene
aalmoes aan den oudeu, blinden vioolspeler,
smeekte hij klagende, op den gewonen, eigen-
aardigen bedelaarstoon.
Oho! wien hebben wij daar? riep de rauwe
stem, naar het scheen onaangenaam verrast.
Ik heet William Gilpin, den sedert twee
en vijftig jaar blinden
Welnu! bedel dan op de jaarmarkt!
Ik kom er juist van daan, doch heb niet
bizonder veel opgehaald, omdat de oogst zoo
slecht is geweest en het geld bij de boeren zoo
schraal is. Om Godswil, mijne heereu, erbarmt
u
Ik betaal jaarlijks mijne bijdrage aan de
armenkas en geef uit begiusel nooit iets aan
bedelaars.
Ach! mijnheer, wijk toch slechts eenmaal
te mijnen gunste van uw beginsel af! De lieve
God zal het u honderdduizendmaal loonen!
Denkt gij dat, oudje? mompelde de man
met de rauwe stem zacht en mtt een zonderling
lachen, terwijl hij een geldstuk in den deemoedig
uitgestrekten hoed van den blinden bedelaar
liet vallen. Welnu! daar hebt ge een shilling!
Ik hoop hem spoedig honderdduizendvoudig
weer terug te krijgen!
God loone het u, riep de blinde verheugd
uit. O! wellicht is de andere heer ook zoo
menschlievend
Ik heb u op de markt te Tavistock reeds
wat gegeven, zeide de tweede onbekende, wiens
hoestbui intusschen bedaard was. Daarmee moet
gij u vergenoegen tot het. weder jaarmarkt is.
Neem het mij niet kwalijk, mijnheer riep
Gilpin. Ik wist niet dat ik reeds iets van u
gekregen had, daar ik arme blinde man mijn
weldoeners niet kennen kan! Zoo! ik geloof
dat de heeren al weg zijn! Vooruit, Karo!
Inderdaad had de eene onbekende den an
dereu toegefluisterd: Laat ons gaan, mijnheer!
Wij moeten ons haasten als wij voor tienen in
Upton willen zijn! Daarop hadden beiden zich
snel verwijderd en weldra stierven liunue schreden
en hunne stemmen weg in den wind, die spook
achtig door de bladeren van de boomen en de
struiken ruischte, die op de rotswanden, aan
beide zijden van de kloof, wild dooreen groeiden.
Ook de oude vioolspeler en ziju hond gingen
langzaam verder.
Ongeveer tien minuten waren verloopen sinds
De bittere Louise,die eenmaal per
week een bezoek aan hare moeder mag
brengen, moet b j zu!k eeu gelegenheid een
poging tot ontvluchten gedaan hebben,
welke echter mislukte.
Dj Franscbe senaat heeft thans ook het
artikel van het ontwerp tot betere be
scherming van verwaarloosde kinderen
aangenomen, waarbij departementale co-
mité's voor opvoeding en bescherming wor
den ingesteld, die de prefecten zullen ter
zijde staan in alles wat verpleging der
verwaarloosde kinderen betreft.
Te Toulou is het inschepen der troepen
voor Tongkin reeds in gang. De Anamite
krijgt den kolonel Revillon aan boord
met zijn staf, voorts 2 batterijen elk met
112 man, 2 bataljons zeesoldaten, ieder
350 man sterk, met 45 officieren. De
Mythe brengt eene batterij van 2 batal
jons met 40 officieren over. Ook de Ata-
lante zal den 26sten dezer klaar zijn om
eeuige bataljons aan boord te nemen.
In Engeland worden voor rekening
der Britsche Regeering vier pantserschepen
met stalen platen van 11 duim gebouwd.
De schepen moeten in sterkte en bewa
pening die der Turksche vloot over
treffen.
De Koningin van Engeland vierde dezer
dagen haar 64sten geboortedag en heeft
nu eeu ouderdom bereikt, waarin zij door
slechts elf Souvereineu vau Engeland sedert
de Normandische verovering geëvenaard
werd. Den 20en Juni zal het 46 jaren
geleden zijn, dat H- M. den troon besteeg,
een tijdvak dat slechts door drie Koningen
bereikt werd. Sedert nagenoeg 22 jaren is
de Koningin weduwe.
Woensdag-namiddag had er te Londen
opnieuw eene bijeenkomst van reeders
plaats om over de wenschelijkheid van het
graven van een tweede Suez-kanaal te
handelen. Er werd besloten eene vereeni-
giug te vormen, ten einde den aanleg van
een tweede kanaal te verzekeren en 20,000
bijeen te brengen tot dekking der voor-
loopige kosten. Voor het meerendeel dezer
som werd dadelijk door de aanwezige ree
ders ingeschreven. Den secretaris werd op
gedragen aan de regeeriug keunis te geven
van het stichten der vereeniging en van
het doel dat zij beoogt.
De gezamenlijke kosten van de Rus
sische kroningsfeesten worden op 20 mil-
lioen roebels geschat.
Een aauzienlijk deel daarvan zal moeten
dienen voor de kosten van de volksfeesten
te Moskou, waarvoor nu de toebereidselen
de beide onbekenden hem verlaten hadden.
Op geringen afstand voor hem uit kon Gilpin
het bruisen van den gezwollen bergstroom
hooren.
Daar viel plotseling een schot, welks los
branding onheilspellend in de kloof weergalmde.
Dan kwam het den bedelaar voor als hoorde
hij een dof, akelig kermen en den dreunenden
val van een zwaar lichaam.
Daarop werd alles doodstil.
II
Verschrikt hield Gilpin het leidsel van den
poedel in en bleef midden op den weg staan.
Karo spitste de ooren, snoof met den neus in
de lucht en hief daarna eeu zacht klagend ge
huil aan.
God zij alle arme Christenmenschen ge
nadig! mompelde de blinde. Er moet een groot
onheil gebeurd zijn, daarop wil ik zweren. Stil,
Karo! Schaam je! In Gods naam zullen wij
doorgaan. Wij beiden zijn zoo armzalig en
ellendig, dat zelfs de snoodste booswicht ons
zeker geen leed zou doen, daar hij het niet
de moeite waard zou achten.
Wordt vérvolgd.)